Fréttablaðið - 18.03.2004, Blaðsíða 16
16 18. mars 2004 FIMMTUDAGUR
Á VERÐI Í PARÍS
Franskir hermenn, vopnaðir hríðskotariffl-
um, vöktuðu Eiffelturninn í París í gær.
Varnarviðbúnaður í Frakklandi hefur verið
aukinn verulega eftir árásirnar í Madríd í
síðustu viku og vegna hótana sem hafa
borist um hryðjuverk.
Mikill áhugi á íslenskunámi:
Vinnuálag og lág
laun standa í vegi
MÁLSTOFA Fólk af erlendum upp-
runa sem kemur til að setjast að
hér á landi hefur mikinn áhuga á
að læra íslensku. Þetta kom fram
á málstofu sem samtök kvenna af
erlendum uppruna stóðu fyrir.
Á málstofunni var einnig talað
um margt annað sem stendur í
vegi fyrir því að sá vilji fólksins
geti náð fram að ganga. Mikið
vinnuálag er á þessu fólki og dýrt
nám sé því ekki inn í myndinni.
„Það vantar einnig betri náms-
gögn eins og t.d. orðabækur,“ seg-
ir Anh-Dao Tran, formaður sam-
taka kvenna af erlendum upp-
runa.
Fram kom að stór hluti inn-
flytjenda er í láglaunavinnu og
þarf því að vinna langan vinnudag
til að sjá fyrir sér og sínum.
Þeirri hugmynd var varpað
fram hvort ekki mætti leysa þann
vanda með því að kenna á vinnu-
tíma og veita fjárhagsaðstoð, líkt
og gert er í Noregi og Svíþjóð.
Áhuginn hjá fólkinu er mikill
og viljann til að læra málið vantar
yfirleitt ekki. Ahn-Dao segir samt
að erfitt sé fyrir fólk úti á landi að
sækja námskeið. „Á minni stöðum
út á landi eru oft ekki nema eitt til
tvö námskeið á ári.“ ■
Nokkurra ára bið eftir launum
Opinberir starfsmenn í Mið-Afríkulýðveldinu hafa margir hverjir ekki fengið greitt í eitt, tvö eða
jafnvel þrjú ár. Í landi mikilla náttúruauðlinda og tíðra valdarána býr almenningur við mikla fátækt.
MIÐ-AFRÍKULÝÐVELDIÐ, AP Jacques
Wagandji hefur ekki fengið launa-
hækkun í nítján ár og síðasta árið
hefur hann ekki fengið greidd
nein laun. Þrátt fyrir það heldur
hann áfram að mæta í vinnuna á
sjúkrahúsinu í Bangui í Mið-Afr-
íkulýðveldinu í von um að úr ræt-
ist. Wagandji er fjarri því undan-
tekning í þessu í landi þar sem
ríkisstarfsmenn eru farnir að
venjast því að fá launin ekki
greidd á réttum tíma.
Íbúar þessa
s á r a f á t æ k a
Afríkuríkis, sem
þó er ríkt að
náttúruauðlind-
um á borð við
gull og demanta
auk úrans, hafa
fyrir löngu lært
að það getur
verið auðveld-
ara að treysta á valdarán og upp-
reisnir en að fá launin greidd.
Margir opinberir starfsmenn hafa
ekki fengið laun sín greidd í eitt
ár, tvö ár eða jafnvel lengur.
Valdarán og uppreisnir hafa verið
tíð síðan landið fékk sjálfstæði
fyrir tæpri hálfri öld, einkum á
síðustu árum þegar hermenn hafa
mótmælt því að fá laun sín ekki
borguð.
Kennarar hafa farið í verkfall
til að þrýsta á um að fá launin sín
greidd. Skólar í höfuðborginni
lokuðust og tugþúsundir nemenda
misstu af menntun í upp undir ár.
„Ég er hættur að reikna saman
hvað stjórnvöld skulda mér í
ógreidd laun,“ segir Jean-Louis
Ndama háskólaprófessor sem er í
hópi kennara sem hafa ekki feng-
ið greidd laun í þrjú ár. „Það eina
sem ég hugsa um þegar ég vakna
er að finna eitthvað sem ég get
borðað.“
Ár er liðið síðan hershöfðing-
inn Francois Bozize steypti for-
seta Mið-Afríkulýðveldisins af
stóli og tók völdin í sínar hendur.
Hann lofaði að breyta ímynd
landsins, sem hefur löngum verið
þekkt sem harðstjórnarríki – ekki
síst í tíð Jean-Bedel Bokassa sem
var sakaður um að borða andstæð-
inga sína. Bozize hefur þó ekki
getað greitt laun frekar en forver-
ar hans. Ríkissjóður var tómur
þegar hann tók við völdum og það
hefur ekki breyst að ráði. Fjár-
málaráðherra hans hefur sagt að
skipta verði auðnum jafnar og
hefur lagt til efnahagsumbætur
og þriðjungs lækkun launa opin-
berra starfsmanna, nokkuð sem
fer fyrir brjóstið á þeim sem eiga
inni margra mánaða og jafnvel
margra ára ógreidd laun. ■
Kjarnorkueftirlit:
Íran heitir
samvinnu
TEHERAN, AP „Írönsk stjórnvöld eru
reiðubúin að vinna með Alþjóða-
kjarnorkumálastofnuninni til að
sýna fram á að kjarnorkuáform
þeirra eru friðsamleg,“ sagði Mo-
hammad Khatami, forseti Írans, í
gær en tók þó fram Íranar yrðu að
vera vissir um að Bandaríkin gætu
ekki látið líta út fyrir að Íranar
brytu gegn alþjóðlegum skuld-
bindingum.
Khatami sagði Bandaríkja-
stjórn beita Alþjóðakjarnorku-
málastofnunina og aðildarríki
hennar miklum þrýstingi um að
saka Írana um að reyna að koma
sér upp kjarnorkuvopnum. ■
„Ég er hætt-
ur að reikna
saman hvað
stjórnvöld
skulda mér í
ógreidd laun“
!
" #$%&
%'() * )
+ )
%',' -
.%&
)
'$
'
!
!"#$ !
% &!!!'(
HERMENN Í ÍRAK
Japanskir hermenn afhenda lyf og sjúkra-
gögn á sjúkrahúsi í Írak.
Japanskir þingmenn:
Herinn ekki
landbundinn
TÓKÝÓ, AP Meirihluti japanskra
þingmanna vill breyta stjórnar-
skrá landsins sem bannar beit-
ingu japanska hersins utan Japan.
Samkvæmt könnun dagblaðsins
Yomiuri vilja 83% aðspurðra
þingmanna, 52% allra þingmanna,
breyta ákvæðinu um herinn eða
afnema það en því var upphaflega
komið fyrir í stjórnarskránni af
bandarískum höfundum hennar
eftir seinni heimsstyrjöld.
Mikil umræða hefur farið fram
í Japan um hvort beita eigi hern-
um erlendis. Um þúsund hermenn
hafa verið sendir til hjálparstarfa
í Írak. ■
Heilbrigðisráðherra:
Notkun
sýklalyfja
verði skráð
HEILBRIGÐISMÁL Heilbrigðis- og
tryggingamálaráðherra Jón
Kristjánsson hefur kynnt ríkis-
stjórn frumvarp þar sem gert er
ráð fyrir að sýklalyfjanotkun
verði skráð.
Brýnt er
talið að
fylgjast með
n o t k u n
s ý k l a l y f j a
vegna hætt-
unnar á
ónæmi fyrir
sýklalyfjum
sem getur
verið ógnun
við heilsufar
manna. Bæði
Alþjóðaheil-
brigðismála-
s t o f n u n i n
(WHO) og
Evrópusam-
bandið hafa
hvatt aðild-
arþjóðir sínar til þess að fylgj-
ast með notkun sýklalyfja af
þessum sökum. Gert er ráð fyr-
ir að upplýsingar um sýklalyfja-
notkun verði ópersónugreinan-
legar og er sóttvarnalækni falið
að mæla fyrir um tilhögun
skráningar og öryggi persónu-
upplýsinga. ■
FRÁ MÁLSTOFU
Það var þétt setið og margir athyglisverðir
punktar komu fram.
HEILBRIGÐISRÁÐ-
HERRA
Vill láta skrá sýklalyfja-
notkun.
NOTHÆFU EFNI SAFNAÐ
Í yfirgefnum byggingum má finna bygg-
ingarefni og fleiri hluti sem fólk getur not-
að eða skipt fyrir annað.
VEITT Í SOÐIÐ
Veiðimennirnir á Obanguifljóti geta veitt sér til matar og eru að því leytinu betur settir en
þúsundir launþega. Að auki selja þeir afla sinn en það er misjafnt hverjir hafa efni á hon-
um.