Fréttablaðið - 03.07.2004, Blaðsíða 4

4 3. júlí 2004 LAUGARDAGUR
Heimsminjanefnd UNESCO:
Þingvellir á
heimsminjaskrá
ÞINGVELLIR Þingvellir voru teknir á
heimsminjaskrá Menningarmála-
stofnunar Sameinuðu þjóðanna,
UNESCO, í gær. Heimsminja-
nefnd samþykkti einróma að
bæta Þingvöllum á skrána, en
hana prýða tæplega 800 staðir
sem taldir eru hafa ótvírætt gildi
fyrir heimsmenninguna að því er
fram kemur í frétt menntamála-
ráðuneytisins.
Meðal annarra staða sem á
heimsminjaskránni eru má
nefna pýramídana í Egyptalandi,
Taj Mahal hofið og Galapagos-
eyjar. Á listanum eru eingöngu
staðir sem eru menningarlega
mikilvægir eða vegna sér-
stæðrar náttúru. Þingvellir eru
fyrsti staðurinn á Íslandi sem
hlotnast þessi viðurkenning.
Að því er fram kemur í frétt
menntamálaráðuneytisins getur
samþykktin haft talsverð áhrif á
Þingvelli, þar sem hann öðlist
verðskuldaða viðurkenningu
sem einstakur á jörðinni. Þá hafi
samþykktin oft aukinn straum
ferðamanna til staðarins í för
með sér. ■
EFNAHAGSMÁL Hækkun stýrivaxta
Seðlabankans úr 6 í 6,5 prósent sem
tilkynnt var á fimmtudaginn kom
fáum á óvart, enda hafa skilaboð
Seðlabankans verið skýr. Útlit er
fyrir áframhaldandi hækkanir á
næstu misserum, samkvæmt því
sem segir í tilkynningu Seðlabank-
ans frá í fyrradag.
Í tilkynningu um 0,25 prósentu-
stiga hækkun fyrir rúmum mánuði
var sagt að til stæði að halda hækk-
unum áfram nema skýrar vísbend-
ingar um lækkun verðbólgu kæmu
fram í efnahagslífinu.
Arnór Sighvatsson, aðalhag-
fræðingur Seðlabankans, segir að
síðan sú yfirlýsing var gefin hafi
tvennt gerst sem skipti máli. „Í
fyrsta lagi kom ný mæling neyslu-
verðsvísitölu þar sem verðbólga
jókst verulega. Síðan birtust árs-
fjórðungslegir þjóðhagsreikining-
ar og samkvæmt þeim jókst
einkaneysla á fyrsta ársfjórðungi
um átta prósent frá fyrra ári. Það
er mun meiri vöxtur en verið hef-
ur og var hann þó verulegur fyrir,
þannig að nýjar upplýsingar sem
komið hafa benda til þess að það
hafi frekar hert á en slaknað í
vexti eftirspurnar,“ segir hann.
Að sögn Arnórs er enn mikið
innstreymi fjármagns í landið og
þótt viðskiptajöfnuður hafi tekið
neikvæða dýfu upp á síðkastið er
ekki mikil hætta á að gengi krón-
unnar veikist. Arnór telur að
áframhaldandi sterk staða
krónunnar sé mikilvægur liður í
því að halda verðlagi stöðugu.
Fyrr í vikunni hækkaði Seðla-
banki Bandaríkjanna stýrivexti
sína um 0,25 prósentustig. Þar
höfðu stýrivextir verið eitt pró-
sent í um eitt ár en efnahagstölur
í Bandaríkjunum benda til þess að
þar sé öflug uppsveifla í gangi og
vísbendingar um að verðlag sé
farið að hækka hraðar en Seðla-
bankinn þar í landi sé sáttur við.
Arnór bendir á að þótt verð-
bólga fari hækkandi víða um
heim um þessar mundir virðist
sem verðbólgan á Íslandi sé að
einhverju leyti annars eðlis þar
sem sveiflukenndir verðlags-
þættir séu ekki ábyrgir fyrir eins
stórum hluta verðbólgunnar hér
eins og þar.
Arnór segir hækkanir á húsnæð-
isverði ráða töluverðu um verð-
bólguhækkunina hér á síðustu
misserum. „Það er misjafnt hvort
menn meta það svo að hækkun á
húsnæðisverði sé fyrirboði al-
mennra verðlagshækkana eða ekki
en það gerðist 1999,“ segir hann.
thkjart@frettabladid.is
STÓRAUKIÐ EFTIRLIT
Smáskilaboð Kínverja verða
hér eftir ritskoðuð.
Kínversk stjórnvöld:
Smáskilaboð
ritskoðuð
KÍNA Kínversk stjórnvöld hafa
ákveðið að ritskoða smáskilaboð
sem landsmenn senda sín á milli í
farsímum að því er BBC greinir frá.
Ráðamenn segja að símafyrir-
tækjum verði gert að hafa auga
með klámfengnum skilaboðum og
óheiðarlegum skilaboðum.
Mannréttindasamtök hafa þó
varað við því að ritskoðunin kunni
að verða til þess að eftirlit með
andstæðingum stjórnvalda verði
aukið.
Síðustu árin hafa stjórnvöld eflt
eftirlit sitt með rafrænum sam-
skiptum fólks, einkum á netinu. ■
Eru stjórnvöld nógu hörð
gagnvart Norðmönnum í
Svalbarðadeilunni?
Spurning dagsins í dag:
Er rétt hjá Seðlabankanum að
hækka vexti?
Niðurstöður gærdagsins
á visir.is
78%
22%
Nei
Já
KJÖRKASSINN
Farðu inn á visir.is og segðu þína skoðun
visir.is
STAÐIÐ NÆRRI LÍKINU
Fjöldi manns varð vitni að morðinu og
hvatti vígamennina áfram.
Uppljóstrari myrtur:
Hvöttu til
morðsins
VESTURBAKKINN, AP Hundruð
manna hvöttu palestínska víga-
menn til dáða þegar þeir myrtu
mann sem sakaður var um sam-
starf við Ísraela og að hafa mis-
notað tvær dætur sínar kynferð-
islega. Maðurinn var skotinn til
bana af meðlimum Al Aqsa písl-
arvættissveitanna, frammi fyrir
fjölda manns í þorpinu Qabatiya
á Vesturbakkanum.
Yfirmaður Al Aqsa í þorpinu
sagði manninn hafa viðurkennt
njósnir fyrir Ítala frá árinu 1989
og að hafa reynt að fá jórdanskan
embættismann til liðs við sig.
Hann hefði einnig viðurkennt að
hafa misnotað dætur sínar um
margra ára skeið. ■
Enginn gosórói:
Skjálfti í jökli
JARÐHRÆRINGAR Jarðskjálfti um
fjórir á Richter varð klukkan fjór-
ar mínútur í fjögur aðfaranótt
föstudags. Hann átti upptök sín
við Austmannabungu í Mýr-
dalsjökli, við norðausturbrún
Kötluöskju. Fjórir minni skjálftar,
um tveir á Richter, urðu einnig á
svæðinu. Einn þeirra varð stuttu
fyrir þann stærsta en hinir fylgdu
á eftir.
Gunnar B. Guðmundsson,
jarðeðlisfræðingur hjá Veður-
stofu Íslands, segir engin merki
um gosóróa undir Mýrdalsjökli.
„Það er ekkert sem bendir til að
meira gerist.“ Gunnar segir
svona stóra skjálfta ekki al-
genga. Síðast hafi það gerst í apr-
íl 2002. Ólíklegt sé að einhver
hafi fundið fyrir þeim. ■
BÍLL ÚT AF Í LANGADAL Bíll
keyrði út af í Langadal. Litlar
skemmdir urðu á bílnum og eng-
in slys á fólki samkvæmt lögregl-
unni á Blönduósi.
ÖKUHRAÐI Í SKAGAFIRÐI Mikill
hraði hefur verði í umdæmi lög-
reglunnar á Sauðárkróki að und-
anförnu og kærði hún um 50 öku-
menn um síðustu helgi. Lögregl-
an segir fólk hætt að virða blá
ljós lögreglubílanna og mikið
gangi oft á áður en ökumenn taki
eftir þeim. Hún segir hraða bíla
með stór fellihýsi í afturdragi
algenga og ætlar að fylgjast sér-
staklega með þeim um helgina.
Tryggingastofnun:
Lyfjaútgjöld
lækka um
142 milljónir
LYFJAVERÐ Lyfjaútgjöld Trygginga-
stofnunar lækka um 142 milljónir
króna á þessu ári, í kjölfar lækk-
unar á lyfjaverði frá innflytjend-
um frumlyfja sem tók gildi í gær,
að mati lyfjadeildar TR. Lyfja-
útgjöld á ársgrundvelli lækka um
284 milljónir króna.
Að sögn Svanhildar Svein-
björnsdóttur í lyfjadeild TR
lækka lyfjaútgjöld Trygginga-
stofnunar þó ekki milli ára en hins
vegar hægir á stöðugum vexti
þeirra.
„Þrátt fyrir þessa lækkun á
lyfjaverði gerum við ráð fyrir
að lyfjaútgjöld TR aukist nokk-
uð milli ára,“ segir hún, „að
teknu tilliti til verðlækkana sem
tekið hafa gildi á síðustu tveim-
ur mánuðum.“ ■
ÞINGVELLIR
Teknir á heimsminjaskrá UNESCO.
FR
ÉT
TA
B
LA
Ð
IÐ
/G
VA
■ LÖGREGLUFRÉTTIR
■ LÖGREGLUFRÉTTIR
Á HRAÐFERÐ UM ÖXNADALINN
Ökumaður var tekinn á 142 kíló-
metra hraða í Öxnadal í sam-
vinnu lögreglunnar í Ólafsfirði
og á Dalvík. Hann fær 60 þúsund
króna sekt og tvo punkta sam-
kvæmt reglugerðarsafni dóms-
málaráðuneytisins.
ARNÓR SIGHVATSSON
Aðalhagfræðingur Seðlabankans segir undirliggjandi verðbólgu töluverða. Hann segir að
áframhaldandi sterk staða krónunnar sé mikilvæg og dragi úr hættu á verðbólgu.
Enginn slaki í
efnahagslífinu
Aðalhagfræðingur Seðlabankans segir ekkert benda til minni spennu í
eftirspurn á landinu. Hækkun húsnæðisverðs á stóran þátt í hárri verð-
bólgu. Ekki sé hægt að fullyrða hvort það sé fyrirboði meiri verðhækkana.
AUGLÝSING Ólafur Helgi Kjartans-
son, sýslumaður á Selfossi, neitar að
hafa veitt Gunnars majónes leyfi til
þess að reisa þriggja metra háa
majónesdós við Suðurlandsveg, rétt
vestan Þjórsár.
„Það hefur ekkert leyfi fengist
hér og hefur ekki verið leitað til
byggingarnefndar,“ segir Ólafur. Að
sögn Ólafs er óheimilt samkvæmt
náttúruverndarlögum að setja upp
auglýsingar meðfram vegum og ann-
ars staðar utan þéttbýlis. Þó sé heim-
ilt að uppfylltum ákvæðum annarra
laga að setja upp látlausar auglýsing-
ar um atvinnurekstur, þjónustu eða
vörur á þeim stað sem slík starfsemi
fer fram. Telur Ólafur að majónes-
dósin uppfylli ekki þau skilyrði.
„Þetta er af þeirri stærð að ég tel
að málið heyri undir byggingar-
nefnd viðkomandi sveitarfélags,“
segir Ólafur. „Því virðist sem dósin
sé ekki löglega uppsett og verður
málið skoðað.“
„Það var talað við sýslumann
sem sagði að við réðum hvað við
gerum inni á okkar landsvæði,“
segir Helen Gunnarsdóttir, eigandi
Gunnars-mayonnaise. Þá bendir
Helen á að majónesdósin hafi verið
flutt austur í lögreglufylgd. „Þetta
er líklega bara innanhússmál í
sveitinni hjá þeim.“ ■
Þriggja metra majónesdós við Suðurlandsveg:
Deilt um hvort leyfi hafi verið veitt
MAJÓNESDÓS VIÐ ÞJÓÐVEGINN
Sýslumaðurinn á Selfossi segist ekki hafa
veitt Gunnars-mayonnaise leyfi til þess að
reisa þriggja metra háa majónesdós við
Suðurlandsveg. Eigandi fyrirtækisins segist
hins vegar hafa fengið leyfi hjá sýslumanni.
M
YN
D
/E
YR
Ú
N
B
JÖ
RG
M
AG
N
Ú
SD
Ó
TT
IR