Fréttablaðið - 08.08.2004, Blaðsíða 9

Sérstaklega skal
athuga með að
panta túlk ef miklir hags-
munir eru í húfi, t.d. í fast-
eigna- eða bílaviðskiptum.
Réttur til túlkaþjónustu og mikilvægi hennar
Til að samskipti geti átt sér stað
milli fólks sem ekki talar sama
tungumál getur verið nauðsynlegt
að fá aðstoð túlks. Túlkurinn er
lykillinn að því að upplýsingar
berist hratt og án misskilnings á
milli einstaklinga og er því hagur
allra. Alþjóðahúsið býður upp á
túlka- og þýðingarþjónustu á 50
tungumálum, þar sem lögð er
áhersla á að greiða leið fólks í
notkun almannaþjónustu.
Þeir sem ekki tala íslensku
eiga í sumum tilfellum rétt á túlki
án endurgjalds. Íslendingar eru
aðilar að alþjóðasamningum sem
tryggja einstaklingum sem ekki
tala íslensku þann rétt að notaður
skuli túlkur í dómsmálum og hef-
ur það verið lögfest í íslenskum
lögum. Einstaklingur á þannig
rétt á ókeypis túlki í opinberum
málum, einkarefsimálum, faðern-
ismálum og þegar fólk er svipt
fjárræði eða sjálfræði. Einnig
tryggja lög sjúklingi sem ekki
skilur íslensku ókeypis túlk þegar
hann fer til læknis. Skilyrði er þó
að hann sé sjúkratryggður. Í
öðrum tilfellum er það undir
stofnunum eða fyrirtækjum kom-
ið hvort greitt er fyrir kostnað
vegna túlks eða hvort kostnaður-
inn fellur á einstaklinginn.
Túlkur er ekki ráðgjafi eða að-
stoðarmaður þeirra sem fá hann
til starfa. Hann skal túlka allt sem
sagt er og hefur ekki leyfi til að
koma með eigin skoðanir, ráðlegg-
ingar eða athugasemdir á meðan á
túlkun stendur og hafa þannig
áhrif á framvindu viðtalsins. Enn-
fremur á ekki að svara spurning-
um varðandi þann sem túlkað er
fyrir og hann ber ekki ábyrgð á
því að upplýsingar sem gefnar
eru (frá báðum aðilum) séu réttar
og sannar. Túlkurinn er bundinn
þagnarskyldu.
Þegar pantaður er tími hjá
starfsmanni stofnana fyrir ein-
stakling sem ekki talar íslensku, á
að biðja um að túlkur verði til
staðar í viðtalinu (nema einstak-
lingurinn vilji það alls ekki). Í
sumum tilfellum er ekki nóg að
segja að einstaklingurinn sé frá
tilteknu landi, heldur þarf að
koma skýrt fram hvaða mál/mál-
lýsku einstaklingurinn talar. Það
er síðan hlutverk starfsmanna
hverrar stofnunar að panta túlk-
inn.
Fjölskyldumeðlimir, ættingj-
ar, vinir eða aðrir tengdir aðilar
ættu ekki að vera notaðir í stað-
inn fyrir reyndan og óháðan túlk.
Aldrei á að nota börn sem túlka.
Sérstaklega skal athuga með að
panta túlk ef miklir hagsmunir
eru í húfi t.d. í fasteigna- eða
bílaviðskiptum. Það sama getur
átt við þegar um kaup á mikil-
vægri þjónustu er að ræða eða ef
koma þarf mikilvægum upplýs-
ingum á framfæri. ■
9SUNNUDAGUR 8. ágúst 2004
Ekki hlutlaus mynd
Það ætti ekki að fara fram hjá neinum að
F9/11 er langt frá því að vera hlutlaus
mynd. Moore hefur margsinnis lýst því yfir
að markmið hans sé meðal annars að
koma Bush frá völdum. Þeir sem vita eitt-
hvað um Moore vita líka að hann gefur sig
út fyrir að vera kaldhæðinn. Það ætti því
ekki að koma neinum á óvart að í F9/11 er
Bush bæði harðlega gagnrýndur og hædd-
ur. En eru þær staðreyndir sem Moore
teflir fram hins vegar sannar? Langflestar
eru það. Sumar eru óljósar, aðrar umdeil-
anlegar en flest af því sem kemur fram í
myndinni er sannleikanum samkvæmt og
ætti að vekja fólk til umhugsunar.
Sigurður Hólm Gunnarsson á skod-
un.is
Herferð gegn John Kerry
En þó að forsetaframboð George W.
Bush segist ekki standa við bakið á að-
standendum auglýsingaherferðarinnar
er ljóst að hún nýtur fjárhagslegs stuðn-
ings valdamikilla rebúblikana. Sá grunur
læðist því að manni að forsetaframboð-
ið tengist þessari herferð þrátt fyrir allt
að einhverju leyti þó svo að það sé ekki
gert opinbert - já, ljótt ef satt er! En það
sem er e.t.v. ljótast við þetta allt saman
er að menn sem hafa lagt líf sitt í söl-
urnar fyrir föðurlandið, eins og sagt er
(og eru, eins og e.t.v. er óþarft að taka
fram, ekki stríðsglæpamenn), skuli ekki
njóta tilhlýðilegrar virðingar fyrir það
framlag sitt - hvað svo sem mönnum
kann að finnast um stríðsrekstur al-
mennt - og að allt skuli reynt til að gera
sem allra minnst úr því.
Þórður Sveinsson á mir.is
Ástæða til að fagna
Það er vissulega ástæða til að fagna. Á að-
eins tíu árum hefur ótrúlegur árangur
náðst á Íslandi - samþykkt hafa verið lög
um staðfesta samvist (sem er næstum
jafngild gagnkynhneigðu hjónabandi), mis-
munun vegna kynhneigðar hefur verið
bönnuð með lögum og stjúpættleiðingar
samkynhneigðra hafa verið leyfðar. En það
hættulegasta í hverri jafnréttisbaráttu er
þegar fólk fer að líta þannig á að baráttunni
sé lokið, að jafnrétti sé náð. Í miklum
minnihluta tilfella er hægt að tala um end-
anlegt jafnrétti - þrátt fyrir frábæran árang-
ur hefur jafnrétti kynjanna til dæmis ekki
verið náð og verður varla í nánustu framtíð.
Kristín Svala Tómasdóttir á politik.is
“Retró“ tilfinning
[Ég] er ekki rétti maðurinn til að dæma
greinarbálkinn „Nokkur atriði í stefnuum-
ræðu fyrir íslenska byltingarsinna“ af fag-
mennsku [á murinn.is]. Greinar sem hefj-
ast á orðunum „Höfuðandstæðingur okk-
ar er íslenskt einokunarauðvald.
Hinumegin stendur íslensk alþýða og
verkalýðsstéttin þar fremst“ eru augljós-
lega ekki stílaðar inn á lífsvillta frjálslynda
hægrimenn. Kannski ættu þeir því að
halda sig til hlés og láta uppreisnarhvatn-
ingar sér sem vind um eyru þjóta. En eins
áður sagði voru það ekki bara einokunar-
og auðvaldssinnar eins og ég sem voru
skeptískir á efni umræddra Múrpistla.
Sverrir Jakobsson sá allavega ástæðu til
að svara greinabálknum. Á Múrnum. Já,
það er ekki hægt annað en að brosa út í
bæði þegar byltingarsinnar og umbóta-
sinnar úr röðum íslenskra sósíalista deila
á síðum víðlesins vefrits árið 2004.
Skemmtileg „retró“ tilfinning. Ég sem hélt
að þessi umræða hefði verið kláruð fyrir
þó nokkuð löngu síðan.
Pawel Bartoszek á deiglan.com
EINAR SKÚLASON,
FRAMKVÆMDASTJÓRI ALÞJÓÐAHÚSSINS
UMRÆÐAN
TUNGUMÁL OG
HAGSMUNIR
,,
AF NETINU
Su›urlandsbraut 16 108 Reykjavík Sími 5880500 www.rafha.is