Tíminn - 16.12.1972, Blaðsíða 10

10
TÍMINN
Laugardagur lfi. desember 1972
ALÞINGI
L/msjon:
Elias Snæland Jónsson
Framkvæmdaáætlunin 1973:
Lánsfjárþörf vegna opin-
berra framkvæmda um 400
milljónum minni en 1972
Halldór E. Sigurðsson, fjármálaráðherra, mælti í gær
fyrir frumvarpi til laga um heimild fyrir rikisstjórnina til
að taka lán vegna framkvæmdaáætlunar fyrir árið 1973.
Lánsfjáröflun samkvæmt frumvarpinu nemur 1.018 mill-
jónum króna, en með annarri lánsfjáröflun, sem fyrir-
huguð er til opinberra framkvæmda, nemur lántöku-
þörfin i heild 13.78 milljónum árið 1973, og er það um 400
milljón króna lægri upphæð en á árinu 1972.
Ráðherra gerði grein fyrir
frumvarpinu og þeim fram-
kvæmdum, sem ætlað er að fjár-
magna með þessum lántöku-
heimildum. Þar kom m.a. fram
eftirfarandi:
„Lánsfjáröflun til þeirra opin-
beru framkvæmda, sem 10. gr.
frumvarpsins tekur til, nemur 918
millj. kr., auk íoamillj. kr., sem
ætlað er að gangi til Fram-
kvæmdasjóðs lslands af nýrri
spariskirteinaútgáfu eða samt.
1.018 millj. Hluti opinberra fram-
kvæmda af nýrri spariskirteina-
útgáfu er einnig 100 millj. kr.,
þannig að slik útgáfa nemur i
heild 200 millj. kr. A árinu 1972
var heimild til útgáfu spariskir-
teina að fjárhæð 500 millj. kr. Nú
hefur verið ákv. að ekki verði not
aðar nema 360 millj. kr. af þeirri
heimild, og er ekki talið liklegt,
að búið verði að selja skirteini
fyrir þá fjárhæð fyrr en á fyrstu
mánuðum ársins 1973. Með tilliti
til reynslunnar af sölu spariskir-
teina á þessu ári þykir ekki ráð-
legt að reikna með meiri sölu en
200 millj. kr. á árinu 1973, enda
mun hluti af heimild þessa árs
verða notaður á þvi ári. Auk þess
er ráðgerð á árinu 1973 aukin sala
happdrættisskuldabréfa. Happ-
drættislánið vegna vega- og brúa-
framkvæmda á Skeiðarársandi er
hér áætlað 230millj. kr. og er það
i samræmi við vegaáætlun.
Endurgreiðsla eldri spariskir-
teina er áætluð 350 millj. kr.,
vörukaupalán hjá Bandarikja-
stjórn (P.L. 480 lán) um 50 millj.
kr., önnur erlend lán til opinberra
framkvæmda (vega- og raforku-
mála) 172 millj. kr. og tækja-
kaupalán i þágu vitamála og lög-
gæzlumála 16 millj. kr.
Heildarlántökuþörf er 1378
millj.
Fyrir utan framangreindar
lántökuheimildir til opinberra
framkvæmda, sem samtals nema
918 millj. kr., má gera ráð fyrir
400 millj. kr. erlendri lántöku
Landsvirkjunar, sem er áætlaður
kostnaður við ársáfanga Sigöldu-
virkjunar, og 60 millj. kr. tækja-
kaupaláni Pósts og sima, en ekki
er þörf á að leita sérstakrar lán-
tökuheimildar i þessu frumvarpi
til þessara framkvæmda. Þannig
nemur lántökuþörf til opinberra
framkvæmda i heild 1.378 millj.
kr. á árinu 1973, en árið 1972 voru
hliðstæðar lántökuheimildir sam-
tals 1.778 millj. kr. og er þvi um
400 millj. kr. lækkun að ræða.
Fyrirhugaðar fram-
kvæmdir '73
Fjármagni þvi, sem aflað
verður með heimild þeirri, sem
frumvarpið gerir ráð fyrir, skal
varið sem hér segir:
ltafmagnsveitur rikisins, fram-
kvæmdir. Ráðgert er að afla
samtals 236 millj. kr. til fram-
kvæmda á vegum rafmagns-
veitnanna, og eru fyrirhugaðar
framkvæmdir i megindráttum
þessar: Til virkjana er ætlað að
verja 125.6 millj. kr., þar af
Lagarfossvirkjun 46.5 millj. kr.
og Mjólkárvirkjun 79.1 millj. kr.
Kostnaður við stofnlinur og að-
veitustöðvar er áætlaður 65.1
millj. kr., þ.e. lina Andakili —
Þingnes 3.5, Snæfellsneslina 25.0,
Varmahlið — Sauðárkrókur 5.0,
Djúpivogur — Berufjörður 9.6,
Laugarvatnslina ’6.5, lina yfir
Mýrdalssand 8.0 og spennar á
Akureyri og Aðaldal auk aðveitu-
stöðvar á Dalvik, 7.5 millj. kr. Til
innanbæjarkerfa eru ætlaðar 30
millj. kr. og til ýmissa annarra
verkefna samtals 23.5 millj. kr.
Heildarframkvæmdir eru þannig
um 244 millj. kr., en á móti eru
heimtaugagjöld áætluð 8 millj.
kr., þannig að lánsfjárþörf verður
236 millj.
Rafmagnsveitur rikisins, lenging
lána.Hér er um að ræða lenging-
arlán til að létta skuldagreiðslu-
byrði rafmagnsveitnanna, og er
gert ráð fyrir 10 millj. kr., en árið
1972 var varið 20 millj. kr. i þessu
skyni.
Laxárvirkjun. Framkvæmd
Laxárvirkjunar hefur enn seink-
aö nokkuð, en nú er gert ráð fyrir,
að virkjunin hefji starfsemi vorið
1973. Þessari seinkun hefur fylgt
nokkur kostnaðarauki, en hér er
talið, að 47 millj. kr. lánsfé muni
nægja til að ljúka verkinu.
Stofnlina Norður—Suðurland.
Rikisstjórnin hefur ályktað, að
stefnt skuli að lagningu orku-
flutningslinu frá væntanlegri Sig-
ölduvirkjun til Norðurlands. Hér
er gert ráð fyrir 13 millj. kr. rann-
sóknakostnaði vegna þessa verk-
efnis, en auk þess er i 7. gr. frum-
varpsins leitað sérstakrar auka-
legrar lántökuheimildar að fjár-
Jón Skaftason:
Aukafjármagn í Hafnar-
fjarðarveg um Kópavog
Ég hef að undanförnu átt við-
ræður við fjármálaráðherra um
fjármögnun Hafnarfjarðarvegar
um Kópavog, og get upplýst nú i
fullu samráði við fjármálaráð-
herra, að hann mun beita sér
fyrir þvi, að aukið verði fram-
kvæmdafé til þessarar fram-
kvæmdar 1973 umfram það, sem
frumvarpið gerir ráð fyrr eftir
svipuðum leiðum og á yfirstand-
andi ári, sagði Jón Skaftason (F)
i umræðum um framkvæmda-
áætlun á alþingi i gær.
Jón skýrði frá þessu i framhaldi
af ummælum ólafs G. Einars-
llalldór E. Sigurðsson.
hæð allt að 50 millj. kr., sem siðar
yrði ákveðið, hvort nota skuli.
Yrði það hugsanlega i sambandi
við frekari rannsóknakostnað á
árinu en hér er áætlaður eða til
efniskaupa miðað við, að lagning
geti hafizt árið 1974.
Sveitarafvæðing. A fjárlaga-
frumvarpi 1973 eru 50 miilj. kr.
ætlaðar til sveitarafvæðingar,
þannig að með þeirri 70 millj. kr.
lánsfjáröflun, sem hér er gert ráð
fyrir, yrðu 120 millj. kr. til ráð-
stöfunar i þessu skyni, og þar við
bætast heimtaugagjöld. Er þessi
fjárþörf i samræmi við markaða
stefnu i sveitarafvæðingu.
Orkustofnun. Hér er gert ráð
fyrir fjórskiptri lánsfjáröflun,
samtals að fjárhæð 53 millj. kr. 1
fyrsta lagi gangi 20 millj. kr. til
vatnsorkurannsókna, og yrði
aðalverkefnið þar rannsóknir á
sonar (S) um fjármögnun
Hafnarfjarðarvegarins um Kópa-
vog, en i frumvarpi um lántöku-
heimild vegna framkvæmda-
áætlunar er gert ráð fyrir 50 mill-
jónum i þá framkvæmd.
Jón vék ennfremur að vand-
ræðum þeim, sem við er að striða
i landshöfninni i Njarðvik og
skoraði á samgöngumálaráð-
herra, sem hafði minnzt á þessi
vandræði i umræðunum, að út-
vega viðbótarfé til hennar á
næsta ári umfram þær 11
milljónir, sem ráðgert er að vinna
fyrir samkvæmt frumvarpinu.
Þjórsár- og Hvitársvæði og
Jökulsár á Fjöllum. 1 öðru lagi
yrði varið 23 m. kr. til jarðhita-
rannsókna, einkum til borunar i
Svartsengi á Reykjan. og tækni-
legra vinnsluathugana á nýtingu
varmaorku fyrir byggðarlög
utarlega á Reykjanesi og Kefla-
vikurflugvöll. t þriðja lagi er ráð-
gerð 6 millj. kr. fjáröflun til jarð-
borana rikisins vegna rekstrar-
fjárþarfar, og loks 4 millj. kr.
fjáröflun til jarðhitaleitarlána til
viðbótar 5.1 millj. kr. i fjárlaga-
frumvarpi.
Skeiðarársandsvegur.
Samkvæmt vegáætlun er gert ráð
fyrir 230 millj. kr. vegna þessarar
framkvæmdar á árinu 1973. Þessi
tala er tekin hér óbreytt svo og
tekjuöflun með útboði happ-
drættisláns.
Aðrir vegir á vegáætlun. Á
sama hátt eru hér teknar fjár-
hæðir i samræmi við vegáætlun.
Þær framkvæmdir, sem um
ræðir, eru hraðbrautir 75 millj.
kr., Norðurlandsáætlun 150 millj.
kr. Austurlandsáætlun 75 millj.
kr. og Djúpvegur 25 millj. kr.
Samtals nemur kostnaður við
þessar framkvæmdir skv. veg-
áætlun 325 millj. kryen áætlað er,
að breyting á vegalögum muni
leiða til 250 millj. kr. tekjuauka af
stofnum vegasjóðs, þannig að á
vantar 75 milij. kr., sem aflað
verður með lánsfé.
Ilafnarfjarðarvegur i Kópa-
vogi. Til þessarar framkvæmdar
er ráðgert að afla 50 millj. kr.
lánsfjár. Af þvi mun um helming-
ur, eða rösklega 28 millj. kr., fara
til skuldagreiðslna.
Landshafnir. Sú 19 millj. kr.
lánsfjáröflun, sem hér er ráð-
gerð, skiptist þannig milli lands-
hafnanna: Þorlákshöfn 2 millj.
kr. til rannsókna, Njarðvik 11
millj. kr. til grjótvarnar og Rifs-
höfn 6 millj. kr. til vega, lagna og
frágangs annarra verka.
Radióvitar, tækjakaupalán. Til
viðbótar þeim 8 millj. kr., sem
hér um ræðir, er fjárveiting i
fjárlagafrumvarpi um 6 millj.
kr., en ætlað er að verja þessu fé
til endurnýjunar og nýbyggingar
tiu radióvita.
Norðurlandsáætlun, hafnir og
vegir. Til hafna eru ætlaðar 13
millj. kr., og er hér um að ræða
framkvæmdir á Drangsnesi,
Skagaströnd og Hofsósi. Til flug-
valla er ráðgert að verja 25 millj.
kr., en skipting þess fjár hefur
ekki verið endanlega afráðin.
Samkvæmt fyrirliggjandi tillög-
um munu þó ura 15 millj. kr. fara
til byggingar nýrrar flugbrautar
á Sauðárkróki, og gert er ráð fyr-
ir að afgangurinn, 10 millj. kr.,'
gangi til flugbrauta og flug-
brautarljósa á ýmsum stöðum
norðanlands.
Flugöryggismál.Fjárhæðin, 11.
millj. kr., er greiðsia inn á sex
ára samning (1971 — 1976) um
kaup á ratsjárbúnaði fyrir flug-
stjórnarmiðstöðina i Reykjavik
og þjálfun starfsfólks.
Lögreglustöðin i Reykjavik. Af
19 millj. kr fjáröflun til þessarar
framkvæmdar eru 8 millj. kr. i
formi tækjakaupaláns, eins og
fyrr greinir. f fjárlagafrumvarpi
er gert ráð fyrir 3.2 millj. kr. f jár-
veitingu til verksins, þannig að til
ráðstöfunar verða 22.2 millj. kr. á
árinu. Hins vegar er gért ráð fyrir
þvi i siðustu áætlun um þessa
framkvæmd, að enn vanti um 8
millj. kr. til endanlegs frágangs
utan húss og innan, sem þá flytt-
ist til ársins 1974.
Rannsóknastofnanir á Keldna-
holti. Vegna framkvæmda rann-
sóknastofnananna þarf að afla 9
millj. kr. á árinu 1973, þar af um 7
millj. kr. til skuldagreiðslna
vegna þegar unninna verka, en 2
millj. kr. eru ætlaðar til vega-
gerðar, lýsingar og ýmissa smá-
verka.
Halli frá framkvæmdaáætlun
1972. Enda þótt ekki hafi farið
fram endanlegt uppgjör vegna
framkvæmda- og fjáröflunar-
áætlunar 1972 af skiljanlegum
ástæðum, má þó á þessu stigi fara
mjög nærri um það mál, og eftir
nýafstaðna athugun er liklegt, að
halli þeirrar áætlunar muni nema
nálægt 30 millj. kr.
Fjárlög til 3. umræðu.
2. umræðu um fjárlögin var
lokið upp úr miðnætti á
fimmtudag, og i gær fór fram
atkvæðagreiðsla um fram-
komnar breytingartillögur.
Voru þær allar samþykktar
samhljóða, og frumvarpinu
visað til þriðju umræðu.
Eins og frá var skýrt i blað-
inu i gær, var 2. umræðu fram-
haldið eftir kvöldverðarhlé á
fimmtudag. Þá tóku til máls
Steinþór Gestson (S), Stein-
grimur llermannsson (F),
Lárus Jónsson (S), Ragn-
hildur Helgadóttir (S),
Friðjón Þórðarson (S), Pálmi
Jónsson (S), Jón Sólnes (S),
Ilalldór Illöndal (S), Jóhann
llafstein (S) og Halldór E.
Sigurðsson, fjármálaráð-
herra.
Sigurður J. Lindal á þing
Við upphaf fundar i sam-
einuðu þingi i gær tók Sigurður
J. Lindal.bóndi, sæti á alþingi
i fjarveru Björns Pálssonar á
Löngumýri.
Að loknum fundi i sam-
einuðu þingi voru fundir i
báðum deildum og mörg mál á
dagskrá i hvorri deild.
Ávana- og fikniefnamál
Ólafur Jóhannesson, dóms-
málaráðherra, mælti i neöri
deild fyrir stjórnarfrumvarpi
um sérstakan dómara, og lög-
regludeild, i ávana- og fikni-
efnamálum. Einnig tóku til
máls Oddur ólafsson (S) og
Helgi Seljan (AB). Frumvarp-
inu var visað til 2. umræðu.
Ilalldór E. Sigurðsson, fjár-
málaráðherra, mælti i sömu
deild fyrir stjórnarfrumvarpi
um breytingar á lögum um
Lifeyrissjóð barnakennara.
Var þvi visað til 2. umræðu.
Stjórnarfrumvarp um toll-
skrá var til 2. umræðu i neðri
deild. Bjarni Guðbjörnsson
(F) mælti fyrir áliti nefndar,
sem mælti með samþykkt
þess. Var frumvarpinu siðan
visað til 3. umræðu.
Stjórnarfrumvarp um bú-
fjárræktarlög var einnig til 2.
umræðu i deildinni. Asgeir
Bjarnason(F) mælti fyrir áliti
landbúnaðarnefndar, sem
gerði tillögu um samþykkt
frumvarpsins með nokkrum
breytingum. Þær voru sam-
þykktar og frumvarpinu
visað til 3. umræðu.
Mál í efri deild
1 efri deild voru eftirfarandi
mál á dagskrá:
Atkvæðagreiðsla fór fram
um stjórnarfrumvarp um
leigunám hvalveiðiskipa.
Rökstudd dagskrá sjálfstæðis-
manna var felld með 22 at-
kvæðum gegn 11. og l'rum-
varpið siðan samþykkt og
visað til 3. umræðu.
Stjórnarfrum varp um
tekjuskatt og eignaskatt til
staðfestingar á bráðabirgða-
lögum var til framhaldandi 1.
umræðu. Til máls tóku ólafur
Einarsson (S) og Guðlaugur
Gislason (S), en málinu siðan
visað til 2. umræðu.
Halldór E, Sigurðsson, fjár-
málaráðherra, mælti fyrir.
s t j ó r na r f r u m v a r p i um
heimild til rikisstjórnarinnar
um staðfestingu Norðurlanda-
samnings um aðstoð i skatta-
málum, og var þvi visað til 2.
umræðu.
Fjármálaráðherra mælti
einnig fyrir stjórnarfrum-
varpi um framlengingu launa-
skatts, og var þvi visað til 2.
umræðu.
Þá mælti fjármálaráðherra
fyrir lántökuheimild vegna
framkvæmdaáætlunar, sem
nánar er gerð grein fyrir á
öðrum stað hér á siðunni. Auk
ráðherra tóku tii máls um
frumvarpið Jóhann Hafstein
(S), ólafur Einarsson.(S),
Ingólfur Jónsson (S), Hanni-
bal Valdimarsson, samgöngu-
ráðherra Lárus Jónsson (S),
Gunnar Gislason (S),
Síðan mælti Hannibal Valdi-
marsson, félagsmálaráð-
herra, fyrir stjórnarfrum-
varpi um orlöf, sem afgreitt
hefur verið i efri deild. Var
frumvarpinu visað til 2.
umræðu. Loks mælti Magnús
Kjartansson, iðnaðarráð-
herra, fyrir stjórnarfrum-
varpi um þörungavinnslu á
Reykhólum, sem efri deild
hefur afgreitt. Einnig tók til
máls Pétur Pétursson (A).