Fréttablaðið - 18.07.2004, Blaðsíða 13

vildum samt fá olíu til iðnaðar-
framleiðslu þá sætum við uppi
með eitthvað sem við gætum ekki
notað. Þetta er einn hringaferill.
Nema við hverfum bara aftur til
steinaldar og náttúrunnar,“ segir
Magnús.
Mikilvæg fyrir efnahagslífið
Mikilvægi olíunnar er því
meira en mörgum virðist við
fyrstu sýn. Þetta útskýrir hina
miklu áherslu sem lögð er á þróun
olíuverðs við mat á heilsu efna-
hagslífs heimsins. Hækkun á olíu-
verði hefur ekki aðeins áhrif á
bensínverð alls staðar í heiminum
heldur einnig húshitunarkostnað
og kostnað aðfanga við næstum
alla iðnframleiðslu.
Því er gjarnan haldið fram að
utanríkisstefna Bandaríkjanna nú
um stundir snúist fyrst og fremst
um að tryggja olíuhagsmuni.
Þetta vilja stjórnvöld þar vita-
skuld ekki viðurkenna blákalt en
ýmsar stofnanir sem hafa áhrif á
stefnumótun þar í landi eru mun
berorðari um raunveruleg mark-
mið afskipta Bandaríkjamanna af
stjórnmálaástandinu í Miðaustur-
löndum. Hagsmunir Bandaríkja-
manna og annarra iðnvæddra
ríkja eru augljósir. Veruleg trufl-
un á flæði olíu eða mikil verð-
hækkun getur haft í för með sér
alvarlega efnahagskreppu.
Nýjar aðferðir þróaðar
Til þess að draga úr líkum á
efnahagskreppu af völdum olíu-
verðs hefur mikil áhersla verið lögð
á að finna upp nýjar leiðir til þess
að vinna olíu. Að sögn Magnúsar
Ásgeirssonar eru olíuborpallar að
verða úreltir en í staðinn dæla ol-
íuskip beint upp úr olíulindum.
Mikil framför í borunartækni
hefur gert slíkt mögulegt en með
nýrri tækni er ekki aðeins unnt að
bora á stöðum sem ekki náðist til
áður heldur er nýtingin á olíulind-
unum betri en áður. Hann segir að
með nýrri tækni hafi tekist að
lífga olíulindir við að nýju, auk
þess sem gerðar séu tilraunir með
að búa til olíu á tilraunastofum.
Slíkar tilraunir hafa borið árang-
ur en eru enn um sinn of dýrar til
þess að vera raunhæfur valkostur
við hefðbundnar aðferðir.
Hvenær olían klárast er spurn-
ing sem enginn getur svarað með
vissu. „Menn deila um það hversu
miklar olíubirgðir eru til í heimin-
um en það er útilokað að gera sér
grein fyrir því,“ segir Magnús.
Spádómar um að olían sé að klárast
hafa reglulega skotið upp kollinum
en hingað til hefur ný tækni haft í
við áganginn á auðlindirnar. Fáir
efast þó um að fyrr eða síðar komi
að því að olía verði of dýr til þess að
unnt verði að nota hana á sama hátt
og nú er gert. Hvort sem það tekur
fimm ár, fimmtíu eða hundrað þar
til engar nýjar olíulindir finnast er
ljóst að sú breyting mun kalla á
verulegar breytingar á lífsháttum í
heiminum.
thkjart@frettabladid.is
MUNDU MIG!
...LÍKA Í FRÍINU
NÝR
SUNNUDAGUR 18. júlí 2004
MAGNÚS ÁSGEIRSSON
Framkvæmdastjóri hjá Essó.
Nokkrar staðreyndir
um olíu
Olía er að mestu samsett úr vetni og kolefni. Hún myndast við ákveðnar
aðstæður úr lífrænum leifum.
Talið er að olíubirgðir heimsins nemi um þúsund milljörðum tunna.
Olía kom fyrst á markað 1861.
Dagleg framleiðsla á olíu nemur nálægt áttatíu milljónum tunna á dag.
Mælieiningin tunna, sem notuð er um olíu, jafngildir 159 lítrum.
Ef það magn af olíu væri sett í turn sem væri jafnmikill að flatarmáli og
knattspyrnuvöllur þyrfti turninn að vera 1,7 km hár.
Enginn hámarkshraði var á hraðbrautum í Bandaríkjunum fyrr en eftir
olíukreppuna 1979.
OPEC, samtök olíuframleiðsluríkja, var stofnað 1960 og hefur það mark-
mið að halda verði á olíu háu með því að taka sameiginlegar ákvarðanir
um framleiðslukvóta.
0
10
20
30
40
50
60
70
1950 1955 1960 1965 1970 1975 1980 1985 1990 1995 2000 2004
Þróun olíuverðs
Olíuverð
US $
Þróun olíuverðs á heimsmarkaði á
föstu verðlagi ársins 2000 í
Bandaríkjadölum
12-13 viðskipti 17.7.2004 20:01 Page 3