Tíminn - 29.04.1973, Page 37
Sunnudagur 29. april 1973.
TÍMINN
37
Höfundur
50 mill|ón bóka
út um
allan heim
Já, franski rithöfundur-
inn Georges Simenon!
Hvort ég kannast viö hann!
Þetta er hin almenna hug-
mynd á Norðurlöndum, og
hún er röng. Simenon er
nefnilega belgískurog kom
fyrst til ' Parísar á
tvítugsaldri. Móðir hans,
hjátrúarfull mjög, átti
tólf systkin og var fædd
á landamærum Hollandsog
Belgíu, — landamærin lágu
raunar um hvert húsið.
Faðir Simenons var lág-
launaður tryggingamaður.
Ráku þau hjónin matsölu-
stofu til að hafa ofan fyrir
sér. Og þannig kom það til,
að Georges Simenon kynnt-
ist ungur námsmönnum frá
mörgum löndum. Tólf ára
aðaldri gerðist hann Dosto-
jewski-aðdáandi og hefur
haldið því stríki síðan.
Hér er verið að segja frá met-
söluhöfundinum Simenon.
Ungur var Simenon álika iðju-
samur við lestur bóka eins og
hann siðar var við að rita bækur.
Hann átti um sextiu ni ,ain frænd-
systkin, og sagt er, að hann hafi
engu þeirra gleymt. Stórkostlegt
minni það. Það fólk, sem hann
hefur kynnzt meira og minna á
lifsleiðinni, hefur gegnt stóru
hlutverki i sögum hans.
Er Georges var 16 ára, lézt
faðir hans. Móðir hans reyndi að
koma honum til að læra bakara-
iðn. Hann var þrjár vikur i læri.
Búið. Næst starfaði hann sem af-
greiðslumaður i bókabúð i fæð-
ingarbæ sinum, Liége, — og hóf
um sama leyti ritstörf. Sumir
kunningjar hans halda þvi fram,
að hann hafi sent sina fyrstu
skáldsögu frá sér sautján ára
gamall. Aðrir bera á móti þvi.
Hér er sagt frá Maigret-skap-
aranum Simenon.
Hann fluttist til Parisar tvitug-
ur að aldri, þá nýgiftur. Hóf hann
þar að starfa sem blaðamaður og
byrjaði að skrifa skáldsögur og
smásögur undir 16 mismunandi
skáldanöfnum. Það gekk treglega
fram til 1931. Þá var fursta
Maigret-bókin gefin út og haldin
mikil veizla i þvi tilefni, þar sem
boðið var hundruðum þekktra
manna og kvenna, rithöfundum,
"leikurum, útgefendum o.s.frv.
Það var talað um þessa veizlu um
allt Frakkland. Og Simenon sjálf-
ur stóð sig með prúði i þessari
stórkostlegu sviðsetningu.
,
Hann þekkir fólk
Maigret hafði verið skapaður,
og á næstu árum kom hver bókin
af annarri með þessum þunga,
ihugandi leynilögreglumanni sem
söguhetju. Maigret, sem sifellt
var reykjandi pipu sina, maður-
inn, sem beitti engri sérstakri að-
ferð i starfi sinu, en talar, þefar
og grundar sig áfram. Maðurinn,
sem með venjum sinum i mat og
drykk og með rólyndi sinu og
smáborgaralegri innbyggingu
myndar svo eftirminnilegt and-
rúmsloft.
Það er einmitt andrúmsloftið,
sem er bezt við bækur Simenon.
Margir þekkja Frakkland fyrst
og fremst eftir bókum Simenons.
Sumar þeirra geta hreinlega
þjónað þeim tilgangí að vera ná-
kvæmir og áreiðanlegir ,,farar-
Georges Simenon, — metsöluhöfundur nútlmans.
stjórar” um þetta fagra land. Af
þessum bókum geturðu á auga-
bragði þekkt hótelþjóninn, bar-
þjóninn, götusalann og jafnvel
róna götunnar.
Enda þótt Simenon lýsi hinu
franska umhverfi, er hann ekki
rigbundinn af Frakklandi. Hann
hefur ferðazt um allan heim og
viða dvalið um lengri eða
skemmri tima. Meðal annars vai;
hann búsettur um sex ára skeið í
Bandarikjunum, en nú býr hann i
höll i Sviss. Og eftir að hafa til-
einkað sér áhrif hvaðanæva úr
heiminum, er hann ef til vill
Við heyrum oft fréttir um fundahöldbrezkra togaraeigenda og fuiltrúa
London, og var meðfylgjandi mynd þá tekin. Standandi vinstra megin er
megin er CharlesHundsonforseti sambandsins. Sitjandi frá vinstri eru:
Tweedsmuir þarna brosandi i karlmannahópnum, siðan kemur Godber,
herra. íslendingar munu sjá framan í eitthvað af þessu fólki i næstu
landhelgismál.
brezku stjórnarinnar. A fimmtudaginn var einn slfkur fundur haldinn I
A.W. Suddaby, vafaforseti brezka togaraeigendasambandsins, en hægra
Austin Laing, framkvæmdastjóri togaraeigendasambandsins, þá er lafði
ráðherra i landbúnaðar og sjávarútvegsráðuneytinu, og Stoddart ráð-
viku að öilu forfallalausu, en þá fara fram hér i Reykjavik viðræður um
(UPI — mynd)
alþjóðlegasti rithöfundurinn, sem
nú er uppi. Hann þekkir heiminn,
og hann þekkir fólk.
Hann' hefur sent frá sér um
400 bækur, sem gefnar
hafa verið út í 50 milljón ein-
tökum og þýddar á meira en 40
tungumál. Um hann hefur André
Gide sagt, að hann sé mesti
skáldsöguhöfundur Frakklands i
dag, én þes að miða við hina
miklu sölu bóka hans og vúnsældir
þeirra, einkum Maigret-bókanna.
En nú hefur Simenon lýst þvi yfir,
að hann hafi hætt ritstörfum.
Ef þetta eru hans einlægu orð
(varla þarf hann að vera með
neina auglýsingabrellu), munu
margar milljónir aðdáenda eiga
eftir að trega það sárlega. Ekki
framar ný bók um franska leyni-
lögreglumanninn Maigret? Mun
hann ekki skrifa fleiri þjóðfélags-
og sálfræðilegar skáldsögur, sem
háskólar nota mikið við sálfræði-
kennslu og sem bera ótvirætt
vitni um hans bókmenntalega
styrk.
Það er andrúmsloftið, persón-
ur, umhverfi og sálfræðilegt
næmi. sem gera bækur Simenons
svo vinsælar. Hann getur leyft sér
ýmislegt við ritun leynilögreglu-
sagnasinna, getur Iátið morö-
ingjann birtast fyrst á síðustu
sfðu, látif aðalpersónu sögunnar
hrökkva upp af þegar i upphafi
bókar, beint samúð lesandans að
morðingjanum o.s.frv. Fólk, sem
les bækur hans á frummálinu, fer
lofsorði um einfalt, en nákvæmt
inálfar hans.
Simenon getur lokið einni
bók á 10 dögum. Og á hverju
ári hel'ur hann sent frá sér
minnst fjórar-fimm bækur. Hann
hefur f jóra ritara i sinni þjónustu
og 16 þjóna. Hann á flnar bifreið-
ar, fagra höll og fagurt úts, ;ýni.
Og um tima var Charlie Chaplin
nábúi hans.
Konur eru honum kærar, en
sagt er, að hann sé harðstjóri i
sambúð. A margan hátt virðist
hann vera nokkuð ógeðfelldur. En
það kemur okkur lesendum
hans ekki við. Við minnumst að-
eins, hve margra kvölda og nátta
við höfum varið til lestrar bóka
hans, og það er með mikilli
ánægju.
( —Stp tók saman)