Tíminn - 13.06.1973, Blaðsíða 16

Tíminn - 13.06.1973, Blaðsíða 16
16 TÍMINN Miðvikudagur 13. júni 1973. Þór Guðjónsson veiðimálastjóri í byrjun veiðitímans: Eftir þrjú afbragðs ár er full ástæða til bjartsýni AÐALVEIÐITIMI stang- veiðimanna er nú að hefj- ast. Laxveiðitíminn stend- ur fré 20. maí til 20. sept./ en þó má ekki veiða lax í neinni á lengur en í 3 mán- uði. Sérstakur veiðitími er ákveðinn fyrir hverja á og er misjafnt hvenær hann hefst í hverri á. I Norðurá í Borgarfirði hefst veiðitím- inn t.d. 1. júní, en í flestum öðrum ám hér sunnanlands og vestan 10.—20. júní, en á Norður- og Norðausturlandi gjarnan siðar. Laxveiði í net i Borgarfirði hefst venjulega 20. maí. Sjósilungsveiði er hins vegar hafin fyrir nokkru, en hún er leyfö frá 1. april til 20. sept, ár hvert. Vatnssilungsveiði stendur yfir frá 1. feb. til 26. sept., nema I Þing- vallavatni, þar lýkur veiöitlman- um I ágústlok og hefst aftur 1. desember. Daglegur veiöitlmi á stöng fyrir lax og silung er 12 stundir á sólar- hring á tlmabilinu frá kl. 7 aö morgni til 10 aö kvöldi. Stanga- fjöldi I hverri á er ákveöinn sér- staklega. 70—80 laxár Gera má ráö fyrir aö lax gangi nú I einar 70—80 ár hér á landi. Sala á veiöileyfum hefur gengiö vel aö undanförnu og áhugi á veiðiskap virðist mikill engu slö- ur en undanfarin ár. — Margir eru vongóöir um gott veiöisumar, sagöi Þór Guöjónsson veiöimála- stjóri, þegar viö ræddum við hann fyrir helgina. — Þaö er aö vlsu ekki gott aö spá um veiöi fyrir- fram, hún er háö afkomunni I án- um o.s.frv., en eftir þrjú afbragösár, viröist þó full ástæöa til bjartsýni. — Hve mikil hefur laxveiöin verið undanfarin sumur? — 1970 veiddust hér 56 þúsund laxar, 1971 59 þús. og 1972 64 þús. — Hvaö er helzt aö frétta al- mennt I veiðimálum? — Fiskirækt er geysimikil á landinu. Mikiö er gert af aö sleppa seiöum I árnar, og hins vegar eru laxastigabyggingar, sem miöa að þvi aö lengja árnar og þar meö stækka uppeldis og hrygningarstöövarnar og veiði- svæðin. Nú er sleppt hér árlega um 300.000 gönguseiöum, en einnig er sleppt sumaröldum seiöum og kviðpokaseiöum. Eldisstöövar eru einar átta I landinu. Þar af eru þrjár nýjar, aö Tungulæk i Landbroti, Oxnalæk I ölfusi og Laxamýri i Þingeyjarsýslu. Þegar þær veröa farnar aö starfa af fullum krafti má búast viö aö framleiösla á gönguseiöum aukist verulega frá þvi, sem veriö hefur. Töluvert mikiö llf er þvl I fisk- eldi og þess má vænta aö það auk- ist. Hugsanlegt er aö gera fleira en framleiöa gönguseiöi þótt aðaláherzla hafi veriö lögð á það framan af vegna mikillar eftir- spurnar. Framleiðsla á fiski til manneldis i eldisstöðvum kemur til greina. Laxeldisstöö rikisins I Kollafiröi seldi t.d. I vor 1 1/2 tonn af alibleikju til neytenda. Henni var tekið mjög vel og þótti bragö- góö. — Hvaöa nýjar fréttir eru af laxastigabyggingum? — Ekkert annað en áhugi er mikill. Nýjustu stigarnir, sem verið er aö gera, eru i Laxá i Kjós, en hann byggir veiöifélagið sjálft, og I Svartá i Skagafiröi viö Reykjafoss, þar sem leigutakar byggja stiga samkvæmt samn- ingi viö veiöieigendur. Aukið veiðieftirlit — Fyrst viö erum aö tala um fiskrækt þá langar mig til aö spyrja um veiöieftirlit. — Skilningur var ekki mikill framan af á nauösyn þess, en hef- ur farið ört vaxandi eftir þvi sem lax hefur hækkaö i veröi. Veiöi- eftirlit hefur þvi aukizt ár frá ári og áhugi á þvi. Veiðieftirlitsmenn starfa hjá einstökum veiðifélög- um. Og rikið hefur styrkt héruð meö þvi að greiða laun eftirlits- manna að hálfu. — Hvað um veiöifélögin? — Þau eru máttarstólpar fisk- ræktar og veiöimála. Ætlunin er að mynduð verði félög ábúenda allra veiöijarða á landinu. Veiöimálastofnunin aöstoöar við undirbúning aö stofnun félaganna á grundvelli laxveiðilaganna, en oft tekur langan tima aö koma félögum á laggirnar. Veiðifélögin eru nú 115, en búast má viö aö þau nálgist 200 þegar alls staöar hafa verið stofnuð félög. Nýlega var stofnað Veiðifélag Skagafjaröar og veiöifélag ábúenda við Úlfljótsvatn. Veiðifélög ráöstafa veiöi hvert á sinu félagssvæöi og vinna ennfremur aö fiskrækt. Þar sem veiðifélög eru ekki starfandi ráðstafa ábúendur veiöi. Veiði- télögin hafa meö sér samtök, Landssamband veiðifélaga, og er Siguröur Sigurösson, hrepps- stjóri, Stóra-Lambhaga, Borgar- fjaröarsýslu formaöur þess. — Hvað er helzt um silungs- veiöina að segja, veiðimála- stjóri? — Hún er viöa stunduö meö góöum árangri. En netaveiði I vötnum hefur viöa dregizt saman, fólk má ekki vera aö þvi að sinna þessu, og slikt getur haft slæmar afleiöingar. Þótt stangaveiöi hafi aukizt nægir hún ekki til að vega upp á móti. Sums staðar hefur þvi fiski fjölgað mjög en á kostnaö stærðarinnar. Það þarf að sinna veiöi, engu siöur en aö grisja þeg- ar við sáum gulrótum. Jón Kristjánsson fiskifræðing- ur, starfsmaður Veiöimála- stofnunarinnar, vinnur aö rannsókn á silungsveiði i stööu- vötnum og má segja að hvert vatn á landinu sé sérverkefni. Fá veiðifélög hafa verið viö stöðuvötn þangaö til nýlega og veiðimál þeirra litt skipulögð. Nú er lögö áherzla á að bæta úr þessu. Tilraunir hafa verið geröar á Meðalfellsvatni i Kjós til aö fækka einstaklingunum meö þvi aö leggja smáriöin net. Stóð veiöifélagiö fyrir þvi i samráöi við okkur hjá Veiöimálastofun- inni. Og gera má ráö fyrir aö viö- ar sé svo ástatt, aö einhverra ráö- stafana sé þörf. En vitneskjan um stööuvötn okkar er tiltölulega litil ennþá. Margt er þó hægt að hugsa sér um betri nýtingu þeirra, t.d. hvort auka megi æti i vötnum meö ein- hverju móti eða jafnvel fóöra fiskinn i þeim eins og gert er i eldisstöövum. Nálægt þéttbýlis- svæöum kæmi jafnvel til greina aö sleppa eldisfiski i vötn til þess aö leyfa áhugafólki aö veiöa hann gegn þóknun. Viöa erlendis unir fólk sér vel við þvilika iöju, meö- an aörir sitja hjá njóta veðursins og boröa bitann sinn. Eina landiö, þar sem lax- veiði hefur aukizt — Loks væri gaman að heyra litillega um starfssviö Veiöimáia- stofnunarinnar. — Það er margþætt og höfum við þegar minnzt á sitthvað. Fyrst mætti nefna rannsóknir og tilraunir. Við rekum Laxeldis- stöö rikisins i Kollafirði. Þá eru ýmsar kannanir, svo sem sú sem Jón Kristjánsson fiskifræöingur stendur fyrir og ég minntist á áö- an, en það verður áreiöanlega áratuga verkefni að komast að þvi, hvernig bezt megi nýta stöðuvötnin. Við höfum staöiö fyrir fisk- merkingum i Kollafirði og annars staöar, bæöi á gönguseiðum, sil- ungi, fullorðnum laxi og hoplaxi. Þá erum við ao litlu leyti þátt- takendur i stórri merkingartil- raun á laxi við Grænland. Alþjóöahafrannsóknaráðiö stend- ur fyrir þessu og var mikiö af laxi merkt við Grænland á timabilinu ágúst-nóvember i fyrra. Gert var ráö fyrir að eitthvaö af laxi sem þá var merktur, veiöist i öörum löndum 1973, þ.e. á þessu ári, og 1974. Það er áriöandi aö þau merki, sem hér kunna aö koma i leitirnar, berist Veiðimálastofn- uninni fljótt og vel með öllum upplýsingum. Arni tsaksson fiskifræðingur starfaöi að þessari tilraun fyrir okkar hönd i um 6 vikur i fyrra. Flestar þjóðir sem framleiöa lax, taka þátt i þessari merkinga- tilraun, en mjög litiö er vitaö um lif laxsins i sjónum. Rannsóknaskip voru fengin aö láni vegna þessarar tilraunar. M.a. ætluðu Bretar aö lána skip aö nafni Cirolana, en þegar til kom þurftu þeir aö fara i þorska- striö og máttu ekki missa skipið. Lax merktur i laxalöndunum hefur veiðzt við Grænland, en til- tölulega litiö hefur komið fram þar af merkjum miðaö við, hve mikið er veitt við vesturströnd Grænlands. Laxveiöi þar hefur komizt upp i 2.615 tonn á ári, en heildarlaxveiöi i heiminum er 10.000—15.000 tonn. Grunur leikur á að vanræksla valdi nokkru um hve illa merkin skila sér frá Grænlandi, e.t.v. af ótta við aö veiðar verði takmarkaðar. Laxveiði i öllum laxalöndunum nema Islandi hefur minnkaö verulega aö undanförnu, en veiö- in viö Grænland hefur hinsvegar aukizt og var aflinn þar 60 tonn 1960 en var kominn upp i 2615 tonn 1971. Bandarikjamenn hafa gert samning við Dani um aö draga úr laxveiöi i úthöfunum og 1976 ætla þeir að hætta henni alveg. Græn- lendingar mega hins vegar veiða 1100 tonn innan landhelgi alltaf. Bannið við laxveiði í sjó hefur haft góð áhrif — Laxveiði I sjó er bönnuö hér á landi, er ekki svo um önnur lönd? — Nei, annars staöar er mest veitt viö árósana. Sjávarveiði er að ýmsu leyti óheppileg. Og við eigum það að miklu leyti banninu við laxveiöi i sjó aö þakka hve við erum framarlega i fiskirækt og hve áhugi á henni er mikill hér á landi. Annars staðar hafa veiöi- eigendur engan áhuga á að rækta, þar sem þeir njóta ekki ávaxt- anna, þegar mest af laxinum er veiddur áöur en hann gengur I árnar. Island er eina landiö, þar sem laxveiði hefur farið vaxandi undanfarin ár. Arið 1960veiddust lOOtonn hér og 1971 var laxveiðin komin upp i 204 tonn. Svo laxveið- in við Grænland viröist ekki hafa dregið svo mikið úr þvi laxmagni, sem hingað kemur, eins og hinar laxaþjóðirnar óttast hvað sig snertir. Þessar þjóöir kenna raunar einnig mengun um. Og við megum minnast þess þegar Rin og Thames voru laxveiðiár. Við vitum ekki hvert laxinn fer héðan, gizkaö er á aö hann dreif- ist á ýmsar slóðir. Fjögur göngu- seiði merkt hér hafa veiðzt viö Grænland, eitt viö Færeyjar og eitt við Noreg, og þær tölur segja ekki mikla sögu. Það er enn svo margt sem við vitum ekki um lif laxins og verkefnin ótæmandi. — SJ. vs/vgj t® 'i&jw v Auglýs Auqlýsingastofa Tímans er í ^ - Aðalslræti 7 ® i endursímar i95-23 & 26-5°° | Nýjar eldistjarnir í Laxeldisstöðinni í Kollafirði upp af Vesturlandsvegi. Ljósmynd: Rafn Hafnfjörff.

x

Tíminn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Tíminn
https://timarit.is/publication/50

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.