Tíminn - 13.09.1973, Síða 13

Fimmtudagur 13. september 1973
ASTIN
BYRJAÐI
BYSSUSKOTI
Ef ég stend þig að því aftur að stela
frd mér eða einhverjum hinna
bandarísku hermannanna, skýt ég
þig, sagði Steve Menta aðvarandi vii
ungu, víetnömsku stúlkuna.
Nókvæmlega tveimur drum siðar
hjónaband.....
gengu þa
Þann 13. júll i fyrrasumar lenti
Stephen Menta, fyrrverandi her-
ntaöur i Vietnam, á Kennedy-
flugvelli viö New York. Hann var
aö koma úr löngu og ströngu
feröalagi til hins stríösherjaða
Vietnam. Þangaö fór hann til aö
finna Leenie, stúlkuna, sem hann
haföi yfirgefiö nærri ári áöur.
Þegar þau Lecnie komu út úr
flugvélinni, tóku blaöamenn og
sjónvarpsmenn á móti þeim, þvi
allir vildu fá aö heyra meira um
þessa óvenjulegu ástarsögu, sem
oröiö haföi til vegna Vietnam-
striðsins. En Steve Menta sagöi
fátt annaö en nokkur þakkarorð
til fréttamannanna fyrir aö hafa
svona mikið fyrir þessu.
Þessi saga er um bandariskan
pilt, sem vildi ekki taka nei fyrir
gott og gilt svar og um unga
stúlku, sem haföi kjark til aö
segja já.
Fyrir Leenie og fjölskyldu
hennar i Cam Lo var striðið orðið
eðlilegur hlutur, sem ekkert var
við að gera. Elzta amman i þorp-
inu mundi ekki svo langt aftur, að
hermenn hefðu ekki verið á
hverju strái. Fyrst voru þeir kin-
verskir, siðan franskir og siðast
bandariskir. Allir voru orðnir
vanir drunum frá fallbyssum og
eldflaugum og eins og flestar
ógiftar konur, svaf Leenie með
gamlan M l-riffil við hlið sér i
rúminu.
— Annað slagið sá ég lik her-
manna við vegina eftir orrustu,
sagði Leenie. — En þeir komu
aldrei inn i Cam Lo. Hefðu þeir
gert það, hefði ég ekki treyst mér
til að skjóta, ég hefði bara fleygt
rifflinum og hlaupið.
Bróðir hennar var i stjórnar-
hernum og faðirinn var orðinn of
gamall til aö erja jörðina. Leenie
sá fyrir fjölskyldunni með verzl-
un við bandarisku hermennina
meðfram ánni. Hún seldi þeim
vietnömsk armbönd og men fyrir
bandariskar sigarettur og doll-
ara.
Þegar Stephen Menta kom til
Charley 2 stöövarinnar sumarið
1970, var allt svæðið sundur-
sprengt og stöðin var niðurgrafin
og bunki af sandpokum ofan á. Á
næstum hverri nóttu var ráðizt á
hana og sagt var að þessi stöð
yrði oftast fyrir árásum af öllum
stöðvum bandariska hersins.
Til þess að lifið i stöð Charley 2
væri ekki eins leiðinlegt, notuðu
Steve og félagar hans hvert tæki
færi til að fara niður að ánni. Þar
syntu þeir i tæru vatninu eða sól-
uðu sig i sandinum og reyndu að
gleyma ölu striði. Konurmeökörf-
ur seldu þeim hrisgrjónarétti og
gosdrykki og þarna lágu þeir i
skugga trjánna og spjölluðu viö
innfædda. I sex ár höfðu Banda-
rikjamenn verið þarna og flestir
innfæddirkunnu eitthvað i ensku.
Það var einn sjóðheitan dag, að
Steve setti frá sér þann varning,
sem hann haföi fengið i skiptum
og settist siðan niður til að spjalla
viö vinina. Skyndilega greip einn
þeirra i handlegg hans. — Hæ,
Steve, sagði hann. — Stelpan
þarna var að stela sigarettunum
þinum. Hann sá grannan likama i
svörtum silkibuxum og hvitri
blússu skjótast i burtu meö siga-
rettupakka i annarri hendinni.
Hann greip byssuna, skaut upp i
loftið og tók á rás á eftir stúlk-
unni. Þegar hann náði henni,
greip hann i hana og snarsneri
henni við.
— Ef ég sé þig stela frá okkur
aftur, skýt ég þig, sagði hann i að-
vörunartón.
Dökk, skásett augu stúlkunnar
glóðu af reiöi. — Gjörðu svo vel,
skjóttu bara, sagði hún. En svo
fóru varir hennar að skjálfa og
hún brast i grát, fleygði frá sér
sigarettunum og hljóp burtu.
Steve hafði bara ætlað sér að
hræða stúlkuna, en nú leið honum
hálf illa. Siöar um daginn, komst
hann að þvi hvað hún hét og fór til
hennar til að biðja hana af-
sökunar.
— Þetta var ekki illa meint,
Leenie, sagði hann — en ég geri
mér grein fyrir að þetta var
leiðinlegt fyrir þig. Þau ræddu
saman um stund og hún sagði: —
Ég heyrði einn vina þinna segja
um daginn við annan, að hann
skyldi passa að Vietnamar stælu
ekki frá honum. Ég reiddist og
þess vegna tók ég sigaretturnar.
Næstu vikurnar voru þau Steve
og Leenie vel á verði gagnvart
hvort öðru, en áhuginn fór vax-
andi. Hún tók eftir þvi aö i hvert
sinn, sem hann kom niður aö
ánni, gaf hann sér tima til að
nema staðar og leika við börnin
eða reyndi að kenna þeim ein-
hverja bandariska leiki. Hún hló
oft þegar hann settist i miðjan
hóp sölukvennanna og reyndi að
tala við þær með tilþrifamiklum
handahreyfingum, þar til allar
voru farnar að veina af hlátri.
Eitt sinn þegar einn vinur hans
kom með fatnað til hennar, sem
þarfnaðist viðgerðar, sagöi hún
við Steve: — Þú virðist vingjarn-
legur viö mig. Á ég ekki að gera
við þin föt lika?
Steve þakkaði henni með
nokkrum appelsinum, en seinna
komst hann að þvi að hinir her-
mennirnir greiddu henni viö-
gerðirnar með peningum.
— Hvað skulda ég þér? spurði
hann þá. Hún hló og svaraði: —
Hundrað dollara. Þegar hann
kom viku siðar með pakka frá
stöðinni, spurði hún, hvað hann
vildi fá mikiö fyrir hann. Hann
svaraði þá „hundrað dollara” og
siðan var þetta þeirra einka-
brandari. Nú var lika svo komið,
að þeim var farið að litast vel
hvoru á annað.
Þegar þau hittust var Leenie
tvitug, falleg stúlka með gyllta
húð. Steve var 22 ára, dökkhærö-
ur, myndarlegur piltur, sem alizt
hafði upp i friðsælli götu i New
York. Þrátt fyrir mismuninn,
sem var á öllum þeirra högum,
reyndust þau eiga margt
sameiginlegt þegar til kom. Bæði
voru fremur feimin, reynslulaus
og saklaus, miðað viö það sem
gerist nú til dags. Bæöi voru frá
stórum fjölskyldum sem héldu
vel saman og tóku ógjarnan viö
ókunnugum i sinn hóp.
Opinberlega var áin við Cam Lo
utan yfirráðasvæðis bandarisku
hermannanna, en reglurnar voru
ekki mjög strangar og þar áttu
þau Steve og Leenie jafnan
stefnumót sin. Brátt sýndi hún
honum stiginn til þorpsins, en
hann var höggvinn til og vel fal-
inn.
Steve fór aö heimsækja Leenie.
Stundum var hann einn, en stund-
um einn eöa tveir félagar hans
meö honum. 1 húsinu var gólfið
aðeins hörð mold, sem haldiö var
hreinu með stöðugri sópun. I
stærsta herberginu var borð og
útskornir stólar, ásamt stórri,
ferkantaðri upphækkun, sem var
bæði sófi og kaffiborð. Steve sagði
Leenie frá lifinu heima i Banda-
rikjunum og fjölskyldu sinni. Hún
sagði honum, að Leenie væri að-
eins gælunafn, sem þýddi Lilla,
en hennar rétta nafn væri Thai
Thi Thiet. Móðir hennar var veik
á sjúkrahúsi i Da Nang og faðir-
inn var þar öllum stundum.
Heima voru aðeins Leenie, bróðir
hennar og mágkona. Hún sagði:
— Sumar stúlkur halda i hendina
á hermönnunum. Þau fara inn i
skóginn. Kannske gera þau eitt-
hvað rangt, kannske ekki.
Kannske fer svo aö hermaðurinn
og stúlkan eignast barn. En þann-
ig erum við ekki. Við bara góðir
vinir. Ekki sitja hjá mér og ekki
taka utan um mig. Þó við gerum
ekkert, mun fólkið halda það.
Pabbi segir, að viö megum sitja
viö borðiö og tala, ef okkur likar
vel við hvort annað.
Hvorki Steve né Leenie höfðu
orðið ástfangin áður og það liðu
mánuðir, áður en þau þoröu að
nefna tilfinningar sinar. Nú voru
þau farin að hittast oft i viku og
alltaf höföu þau nóg aö tala um.
En Leenie hafði áhyggjur af til-
finningum sinum og áhyggjurnar
fengu útrás i rifrildi. Einu sinni
kom til misskilnings um hvar
Steve og vinur hans áttu að hitta
Leenie. Hún gekk frá húsi til húss,
en hann ók um i jeppa. Þegar þau
hittust, sagði hún: — Já, þú ekur
um i bil. En þetta, bætti hún við
og benti á fætur sér — er minn
bill. Hún settist dálitið frá þeim
og sneri i þá baki. Hún neitaði að
tala við Steve, en þegar hann varö
að fara, sagöi hann: — Mér gæti
veriö stefnt fyrir herrétt fyrir að
koma hingað, en ég geri þaö
vegna þess að mig langar að hitta
þig. Svo þegar ég kem, viltu ekki
einu sinni tala við mig. Ég ætti
ekki aö koma hingað oftar. Ef þú
vilt tala við mig, verðurðu að
senda boð.til stöðvarinnar.
Hún horfði á eftir honum með
kergjusvip en eftir viku gafst hún
upp og sendi boð. Þessi stutti að’-
skilnaður hafði orðið til þess að
þau geróu sér grein fyrir hversu
sterkar tilfinningarnar voru.
Meðal italsks-bandarisku vin-
anna heima i Bandarikjunum var
hent gaman að þvi hvað myndi
gerast ef einn þeirra segðist hafa
fundiö stúlku til að kvænast.
Móðirin myndi ekki spyrja hvort
stúlkan væri itölsk, heldur hvers
konar Itali hún væri. En nú skrif-
aði Steve og sagði að stúlkan væri
ekki itölsk, heldur af allt öðrum
kynþætti.
Hann hafði þegar nefnt Leenie i
bréfum sinum heim. 1 nóvember
1970skrifaði hann: Hvaö mynduð
þið segja, ef ég væri ástfanginn af
henni: Fyrir jólin skrifaði hann:
Hvað mynduð þið segja, ef ég
vildi kvænast henni? Hann hafði
reiknað meö að fjölskyldan sam-
þykkti þetta, þó að mótstaða
kynni að verða til að byrja með.
En það varð alls engin mótstaða.
Grace og Tony Menta ræddu
máliö og sáu aö þau voru of langt
burtu til að geta gert nokkuö. Auk
þess þekktu þau son sinn og vissu
að hann var ákveðinn. — Það sem
þú vilt, viljum við lika, svöruðu
þau. — En flanaðu ekki að neinu.
Sem góöur kaþólikki verðurðu að
kvænast fyrir lifstið. Og Steve var