Tíminn - 20.12.1973, Blaðsíða 3

Fimmtudagur 20. desember 1973.
TÍMINN
3
Stjórnkerfi Reykjavíkurborgar óhæflega dýrt:
Borgin látin þjóna Sjálf
stæðisflokknum í öllu
„SEM DÆMI um pólistiska ein-
okun Sjálfstæðisflokksins á
stjórnkerfi Reykjavikurborgar
skal nefnt, að af þrjátiu og sjö
embættismönnuin, sem skipa
hæstlaunuðu stöðurnar i kerfinu
og taka laun samkvæmt svo-
nefndum B-flokkum, eru allir,
utan einn eða tveir, y f irlýstir
stuðningsmenn Sjálfstæðisflokks-
ins”.
Þessi tilvitnun er úr greinar-
gerð, sem fylgir breytingartillög-
um minnihlutaflokkanna fjögurra
i borgarstjórn við fjárhagsáætlun
Reykjavikur árið 1974, þar sem
lagt er til, að útsvör verði lækkuð
úr 2.020 milljónum króna i 1.940
milljónir, fasteignagjöld úr 624
milljónum i 524 milljónir og að-
stöðugjöld úr 374 milljónum i 554
milljónir. Þar er einnig gert ráð
fyrir, að kostnaður við stjórn
borgarinnar og fyrirtækja hennar
verði lækkaður um sextiu
milljónir og sömu fjárhæð varið
til undirbúnings nýjum fram-
kvæmdum, þar á meðal til þess
að koma á fót heilsugæzlustöðv-
um.
t greinargerðinni er vakin
athygli á þvi, að borgarstjórnar-
meirihlutinn stefni að þvi að
spenna álögur eins hátt og lög
frekast heimila, svo að tekjur
borgarinnar hækki um milljarð
frá árinu 1973. Alögð útsvör eigi
aö verða tveir milljarðar og
hækka um 38,6% frá þessu ári, en
til þess að ná þvi þurfi borgar-
stjórnin að afla sér heimildar til
aukaálagningar umfram 10%
álagningu á brúttótekjur. Fast-
eignagjöldin eigi að hækka um
35,6%, og verður þá lagt 50% álag
á þau, jafnt ibúðarhúsnæði, sem
annað. Segir i greinargerðinni,
að torvelt sé að gizka á, hversu
hátt borgarstjórnarmeirihlutinn
spennti bogann, ef löggjöfin reisti
ekki skorður við hóflausri skatt-
heimtu, en ummæli borgarstjór-
ans og fleiri talsmanna meirhlut-
ans bentu til þess, að þeir hefðu
hug á að seilast miklu dýpra i
vasa skattþegnanna.
Rekstrarútgjöldin eru orðin
gifurleg. Samkvæmt fjárhags-
áætluninni eiga nær 2.400 milljón-
ir af tekjum að fara til þess að
standa undir þeim, og er það
33,2% hækkun frá þessu ári. I
greinargerðinni segir:
„Stjórnkerfi Reykjavikur er
ekki einasta mikið að vöxtum og
þungt i vöfum, heldur einnig
óheyrilega dýrt i rekstri, eins og
framangreindar tölur bera með
sér. Astæður alls þessa eru fleirí
en ein.
Sú veigamesta er þó tvimæla-
laust þau nánu tengsl, sem ára-
tugum saman hafa verið á milli
stjórnenda borgarinnar og Sjálf-
stæðisflokksins. 1 þeim samskipt-
um hefur borgin orðið að lúta
duttlungum og hagsmunum
flokksins, en Reykvikingar mátt
greiða kostnaðinn i hækkuðum út-
svörum og öðrum gjöldum.... Það
pólitiska siðleysi, sem þetta ber
vott um, og misnotkun á valdaað-
stöðu, er sem betur fer einsdæmi
hér á landi. Þannig er . stjórn-
kerfi Reykjavikurborgar hluti af
Sjálfstæðisflokknum og þjónar
undir hann i einu og öllu”.
Siðan er vakin athygli á þvi, að
mánaðarkaupsmenn á vegum
borgarinnar voru seytján hundr-
uð árið 1972, en siðustu árin hefur
þeim fjölgað um áttatiu á ári. Ar-
leg aukning er um 4,7% þótt ibú-
unum fjölgi aðeins um eitt
prósent árlega. Til viðbótar
seytján hundruð mánaðarkaups-
mönnum voru svo sex til niu
hundruð vikukaupsmenn, og hjá
fyrirtækjum bæjarins voru ellefu
til tólf hundruð á launaskrá 1972.
Samtals er þvi 3600-3700 starfs-
menn hjá borgarsjóði og fyrir-
tækjum borgarinnar, auk þeirra,
sem unnu sumarstörf.
Er það sameiginlegt álit allra
fulltrúa minnihlutaflokkanna i
borgarstjórn, að draga megi
mjög úr kostnaði við rekstur
bórgarinnar án þess að skerða þá
þjónustu sem hún veitir.
Getraun
skóla-
barna
UMFKRÐARNEFND og lögregl-
an i Reykjavik og lögreglan i
liafnarfirði, Gullbringu- og
Kjósarsýslu efna til getraunar
fyrir skólabörn, sem nefnist „1
jólaumfcrðinni”. Getraunaseðl-
um liefur verið dreift til allra
skólabarna á aldrinum 7-12 ára.
Getraunin cr þannig uppbyggð,
að börnin eiga að svara 10
spurningum um umferðarmál
nicð aðstoð foreldra og forráða-
manna.
t Reykjavik eru vinningar 150
bækur og 2 reiðhjól. t Hafnarfirði,
Gullbringu- og Kjósarsýslu eru
vinningar 100 bækur. Dregið
veröur úr réttum svörum laugar-
daginn 22. desember og munu
lögreglumenn aka vinningunum
heim til barnanna á aðfangadag.
Þaö hefur verið óvenju mikiðað gera hjá þeim, sem sjá um viðgeröir á
rafkerfi og rafgeymum bila I frosthörkunum að undanförnu. A.m.k. gaf
Magnús Markússon i Bilarafvirkjanum sér ekki tlma til aö líta upp,
þegar ljósmyndarinn vildi smella af honum mynd, en i staðinn gaf hann
okkur gott ráð til þess að vera vissir um að koma bílnum i gang á
morgnana.
(Timamynd: Róbert)
Rafgeyminn í
hús um nætur
-þó ætti bíllinn að fara í gang að morgni
Mikil ófærð
um allt land
— erfitt um mokstur vegna veðurs
MIKIl, ófærð er nú i ölluni lands
t frosthörkunum að undanförnu
hafa þeir, sem fást við viðgerðir á
rafkerfum bifreiöa, haft óhemju
mikið að gera, enda eru bilar oft
Læknisbíll
fauk út af
i FYRRINÓTT var ofsaveður
undir Eyjafjöllum, og fauk bifreið
héraðslæknisins i Vik i Mýrdal,
sem var i sjúkravitjun, út af
veginum við Bakkakotsá.
Meiðsli urðu ekki á mönnum, en
bfll læknisins skemmdist mjög.
AAS-ís-
tertur
VEGNA mistaka hjá auglýsinga-
deild birtist i Timanum 16. þessa
mánaðar röng auglýsing um
rjómaistertur frá EMM-ESS-tS,
þar sem tilgreint var gamalt
verð.
Um leið og við biðjum hlutað-
eigendur afsökunar á þessum
mistökum, bendum við á rétta
auglýsingu, sem birtist i blaðinu i
gær á biaðsiðu 19.
tregir i gang, þegar frostiö verður
mikið.
Það er sama á hvaða rafkerfis-
eða rafgeymaverkstæði er komið,
þar er allt fullt út úr dyrum, og
hver billinn á fætur öðrum er
dreginn upp að dyrunum. Flest
verkstæðin reyna að leysa úr
brýnustu vandræðum bifreiðaeig-
enda, en þeim sem þurfa á ein-
hverjum stórviðgerðum að halda,
er bent á að koma aftur eftir jól,
eða jafnvel eftir áramótin.
Við spurðum Magnús Markús-
son í Bilarafvirkjanum á
Laugavegi 168, hvaða hollráð
hann gæti gefið mönnum i sam-
bandi við rafmagn á bilum, ef það
færi að angra þá eitthvað um
hátföisdagana, þegar öll verk-
stæðin væru lokuð.
— Þau eru heldur fá, sagði
Magnús, þvi bilanir i rafkerfinu
geta verið svo margar og mis-
jafnar. Þó er eitt gott ráð til, ef
menn vilja vera nokkuð öruggir
með að koma bil i gang að
morgni, en það er að taka geym-
inn með sér inn i hús og láta hann
standa þar yfir nóttina.
Einnig sakar ekki að setja
Isvara á bensintankinn, þvi i
miklum frostum myndast oft raki
innan á tanknum, og bensinið
verður þá vatnsblandað, og ekki á
það treystandi við gangsetningu.
— klp —
hlutuni, og viðast ekki fært nema
stórum bilum. Mikil brögð eru þó
að þvi að mcnn lcggi af stað upp á
von og óvon á litlum bilum. Marg-
ir vcrða að skilja þá eftir, og vel-
dur það miklum töfum fyrir aðra,
og jafnvcl tjóni. Veðrið var viða
þannig i gær, að ckkcrt var hægt
að eiga við mokstur.
A Suðvestúrlandi og i Borgar-
firði er færð nokkuð góð, nema i
uppsveitum. A Snæfellsnesi skall
á stórhrið i fyrrakvöld og er ófært
um Staðarsveit og Fróðárheiði.
Söfnuðust allmargir bilar saman
við Vegamót, og var verið að
hjálpa þeim fyrir Kerlingar-
skarð siðdegis i gær. Vestan
Búðardals er ófært, en stórir
bflar komast þó eitthvað. Sæmi-
lega er fært út frá Patreksfirði,
til Bildudals og suður á Barða-
strönd.
Á Norðurlandinu er allt i
óvissu, þvi þar var mjög slæmt
veður i gær. Timinn hafði
samband við Jón Ólafsson vega-
eftirlitsmann, sem staddur var i
Fornahvammi, og sagði hann, að
þar væri ekkert hægt að aðhafast
vegna veðurs, en jafnskjótt og
slotaði, yrði farið að ryðja Holta-
vörðuheiðina, en ekki væri vitað,
hvað snjóað heföi mikið síðan i
fyrrakvöld, þvi vart sæist út úr
augum. Þremur stórum bilum á
suðurleið var hjálpað yfir heiðina
i fyrrakvöld. Allmargir bilar biða
átekta við Staðarskála og á
Laugarbakka i Miðfirði eru á
annað hundrað manns i bilum.
ófært er til Siglufjarðar, og
hætta varð mosktri þangað i
Fljótunum vegna veðurs. Á
Akureyri var stórhrið i gær, og
allir vegir i grenndinni að lokast,
enreynt var eftir megni að halda
leiðinni til Húsavikur opinni.
öxnadalsheiðin var siðast farin i
fyrradag, en óvist var um ástand
þar i gær.
Á Austfjörðum er allt ófært, og
ekki unnt að moka þar i gær
vegna veðurs. Af Norðaustur-
landinuhafa engar fréttir borizt,
þar sem simasamband þangað er
litið sem ekkert.
Frá Höfn i Hornafirði og þar i
grennd ersvipaða söguaðsegja.
Lónsheiði er ófær, en reynt var i
gær að hjálpa 20 bila lest yfir
Breiðamerkursand til Hafnar.
Þeir eru á leiðausturá Firði og
voru á Kirkjubæjarklaustri kl. 3 i
fyrrinótt. Einna mestu
snjóþyngslin eru i Skaftártung-
um, og hefur mjólkurbilum tá þvi
svæði verið hjálpað.
-SB.
Heimild til 1 % sölu-
skattshækkunar
til að mæta
600 milljón kr.
tollalækkun
Miklar annir hafa verið á
Alþingi undanfarna daga og i
gær fór fram lokaafgreiðsla
fjárlaga og frumvarpið um
tollaiækkauir átti að taka til
afgrciðslu i neðri deild á
kvöldfundi I gærkvöidi, en
frumvarpið var afgreitt frá
efri deild með þeiin viðauka
að lieimiil yrði að liækka sölu-
skall uin eitt prósentustig frá
og ineð 1. marz n.k. tií að
inæta þeirri 600 milljón króna
lckjumissi rikissjóðs, sem
tollalækkanirnar hafa i för
m eð sér.
Tillaga stjórnarandstöðunn-
ar i efri deild um að fella þessa
hcimild niður féll með II at-
kvæðuni gegn 9. Ef sams
konar liilaga keniur fram
rhcðrideild, scni telja iná vist,
fcllur luiii á jöfnum alkvæð-
um. el' Bjarni Guðnason greið-
ir atkvæði með stjórnarand-
stiiðunni. Kn tillögugrcinin
sjálf mundi einnig falla á
jöfiium alkvæðum, ef Bjarni
Icggur stjórnarandstöðunni lið
og félli þá lieiniildín niður úr
frum varpinu. Þyfti þvi
frumvarpið að fara aftur til
efri deildar til einnar umræðu
og þar niyndi heimildin vafa-
Isut verða tekin upp að nýju.
Verður afgreiðsla
mólsins söguleg?
Þá yrði frumvarpið að l'ara
að nýju til neðri deildar og
eftir að þvi hefði verið breytt
þar að nýju ka'ini fruinvarpið
til meðferðar i Sameinuðu
Alþingi. Þar nægir einfaldur
meirihluti um afgrciðslu
einsakra málsalriða, þ.e. þar
yrði lieimildin samþykkt með
31 atkva-ði gegn 29 atkvæðuni,
þótt Bjarni grciddi atkvæði
með stjórnarandstöðunni. Til
þess að stiiðva heiniildina
þyrfti stjórnarandstaðan og
Bjarni að greiða alkvæði gegn
frumvarpinu i hcild, en
meginefni þess eru tolla-
lækkanir i samræmi við
samninga okkar við EFTA og
EBE, og lækkun á tollum á
vélum og hráefnum til
iðnaðar. Skv. ákvæðum þing-
skapa og stjórnarskrá þurfa
frumviirp er þannig mcðfcrð
lial'a fengið að iiljóta 2/3 at-
kvæða við lokaafgreiðslu i
Sameinuðu Alþingi. Ilins
vegar verður þaðað teljast
harla óliklcgt, að sljórnarand-
staðan fcili þessar tolla-
lækkanir og komi þvi i veg
fyrir, að við stöndum við
skuldhindingar okkar skv.
alþjóðlcgum samningum og
komiivcg fyrir tollalækkanir
á aðföngum íslenzks iðnaðar,
sem hann hcfur svo rika þörf
fyrir.
Seðlabankamálið
En af þcssum sökum var
mikil spcnna i þingsölum i gær
og ekki dró úr cftir að efri
deild liafði fellt niður úr frum-
varpi um Scðlahankann
brcytingu, sem Bjarni Guðna-
son fékk samþykkta við af-
greiðslu frumvarpsins i neðri
deild um að Seðlabankinn
þyrfti samþykki bankamála-
ráðherra til að ráðast i meiri-
liáttar framkvæmdir.
Eftir breytingu á frum-
varpinu i efri dcild þarf það i
samrænii við það, sem hér er
að framan sagt, að fara aftur
til neðri deildar. Og verði þvi
breytt þar aftur þarf það enn
aðfara til efri deildar og eftil
vill i Sameinað þing einnig.
i þeim miklu önnum, sem nú
Framhald á 20. siðu.