Atuagagdliutit - 02.03.1967, Blaðsíða 5

inuiaKatigingne moderniussunc atuarfiup anguniagagssa:
mérKat pissuserigsutut, pivdluartutut
pitsaussututdlo ineriartortisavdlugit
Kanga oKimacKatigigsårdluagkamik pissusilingmik mérKat anga-
jorKåtdlo kisalo igdloKarfinguarmioKatigit tamarmik ingming-
nut atåssuteKarput — manalc sulivfigssuit naligissane atautsi-
moKatigingneK aserorneKarpoK, atuarfiuvdlo atuartitsinerme pi-
ngårnersså iliniutinigungnaersitariaKarpå pingårnerussoK tå-
ssaungmat mérKat påsingnigtåsassut pasissamingnigdlo atuisi-
nåusassut, sujuligtaissumut sivnissoic E. Fuglsang-Damgaard,
seminariap realskolivdlo ukiumortumik nagdliutorsiorneråne
OKalugiardlune OKarpoK
Nungme seminariap realskolivdio u-
Kiumortumik nagdliutorsiornerat fe-
aruarip Kulingåne pissugssaugaluaic
SlJa pissutigalugo 17-iåne aitsåt pivoit.
nalagiarnerup kingorna KaerKussat, i-
'niartitsissut iliniartutdlo iliniartut
"erissarfiåne katerssungmata sujulig-
aissumut sivnissoK Erik Fulgsang-
uamgaard OKalugiarpoK, ilåtigut ima
^ardlune: (viceskoleinspektør Peter
. S- Heilmannip OKalugiaut kalåtdli-
sQngortitarå).
■ atuarfiup anguniagagssåtut uva-
Suvtinut iliniartitsissunut isumagi-
ssagssatut tuniuneKarsimassoK tåssa
^årKat inugtut OKimaeicatigigsårdlu-
“Skamik pissusiligtut, pivdluartutut
Pitsaussututdlo ineriartorsinaunigssa-
^ingnut periarfigssarisinaussait ta-
■ isa tuniuniåsavdlugit. atuarfiup pi-
nSårtitagssarå inoKatinik ataricing-
kjbgnigssamik mérKat iliniartisavdlu-
glt" inugtut pingassuseKarnigssamut
Perorsagaunigssap Smalo KanoK issut-
‘kut inerikiartortitaunigssap sianigi-
neKarnigsså ilisimassagssat imiussor-
^Bssånit sagdliutineKartariaKarput.
Kanga mérKat isumakuluteKara-
agdliartortarput
7~ KangaunerussoK, angajorKåse
1n^raugatdlarmata, Danmarkile emar-
“wtiøfeopdirie oualugiartup itukue
lerougatdlarmata, pissariaKångitdlui-
orsorinartarsimavoK oKimaeKatigig-
arciluagkamik pissuseKarnigssaK, a-
rKeKatigingneK amalo inugtut pi-
UassuseKarnigssamut perorsagaunig-
*SaK OKatdliserisavdlugit. taimailior-
l9ssap pissariaKdngineranut pissu-
UsimånguatsiarpoK sumutdlunit pi-
tuaråine pissutsit tduko sarKume-
ermata; ilanutarit atautsimoKatigig-
g- to.ima.mkut itukut, tdukua mérait
"lalo erngutait atauisimordlutik inu-
Put.
iki0:
tgdloKarfinguit åssigingitsutigut
ttotigingnek pigerérpåt. perorsar-
ekarneK igdloicarfinguané pissarpok,
lrnatutdlo suliagssanik iliniagaKar-
k. erKigsisimanartunik avatangisse-
rolutik mérKat p eroriartortarput.
j. lrnoeKatigigsårdluagkamik pissusi-
9mik mérKat angajoruåtdlo ing-
tngnut atåssuteKarput, angajoruåt
orKatik isumagivdluarniarssarissar-
}t. igdloKarfinguarmioKatigit tamar-
g * tngmingnut atåssuteKarput, pi-
utsivdlo taimditup nagsatarissarpå
r°rsaeKatigigsut ardlalerujugssuga-
ta rdlutik dssigingmik periauseKar-
"lata. silarssuaK avatimingnitoK
"nikitsuinarmik atassutenarfigåt.
inoKatigit taimåitut Kanga Nung-
kg6 UvanSåtaoK inoKatauvfigisimavå-
. > tairnane Nuk igdloKarférångugat-
rrnat, uvdlumikut atuartussunit a-
u- rcuanerugunångitsunik inoKardlune.
nst tamarmik ilisarnarput. sut pi-
ta r. tamarmik tunuleKutanaratik
tu :a?§uamik erssitarput. kikugaluar-
ka ilerKorineKartut åssigissute-
ik' . arput- tairnane inugsiarnissuseK
jjl^^atussuserdlo sivneKangajagpor-
taimanilo Nungme issigissaKar-
lik Uvc^unSa iliniartitauvungalusoK i-
^.agaKariartornerup inuneruvdlo ing-
ne .Stlut ataKatigigsinaunerånik. inu-
r„ UP isumaminérdlune iliniarfiune-
Vo .- . tmana navsuiautigssaK tåssau-
SSo ilisimaligkat påsissatdlo kater-
^it rtaravtigik, misigissavtigut sutdlu-
PasissaKarfigissaravtigik.
^HvfigssuaKarnerUp nalåne
PtsirnorneK aserorneKarpoK
la„ Uvdlut Kångiutut utertislnåungi-
dla ’ Uvdiumikut sut tamarmik av-
ljvj,Urieråput. inuiångorsimavUgut su-
Sq '^aakarnermik kåvigfeKartutdlu-
"lal ^arnanåtaordlo Kalåtdlit-nunånut
måi ^gnidsimavoK, inoKatigingne tai-
Put Une sulivfigssuit angisut nålagåu-
Uc,r')/,rnaskinat nukingata iluaKutau-
kiurrfmik at°rneKarnigssåta tamåna
iUgmm?ara' inoKatigingne taimåitune
tilng la;°rtitardluagkamik suliaicarneK
gUaj Viuv°k. niorKutigssiornerup nav-
g^g^gntikortitårtut ingmikut ilinia-
saiivrlmanigssamik PiumassaKarPut-
^ssuit agssartornermut tunga-
ssut, agdlagfit, angnertoKissumigdlo
niuvernermik ingerdlatanarneK suliv-
figssuaKaleriartornerup nagsatarissa-
gå, tamåko tamarmik sulissugssanik
atorfigssaKartitsiput. inuit nugtertari-
' Karput, tåssame inokatigit sulivfig-
ssualersugaussut tåssåuput inoKatigit
aningaussarsiornermik iriuniuteKartut,
'inuitdlo aningaussarsiorfilingmut nu-
nagssititertariaKarput. inuitdle nugta-
riaKarångata tauva Kangånitdle ataut-
simoKatigigstmanerugaluaK aserortar-
poK. sulivfik angerdlarsimavfigdlo
ingmikulersarput. inuit sapingisamik
amérdlasunik aningaussarsiorusugtar-
put, taimåiturhik åiparit tamarmik su-
livféKalerajugput. ilaKutaréKatigit pe-
rorsainikut suniutåt mingneralakasi-
ngortarpoK. sulissut atausiåkåt nior-
Kutigssiap suliagssartarpagssuisa ilåt
angnikitsoralånguaK åssigiåginartumik
suliarilersarpåt, ' Kavsinigdlo takusi-
naussaringilåt suliartik ingerdlåneKar-
tup tamarme ataKatigingneranut Ka-
noK pingåruteKartiginersoK. atautsimo-
Katigigsimagaluarnerup isassornerata,
atautsimoKatigigkaluarnerup perorsai-
nermik suniutéKarungnaernerata, i-
nup suliamine ingmikorpatdlårdlune
misigisimalernerata kingunerissarpå
inup inunine inunerminilo periar-
figssarisinaussaraluane KulånitdlusoK
issigisinaujungnaertarmagit, tåssame
ånaisimassame taortigssånik pigssar-
sisimånginame. inugdlo taimailivdlu-
ne inugpagssuit akornåne kiserdlior-
tungortarpoK. nalorngissortumik pi-
ssuseKalersarpoK KanoK iliusavdlune
ilisimaneK ajoramiuk.
inuit avdlat pitsaussumik
iliorfigissariaKarpavut
—. sujornatigut takusimångisaralu-
avut Kavsérpågssuit imailiatdlåinar-
dluta ilikarhiagagssarilerpavut érkor-
tumigdlo atornigssåt iliniarniagagssa-
rilerdlugo, sordlo ingnåtdlagiaK, tek-
nikikutdlo atortorissat åssigingitsut.
inuit nutårpagssuit uvagut nangmineK
erKarsautigissarsimassavtinit ugperi-
ssarsimassavtinitdlo amalo ajungitsu-
soralugitdlo erKortusorissavtinit av-
dlauneruvdluinartumik erKarsauteKar-
tut isumaKartutdlo ilisarileriartorpa-
vut. inuit taimåitut erKumitsumigdlu-
nit pissusilersortusorigaluaruvtigik
taimåitoK tåuko åma nautsorssutiga-
lugit pissusenarnigssarput iliniartari-
aaarparput. atuagkat avisitdlo atuar-
sinaugavtigik, radio tusarnårsinauv-
dlugo imalunit filmit sujornatigut ili—
simassaKarfigingitdluinarsimassara-
luavtinik angnertumik oKalugtussissut
issigingnårsinaussaravtigik silarssuar-
put nerugtorujugssuarsimavoK.
— inuinaugavta isumaKarKajaussar-
pugut uvaguvtinut tungåssuteKartut
kisimik erKortussut. taimalo isuma-
Karnerup nagsatarerKajåssarpå sut
avdlat tamarmik nikanarnerussutut
KiviarKajåneKalersarmata. piarérsi-
mavfigissariairarparput pissutsit av-
dlångorsimangmata avdlångoriartor-
tuåsavdlutigdlo, inuiangnutdlo avdla-
nut tungatitdlugo ilipagissaKångitsu-
mik pissuseKarnerput taimaititaria-
: Karparput taorsiutdlugulo inungnut
avdlanut atanatigingnigdlune misigi-
neK tatigingningnerdlo iliniartariaKar-
pavut. inuk avdlanik inoKateKartug-
ssiauvoK. inunerup isumåta ilå tåssa
inoKatit ilagisavdlugit. inoKatigissat-
dlo nikitåutuarpata nikitåuneK tai-
måitoK sungiuniartariaitarparput.
pigigsårneK alångortanarpoK
ukiune 150-ine kingugdlerne kipi-
sångitsumik suj umukartuarneKarsima-
vok, naugdlo sujunigssaK pivdlugo er-
KanårtortoKartaraluartoK, sordlo ma-
nåkutut suliSitsissut sulissartutdlo i-
sumaKatigissuteKarniarfisa nalåne ki-
kut tamarmik Danmarkimik falliti-
lersugingningneråne, taimåitoK pissu-
tigssaKångilaK ilimagisavdlugo ani-
ngaussarsiornikut sujumukartuarneK
unigtorumårtoK. uk. 700 matuma su-
jornatigut mongolit kungiata Djengis
Khanip Asiap kipasigsua ujajaivfiga-
lugo piunérutdluaussangårmago tai-
manernit manamut aningaussarsior-
nikut nuna tamåna nakorterKigsimå-
ngilaK. ukiut 300 matuma sujornagut
ukiune 30-ne sorssunerup aseruinerit
nagsatarisimassai Tysklandip anigor-
niarssarigamigit ukiut 100 nukigtor-
sarnerminut atortariaKarsimavai. uva-
gutdle uvdluvtine misigissavut tåu-
kununga akerdliuvdluinarput. uk.
1900-p kingorna mardloriardlune sor-
ssungnerssuaKartarsimavoK, ^orssung-
nerit tåssaussut silamiut OKalUgtuari,-
.ssauneråne sorssungnerit akisttnerpåt
tamåkinerpåtdlo, 1 taimåikaluårtordle
ajorssartit’ausimassut agdlåt silarssu-
arme ntlnanut pisunerpånut måna i-
låuputi sujornatigutdlo nagdlersima-
neKångitsumik pigssarigsålersimav-.-
dlutik, uvfalo uk. 20-inait sorssung-
nerssup kingugdliup nåneranit Kångi-
usimassut. tamatumalo kingorna nå-
lagauvfik silarssuarme pisunerpåK
mardloriardlune sule sorssorKigsima-
vok — tamånalo pitsunerulissutigisi-
, månginguatsiardlugo.
— pigssarigsårnerdle aldngorta-
KarpoK. sujornatigut misiginenar-
simdngisdinartumik sulingfivfeKar-
sinaulersimavugut. atortorigsångå-
ravta atortorigsårutivut tamåker-
dlugit ilisimdngilavut. aningaussar-
siornikut sujumukarnerujugssup ti-
mip pinik uitsatenarneK kdngundi-
nangajagtoK ernarsautivtinigdlo
navianartorsiortitsissoK avKutig-
ssiutdluarsimavå.
— inoKatigit nalungisavut uper-
Kajåssutut pissuseKalersimåput, tama-
tumungalo pissutauvoK sut iluating-
nartut inup ingminerminik påsingnig-
dlune tungavigisimassaralue avdlau-
nerussumik issigineKalermata. tamåna
tamatigut erninaK påsissångilarput.
uvdlumikutdle inunerput tåssauvoK
mumisitsiuarneK tamatumuna inuneK
isumaerututut. ilersimavoK tåssa ajor-
nartorsiutivta erKarsautigivdluarnig-
ssånut pivfigssaKartitaussarungnae-
ravta. sut tamarmik isumaerututut i-
lernerata akiornigssånut såkugssavti-
nik piaivfigissaussutut misigivugut.
ingmivtinut puigorpugut
— soK-una taima pissoK artartoK?
tåssa ingmivtinut isumagivdluångi-
navta. inoKatigit inuvfigissavut tek-
nikimit, pigssarigsårnermit ingiarniu-
tikujungnermitdlo simerneKarsimåput.
teknikikut pisinaussavut akimagtiki-
artuinarpavut, pissusilersutivutaoK
tdimåiput, sanilerissavtinit sujugdliu-
alårniarssariuarpugut. kisiåne ing-
mivtinut puigortutut ipugut. sårdlu-
me angusinaussavta ilåt atauseK ki-
siat pingårtiniarssarigiput: sulisinåu-
ssusenarnerput angnerpåmik suniute-
Kartiniarssariniardlugo. atuarfingme
tusartarpafput ilisimassagssat iluanu-
taussut iliniåsagivut. OKarångavta i-
lisimassagssat iluaKutaussut tauva
Kavsinik isumaKartånginerdluta inu-
tigssarsiornerme iluaKutaussut? pe-
rorsainerdle tuniutarnerdlutigo?
„inoKatigit ilutigikutårtut tamarmik
autdlarKautånit autdlartitariaKarput
aperKutitdlo ilait pingårtut inunerup
inungmut aperKutigiuåinagai nang-
mingnérdlutik akiniarssaralugit misi-
lissariaKartardlutik“, atuagkiat ilåne
taima agdlagsimavoK. aperKutit tai-
måitut akisinåusagåine ilåtigut inu-
neK inunerisinaujumavdlugo tunga-
vigssånik pilersitsisinaunigssaK pigi-
nåussuseKarfigerKårtariaKarpoK, tai-
malo piginåussuseK itOK ilisimassag-
ssanit pineKarsinåungilaK, kisiåne pe-
rorsainerme.
ajoKersussincK pinago
sungiusjarrierdle —
— pissusigssamisortutut, erKUméKU-
teKångitsutut Kangale nautsorssutigi-
lérsimavarput inuiaKatigit pissugssau-
ssut atuartitaunigssavtinik isumagi-
savdluta, ilisimassagssanik tuniorå-
savdluta. ilimagissariaKarpoK atuar-
titsinerup pissugssauvfiginerata pissu-
seKatånik inuiaKatigit åmåtaoK pi-
ssugssauvfiginerata pissuseKatånik i-
nuiaKatigit åmåtaoK pissugssauvfeKa-
lerumårtut inuit atausiåkåt perorsa-
gaunigssåkut pingitsorane isumagine-
Kartisavdlugit. pissugssauvfigissaK
taimåitoK atuarfik avKutigalugo ino-
Katigit tuniusinauvåt. taimailiornig-
ssamile pingitsorneKarsinåungitsut tå-
ssa tamatuma pivfigssaKarfiginiarnig-
sså isumagingnigtugssatdlo aningau-
ssanik atugagssaKartitaunigssåt.
— nautsorssutigingilara atuartitau-
neK perorsagaunerdlo ingmikortine-
Karsinåusassut. atugartussutsikut a-
ngusimassavta piumassaråt amerdla-
sunik iliniagaKarnigssarput, iliniar-
nerdle tåssåusaoK sungiusarneK — tå-
ssaunane ajoKersussineK.
— ajoKersussineK tåssa OKalugdlu-
ne nalunaerutigingnigtarneK, taimåi-
tumik nangmineK misiligtagkatigut
påsissaKariartornermingarnit kuku-
lugtortarnernik ilaKarKajånerusinau-
VOK.
— sungiusarneK tåssa ilikåussiar-
torneK, taimåikamilo tåssauvdlune av-
KusineK anguniagkamik toråginardlu-
go ingerdlavfiusinaussoK. sungiusar-
neK tåssa silaKarssutsimik issornartor-
siuisinåussuseKarnermigdlo atuineK,
ima imalo ineragkanik ugperingninar-
nerungitspK.
— atuarfingmut anguniagagssauti-
taussut mana uterfigendlårdlugit, tå-
ssa mérKat inugtut oKimaeKatigigsår-
dluagkanik pissusiligtut, pivdluartutut
pitsaussututdlo ineriartortinigssåt, i-
noKatimingnik inimigingningnigssåt i-
nugtutdlo pingassuseKarnermut pero-
riartornigssåt.
— inungmut pingårnerpåssugssaK
tåssaussariaKarpoK ajornartorsiutinik
merserusulerdlune taimaititsinartångi-
nigsså, inuvdlo ingminut ersserKig-
saivfigissarnigsså inunerme tamati-
gut aulajangivfigisinaunigssånut pe-
riarfigssaKarame. tamatumunga så-
kugssat pingårnerssarigunarpåt silatu-
sårsinåussuseic atordlugo aulajangini-
artarneK. taimåitumik pissariaKarpoK
silaKåssuserput, sujuneKåssuserput su-
ngiusåsavdlugo, sujuneKåssutsivta a-
tornigsså sungiusåsavdlugo, erKaimå-
nigsinaunivta sungiusamigssånit sag-
dliutitdlugo. taimåitumik atuartitsi-
nerput sangmiveKartitariaKarparput
pingåmerussunik pingånginerussunig-
dlo ingmikortiteriuarsinaunigssamut,
misiligtaiuarnigssamut, tunuartiteri-
ssarnigssamut sagdlingortiterissarnig-
ssamutdlo. ajornartorsiutit nåmåutu-
mik ajornåssuseKartut amalo silarssu-
armit atuarfiup avatåne inunermit
nalungisavtinit sordlaKartut sarKume-
rartitarsinaugåine — tamåna tåssau-
vok ajungitdluartumik atuartitsisi-
nåiissuseKarneK. taimåitumik atuar-
titsinerup pingårnersså atuagkamit i-
liniutaussumit pértariSKarparput, a-
tuagkame iliniutaussumigungnaersita-
riaKarparput, pissutigalugo ilisima-
ssagssat aulajangersarigkat atuagka-
ne iliniutinitarmata. naleKångitsungi-
kaluarpoK iliniagagssat uvångånit u-
nga ilikåsavdlugit, pingårnerussordle
tåssa piviussumik påsingningnigssar-
put, påserérsimassavtinigdlo atuisi-
naunigssarput.
inuk inerigsimassoK
— tamatumunåkut neriutigssaKaler-
sinauvugut inulisavdluta eKingassut i-
ssornartunutdlo tagpigsut, inuit ine-
risimassut, inugtut pingåssuseKalersi-
massut. tamåna KanoK påsissariaKar-
pa? KanoK isumakarpa?
— sordlo pileritsangnernik misigi-
ssutsinigdlo aKutsisinaulernikut, tåssa
nåmagtugkamik sujugdlermik Kujaru-
ssinåsånane, ilisimavdlugo umeruisi-
nåussusermik, kasilisinåussusermik
pigissanarneK.
— tåssa imåipoK inuk inerigsima-
ssoK aulajangitinane erKarsardluar-
KårtarpoK. sordlo inup taimåitup inuv-
dluarniutit atornerata nuånernera piv-
dlugo aningaussane tamaisa sordlo si-
karitinut imigagssanutdlunit atorneK
ajorpai, nalilingnutdle avdlanut, sor-
dlo sisorautinut atissanutdlunit ato-
rumavdlugit amerdlitserumavdlugit i-
levKåmiartardlugit.
— inup inerigsimassup KanoK ilior-
nine erKarsautigivdluarniartarpai, Ka-
noK iliuseKartarnerminilo åssigigsu-
mik pissuseKarniartardlune, tåssa pi-
ssuteKavigsungitsumik imailiatdlåinaK
isumane avdlångorartitångilai.
— inuk inerigsimassoK akissugssåu-
ssusermik tigusisinaussarpoK, tåssa pi-
ssutsit nagdliusimassut najorKutarini-
artarpai erearsautigivdluardlugulo au-
lajanginigssane inungnut avdlanut
KanoK kinguneKarumårtoK.
— inup inerigsimassup inuit avdlat
atugait nangmineK atugkamisut ta-
kordlorniartaramigit, inuit avdlat i-
sumait påsiniarssarissaramigit erKar-
sartausiatdlo malingnaivfiginiartara-
miuk avatangissiminut imailiatdlåi-
nardlune akerdliulerneK ajorpoK.
— naitsumik oKautigalugo inuk ine-
rigsimassoK silatusårdlune KanoK ili-
useKarniartarpoK.
— pissutsine åssigingitsune aulaja-
ngerniarnerme ilisimassagssat sut i-
luaKutaussugssaunersut OKautigisav-
dlugo nalunakulugpoic. amerdlånguat-
siaKautdle, tamaisale ilisimåsavdlugit
inup kiavdlunit pissugssauvfigingilå.
ilisimarKågagssat åssigingitsut mérKat
aluarfiåne ilikarérsimagåine tauva i-
nungnut tamanut iluaKutaussumik i-
lisimassagssat sume tauva tikuartor-
neKarsinåupat?
— tamavta iluaKutigssarsivfigisi-
naussarput tåssa sumissutsivtinigdlu-
sok påsingnigsinåussuseKarnerput su-
ngiusåsavdlugo, isumat åssigingitsut
nålaordlugit atuardlugitdlunit putdia-,
vigisinåusavdlugit, tungavilersornerit
tusarnårsinåusavdlugit sarKumiusi-
nåusavdlugitdlo — kisalo naggatågut
aitsåt aulajangerdlune.
— inup påsilersimaguniuk åssigi-
ngitsunik KiviagagssaKardlune, Kulå-
kérdlugo påsilersimaguniuk aulaja-
ngisinåussuseKardlune, tauva imaKa
pivdluarneK nanerérsimångikaluardlu-
go kisiåne pivdluartungornigssane sa-
narfisinaulersimåsavå.
TAIINUS 12M'67
VOGNEN DER ER
SOM BYGGET TIL
GRØNLAND
■JUr/L
STATIONCAR
Den har forhjulstræk og kan vende på forbløf-
fende lille plads, og den har speciel forhjuls-
ophængning, der giver alle tiders affjedring på
dårlig vej. Pris kr. 9.746 excl. levering og fragt.
Køb^^&hos
ScaKiiadam
De får den bedste betjening, og De
får det største udvalg at vælge imel-
lem, når De handler Ford med
Scaniadam. Skriv til os og bed om
oplysninger og brochurer om sensa-
tionsvognen den ny Taunus 12M eller
hvad De ellers er interesseret i af
det store Ford-programs person-, last-
og varevogne samt busser. Vi sælger
gerne på afbetaling - og uden veksler.
ScaKiiadam
w Danmarks starste fordforhandling
H.C. ANDERSENS BOULEVARD, KBH.V.
TELEGRAM ADR. SCANIADAM
Vor repræsentant besøger Grønland
to gange årligt
S