Fréttablaðið - 27.07.2005, Blaðsíða 37

Erlendir aðilar eiga um 13 prósent af
hlutafé í Kauphöllinni eða fyrir um 190 millj-
arða króna, að Mosaic meðtalið. Flestir þess-
ara erlendu aðila eru þó eignarhaldsfélög Ís-
lendinga. Fjármunir þessara Íslendinga koma
að einhverju leyti erlendis frá.
Öðru máli gegnir um skattlagningu á fjár-
magn og því kjósa Íslendingar að eiga erlend
félög utan um eignir sínar hér á landi til að
komast hjá því að greiða 10 prósenta fjár-
magnsskatt. Skattprósentan ein hefur því
mikil áhrif á hvar félög eru skráð og hvert
peningarnir leita.
Síminn er gott dæmi um mikla fjárfest-
ingu sem hefði getað lent að hluta til eða öllu
leyti í höndum erlendra fjárfesta. Nokkrir
hópar erlendra aðila sýndu
Símanum áhuga en þeir
virðast nú hafa misst þann
áhuga því einungis hópar
þar sem eingöngu eru inn-
lendir aðilar eru nú eftir.
Gera má ráð fyrir að hátt
verð á Símanum hafi verið
helsta hindrun erlendu að-
ilanna.
VANDAMÁL?
Að undanförnu hefur nægt
peningamagn verið í um-
ferð og því engin þörf ver-
ið á erlendri fjárfestingu
en það ástand varir ekki að
eilífu.
Ef litið er svo á að lítill
áhugi erlendra aðila á fjár-
festingum í íslensku við-
skiptalífi sé vandamál
hlýtur eitthvað að verða að
gera. Þá kemur að fyrirtækjunum sjálfum að
vinna sína vinnu. Umfjöllun þarf að vera að
vera á ensku og mjög aðgengileg.
Íslensk fyrirtæki fá mikið umtal í erlend-
um fjölmiðlum og einnig hafa þau verið dug-
leg við að kynna erlendum fjárfestum fyrir-
tækin. Bæði með kynningum erlendis sem og
boðsferðum hingað til lands.
Erlendir fjárfestar hafa hingað til þó haft
vaðið fyrir neðan sig og fjárfest í ríkis-
tryggðum skuldabréfum, ekki áhættumeiri
hlutabréfum. Hækkanir hlutabréfamarkað-
arins undanfarin ár hafa ekki beint aukið trú-
verðugleika hans. Svo miklar hækkanir
verða til þess að ýta undir neikvæðisraddir
þess eðlis að hér sé vanþróað viðskiptalíf
sem enn sé í mikilli mótun. Hlutabréfamark-
aðurinn sé einungis rúmlega 10 ára gamall
og enn sé margt eftir ólært. Svo ekki sé
minnst á umfjöllun um peningaþvætti og
tengsl íslenskra fjárfesta við rússnesku
mafíuna.
Einnig verður að hafa í huga að erfitt er að
skilgreina hvað er íslenskt og hvað er erlent.
KOMA EINHVERN DAGINN
Krónan verður íslensku viðskiptalífi ávallt
fjötur um fót þegar kemur að fjárfestingum
erlendra aðila. Með því að kaupa eign sem
bundin er við íslensku krónuna eykst áhætt-
an sem fjárfestingunni fylgir. Erlendir aðil-
ar þurfa því bæði að treysta
á að fjárfestingin standi
undir væntingum sem og
þróun íslensku krónunnar.
Margir telja líklegt að krón-
an sé ekki eilíf en fyrirtæki
hafa smátt og smátt verið að
aðlaga sig erlendu rekstrar-
umhverfi. Bæði með því að
gera fyrirtækin upp í er-
lendum myntum en þá hafa
gengissveiflur íslensku
krónunnar takmörkuð áhrif
á rekstrarniðurstöður.
En þar sem takmörkuð
tækifæri til vaxtar eru hér á
landi má allt eins gera ráð
fyrir að erlendir aðila sækist
ekkert mikið eftir fjárfest-
ingum hér, bæði nú og síðar
á meðan gengi íslensku
krónunnar er talið hátt.
Fyrirtæki hér á landi eru
verðlögð hátt um þessar mundir þar sem
miklir peningar hafa verið í umferð og efna-
hagsástand almennt gott. Þegar verðmat á
fyrirtækjum hér á landi verður líkara því
sem gerist annarsstaðar auk þess sem þau
hafi verið kynnt markvisst erlendum fjár-
festum ætti ekkert að standa í vegi fyrir að
þeir verði virkari þátttakendur í íslensku
viðskiptalífi.
Íslenskt efnahagslíf þarf sífellt aukna
peninga til að standa undir vexti og því
þurfa peningarnir að koma einhvers staðar
frá. En svo lengi sem nægir peningar eru til
staðar, skiptir það þá einhverju máli hvaðan
þeir koma?
MARKAÐURINN MIÐVIKUDAGUR 27. JÚLÍ 2005 11
Ú T T E K T
JAPANSKUR FJÁRFESTIR Hingað til hafa erlendir aðilar ekki verið umsvifamiklir á íslenskum hlutabréfamarkaði. Skuldabréfamarkaður og fyrirtækjalán hafa hins vegar aukist mikið og
með þeim hætti taka erlendir aðilar þátt í íslensku viðskiptalífi.
Kenneth Peterson birtist hér á landi
árið 1995 með þann möguleika í
farteskinu að byggja álver. Raunin varð
sú að honum leist vel á aðstæður og var
60 þúsund tonna álverið, Norðurál,
byggt og síðar stækkað í 90 þúsund
tonn árið 2001. Reisti fyrirtæki hans,
Colombia Ventures Norðurál.
Kenneth Peterson hefur þá stefnu að
kaupa þegar verð hefur lækkað. Þannig
steig hann sín fyrstu skref í áliðnaði.
Ofurvæntingar fjárfesta til fjarskipta-
geirans biðu skipbrot fyrir nokkrum
árum og hlutabréf fjarskiptafyrirtækja
lækkuðu mikið. Kenneth Peterson hef-
ur við þær kringumstæður fjárfest í
fjarskiptageiranum. Hann var stærsti
eigandi Og Vodafone hér á landi og á
einnig bandarísk og evrópsk fjarskipta-
fyrirtæki. Kenneth seldi svo Norðurál
fyrir um 10 milljarða króna.
Kenneth Peterson sagði á þeim tíma
sölu Norðuráls ekki hafa áhrif á aðrar
fjárfestingar sínar hér á landi.
Colombia Ventures var þá kjölfestueig-
andi í Og Vodafone. „Við munum jafn-
vel auka þær með einum eða öðrum
hætti. Mér fellur afar vel við Ísland og
ég kann virkilega orðið að meta hag-
kerfið og hina frábæru íbúa landsins,“
sagði Kenneth Peterson eigandi
Colombia Ventures. Hann sagðist hafa
lagt sig fram um að velja góðan kaup-
anda að Norðuráli og segist hafa trú á
því að Century og Norðurál muni eiga
vel saman.
Kenneth Peterson seldi svo rúmlega
35 prósenta hlut sinn í Og Vodafone til
Norðurljósa fyrir um fimm milljarða
króna. Síðan hafa ekki mörg fjárfest-
ingarverkefni verið til staðar í fjar-
skiptafyrirtækjum því tveir stórir aðil-
ar eru fyrir á markaðinum. Jafnvel var
búist við því að Kenneth myndi hafa
áhuga á að kaupa í Símanum en sú hef-
ur ekki orðið raunin.
EINN UMSVIFAMESTI ERLENDI FJÁRFESTIRINN Kenneth Peterson, eigandi Columbia Ventures.
Erlendi fjárfestirinn
Fjárfesti í álveri og fjarskiptafyrirtækjum. Eftir að hann seldi
hlut sinn í Og Vodafone hefur ekki mikið sést til hans hér
á landi enda telur hann fjarskiptafyrirtæki hátt verðlögð.
fjárfesta?
Félag Hlutur Verðmæti
Actavis 42% 57,54
Bakkavör 44% 27,28
Burðarás 26% 23,66
Flaga 42% 1,26
Icelandic 10% 2,30
KB banki 5% 18,15
Landsbanki 10% 13,70
Mosaic 70% 27,30
Nýherji 2% 0,06
Og Vodafone 7% 1,26
SÍF 3% 0,84
Straumur 7% 5,25
Össur 52% 13,00
191,60
S K R Á Ð A R E I G N I R
E R L E N D R A A Ð I L A
í m i l l j ö r ð u m k r ó n a