Fréttablaðið - 26.09.2005, Qupperneq 91

Glæpamyndin Sin City vakti verð-
skuldaða athygli þegar hún kom
fyrir sjónir bíógesta í sumar.
Gagnrýnendur kepptust við að
hlaða myndina lofi enda hafði hún
allt til að bera sem góð glæpa-
mynd þarf að hafa; flottar persón-
ur, stílfært útlit, ruddalegt ofbeldi
og svalan söguþráð.
Um 20.000 manns sáu Sin City í
kvikmyndahúsum á Íslandi en of-
beldið í henni og hátt aldurstak-
mark kom í veg fyrir að hún gæti
keppt við vinsælustu myndir sum-
arsins. Sin City kemur út á mynd-
bandi og DVD í dag, aðdáendum
myndarinnar til mikillar ánægju.
Aukaefni er að vísu skorið
niður við nögl en myndinni fylgja
bíótreilerar og stutt mynd um
gerð Sin City þar sem leikstjór-
arnir Robert Rodriguez og Frank
Miller leggja orð í belg ásamt
helstu leikurum, þeim Jessicu
Alba, Mickey Rourke, Bruce Will-
is og Clive Owen. Þá fer gestaleik-
stjórinn Quentin Tarantino einnig
mikinn en hann leikstýrði einu
atriði í myndinni.
Sin City er byggð á þremur
myndasögum Franks Millers um
líf og dauða glæpamanna, vændis-
kvenna og hjartahreinna töffara í
lastabælinu Basin City. Leikstjór-
arnir völdu þann kostinn að
breyta kvikmyndinni í mynda-
sögu frekar en öfugt. Árangurinn
er hreint út sagt stórkostlegur og
það er almennt talið að aldrei hafi
myndasaga verið færð yfir á hvíta
tjaldið með jafn mikilli virðingu
fyrir efniviðnum. ■
Mörgæsirnar missa
af Óskarnum
Það hefur vakið nokkra undrun
og jafnvel reiði í Frakklandi að
heimildarmyndin The March of
the Penguins verði ekki tilnefnd
sem framlag Frakklands til Ósk-
arsverðlaunanna í flokki bestu er-
lendu myndarinnar. The March of
the Penguins er heimildarmynd
um líf mörgæsa sem hefur farið
sigurför um heiminn, ekki síst
þar sem mörgæsirnar þykja ótrú-
lega mannlegar og heillandi í sínu
náttúrulega umhverfi. Engin
frönsk mynd hefur gengið betur í
miðasölu í Bandaríkjunum en
myndin hefur þegar skilað sjötíu
milljónum dollara í kassann þar í
landi.
Það sem vekur enn meiri
undrun er að myndin Joyeux
Noel, eða Gleðileg jól, sem Frakk-
ar ætla að tilnefna til Óskarsverð-
launa, er ekki enn komin í al-
menna dreifingu. Myndin fjallar
um frægt vopnahlé á milli Breta
og Þjóðverja í fyrri heimstyrjöld-
inni en þá lögðu menn niður vopn,
stigu upp úr skotgröfunum og
spiluðu fótbolta á jólunum.
Gleðileg jól var sýnd í Cannes
í vor og vakti nokkra athygli en
með eitt aðalhlutverkanna í henni
fer Íslandsvinurinn Gary Lewis
sem fór á kostum í Niceland eftir
Friðrik Þór Friðriksson.
Mörgæsamyndin er þó ekki
með öllu úr leik þar sem talið er
nær öruggt að hún muni í það
minnsta keppa um Óskarinn sem
besta heimildarmyndin. ■
Tímalaus snilld
Þrjátíu ár eru síðan
taugaveiklaði hótelstjór-
inn Basil Fawlty birtist
sjónvarpsáhorfendum í
gamanþáttunum Fawlty
Towers, eða Hótel Tinda-
stóli eins og þættirnir
nefndust þegar þeir voru
sýndir í íslensku sjón-
varpi. Þættirnir eru enn í
endursýningum og þykja
með því allra besta sem
hefur verið gert í bresku
sjónvarpsgríni.
Fyrsti þátturinn í Fawlty Towers
seríunni var frumsýndur hjá BBC 2
hinn 19. september árið 1975 og
þættirnir eiga því þrjátíu ára af-
mæli um þessar mundir. Þættirnir
áttu sér stað á litlu hóteli í Torqay
og hverfðust um taugaveiklaða eig-
andann og hótelstjórann Basil
Fawlty sem barðist við að halda
rekstrinum gangandi í stöðugu
stríði við óþolandi eiginkonu sína,
Sybil, sem virtist þrátt fyrir alla
sína vankanta yfirleitt geta greitt úr
verstu flækjunum sem Basil kom
sér í. Það auðveldaði ekki líf Basils
að þjónninn og hans helsta hjálpar-
hella, Spánverjinn Manuel, kunni
litla ensku og tókst að misskilja
flest og klúðra hinu. Herbergis-
þernan Polly var svo eina sæmilega
heilbrigða manneskjan á hótelinu
og gerði allt sem í sínu valdi stóð til
að halda Basil frá hörmungum.
Afsprengi Monty Python
Persóna Basils er runnin undan
rifjum leikarans John Cleese sem
gerði hann svo algerlega ódauð-
legan í frábærri túlkun sinni.
Sagan segir að árið 1971 hafi
Cleese dvalið á hóteli í Devon
ásamt hinum félögum sínum úr
Monty Python’s Flying Circus
sjónvarpsþáttunum. Hótelstjór-
inn þar var geðstirður og leiðin-
legur og Cleese sá strax spaugi-
legu hliðarnar á honum þannig að
þegar BBC fór þess á leit við
hann að hann skrifaði nýja
gamanþætti fyrir sjónvarp varð
Basil Fawlty til.
Cleese skrifaði handritið að
Fawlty Towers ásamt þáverandi
eiginkonu sinni Connie Booth
sem tók svo að sér hlutverk hinn-
ar ráðagóðu Pollyar.
„Þegar við byrjuðum bjó
Connie til persónur Sybil og
Pollyar en við skópum Basil sam-
an,“ sagði Cleese í nýlegu viðtali.
„Við áttum það til að tryllast úr
hlátri yfir því hversu ömurlega
tilveru við vorum að skapa
honum.“
Prunela Scales, sem fór með
hlutverk eiginkonunnar Sybil,
segir tökurnar hafa verið erfiðar
en ánægjulegar en Cleese hafi
verið mjög upptekinn af því að
leikararnir kæmu texta sínum
rétt til skila. „Hver þáttur var
tekinn upp á einni viku, þannig að
þetta var þrælavinna en það var
frábært að vinna með John og
Connie,“ segir Scales. „Þau
skrifuðu tólf þætti um tólf hluti
sem fóru í taugarnar á þeim við
hótelrekstur. Þetta var skrifað af
svo mikilli ástríðu vegna þess að
þau voru í raun öskureið yfir
þessum hlutum.“
Basil eldist vel
Fawlty Towers hefur staðist tím-
ans tönn og þættirnir eru enn
jafn fyndnir nú og þeir voru fyrir
þremur áratugum. Sjónvarpssér-
fræðingar segja skýringuna
liggja í gæðum handritsins, það
sé ekki einu einasta orði ofaukið í
Fawlty Towers og persónur eins
og Basil Fawlty endist einfald-
lega von úr viti.
„Fawlty Towers gæti átt sér
stað hvenær sem er og ekkert
endilega fyrir þrjátíu árum,“
segir Alison Graham hjá Radio
Times. „Þetta er eins með One
Foot in the Grave og The Office.
Þessir þættir hefðu getað slegið í
gegn bæði fyrir þrjátíu árum eða
í síðustu viku.“
Það þykir heldur ekki hafa
skemmt fyrir þáttunum að
Cleese ákvað að hætta á toppnum
eftir tólf þætti. „Ég held að
þættirnir væru ekki jafn sérstak-
ir ef þeir gengju enn þann dag í
dag,“ segir Graham. „Við vorum
ekki orðin þreytt á þeim og þegar
þættirnir hættu vildi fólk fá að
sjá meira.“
En hvað væri Basil að gera í
dag, þrjátíu árum eftir að hann
opnaði Hótel Tindastól almenn-
ingi? „Enn að reyna að reka hótel
og klúðra því algerlega,“ segir
skapari hans, John Cleese. ■
BASIL OG MANUEL Hótelstjórinn geð-
stirði tók yfirleitt reiði sína og vonbrigði
út á hinum lánlausa Manuel sem var oft-
ar en ekki sleginn leiftursnöggt í höfuðið.
Sin City á DVD
MÖRGÆSIRNAR Þykja ákaflega mannlegar og hafa slegið í gegn í nýrri heimildarmynd.
SIN CITY Þetta tæknilega meistarastykki
kemur út á DVD í dag.