Tíminn - 08.08.1976, Side 17

Sunnudagur 8. ágúst 1976
TÍMINN
17
Wímmm
Ctgefandi Framsóknarflokkurinn.
Framkvæmdastjóri: Kristinn Finnbogason. Ritstjórar:
Þórarinn Þórarinsson (ábm.) og Jón Helgason. Ritstjórn-
arfulltrúi: Freysteinn Jóhannsson. Auglýsingastjóri:
Steimgrimur Gislason. Ritstjórnarskrifstofur I Edduhús-
inu við Lindargötu, sfmar 18300 —'18306. Skrifstofur f
Abalstræti 7, simi 26500 — afgreibslusimi 12323 — aug-
lýsingasimi 19523. Verð I lausasöiu kr. 50.00. Askriftar-
gjald kr. 1000.00 á mánuði. Blaðaprent h.f.
H af rétta r ráðstef n a n
Það má nú telja fullvíst, að hafréttarráðstefnan
ljúki ekki störfum sínum á þeim fundi hennar, sem
er nýlega hafinn i New York. Yfirleitt er nú talið,
að halda þurfi nýjan fund á fyrri hluta næsta árs og
verði þá reynt að fá endanlega úr þvi skorið, hvort
grundvöllur er fyrir nýjum hafréttarsamningi á
þessu stigi eða ekki.
Á þessu stigi er næsta ógerlegt að spá hver
úrslitin verða. Svo mikill ágreiningur er enn um
mörg mikilvæg atriði. Það getur ef til vill skýrt
það bezt, hve hægt gengur á ráðstefnunni að segja
má að hér séu i reynd þrjár ráðstefnur i gangi
samtimis, ef miðað er við ráðstefnurnar*1958 og
1960. Þessar tvær ráðstefnur fjölluðu eingöngu um
þau mál, sem eru til meðferðar i annarri nefnd
ráðstefnunnar nú. Tækniþróunin, sem hefur átt sér
stað siðan, hefur skapað tvö mikilvæg verkefni,
sem voru litið rædd á ráðstefnunum 1958 og 1960,
en það er annars vegar nýtingin á auðæfum hafs-
botnsins, sem fjallað er um i fyrstu nefnd ráð-
stefnunnar nú, og mengunin, sem er fjallað um i
þriðju nefnd ráðstefnunnar nú. Þetta veldur þvi,
að verkefni ráðstefnunnar nú er miklu yfirgrips-
meira og flóknara en fyrri ráðstefna.
Á fundinum nú verður reynt að ná samkomulagi
um stærstu ágreiningsatriðin, en samkvæmt
fundarsköpum ráðstefnunnar á að reyna til hins
itrasta að ná samkomulagi áður en til atkvæða-
greiðslu kemur. Helzt á að stefna að þvi, að allar
greinar hins nýja samkomulags verði samþykktar
samhljóða. Augljóst er, að þetta er ekki neitt auð-
velt, þar sem yfir 150 riki eru aðilar að ráðstefn-
unni og hafa mjög mismunandi hagsmuna að
gæta.
Það er fyrst og fremst sá málaflokkur, sem er
fjallað um i annarri nefndinni, sem snertir hags-
muni íslands. Segja má, að þar sé svo langt komið,
að fullt samkomulag sé orðið um allt að 200 milna
efnahagslögsögu strandrikja, að undanskildum
þeim undanþágum, sem önnur riki vilja tryggja
sér innan hennar. Þar sækja einkum landluktu
rikin og landfræðilega afskipt riki fast á. 1 til-
raunum þeim, sem verða gerðar til samkomulags
á fundinum nú, getur falizt viss hætta fyrir Island
og þarf þar að vera vel á verði.
En hver sem framvinda ráðstefnunnar verður,
hefur hún tvimælalaust þegar borið mikinn
árangur. Þær umræður, sem hafa farið fram á
grundvelli hennar, hafa t.d. orðið til að treysta
framgang 200 milna efnahagslögsögunnar. Án.
þess hefði t.d. íslendingum ekki verið fært að færa
fiskveiðilögsöguna út i 200 milur. Þess vegna hefur
ráðstefnan þegar reynzt mikilvæg fyrir Island.
Árdsir Sveins
Vegna deilna þeirra, sem risið hafa i sambandi
við Blaðaprent, hefur málgagn Sveins Eyjólfs-
sonar Dagblaðið, lagt Kristin Finnbogason sér-
staklega i einelti með allskonar aðdróttunum. Hér
i blaðinu var nýlega sýnt fram á margs konar
ósannindi Dagblaðsins i sambandi við þessar að-
dróttanir, en i stað þess að leiðrétta þau, birti blað-
ið grein, þar sem alið er enn meira á dylgjunum.
Slik eru vinnubrögð Sveins og félaga hans, sem
látast svo vera að siðbæta islenzka blaðamennsku.
Betur hafa ekki aðrir hræsnarar afhjúpað sig. En
hvers annars er að vænta af blaðaútgáfu óvand-
aðra fjáraflamanna?
Þ.Þ.
ERLENT YFIRLIT
Á Shirley eftir að
skóka Margréti?
Áður þarf hún þó að sigra Foot
SVO getur farið, að innan
ekkilangstima verði þaðtvær
konur, sem keppi um völdin i
Bretlandi. Það er kona, sem
nú gegnir formennskunni hjá
íhaldsf lokknum, Margrét
Thatcher, og verður hún for-
sætisráðherra eftir næstu
kosningar, ef flokkurinn ber
þá sigur úr býtum, en það þyk-
ir nú engan veginn óliklegt. En
hlotnist frú Thatcher þessi
upphefð, getur það hæglega
orðið kona, sem keppir við
hana og reynir að ná tigninni
af henni i nægtu kosningum
þar á eftir. Meira og meira er
nú rætt um það i Bretlandi, að
Shirley Williams, verðlags-
málaráðherra taki við for-
mennskunni i Verkamanna-
flokknum af Callagan for-
sætisráðherra, en óliklegt er,
að hann gegni henni lengi eftir
næstu kosningar, ef Ookkurinn
tapar. Callaghan er kom-
inn nokkuð á sjötugsaldurinn
og mun tæpast hugsa til þess
að verða forsætisráðhcrra a
ný, ef liann tapar nú
Það þykir liklegt nu, að
Edward Short, sem er vara-
lormaður Verkamannaflokks
ins, inuni láta af þvi starfi á
hausti komandi. Það þykir
einnig mjög liklegt, aö
Miihacl Foot, sem er leiðtogi
\inátri arms flokksins og var
aðalkeppinautur Callaghans
við formannskjörið siðastliðið
vor, muni 'gefa kost á sér, en
ba ði hægri menn og rmðju-
menn i' f lokknum eru andvigir
honum sem varaforraanni.
Það beinist ekki aðallega gegn
Foot persónulega, heldur öllu
meira af ótta við það, að hann
ætli sér þetta starf aðeins til
bráðabirgða og einkum til
þess að fá betri aðstöðu til að
tryggja Benn orkumálaráð-
herra siðar formennskuna i
flokknum, en hann er mun
verr séður en Foot af hægri
arminum. Komið hefur til
orða, að hægrimenn tefli fram
annað hvort Healay fjármála-
ráðherra, eða Crosland utan-
rikisráðherra, en ýmislegt
þykir þó mæla gegn framboði
þeirra beggja. Þess vegna
virðast fleiri ogfleiri nú þeirr-
ar skoðunar, að sigurvænleg-
ast muni reynast að tefla
Shirley Williams gegn Foot.
SHIRLEY Williams hefur
unniðsér þaðálit,að vera i röð
mikilhæfustu leiðtoga Verka-
mannaflokksins. Hún er 45 ára
að aldri og hóf snemma þátt-
töku i stjórnmálum. Foreldrar
Michael Foot
Shirley Williams
hennar vorubæði vinstri-sinn-
uð. Faðir hennar var fréttarit-
ari á Spáni, þegar borgara-
styrjöldin geisaði þar, en varð
siðar háskólakennari. Móðir
hennar var rithöfundur og
friðarsinni og hlaut þess
vegna þá upphefð, að bækur
hennar voru brenndar i
Þýzkalandi i tið nasista.
Bæöi voru þau hjónin á
svörtum lista hjá nasist-
um. Þegar mest hætta var á
innrás Þjóðverja i Bretlandi
sendu þau dóttur sina vestur
um haí og dvaldist hún hjá
ættingjum i Minnesota á
striðsárunum. Fljótlega eftir
striðslokin, hélt hún heim til
Bretlands og stundaði nám i
Oxford og viðar viðgóðanorð-
stir. Að loknu námi dvaldi hún
um skeið i Ghana og fékkst
þar við blaðamennsku og
kennslu. Bæði á námsárunum
og meðan hún dvaldi i Ghana,
hafði hún veruleg afskipti af
stjórnmálum, en jók þau þó
verulega eftir heimkomuna
frá Ghana. Arið 1964 var hún
kosin á þing og hefur átt þar
sæti siðan. Hún vakti þar fljót-
lega á sér athygli og voru falin
ýmis trúnaðarstörf, sem juku
álit hennar. Arið 1967, þegar
hún hafði aðeins setið þrjú ár á
þingi, gerði Wilson hana að
mennta- og heilbrigðismála-
ráðherra. Þvi starfi gegndi
hún til 1970, þegar Verka-
mannaflokkurinn tapaði i
kosningunum. Eftir kosninga-
sigur flokksins 1974, skipaði
Wilson hana i embætti verð-
lagsmálaráðherra, en undir
það heyra einnig öll málefni
neytenda. Shirley Williams
þykir hafa leyst öll þessi óliku
ráðherrastörf vel a! hendi.
SHIRLEY Williams va"kti
fyrst verulega þjóðarathygli,
þegar deilan stóð um aðild
Breta að Efnahagsbandalagi
Evrópu. Hún varð strax
eindreginn fylgjandi aöildar-
innar. Hún segist hafa verið
fýlgjandi Evrópuhugsjóninni
slðan hún var 14 ára gömul,
en þá ferðaöist hún um Þýzka-
land með föður sinum og
kynntist vel afleiðingum
nasismans og styrjaldarinnar.
Hún hafi þá strax öðlazt þá
trú, að vænlegasta leiðin til að
koma i veg fyrir að svipuð
saga endurtæki sig, væri
sameining Evrópu. Jafnframt
væriþaðöruggasta leiðin til að
koma i veg íyrir aö Evrópa
yrði annað hvort háð Banda-
rikjunum eða Sovétrikjunum.
Hún segist vilja hafa góða
samvinnu við Bandarikin en
ekki vera háð þeim. Þá geti
sjálfstæð Evrópa haft mikla
möguleika til stóráukinnar
samvinnu við þriðja heiminn,
þar sé mikið verk að vinna,
sem Evrópuþjóðirnar hafi að
ýmsu leyti betri skilyröi til að
leysa af hendi en risaveldin
áðumefndu.
Shirley Williams þótti sýna i
átökunum um aðildina aö
Efnahagsbandalaginu, að hún
heldur fast á þvi máli, sem
hún beitir sér fyrir og lætur sig
þaðeinu gilda, þótt hún lendi i
minnihluta. Hún er vel máli
farin og nýtur viðurkenningar
jafnt samherja sinna sem
andstæðinga, fyrir skeleggan
og rökfastan málflutning i
þinginu. Hún þykir ekki
tildursdrós i klæðaburði eða
framgöngu og segist aldrei
evða meira en tiu minútum á
morgnana i að klæða sig og
snyrta. Hún er fráskilin og
segist ekki gifta sig aftur án
samþykkis kirkjunnar. Hún
áttí eina dóttur i hjónabandinu
og dvelst hún hjá móður sinni.
Haft er eftir henni, að það sé
ánægjulegasta hlutverkið að
fullnægja móðurskyldunni.
Þ.Þ.