Fréttablaðið - 16.01.2006, Page 36

Fréttablaðið - 16.01.2006, Page 36
 16. janúar 2006 MÁNUDAGUR18 frá Sogamýrinni. Þar heita Gerði. Þeir þóttust heppnir sem hrepptu lóðir þar sem byrjað var að úthluta vorið 1951. Flestir byggðu eftir uppdráttum frá bænum og íbúð- irnar máttu í fyrstunni vera um 80 fermetrar en leyfi fékkst til að stækka þær síðar í hundrað. Haust- ið 1955 bjuggu rúmlega fjögur þúsund manns í Smáíbúðahverfinu og það var þá fjölmennasta svæði Reykjavíkur austan Snorrabrautar. Það þótti langt frá meginbyggðinni og Bústaðahverfið líka sem reis um svipað leyti. Skóli fyrir börnin var í Laugarnesinu til að byrja með en smám saman kom þjónustan í nýju hverfin. Á sjöunda áratugnum var Fossvogurinn skipulagður sem íbúðasvæði þar sem áður höfðu verið sumarbústaðablettir og mat- jurtagarðar bæjarbúa og Löndin urðu til með lágreistri byggð og gróðursælum görðum. Eitt er það sem einkennir hverfin Háaleiti, Gerðin, Bú- staðahverfi og Fossvog. Það eru botnlangarnir sem liggja út frá aðalgötunum. Í Kringlumýrinni, þar sem mikil- fenglegasta verslunarmiðstöð borg- arinnar stendur nú, var stærsta mógröf landsins árið 1918 og árið 1950 var mesta garðræktarsvæði borgarinnar í þessari sömu mýri, rúmlega 45 hektarar. Um miðja síðustu öld voru bæir og bústað- ir á stangli um allt það svæði sem hér er til umfjöllunar. Alifuglabú bakarameistara var í Háaleiti og nærri Suðurlandsbraut stóð býlið Lækjarhvammur. Þangað hópuðust reykvískir krakkar til að taka þátt í heyskap á sumrin. Einar bóndi í Lækjarhvammi hætti kúabúskap árið 1964 og skömmu síðar var byggt fjölbýlishús sem tilheyrði Álftamýri í hlaðvarpanum og eitt veglegasta hótel landsins, sem nú heitir Hótel Nordica, í túnfætinum. Þá voru smáhýsi áberandi í Múlahverfi auk þess sem bragg- ar frá hernámsárunum settu svip á það, en á sjöunda áratugnum reis margt stórhýsið undir iðnað og verslun í Múlunum og með- fram Suðurlandsbrautinni. Háa- leitishverfið byggðist á svipuðum tíma. Þar risu blokkir á rúmgóð- um lóðum auk raðhúsa og smærri fjölbýlishúsa. Verslanamiðstöðvar ruddu sér til rúms á þessum árum, ein í Álftamýri og tvær við Háaleit- isbraut, Miðbær og Austurver sem enn lifa góðu lífi. Smáíbúðahverfið teygir sig upp Þar sem bærinn breyttist í borg Soffía Auður Birgisdóttir bókmenntafræðingur hefur víða verið í Austurbænum. „Ég man fyrst eftir mér í Hvassaleiti en flutti sem barn í Fellsmúlann. Hann var þá nýbyggingahverfi svo það var mikið fjör hjá okkur krökkun- um að reisa kastala niðri í móa þar sem Síðumúli og Ármúli eru nú. Ég var um tíma í Skotlandi þegar ég var 12 ára og þegar ég kom til baka fannst mér eitthvað athugavert við hverf- ið mitt. Áttaði mig svo á því að það var trjáleysið. Á unglings- árum flutti ég í Fossvoginn sem er örugglega hlýjasta hverfið á Reykjavíkursvæðinu. Eftir smá viðkomu í miðbænum flutti ég í húsið Vindás við Austurgerði. Það er elsta húsið á svæðinu og stóð lengi vel eitt. Staðurinn er mörgum kostum gæddur því stór og gróinn garður er kring- um húsið og heilmikill skógur þar á bak við. Nú verð ég samt að fara að setja Vindás á sölu því húsið er einfaldlega orðið of stórt.“ Hefur verið víða í Austurbænum Þótt Soffía Auður ætli að yfirgefa Austur- gerðið á næstunni þá er henni það ekki ljúft. FRÉTTABLAÐIÐ/VILHELM Eitt af býlunum sem sá bæjar- búum fyrir mjólk. Melbær við Sogaveg var byggð- ur 1927. Hann var framan af eitt af smábýlunum í borginni því önnur burstin var fjós og hlaða en hin var íbúðarhús. Bóndinn í Melbæ sá bæjarbúum fyrir mjólk meðan leyfi til slíkrar sölu var fyrir hendi. Um margra ára skeið var verkstæði í úti- húsinu og lampaskermagerð en síðar var því breytt í íbúð. Lára V. Júlíusdóttir og Þorsteinn Har- aldsson hafa átt íbúðarburstina síðan 1973 en eiga nú allt húsið og hafa sameinað íbúðirnar í eina. Enn mótar fyrir básum og flór í borðstofunni og hlöðuloftið er allt einn geimur sem er vin- sæll til vinafagnaðar. Melbær við Sogaveg Melbær setur svip á Sogaveginn. FRÉTTABLAÐIÐ/STEFÁN Fossvogurinn að haustlagi. FRÉTTABLAÐIÐ/VALLI Hæðargarður 1-27 er raðhúsaferningur umhverfis listrænan garð, teiknaður undir mexíkóskum áhrifum af Vífli Magnússyni arkitekt. Dæmigerður botnlangi í Smáíbúðahverfinu. Heilsugæslustöðin Efstaleiti 1-3 sem vígð var árið 1999 er teiknuð af Helga Hjálmarssyni. FRÉTTABLAÐIÐ/VALLI Álftamýrarblokkirnar eru af manneskjulegri stærð. FRÉTTABLAÐIÐ/GVA H ve rf ið m it t������ ���������� ������� ��� ������� �������� ����� ����� ������� ���� ����� ������ ������ ������ �������������� ������� ������� ������� �������� ��������� ������� ������������ ��� ������ ������� ������� ����� �������� ���������� ������� ������ �������� ������������� ������ ������ �� �� ������ ����� ���� ������ ������ ������ ������ ���� ������ ����� ��� ��� ���������� ���� ��� �� ��������� ������ ����� ��������� ��� ������� ���� ���� ������ ������� ��������� ������������ ������� ����� ����� ������������� ��������� ������� ��������� ��������� �������� ������ ����� ��� ���� ��� ������ ���� ���������� ���������� ����� ������ �������� ���������� �������� ������� ��������� ������ ������������� ����������� ���� ������ ��������� ���� ��� ����� ������ ������� �������� ���������� ���������� �������� ������ ����� ����� ����� ����� ����� ������ ���� ���� ������������ �������� ���������� ����������� ��������� ���������� ������ ������������ ������������� �������� ������������� ��������� ����������� ������������� ��������� �������� � � ��� � �� �� �������� ��������� ���������� ��� � � ������ ������ ��� �� � ������������� ����� � �� �� ��������� ������ � �� � � ���������� ������ ��������� �������� ������ ��������������� ������������� ��������� ������������� ���������� ��� ������� ����������� ���� ������������ ��� ������������ ��� ��������������� ������������ � ����� � ��� � � � � �� � � � ��� ����������� ������� �� �� �� �� �� �� �� � � �� � ��� � �� �� � � ������ ������� ��������� � ����� � � �������� ������� ��� ��� ��� ��� ��������� ��� ��������� � ������������ ������� ��� ��������� ����������� ������������� ������� ��������� ������ ����� �������� � � ��� � �� � ������� � � � � � �� �� ��� �� �� ���� � � � �� � ������������ ����� ������� ������� ������������� ������������� ���������� ��������� �� ����� ��������� ��������� ��� ����������� ����� Þjónusta SKÓLAR, HEILSUGÆSLA OG MATVÖRUMARKAÐIR Leikskólar AUSTURBORG, Háaleitisbraut 70, ÁLFTABORG, Safamýri 32 FURUBORG við Áland GARÐABORG Bústaðavegi 81 JÖRFI Hæðargarði 27a KVISTABORG Kvistalandi 26 MÚLABORG Ármúla 8a SKÓGARBORG við Áland Grunnskólar ÁLFTAMÝRARSKÓLI Álftamýri 79, BREIÐAGERÐISSKÓLI v/Breiðagerði FOSSVOGSSKÓLI Haðalandi 26 HVASSALEITISSKÓLI v/Stóragerði RÉTTARHOLTSSKÓLI v/Réttarholtsveg SAFAMÝRARSKÓLI Safamýri 5 Framhaldsskólar FJÖLBRAUTARSKÓLINN VIÐ ÁRMÚLA, Ármúla 12 VERZLUNARSKÓLI ÍSLANDS, Ofanleiti 1 Heilsugæslan HEILSUGÆSLAN Efstaleiti 3 HEILSUGÆSLAN Lágmúla 4 LÆKNASTOFA AJG Ánalandi 1 LÆKNASTÖÐIN Suðurlandsbraut 34 LÆKNASTÖÐIN UPPSÖLUM, Kringl- unni 4-12 LÆKNING, Lágmúla 5 Matvörumarkaðir BÓNUS Kringlunni 4 HAGKAUP Kringlunni NÓATÚN AUSTURVERI, Háaleitisbraut 68 KRÓNAN TÍU-ELLEFU Grímsbæ, Efstalandi 26 og Lágmúla 7 LEYNISTAÐUR Blesugrófin geymir margt forvitnilegt, meira að segja stærðar gróðarstöð. Heimildir: Saga Reykjavíkur II, höfundur Guðjón Friðriksson. Saga Reykjavíkur I, höfundur Eggert Þór Bernharðsson. Saga Reykjavíkur II, höfundur Eggert Þór Bernharðsson.

x

Fréttablaðið

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Fréttablaðið
https://timarit.is/publication/108

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.