Fréttablaðið - 22.03.2006, Blaðsíða 38

MARKAÐURINN
A U R A S Á L I N
22. MARS 2006 MIÐVIKUDAGUR18
F Y R I R T Æ K I
NimbleGen Systems er kannski ekki mjög
þekkt meðal íslensks almennings en velþekkt
innan samfélags rannsókna í lífvísindum.
Á þeim fjórum árum sem fyrirtækið hefur
starfað á Íslandi hefur fyrirtækið margfald-
ast í vexti, ekki síst á síðasta ári þegar starfs-
mannafjöldi meira en tvöfaldaðist, og nú
starfa þar 25 háskólamenntaðir starfsmenn.
Framleiðsla og þjónusta fyrirtækisins tók
mikinn kipp á árinu 2005 og sjá stjórnendur
fyrirtækisins fram á mikinn vöxt á næstu
árum, mestmegnis hér á Íslandi.
UNDIRBÚNINGSVINNAN SKILAR SÉR
Stanley Rose, forstjóri NimbleGen Systems,
var staddur hér á landi nýverið ásamt David
Snyder, fjármálastjóra fyrirtækisins. Hann
útskýrir mikinn vöxt fyrirtækisins með því
að vinna síðustu ára sé farin að skila sér og
segir að eftirspurnin hafi aukist gríðarlega.
„Fyrstu þrjú árin eftir stofnun fyrirtækisins
árið 1999 vorum við fyrst og fremst að þróa
áfram okkar tækni og sinntum lítið mark-
aðssetningu. Það var ekki fyrr en seint árið
2003 sem fyrirtækið fór fyrir alvöru að selja
framleiðslu sína og þjónustu. Árið 2004 voru
nokkrir virtir vísindamenn farnir að nota og
tala um vöruna sín á milli. Þannig fór gekk
gott orðspor manna á milli sem skilaði sér
svo þannig að pantanir þrefölduðust árið
2005.”
MIKIÐ RÚM TIL FREKARI VAXTAR
NimbleGen er þjónustufyrirtæki á sviði líf-
tækni, starfar á alþjóðamarkaði og framleiðir
DNA-örflögur sem notaðar eru í rannsókn-
ir á sviði líftækni og heilbrigðisvísinda. Í
heildina starfa um 85 manns hjá NimbleGen
Systems. Flestir þeirra eru í höfuðstöðvum
fyrirtækisins í Madison-borg í Wisconsin-
ríki Bandaríkjanna, um 25 eru hér á á landi
og sex manns í Waldkraiburg í Þýskalandi
þar sem unnið er að þróun og framleiðslu á
efnum sem notuð eru til örflögusmíðinnar.
Þar að auki eru um tíu starfsmenn dreifðir
um heimsbyggðina og vinna að sölumálum og
stuðningi við viðskiptavini fyrirtækisins, en
þá er fyrst og fremst að finna í flestum lönd-
um Vestur-Evrópu, Bandaríkjunum, Kanada,
Kína og Japan.
Þegar árið 2004 var hálfnað sáu stjórn-
endur NimbleGen að starfsemin var
að sprengja utan af sér. Þess
vegna réðust þeir í að stækka
við sig á Íslandi og fluttu
nýverið í stærra og betra
húsnæði að Vínlandsleið í
Grafarholti. „Við takmörk-
uðumst fyrst og fremst af rými
en í nýja húsnæðinu höfum við heilmikið
ráðrúm til frekari vaxtar. Við getum vaxið
sex til sjöfalt áður en við þurfum að fara að
huga að því að flytja okkur aftur um set.“
ÞYRPING LÍFTÆKNIFYRIRTÆKJA MÖGULEG
NimbleGen fær meðal annars styrki frá
Rannís, Tækniþróunarsjóði og Markáætlun
í samstarfi við íslenska vísindamenn, til
dæmis hjá líftæknifyrirtækinu Prokaria,
Krabbameinsfélagi Íslands og rannsóknar-
hópum í Háskóla Íslands. „Í tengslum við
starfsemi okkar hafa tvö íslensk fyrirtæki
einnig hafið starfsemi hér, Lindgen ehf. og
WiCell á Íslandi. Þessi tvö fyrirtæki eru í
eigu bandarískra vísindastofnana og leigja
af okkur aðstöðu. Þetta eru fyrirtæki með
íslenska starfsmenn sem eru með alþjóðleg
verkefni þar sem flögurnar frá NimbleGen
eru notaðar. Við sjáum fyrir okkur að þessi
þróun haldi áfram og í framtíðinni myndist
jafnvel þyrping fyrirtækja og rannsóknahópa
sem samnýta aðstöðu og notast við fram-
leiðslu okkar í rannsóknum sínum,” segir
Sigríður Valgeirsdóttir, framkvæmdastjóri
NimbleGen Systems hér á landi.
GENGI KRÓNU RÉÐ EKKI ÚRSLITUM
Hvers vegna varð Ísland fyrir valinu þegar
fyrirtækið fór að huga að því að færa út
kvíarnar? „Einhver benti okkur á að Ísland
gæti verið upplagður staður til að setja upp
rannsóknarstofu. Við fylltumst forvitni og
fórum að skoða málið. Í ljós kom að margir
kostir fylgja því að halda úti starfsemi sem
okkar hér á landi. Efnahagslegt umhverfi,
landfræðileg lega og flutningakerfi eru okkur
mjög hagstæð. Hér eru líka fjölmargir vel
menntaðir starfsmenn og þjálf-
aðir á okkar sviði. Lög um
einkaleyfi á hugverkum
voru okkur líka hagstæð
og allt þetta samanlagt
olli því að við vildum
vaxa hér áfram. Það er
óhætt að segja að gengi okkar
hér hefur farið fram úr okkar björt-
ustu vonum,“ segir Stanley Rose og bætir
við að það hafi verið skemmtilegur plús að
hér tala allir reiprennandi ensku en því hafi
hann ekki gert ráð fyrir. Aðspurður segir
fjármálastjóri NimbleGen Systems, David
Snyder, að sterkt gengi krónunnar gagnvart
dollaranum spili ekki svo stórt hlutverk í
rekstri fyrirtækisins. Tekjur fyrirtækisins
séu að mestu í dollurum en það sé kostnaður-
inn líka að miklu leyti. Gengismálin hafi því
ekki úrslitaáhrif á hvort fyrirtækið starfi hér
á landi eða ekki.
SAMKEPPNIN FER HARÐNANDI
Hvað samkeppni varðar segjast þau Rose og
Sigríður að enginn bjóði sams konar vöru og
þau. Vissulega séu önnur fyrirtæki sem selji
DNA-örflögur til rannsókna á genastarfsemi
en þau noti aðrar aðferðir til örflögusmíð-
innar. „Við höfum þróað ákveðna tækni sem
gerir okkar vöru afar aðlaðandi í augum
vísindamanna. Þess vegna höfum við vaxið
svona hratt að undanförnu.“ Samkeppnin
á markaðnum fer þó harðnandi enda er
markaðurinn fyrir lífvísindarannsóknir afar
lifandi. Árlega er fimmtíu milljörðum doll-
ara varið í lífvísindarannsóknir á heimsvísu
og ef aðeins er litið til markaðarins með
DNA-örflögur fer milljarður árlega í það.
Framlögin aukast ört svo það er til mikils
að vinna. „Við erum tiltölulega ung á mark-
aðnum en án alls vafa það fyrirtæki sem
STANLEY ROSE, FORSTJÓRI NIMBLEGEN SYSTEMS, OG SIGRÍÐUR VALGEIRSDÓTTIR, FRAMKVÆMDASTJÓRI FYRIRTÆKISINS Á ÍSLANDI Í nýjum húsakynnum fyrirtækisins
er svigrúm fyrir allt að sex- til sjöfalda stækkun og miðað við vöxt starfseminnar á síðasta ári mun ekki veita af fermetrunum á komandi misserum.
DNA-örflögur smíðaðar á Íslandi
Í Grafarholtinu hefur hópur sérfræðinga hreiðrað um sig undir merkjum NimbleGen Systems og
smíðar DNA-örflögur sem notaðar eru í líftæknirannsóknir. Hólmfríður Helga Sigurðardóttir hitti stjórn-
endur fyrirtækisins í splunkunýjum starfsstöðvum þess og fræddist um starfsemina.
NimbleGen Systems
Höfuðstöðvar: Wisconsin-ríki
Stofnað: 1999
Starfsmenn: 85, þar af 25 á Íslandi
Það hefur verið unaðslegt að
fylgjast með leiksýningunni í
kringum brottrekstur banda-
ríska varnarliðsins frá Keflavík.
Áhugaverðast er þó hvernig
íslensk stjórnvöld hafa kúgað
bandarísk stjórnvöld með sér í
lið þannig að allir dansi saman
dansinn til að hylma yfir þá
niðurlægingu Bandaríkjanna að
vera hent út úr landinu án nokk-
urs fyrirvara.

Öllum sem skoða málið af ein-
hverri alvöru ætti að vera
ljóst að ástæða brottflutnings
herliðsins er einfaldlega sú
að Bandaríkjamenn gerðust
brotlegir við varnarsamning
landanna. Þetta gerðist fyrir
rúmlega tveimur vikum þegar
hið svokallaða „matsfyrirtæki“
Fitch gaf út kolvitlausa heims-
endaspá um íslenska hagkerfið.
Vanmáttur varnarliðsins varð
á þeirri stundu íslenskum ráða-
mönnum ljós og þessum dáð-
lausu dátum var umsvifalaust
fyrirskipað hafa hypja sig burt
með allt sitt hafurtask og her-
gögn.

Myndin er raunar óðar að verða
skýrari því í ljós kemur að þaul-
hugsuð áætlun um uppbyggingu
á Miðnesheiði liggur þegar fyrir.
Bæjarstjórinn í Keflavík leggur
til að mynda mikla áherslu á að
greiningardeild lögreglunnar
verði staðsett í bænum. Það er
augljós mótleikur á móti herferð
útlenskra greiningardeilda gegn
íslenskum hagsmunum að ríkið
stofni sína eigin greiningardeild
sem komið getur fram hefndum
gegn hverjum þeim sem ræðst
að íslenskum bönkum og vík-
ingahagkerfinu.

Samkvæmt traustum heimildum
Aurasálarinnar mun greining-
ardeildinni ekki aðeins vera
ætlað að vera varnarlið - heldur
ekki síður sóknarlið. Þetta er
nýnæmi í hermálum hér á landi
en alls ekki óþekkt annars staðar
í heiminum. Þá mun standa til
að Íslendingar taki loksins upp
á því að stofna sína eigin leyni-
þjónustu og trúarlögreglu.

Leyniþjónustan á Miðnesheiði
hefur það hlutverk að sjá
Greiningardeild ríkislögreglu-
stjórans fyrir gögnum er varða
erlendar greiningardeildir
banka, útlensk matsfyrirtæki
og útsendara þeirra hér á landi.
Trúarlögreglan mun svo hafa
þau hlutverk að sjá til þess að
úrtölumönnum, hér á landi og
erlendis, takist ekki að draga úr
trú þjóðarinnar á hagvöxtinn,
kaupmáttinn, útrásina og við-
skiptahallann.

Úrtölumennirnir og heimsenda-
spámennirnir hafa nú þegar
valdið nægum skaða án þess að
varnarliðið hafi fengið rönd við
reist. Aurasálin fagnar útspili
ríkisstjórnarinnar við að tryggja
raunverulegar og sýnilegar
varnir íslensku þjóðarinnar.
Sókn í stað
varnarliðs