Fréttablaðið - 09.04.2006, Blaðsíða 20

Berlusconi talaði á fjölsótt-um kosningafundi í Napolí en Prodi á álíka fjölmenn-
um fundi á torgi í Róm.
„Þið eruð hinn sanni her frels-
isins,“ tjáði Berlusconi áheyrend-
um sínum. „Við höfum rétt til að
krefjast fimm ára til viðbótar til
að byggja upp þá Ítalíu sem við
höfum alltaf þráð,“ sagði hann.
Berlusconi lýsti kosningunum
sem vali á milli tveggja
gildakerfa. „Veljum Ítalíu
réttinda, umburðarlyndis,
virðingar fyrir öllum, velsældar,“
sagði hann, og bætti við: „Umfram
allt Ítalíu sem veit hvernig á að
elska.“
Prodi var jarðbundnari í sinni
ræðu. „Ég hvet ekki aðeins til
þess að fara að kjósa, heldur
ákalla ég þjóðina að fylkja sér
saman á ný,“ sagði hann. „Við
fáum því aðeins áorkað samein-
uð.“
Prodi hefur á ferli sínum verið
forsætisráðherra lands síns og
forseti framkvæmdastjórnar Evr-
ópusambandsins.
Þúsundir stuðningsmanna
miðju-vinstriflokkabandalagsins
streymdu inn á Popolo-torgið á
föstudagskvöldið. Sumir veifuðu
regnbogalitum fánum, einkennis-
litum bandalagsins, en sumir
forsíðu nýjasta heftir breska
vikuritsins The Economist, en á
henni mynd af Berlusconi undir
yfirskriftinni „Basta“ (nóg
komið).
„Þetta er einmitt það sem
okkur finnst, við erum búin að fá
okkur fullsödd af honum,“ hefur
AP-fréttastofan eftir Simone
Frattari, konu á þrítugsaldri í
hópi kosningafundargesta.
Berlusconi hamraði á því að
vinstrimenn væru staðráðnir í að
hækka skatta til að viðhalda niður-
greiðslu- og greiðakerfi ríkisins.
Sagði hann vinstriflokkabandalagið
standa fyrir „skatta, svartsýni,
móðganir og blekkingar“. Prodi
sagði Berlusconi hafa leyft sér að
gefa kosningaloforð - svo sem um
að
afnema fasteignaskatta - vitandi
að hann gæti aldrei staðið við þau.
Leiðtogarnir tróðu upp á
kosningafundunum með nánustu
bandamenn sína sér við hlið. Með
fundunum lauk harkalegri kosn-
ingabaráttu, sem undir lokin varð
æ ómálefnalegri. Samhljóm var
svo til eingöngu að heyra í fyrir-
heitum um að gera átak í að koma
hjólum efnahagslífsins í gang, en
í þessu fjórða stærsta hagkerfi
Evrópusambandsins hefur ríkt
mikil stöðnun í efnahagslífinu að
undanförnu. Hagvöxtur var 0,0
prósent á síðasta ári.
Berlusconi rak árásargjarna
kosningabaráttu og fór í mikinn
ham á endasprettinum til að reyna
að vinna upp fylgisforskot sem
keppinautar hægriflokkafylking-
ar hans mældust með, en þar sem
bannað er að birta niðurstöður
skoðanakannana síðustu tvær vik-
urnar fyrir kjördag hefur ekkkert
nema veðbankalíkur gefið vís-
bendingar um hvor fylking stæði
betur á endasprettinum.
Á fimmtudag sagði forsætis-
ráðherrann að dómarar, aðrir
embættismenn og iðnjöfrar væru
að leggja á ráðin um að hrekja sig
frá völdum. Hann varaði við því
að kosningasigur andstæðinga
sinna myndi setja frelsi Ítala í
hættu, og sagði að alþjóðlegt kosn-
ingaeftirlit þyrfi til að hindra
kosningasvik samsærismanna á
vinstri vængnum.
Á síðasta degi kosningabarátt-
unnar á föstudag var Berlusconi
mjúkmálli. Hvatti hann sérstak-
lega óákveðna og kaþólska kjós-
endur til að kjósa. Prodi lagði líka
áherslu á að óákveðnir neyttu
atkvæðisréttar síns. Hann sagði
kosningabaráttuna hafa verið
„bitra, harða og ósanngjarna“ en
sagðist bera traust til kjósenda.
47 milljónir manna eru á kjör-
skrá, að viðbættum 2,6 milljónum
Ítala sem búsettir eru erlendis.
Þeir hafa nú í fyrsta sinn kosn-
ingarétt í þingkosningum í heima-
landinu. Um miðjan dag á föstudag
höfðu um 42 prósent þessa hóps
greitt atkvæði, samkvæmt
upplýsingum utanríkisráðuneytis-
ins í Róm.
Kjörstaðir opnuðu í gærmorg-
un en þeim verður ekki lokað fyrr
en í kvöld, mánudagskvöld. Úrslit
verða því ekki ljós fyrr en þá.
Vegna nýs kosningakerfis sem í
fyrsta sinn er kosið eftir nú kunna
þau jafnvel ekki að liggja fyrir
fyrr en í nótt, sérstaklega ef mjög
mjótt verður á mununum.
audunn@frettabladid.is
9. apríl 2006 SUNNUDAGUR20
Berlusconi varð greinilega árásargjarnari og enn kjarn-yrtari en hann á annars að
sér, eftir því sem nær dró kjör-
degi,“ segir Barruchello. Hann
segir Berlusconi mikinn „bardaga-
mann“ sem komi boðskap sínum
mjög skorinort á framfæri, og
þessa eiginleika segir hann skýra
að hluta velgengni Berlusconis
sem stjórnmálamanns.
Þar sem Romano Prodi,
forsætisráðherraefni vinstri- og
miðjuflokkabandalagsins sem
keppir við hægribandalag
Berlusconis, er hæglátari maður
hafa stjórnendur kosningabaráttu
vinstriflokkanna „reynt að reka
kosningabaráttunna með
aðaláhersluna á stefnumiðin sem
þeir vilja að kjósendur kjósi þá út
á,“ segir Barruchello.
Öskrað á víxl
En Berlusconi var strax áður en
kosningabaráttan hófst formlega
byrjaður að hafa hátt, „öskra“
eins og Barruchello kemst að orði,
í því augnamiði að gera baráttuna
að „sínum slag“. Eftir því sem
nær dró kjördegi fór þetta að
breytast - ef til vill vegna þess að
Berlusconi var bókstaflega alls
staðar í fjölmiðlum.
Vinstriflokkarnir komust því að
þeirri niðurstöðu að þeir yrðu að
„öskra“ líka til að ná eyrum
kjósenda.
„Þetta leiddi til þess að Berlusconi
tókst að láta kosningabaráttuna
snúast um sína persónu, hvort
kjósendur væru með eða á móti sér.
Með þessu varð Prodi að eins konar
aukapersónu, ekki jafnræði með
honum og forsætisráðherranum,“
segir Barruchello.
Í fyrri kosningum, þar sem
vistriflokkarnir háðu baráttuna á
þessum forsendum, þ.e. gegn
Berlusconi, töpuðu þeir. „Þetta
fór svona í síðustu kosningum,
þegar Francesco Rutelli tapaði.
Það er því viss ástæða til að ætla
að á þessum síðustu dögum
kosningabaráttunnar, þegar
aukinn hiti var hlaupinn í hana og
Berlusconi í sóknarham, er ekki
útilokað að hægriflokkabandalagi
Berlusconis hafi tekist að auka
fylgi sitt,“ segir Barruchello.
Skapbræði
Hins vegar hafi skapbræði
Berlusconis orðið til þess að hann
lét út úr sér svo hvatvíslegar
yfirlýsingar á lokasprettinum, að
þær kunna að hafa aftur spillt
fyrir honum. Til dæmis lýsti hann
því yfir í vikunni að hann tryði því
ekki að kjósendur væru svo miklir
„fávitar“ að „kjósa gegn eigin
hagsmunum“ með því að styðja
vinstriflokkabandalagið. Hann
rauk líka út í fússi úr einum spjall-
þættinum þar sem honum líkaði
ekki spurningar spyrilsins. Í lok
vikunnar gerðist hann enn
hvassyrtari svo að ýmsum þótti
jaðra við ofsóknarbrjálæði;
þannig talaði hann til dæmis um
að þörf væri á alþjóðlegu
kosningaeftirliti til að hindra
kosningasvik „vinstrisamsæris-
manna“. Þar sem ekki er heimilt
að birta niðurstöður skoðana-
kannana síðustu tvær vikurnar
fyrir kjördag var hins vegar erfitt
að meta viðbrögð kjósenda við
þessum látum í forsætis-
ráðherranum.
Barruchello minnir á að ekki
megi gleyma því að Berlusconi er
auðugasti maður Ítalíu og ræður
ekki aðeins yfir þremur einkasjón-
varpstöðvum, heldur einnig yfir
þremur ríkissjónvarpstöðvum
Ítalíu. Í höndum hans fara því
saman mikil völd, bæði yfir stofn-
unum ríkisins og fjölmiðlum, sem
stjórnarandstaðan á bágt með að
skáka. Það eina sem stuðlar að því
að tryggja jafnræði með stjórn-
málafylkingum í kosningabarátt-
unni eru lög sem skylda bæði rík-
issjónvarpsstöðvar og einkastöðvar
sem sjónvarpa um allt landið til að
úthluta fylkingunum jöfnum
útsendingartíma síðustu 40 dag-
ana fyrir kosningar. Einu
fjölmiðlarnir sem beinlínis styðja
stjórnarandstöðuflokkana eru þrjú
dagblöð - La Repubblica, Corriere
della sera og L‘Unita, sem á árum
áður var málgagn kommúnista-
flokksins.
Til Túnis eftir tap?
Spurður hvað Berlusconi hygðist
gera ef hann tapaði kosningunum
að þessu sinni svarar Barruchello
að hann hafi sagzt myndu leiða
stjórnarandstöðuna. „Nema þá hann
flytji til Túnis eins og Craxi,“ segir
Barruchello og vísar þar með til
örlaga Bettinos Craxi, sem fór í
útlegð suður fyrir Miðjarðarhafið
eftir að réttað var yfir honum vegna
spillingarinnar sem viðgekkst á
stjórnarárum Kristilega demókrata-
flokksins sem Craxi fór lengi fyrir.
Berlusconi hefur í krafti þess að
halda um stjórnartaumana í Róm
getað bægt frá dómsmálum sem
rekin hafa verið gegn honum vegna
meintra bókhaldssvika og fleiri
mála sem tengjast viðskipta-
umsvifum hans. Nú eru saksóknarar
í Mílanó með í undirbúningi málsókn
á hendur honum og breskum
lögfræðingi, sem var eiginmaður
menningarmálaráðherrans í brezku
ríkisstjórninni, vegna gruns um
mútur í tengslum við annað eldra
dómsmál sem höfðað var gegn
Berlusconi. audunn@frettabladid.is
Baráttan snerist upp
í Berlusconi-slag
GIORGIO BARRUCHELLO Lektor við Félagsvísinda- og lagadeild Háskólans á Akureyri.
FRÉTTABLAÐIÐ/KK
Hörð kosningabarátta á enda á Ítalíu
Silvio Berlusconi kallaði stuðningsmenn sína „her frelsisins“ er hann bað þá á lokafundi kosningabaráttunnar á föstudag um að veita sér umboð til að
halda um stjórnartaumana á Ítalíu í fimm ár í viðbót. Romano Prodi, forsætisráðherraefni vinstriflokkabandalagsins, kallaði í sinni lokaræðu eftir
einingu þjóðarinnar í kjölfar harðvítugrar kosningabaráttu sem skipti kjósendum í tvær fylkingar.
FORSÆTISRÁÐHERRA Í HAM Silvio Berlusconi ávarpar stuðnings-
menn í Napolí á föstudag.
KALLAR EFTIR EININGU Áskorandinn Romano Prodi hylltur á
lokafundi kosningabaráttu vinstriflokkabandalagsins í Róm.
© GRAPHIC NEWS
Stefnumið fylkinganna í ítölsku kosningabaráttunni
EFNAHAGSMÁL:
Frekari einkavæðing ríkiseigna.
Að skera vinnuveitendaskatt um
3% á þremur árum.
Átak gegn skattsvikum.
Að afnema óvinsælan fasteigna-
skatt á fyrstu eignaríbúð.
Silvio Berlusconi
Romano Prodi
Skera tekjuskatt um 5% á fyrsta ári.
Setja aftur á erfðaskatt fyrir þá
ríkustu - Berlusconi lét afnema hann
árið 2001.
ATVINNU- OG LÍFEYRISMÁL:
Lágmarkslífeyrir úr 550
evrum í 800 á mánuði.
Ókeypis sjónvarpsáskrift og
strætó fyrir ellilífeyrisþega.
1,5 millj. ný störf á næstu 5 árum.
Draga úr hvötum fyrirtækja til að
skammtímaráða fólk.
Hætta við áform um að hækka
eftirlaunaaldur úr 57 árum í 60.
2.500 evrur á ári í barnabætur fyrir
börn undir 3ja ára.
DÓMSMÁL: Fjölga lögreglu um 10.000 Herða lög um hagsmunaárekstra.
BYGGÐA- OG SAMGÖNGUMÁL:
Halda áfram smíði brúar yfir
Messina-sund til Sikileyjar.
Stofna byggðaþróunarbanka fyrir
fátæk héruð á Suður-Ítalíu.
Nýja hvata til að laða að fjár-
festingu á S-Ítalíu.
Styðja umdeilda hraðlestar-
lagningu við rætur Alpanna.
Myndir: Associated Press
Átak gegn skattsvikum.
Nýtt lánakerfi til kaupa á fyrstu
eignaríbúð.
Hætta við Sikileyjarbrúna.
FR
ÉT
TA
B
LA
Ð
IÐ
/A
P
Giorgio Barruchello, lektor við félagsvísinda- og lagadeild Háskólans á Akureyri, fylgist
vel með stjórnmálaþróuninni í heimalandi sínu. Í samtali við Auðun Arnórsson segir
hann aukna hörku hafa færzt í kosningabaráttuna á lokasprettinum og Silvio Berlusconi
forsætisráðherra orðið að þeirri ósk sinni að hún færi að mestu að snúast um hans persónu.