Fréttablaðið - 09.04.2006, Síða 22
Heilbrigðisráðherra situr báðum megin við borð-ið. Hann er í þeirri óheppilegu stöðu að
vera samtímis í hagsmunagæslu
sem rekstraraðili fyrir ríkisrekst-
urinn og sem kaupandi í heilbrigð-
isþjónustunni þannig að hann á
ekki eðlilegt val um hagkvæmustu
leiðirnar. Þetta er viðurkennt í
nefndarálitinu, að mati Sigur-
björns Sveinssonar, formanns
Læknafélags Íslands, og það telur
hann mestu máli skipta.
Sigurbjörn segir að nefndin
leggi áherslu á að í kerfinu sé val
um leiðir sem miðist að því að
finna hagkvæmustu leiðina, fyrst
og fremst út frá faglegum sjónar-
hóli en líka fjárhagslegum, og að
það sé jafnræði milli einkarek-
innar heilbrigðisþjónustu
og ríkisrekinnar
heilbrigðisþjón-
ustu.
„Nefndin
leggur
einnig áherslu á að það sé jafnræði
milli sjúklinga og þeim sé ekki
fjárhags lega mismunað eftir því
hvar þeir þiggja þjónustuna. Þetta
kallar á endurskoðun á sjúkra-
tryggingum landsmanna og rekstri
opinberrar heilbrigðisþjónustu,“
segir hann.
Nýta einkafjármagn?
Nefndin leggur til að fram fari
umræða um hvort hægt sé að nýta
einkafjármagn til að finna eða
auka afköst í heilbrigðiskerfinu án
þess að það komi niður á þeim
sjúkratryggðu en sú tillaga hefur
hlotið mesta athygli í umræðunni
síðustu vikur. Það er ljóst að nefnd-
armönnum þykir sú umræða ekki
endurspegla tillögurnar eða vinnu
nefndarinnar og telja hana jafnvel
á misskilningi byggða. Sigurbjörn
segir að umræðan sé rétt að byrja
og hafi fram að þessu mest farið
fram í klisjum.
„Ef fólk hefur áhuga á að drepa
þessa umræðu verður það að
leggja eitthvað málefnalegt til
málanna. Menn geta ekki vikist
undan því að taka þátt í þessari
umræðu á málefnalegum grund-
velli,“ segir hann.
Nefndarmenn eru ekki alltaf
sammála um það hvaða leiðir eigi
að fara til að ná settum markmið-
um. Sigurbjörn segir það skoðun
sína að skipta upp hlutverkum í
heilbrigðis- og tryggingaráðuneyt-
inu en ekki sé mælt fyrir um
hvernig eigi að gera þetta. Margar
aðrar leiðir séu færar. Þannig sé til
dæmis hægt að færa sjúkra-
tryggingarnar yfir í annað
ráðuneytið, til dæmis félags-
málaráðuneytið eða jafnvel
fjármálaráðuneytið. Einnig
sé hægt að flytja mann-
afla úr heilbrigðisráðu-
neytinu, Trygg-
ingastofnun ríkisins
og LSH og mynda
innkaupastofn-
un heil-
brigðisþjónustu. Sigurbjörg Sigur-
geirsdóttir hafi sett fram þá
hugmynd og hún sé allrar athygli
verð.
Ráðuneytið styrkt í stefnumótun
Elsa B. Friðfinnsdóttir, fram-
kvæmdastjóri Félags íslenskra
hjúkrunarfræðinga, er þeirrar
skoðunar að brýnast sé að setja á
fót þverfaglega nefnd, eða deild í
heilbrigðisráðuneytinu, sem skoði
mögulega þjónustu, forgangsraði,
meti þjónustuna og hvað eigi að
greiða úr almannatryggingum og
verði ráðherra til ráðgjafar um
stefnumörkun.
„Það er mjög brýnt að ráðu-
neytið verði sterkara í stefnumót-
un í heilbrigðismálum. Ráðgefandi
nefnd styrkir ráðuneytið og ráð-
herra getur þá undirbyggt betur
allar tillögur og ákvarðanir. Hefð-
bundnir heilbrigðisstarfsmenn
myndu skipa nefndina og svo til
dæmis siðfræðingar, heilsuhag-
fræðingar og jafnvel lögfræðing-
ar. Þetta væri hópur sem skoðar
málin frá ólíkum sjónarhólum og
verður að koma sér saman um til-
lögur þannig að ég hef ekki trú á
öðru en að svona hópur yrði til
mikils gagns,“ segir hún.
Elsa kveðst upprunalega hafa
séð ráðgjafarnefndina fyrir sér
sem deild innan ráðuneytisins, til
dæmis sem styrkingu á hagskrif-
stofunni því að ráðuneytið sé veru-
lega undirmannað þar miðað við
verkefni og stærð málaflokksins.
Fjármögnun heilbrigðiskerfis-
ins var að sjálfsögðu tekið fyrir í
starfi nefndarinnar vegna þess
hve útgjöld hafa vaxið og munu
vaxa um leið og þarf-
irnar aukast.
Bæði Sigur-
björn og
Elsa
segjast vera
þeirrar skoðun-
ar að heilbrigðis-
þjónustan sé grunn-
þjónusta þjóðarinnar og
hana eigi fyrst og fremst að
fjármagna gegnum skattkerf-
ið.
„Það yrði hlutverk þessarar
nefndar að skilgreina hvaða hlutar
heilbrigðisþjónustunnar teljast til
almannahagsmunahagsmuna og
þá um leið hvað yrði greitt úr
okkar sameiginlega sjóði og hvað
ekki. Það þarf að taka afstöðu til
hvað telst til þjónustu sem eðlilegt
er að hver og einn getur valið um
og greiðir þá að miklu eða öllu
leyti. Greiðsluþátttaka sjúklinga
fer líka eftir hvar þjónustan fer
fram. Þetta þarf að skoða mjög
vel,“ segir Elsa.
Menntunarþátturinn sýnilegri
Stefáni B. Sigurðssyni, forseta
Læknadeildar Háskóla Íslands, er
menntahlutverk Landspítala-
Háskólasjúkrahúss, LSP, og Fjórð-
ungssjúkrahússins á Akureyri,
FSA, hugleikið. Stefán bendir á að
LSH sé samtímis stór heilbrigðis-
stofnun og menntastofnun.
„Þó að heilbrigðisstarfsmenn
séu að langmestu leyti menntaðir á
LSH hefur alltaf verið litið á LSH
sem spítala, háskólaskilgreining-
una hefur vantað. Í Jónínunefnd-
R
V
62
05
Arngrímur Þorgrímsson
Sölustjóri hjá RV
Lotus enMotion
snertifrír skammtari
3.982 kr.
Á tilb
oði í
aprí
l 200
6
Skam
mtar
ar og
tilhe
yrand
i
áfylli
ngar
frá L
otus
Profe
ssion
al
Lotus miðaþurrku
skápur Marathon RVS
4.778 kr.
Lotus miðaþurrku
skápur Marathon
1.591 kr.
Einnig eru á tilboði Lotus sápuskammtari
og statíf í hvítu fyrir Lotus WC pappír.
Einnig eru á tilboði Lotus sápuskammtari
og statíf úr ryðfríu stáli fyrir Lotus WC pappír.
Lotus Professional
Heildarlausn fyrir snyrtinguna
FSA YRÐI KENNSLUSJÚKRAHÚS
Fjórðungssjúkrahúsið á Akureyri verður kennslusjúkrahús nái tillögur Jónínunefndarinnar
fram að ganga. Hér má sjá Friðrik Yngvason, lækni á lyflækningadeild FSA.
FRÉTTABLAÐIÐ/KK
9. apríl 2006 SUNNUDAGUR22
Umræða um heil-
brigðismál er brýn
MANNAUÐUR NÝTTUR OG ÖFLUGU SAMSTARFI KOMIÐ Á Verið er að formgera LSH sem háskólasjúkrahús og hefur sú vinna staðið síðustu
árin. Jónínunefndin markar þá stefnu að Háskóli Íslands nýti sér jafnframt þann mannauð sem er utan sjúkrahússins. Þannig verði öflugt
samstarf í gegnum spítalann sem háskólasjúkrahús. FRÉTTABLAÐIÐ/PJETUR
STEFÁN B. SIGURÐSSON „Á sá forríki rétt á sömu fríu þjónustunni og sá fátæki?“ spyr Stefán
B. Sigurðsson, forseti Læknadeildarinnar. „Eða eigum við að opna kerfið þannig að þeir
sem hafi efni á því séu látnir borga?“ FRÉTTABLAÐIÐ/VILHELM
ELSA B. FRIÐFINNSDÓTTIR „Ráðgefandi nefnd styrkir ráðuneytið, ráðherra getur þá und-
ir byggt betur allar tillögur og ákvarðanir,“ segir Elsa B. Friðfinnsdóttir, framkvæmdastjóri
Félags íslenskra hjúkrunarfræðinga. Hún sá hugmyndina fyrst fyrir sér sem deild innan
ráðuneytisins en auðvitað getur líka verið um ráðgefandi nefnd að ræða.
FRAMLAG RÍKIS TIL LSH 1999-2006
Framlög ríkisins hafa vaxið úr 17,7 milljörðum
í 27,9 milljarða á tímabilinu. (Fjáraukalög fyrir
árið 2006 eru ekki inni í línuritinu). 1999
17.7
18.8
20.8
24.1
25.6
Heilbrigðiskerfið þenst út og krefst stöðugt meira fjármagns. Með bættum efnahag og
vaxandi velferð geta Íslendingar valið sér stöðugt meiri og flóknari heilbrigðisþjónustu
og sumt sem alls ekki er lífsnauðsynlegt. Allar líkur eru á því að miklar umræður verði
um heilbrigðiskerfið á næstu misserum og árum því að uppstokkun er óhjákvæmilega
framundan af ýmsum ástæðum. Guðrún Helga Sigurðardóttir skoðaði málið.