Fréttablaðið - 27.04.2006, Qupperneq 74

Frá álveri til umhverfis
Þurrhreinsun
ReglurMengunarvarnir
Bestu fáanlegu tækni (BAT) verður beitt við hreinsun
útblásturs frá álverinu í Reyðarfirði. Almennt eru gerðar
strangar kröfur um mengunarvarnir í íslenskum lögum
og reglugerðum. Þar sem íslensk viðmið vantar, eru
evrópskir staðlar hafðir til hliðsjónar. Á þynningarsvæði
umhverfis álver geta eftirlitsaðilar samþykkt að styrkur
efna fari yfir viðmiðunarmörk. Helstu mengunarefni í
útblæstri álvera eru loftkennt flúoríð (HF), rykbundið
flúoríð, brennisteinsdíoxíð (SO2), svifryk (PM10) og
svokölluð fjölhringa kolefnissambönd (PAH), en meðal
þeirra efna er B(a)P.
Styrkur
Niðurstaða Rannsóknir
Kynningarfundir vegna mats á
umhverfisáhrifum álvers í Reyðarfirði
Bakgrunnsrannsóknir og vöktunaráætlun
Við hönnun álvers Alcoa Fjarðaáls er notuð nýjasta
tækni til að draga úr mengun og vernda andrúms-
loft, vatn og jarðveg. Til að meta árangurinn er verið
að framkvæma bakgrunnsrannsóknir á umhverfinu
og andrúmslofti áður en starfsemi hefst svo fá megi
samanburð. Sjálfvirkum vöktunarstöðvum fyrir veður
og loftgæði hefur verið komið upp þar sem loft-
dreifingarlíkön sýna að líklegast sé að styrkur meng-
unarefna verði mestur. Þessar rannsóknir halda
áfram eftir að framleiðsla hefst í álverinu.
Á fundunum fara sérfræðingar yfir niðurstöður matsins og svara spurningum.
Frummatsskýrsluna er hægt að nálgast á alcoa.is
Loftdreifingarlíkön
Samkvæmt loftdreifingarspá Earth Tech
mun álver Alcoa Fjarðaáls alls staðar upp-
fylla öll umhverfismörk fyrir styrk SO2 með
þurrhreinsun eingöngu. Hærri gildi mælast
þegar vothreinsibúnaður er notaður til
viðbótar þurrhreinsibúnaði og það stafar af
kælingu útblástursins í vothreinsivirkj-
unum. Styrkur svifryks og B(a)P er alls
staðar vel undir viðmiðunarmörkum.
Styrkur svifryks er þó heldur meiri þegar
vothreinsun er notuð með þurrhreinsun.
Loftkennd flúoríð
Tvenns konar viðmiðunartímabil eru notuð
fyrir flúoríð, vaxtartími gróðurs og meðal-
styrkur yfir sólarhring. Reiknaður meðal-
styrkur á vaxtartíma gróðurs er neðan
viðmiðunarmarka alls staðar utan þynn-
ingarsvæðisins og fer aðeins yfir þau
nálægt álverinu og vel innan þynningar-
svæðisins. Leyfilegt er að fara yfir þessi
mörk innan þynningarsvæðisins. Svæðið
þar sem farið er yfir viðmiðunarmörkin er
þó talsvert stærra þegar notuð er vot-
hreinsun en í kosti með þurrhreinsun
eingöngu (sjá samanburð á myndunum
að ofan).
SjórFrárennsli
Þegar eingöngu er beitt þurrhreinsun
verður ekkert frárennsli frá framleiðslu-
ferlum til sjávar. Við þvottinn í vothreinsi-
virkjunum breytist SO2 í súlfat (SO4) sem
er óskaðlegt sjó og lífríki hans. Önnur
efni í útblæstrinum skolast einnig út í sjó
og geta valdið staðbundinni mengun við
útrás vothreinsibúnaðarins, en þynnast
fljótt út eins og sést í niðurstöðum
dreifingarreikninga í sjó.
Skýrslu um mat á umhverfisáhrifum álvers í
Reyðarfirði, svokallaðri frummatsskýrslu, var skilað
til Skipulagsstofnunar 7. apríl síðastliðinn. Í
skýrslunni er að finna niðurstöður umfangsmikilla
rannsókna sem gerðar hafa verið til að meta áhrif
álversins á umhverfið. Hluti af matsferlinu felst í
því að kynna skýrsluna fyrir almenningi. Vegna
athugasemda, sem bárust við matsáætlunina, voru
færustu sérfræðingar fengnir til að meta ítarlega
tvo kosti við hreinsun útblásturs, þurrhreinsun
eingöngu og þurrhreinsun að viðbættri
vothreinsun. Áhrif útblásturs frá álverinu er innan
allra viðmiðunarmarka í báðum tilvikum.
Tómas Már Sigurðsson
forstjóri Alcoa Fjarðaáls
Loftdreifingarmyndir frá Earth Tech. Myndirnar sýna
meðalstyrk loftkennds flúoríðs (HF) yfir vaxtartíma
gróðurs. Viðmiðunarmörk eru 0,3 µg/m³ (rauðar línur).
Þynningarsvæði umhverfis álverið er í ljósum lit.
Hluti af þurrhreinsibúnaði
álversins í Reyðarfirði á leið
til hafnar
Vistfræðileg áhættugreining
Bandaríska fyrirtækið Exponent var fengið til
að til að meta áhættu vegna útblásturs og
frárennslis fyrir heilsu manna og fyrir
vistkerfi. Þetta er í fyrsta sinn sem slíkri
aðferðafræði er beitt við mat á umhverfis-
áhrifum hér á landi. Áhættugreiningin sýnir
að áhætta fyrir heilsu fólks verður vel undir
heilsuverndarmörkum, en lítið eitt hærri ef
vothreinsun er beitt, nema með tilliti til
skammtímagilda á SO2. Áhættugreining fyrir
vistkerfi sýndi að einhverjar breytingar gætu
átt sér stað á plöntusamfélögum innan
þynningarsvæðisins. Stofnar grasbíta eins og
rjúpu, sauðfjár og hreindýra munu líklega
ekki verða fyrir áhrifum. Áhætta fyrir vist-
kerfi er lítillega hærri þegar vothreinsun er
notuð en þegar eingöngu er beitt þurr-
hreinsun. Í ljósi þessara rannsókna er mælt
með þeim kosti að eingöngu verði beitt
þurrhreinsun til að hreinsa útblástur frá
álverinu.
Reyðarfjörður
Laugardagur 29. apríl Kl. 13:00 – 19:00 Safnaðarheimilið
Boðið verður upp á skoðunarferðir um framkvæmdasvæðið kl. 13:00 og kl. 16:00.
Egilsstaðir
Sunnudagur 30. apríl Kl. 16:00 – 18:00 Hótel Hérað
Reykjavík
Þriðjudagur 2. maí Kl. 17:00 – 19:00 Hótel Nordica
Akureyri
Miðvikudagur 3. maí Kl. 20:00 – 22:00 Ketilhúsið í Listagilinu
Húsavík
Fimmtudagur 4. maí Kl. 20:00 – 22:00 Hótel Húsavík
Útblástur Viðmiðunartímabil Umhverfismörk
Þurrhreinsun Vothreinsun

eingöngu auk þurrhreinsunar
SO2
1 klst. 350 µg/m3 Uppfyllt alls staðar Uppfyllt alls staðar
(Má fara yfir 24 sinnum á ári)
24 klst.
50 µg/m3 Uppfyllt alls staðar Uppfyllt alls staðar
(Má fara yfir 7 sinnum á ári)
125 µg/m3 Uppfyllt alls staðar Uppfyllt alls staðar
(Má fara yfir 3 sinnum á ári)
Almanaksárið 20 µg/m3 Uppfyllt alls staðar Uppfyllt alls staðar

Flúoríð
24 klst. 25 µg/m3 Uppfyllt alls staðar Uppfyllt alls staðar
Vaxtartími gróðurs 0.3 µg/m3 Uppfyllt utan Uppfyllt utan
(1. apríl – 30. september) þynningarsvæðis þynningarsvæðis

Svifryk (PM10)
24 klst.
50 µg/m3 Uppfyllt alls staðar Uppfyllt alls staðar
(Má fara yfir 23 sinnum á ári)
Almanaksárið 20 µg/m3 Uppfyllt alls staðar Uppfyllt alls staðar
B(a)P Almanaksárið 1 ng/m3 Uppfyllt alls staðar Uppfyllt alls staðar
Þurrhreinsun eingöngu
Notaður verður öflugur þurrhreinsi-
búnaður með meira en 99,5% hreinsi-
virkni til að fjarlægja og endurvinna
flúor úr útblæstrinum. Hreinsaður
útblástur er leiddur um 78 metra háan
reykháf til að tryggja sem mesta
dreifingu og þynningu útblástursefna í
andrúmsloftinu. Útblástur frá þurr-
hreinsivirkinu eingöngu er mjög heitur
og kemur út úr reykháfnum á miklum
hraða, sem leiðir til betri dreifingar
og minni styrks efna við jörðu.
Áhrif útblásturs eru alls staðar undir umhverfismörkum
Þurrhreinsun eingöngu
Þurrhreinsun með vothreinsun
Þurrhreinsun með vothreinsun
Við vothreinsun er útblástur frá
þurrhreinsivirkinu leiddur um vot-
hreinsivirki, þar sem útblásturloftið
streymir upp á móti sjó sem er dælt
niður í gegnum úðara. Við þetta
hreinsast meira en 95% af SO2 úr
útblæstrinum. Reykháfar vothreinsi-
virkja eru af staðlaðri hæð, 40 m. Hærri
reykháfar myndu ekki ná sömu virkni
hvað varðar loftdreifingu og næst með
háum reykháfi þurrhreinsivirkja.
Ástæðan er sú að í vothreinsivirkjunum
kólnar útblásturinn þannig að hraði
hans og uppdrif minnka. Því er líklegt
að útblástur frá vothreinsivirkjunum nái
niður að jörðu nær álverinu, frekar en
að dreifast og þynnast í meiri hæð yfir
jörðu. Niðurstöður loftdreifingar-
reikninga og áhættugreiningar styðja
þetta.
Vöktunarstöð í Reyðarfirði
ÍS
LE
N
SK
A
A
U
G
L†
SI
N
G
A
ST
O
FA
N
E
H
F.
/S
IA
.I
S
-
A
LC
3
21
05

04
/2
00
6
www.alcoa.is