Tíminn - 13.11.1977, Page 30

30
Sunnudagur 13. nóvember 1977
Hafa ræflarokkarar
á réttu að standa?
— Þeir fullyrða að
rokktóiilist nútímans
sé staðnað léttmeti
og segjast komnir
til að frelsa heiminn
Fátt er jafn öröugt og aö sjá fortiöina i réttu ljósi og hvaö þá i
samanburði viö niitlmann. En þaö skyldi þó aldrei vera aö ræfla-
rokkararnir hafi rétt fyrir sér og rokktónlist nútimans sé aöeins
dægurlög gersneydd gagnrýni og þjóöfélagslegri vitund, staönaö
form og léttmeti („easy listening”)? — Þaö er kannski ekki úr vegi
aö hugsa ofurlitiö um þessar fullyröingar ræflarokkaranna sem
viröast hafa unniö þessum kenningum töiuvert fylgi, a.n.k. i Eng-
landi.
1 nokkrum siöustu Nú-Tfmum höfum viö farið aftur i timann til aö
kynnast sögu rokksins eöa nokkrum augnablikum þeirrar sögu.
M.a. hefur veriö fjallaö um Elvis Presley, Bitlana og Bob Dylan.
Ennfremur hefur ræflarokkiö nokkuð veriö tii umræöu, enda þótt
tónlistin sú hafi enn ekki borizt til tslands svo heitið geti.
Með þetta í huga, gamla
rokkið annars vegar og ræfla-
rokkið hins vegar, skulum við
leggja út á nokkuð svo hála
braut hugleiðinga. Er nema von
aö við spyrjum: Getur verið að
ræflarokkið sé eitthvað sam-
bærilegt fyrirbæri og nersey-
beat Liverpooláranna og Bitl-
anna á sinum tima? A.m.k. er
margt likt með innrás þessara
fyrirbæra I heimalandið Eng-
land þó undirritaður fáist vist
seint til að jafna saman Bitl-
unum og Sex Pistols eða The
Stranglers.
Raunar er hér i mörg horn að
lita og kannski réttara aö segja
að Bitlarnir marki upphaf þess
nýklassiska afturhvarfs sem
ræflarnir nú andæfa. Þvi enda
þótt Bitlarnir hafi á sinum tima
komið af stað gifurlegri vakn-
ingu og nafn þeirra i upphafi
tengzt óliðandi æsku i vitund
hinna eldri, leið ekki á löngu unz
þeim tókst fyrstum rokktón-
listarmanna að vinna sér sess
sem listamenn, urðu viður-
kenndir sem slikir og voru öll
hús opin. Sinfóniuhljómsveitir
létu sig ekki einu sinni muna um
aö leika tónlist þeirra i búningi
sem slikum hljómsveitum
hæfði. Tónlist þeirra hafði lika
frá upphafi á sér fágað yfir-
bragð, a.m.k. i aðra röndina, og
með „Sergeant Pepper”, má
segja að nýklassisk melódiu-
músik risi til vegs i tónlistar-
heimi yngri kynslóðanna. Siðan
hafa ýmsir rokktónlistarmenn
gengið langtum lengra i að
endurfæöa klassiska tónlist og
siöasta og einna skýrasta
dæmið um þessa þróun er nýj-
Sex Pistois er ein af kunnustu ræflarokkshljómsveitunum og sú sem einna mest hefur verið umtöluö. A
hún eftir aö gera eitthvaö svipað á tóniistarsviöinu og t.d. Bitlarnir?
asta plata Emerson, Lake og
Palmer, sem lesendur Melody
Maker kusu nýlega beztu plötu
ársins bæði i Bretlandi og heim-
inum öllum (Þetta var nú Bret-
anumlikt).En til marks um álit
undirritaðs gaf hann i hljóm-
plötudóm Nú-Timans þessari
sömu plötu hæstu hugsanlegu
stjörnugjöf: 5+).
Það er lika svo I dag, að þeir
hljómlistarmenn sem ná til
eyrna flestra eru t.d. Eagles,
Wings, Boz Scaggs, Fleetwood
Mac, Linda Ronstadt, George
Benson, Peter Framton, Abba,
Heart, já og jafnvel
Jean-Michel Jarre. Um alla
þessa tónlistarmenn má svo
segja að tónlist þeirra sé hvorki
hreint rokk né eitthvað annað,
heldur eins konar blanda með
klassisku dægurlagasniði. Tón-
listin er fremur létt, reynir ekki
verulega á fagurfræðilegt skyn
okkar en kemur heim og saman
við hugmyndaheim vorn.
Hér er sem sagt um að ræða
ihaldssemi. Þó getum við auö-
veldlega afsakað okkur og sagt
að þetta sé vönduð tónlist og
listræn. Og svo ég gangi nú enn
nær sjálfum mér, þá eru tón-
listarmennirnir sem skipa Yes,
ELP og Pink Floyd litlu betri
hvað varðar ihaldssemina en
búa þó yfir nokkurri þjóðfélags-
legri gagnrýni (nema ELP hafi
tapað þeim hæfileika með siö-
asta langspilinu sinu, þaö skal
ég ekki segja um að sinni).
Þá er að geta nýjunganna.
T.d.Oxygene (hljómplötudómur
að neöan) og Davis Bowie, sem
þessa dagana er að reyna fyrir
sér á nýjum tónlistarbylgjum.
Auðvjtaö eru þeir fleiri sem
gera slikt, aðeins ekki jafn
kunnir, en okkur tslendingum
eru nærtækir Megas og Spilverk
þjóðanna. Annars er það sem
snýr að fjöldanum klippt og
skorið eftir föstum formúlum,
og má ég minna Islendinga á
frasóknina hjá rokkurum um
alla blokk.
Sem sagt, hvort sem ræflarnir
eiga einhvern tima eftir að skila
sinum Bitlum eöa ekki verður
að viðurkennast að tónlist okkar
nútimabarna er að verða jafn-
gömul okkur sjálfum og þar
gætir fremur kyrrstöðu og
afturhalds en framsóknar.
KEJ
Hljómplötudómar Nú-tímans
Jean Michel
Jarre — Oxygene
Polydor 2310
555 /FACO
Þessi plata Frakkans Jean
Michel Jarrc hefur þegar aö
nokkru veriö kynnt hér á siö-
unni. Hún er lengi búin aö vera
vinsæl á meginlandi Evrópu og
er enn þar á lista auk þess sem
hún er nú á lista i Bandarikjun-
um og Englandi, komst meira
aö segja i efsta sæti listans I
Englandi. Um þessa plötu er
þaö aö segja aö hún er eiguleg
og þrátt fyrir rafmagns- og
tæknitónlistina, aögengileg

fyrir alla. Kannski þaö rýri ein-
mitt gildi hennar aö út af fyrir
sig er ekki margt nýtt eöa flókiö
á henni tónlistarlega. ölduniöur
og fuglasöngur sem er áberandi
lætur lika hálfankannalega i
eyrum „elektróniskt” en ein-
mitt þessi hljóö hafa fyrir iöngu
rutt rafhljóöfærunum braut inn I
hiö einfaidasta popp. Samt eru
hér margirkaflarsembera meö
sér nýjan keim og gaman er aö
hlýöa á. Þessi piata er auk þess
aöeins fyrsta skrefiö og eftir er
aö sjá hvort tónlistin reynist
frjó. A.m.k. er ein slik plata
sjálfsögö I safniö og hún er
áfangiá leiöinni. Einhvern tima
veröurokkur fuilljóst hvernig er
aödveljast á myrku hliö tungls-
ins.
KEJ
Thin Lizzy —
Bad Reputation
Vertigo 9102
016 / FACO
Þetta er vel áheyrileg plata.
Létt og fágaö rokk sem heldur
manni viö efniö. Thin Lizzy
staðfestir meö þessari plötu aö
hljómsveitin skipar bekk með
betri rokkhljómsveitun nútim-
ans og viötökurnar sem platan
hefur fengiö undirstrikar það
enn. En ekki breytir þaö þeirri
staöreynd aö rokk eins og hér er
★ ★ ★ +
aö finna færir manni liliö nýtl og
þvi er meö öllu átakalaust aö
hiusta á þessa plötu enda þótt
maöur hafi ánægju af.
Samt mælir ýmislegt meö
„Bad Reputation” eins og
stjörnugjöfin bendir til. Gltar-
og trommuieikur er meö mikl-
um ágætum sem og söngur. Þá
eru hér mörg ágæt lög og eins og
við er aö búast er allt lýtalaust I
flutningi þeirra, vandvirkni og
fágun rlkjandi. En óneitanlega
er þessi plata einkennandi fyrir
þaö nýjungaleysi i rokktónlist
nútimans, sem gert er aö um-
ræöuefni annars staöar hér á
siðunni.
KEJ
Paul McCartney og John Lennon, einhver kunnustu ,,dægur"-tón-
skáld tuttugustu aidar. Ræflarnir hafa þó ekki mikiö álit á þeirri
tónlist sem i dag er i beinu framhaldi af Bitlatónlistinni.