Tíminn - 13.11.1977, Side 33

Sunnudagur 13. ndvember 1977
33
íiann við með fyrirlitn-
ingu i rómnum.
Annars sagði Derssu
að hættan af úlfum yrði
minni er lengra kæmi
austur. Þar yrði snjór-
inn dýpri og lausari i
sér. tJlfarnir vildu helzt
þjóta um hjambreiður
og isilögð vötn og ár.
Hestamir vom svo ör-
magna af þreytu að
systkinin urðu að hvila
þá i þrjá daga.
í þorpinu Limskaja
voru aðeins 8 ibúðarhús
eða öllu heldur kofar og
40 manns áttu þarna
heima.
Þessar byggingar
voru mjög likar ibúðum
fanganna i Verchojansk.
Fljótið var eini þjóðveg-
urinn eða samgöngu-
leiðin þangað. Allt i
kring voru óbyggð
hrjóstrug svæði. Það var
hrein hending að bömin
skyldu hitta á þorpið um
kvöldið. Ámi frétti það
siðar, að næstu byggðir
voru i 100 rasta (Röst =
km. Rússnesk röst rúml.
1 km.) fjarlægð.
Dálitinn spöl frá þorp-
inu sá Árni einkennilega
sjón, og gat alls ekki
getið sér þess til hvers-
konar gálgatimbur það
var. Fjórir staurar eða
trjábolir meira en
þriggja metra háir vom
reknir niður i jörðina
likt og simastaurar og
mynduðu ferhyrning.
Uppi i toppi trjánna
hékk stór, löng kista
eða kassi. Þegar Arni
spurði, til hvers þetta
væri, eða hvað væri i
kistunni, var svarað:
„Dáið fólk”. „Jörðin
alltaf gaddfreðin. Við
geymum þá dánu upp i
loftinu. Dýrin ekki ná til
þeirra þar”.
Arni fékk Derssu og
nokkra fleiri karlmenn
til að fylgja þeim næstu
200 km upp eftir fljótinu.
Hann vildi ekki
vera mjög liðfár, ef úlfar
réðust aftur á þau. Þetta
reyndist þó óþörf vark-
ámi. Þau sáu ekki einn
einásta úlf á allri leið-
inni og ekkert merkilegt
kom fyrir þau á þessari
leið. Þau höfðu náð
svefnpokunum og tjald-
inu aftur litt skemmdu
og voru þvi vel varin
fyrir kuldanum.
8
Seint um kvöldið hinn
10. desember komu þau
ltács til Nelkan. Það var
dálitið stærra þorp og
bjuggu þarna um 100
manns og þar á meðal
tiu til tuttugu Rússar.
Þarna er fljótið Maja
ekki lengur skipgengt og
er þá leiðin mjög erfið
yfir Stanovoi-fljótið
austur að Ajan við
Okotska-hafið.
Það reyndist rétt, sem
Derssu hafði sagt.
Snjórinn varð þvi meiri
sem austar kom. 1 Nel-
kan var snjórinn meira
en metri á dýpt og uppi i
fjöllunum var snjóþung-
inn enn meiri. Inn yfir
fjallgarðinn berst rakt
loft frá Kyrrahafinu og
kólnar og fellur niður
sem snjór, er það kemur
yfir á fjallgarðinn. Þess
vegna er næstum ófært
yfir Stanovoi-fjöllin að
vetrinum.
Derssu þekkti rikan
kaupmann i Nelkan. Hjá
honum fengu systkinin
gistingu á meðan þau
undirbjuggu áframhald
ferðarinnar. Kaup-
maðurinn lofaði að
greiða götu þeirra sem
hann gæti.
„En ferðin yfir fjall-
garðinn verður erfið”,
sagði kaupmaðurinn og
hristi höfuðið alvarlegur
i bragði. „Dagarnir eru
stuttir i desember og oft
skella á stórviðri i
fjöllunum sérstaklega
þegar nálgast ströndina.
Sleðann getið þið aðeins
notað fyrstu 80 km. Það
sem eftir er leiðarinnar
— um 120 km — verðið
þið að fara á skiðum. Ef
færi er gott er ekki vist
að skiðaferðin taki
marga daga. En þegar
þið nálgist ströndina
getið þið átt allra veðra
von”.
Árni og Berit voru
orðin svo lifsreynd að
þau gerðu sér engar
gyllivonir um ferðina.
En þau áttu ekki um
neitt annað að velja.
„Ef þið ætlið að ná til
Ajan og Vladivostok
áður en hafnirnar leggur
þá verðið þið að hraða
för ykkar”, sagði kaup-
maðurinn, „Ég hef
heyrt að höfnin i Ajan
hefði byrjað að leggja
eina nóttina I fyrri viku
og eins og kuldinn er
yfirleitt mikill i vetur þá
getur allt orðið Isilagt
innan litils tima”.
Derssu bauðst til að
fylgja stystkinunum alla
leið til Ajan en öku-
maðurinn vildi snúa
aftur, þegar hann gæti
ekki komizt lengra með
hestana. Við þessu var
ekkert að segja en vegna
þess að þau höfðu dálit-
inn farangur, þurftu þau
helzt að fá fylgdarmann
auk Derssu alla leiðina.
Loks var Derssu svo
heppinn að hitta á mann,
sem vildi gera þetta en
hann lét þó ganga eftir
sér og setti upp gifurlegt
kaup. Maðurinn var af
sama ættstofni og
Derssu en kunni ekki eitt
einasta orð i rússnesku.
Árni varð að kaupa
nesti að nýju i Nelkan i
stað þess, er þau misstu.
„Prlmus og oliu þurfti
hann lika að kaupa. Auk
þess varð hann að kaupa
skiði fyrir þau bæði og
voru þau bæði breiðari
og styttri en venjulega
gerist. Skiðin voru lika
þung og runnu illa en
voru góð i lausum mjúk-
um snjó til að ganga á
þeim. Að siðustu keypti
hann tvo bambussleða
og kaðla og bönd til að
binda farangurinn á
sleðana.
Forðist slysin
og kaupið
WEED keðjur í tíma
BCDBGJíiJeOJaj Lii'
Suðurlandsbraut 20 * Sími 8-66-33
9.
Leiðin frá Nelkan lá
beint i austur yfir skógi-
vaxinn háls. Snjórinn
var mikill en sleðaslóð
var yfir hálsinn og gekk
þeim þvi vel. Fylgdar-
maðurinn hafði keypt
sér nýjan hest i Nelkan i
stað þess er úlfamir
drápu og þótt þau væru
fimm i sleðanum, gekk
ferðin greitt. Sleðamir
með farangrinum vom
lauf léttir i drætti og vom
festir aftan i hinn
sleðann.
Ferðin gekk slysa-
laust meðan ökufært
var, en daginn eftir er
farnir vom um 80 km.,
komust hestamir ekki
lengra. Fyrir dalbotn-
inum risu hin háu Steno-
voi-fjöll hátt i loft, þver-
brött og ógnandi.
Systkinunum virtust þau
óálitleg en áfram urðu
þau að halda. Þetta var
eina leiðin.
Þau kvöddu fylgdar-
manninn sem sneri aftur
og lögðu upp gangandi.
Farangrinum var skipt
á sleðana. Annan
sleðann þann sem léttari
var drógu þau Berit og
nýi fylgdarmaðurinn en
hinn sleðann drógu þeir
Ámi og Derssu.
Er þau komu yfir ána
Brábum koma
blessuá jólin.
Jólasveinninn er
kominn í glugga
Rammagerðarinnar
til að minna á að ...
nú er rétti tíminn
til að láta
Rammagerðina
ganga frá
jólasendingum
til vina yðar og
ættingja erlendis
í Rammagerðinni er mikið úrval af
fallegri gjafavöru viö allra hæfi, m.a.
silfur, keramik, skinna- og ullarvörur,
moccakápur- og jakkar, bækur,
hljómplötur og þjóðlegir, útskornir
munir.
Komið tímanlega.
Sendum um allan heim!
Þér veljið gjafirnar.
Rammageróin pakkar og sendir.
Allar sendingar eru fulltryggðar.
RAMMAGERDIN
Hafnarstræti 19.
KOSTA-KAUP
Niðsterk Exqusit þrflijól á aðeins kr.
5.900. Smásöluverð. Þola slæma meðferð.
Sver dekk, léttara ástig.
HEILDSÖLUBIRGÐIR:
INGVAR HELGASON
Vonarlandi v/Sogaveg, slmar 84510 og 845T0