Tíminn - 10.09.1978, Qupperneq 12
12
Sunnudagur 10. september 1978
KOSTA-KÁUP
Níðsterk Exquist þríhjól
Þola slæma meðferð
Sver dekk, létt ástig
Útsöluverð kr. 9.800
HEILDSÖLUBIRGÐIR:
MARGAR GERÐIR
Mjög gott verð
HEILDSÖLUBIRGÐIR:
INCVAR HELGASON
Vonarlandi v/Sogaveg — Simar 84510 og 8451 1
BRÚÐUVAGNAR
OG KERRUR
flQjtSBE
Auglýsingadeild Tímans
Klám er skaðlegt
Sovéskir geðlæknar telja klám skaðlegt
andlegri heilsu
Undanfarin ár hefur bylgja kláms og opinskárrar um-
ræðu um f lest svið kynlífs farið um allan hinn vestræna
heim. Þrátt fyrir góðan vilja hefur gengið erfiðlega að
afmarka hvaðer klám og hvað er listræn tjáning, og enn
síður hefur fengist lausn á þeim vanda hvernig beri að
f lokka kynlífsumræðu, myndir og annars konar lýsingar
á kynhegðun í hættulega og hættulausa lýsingu. Margir
halda því fram, að listrænt klám sé hættulaust og reynd-
ar æskilegt, en hins vegar sé ólistrænt klám óalandi.
Sumir ganga svo langt, að telja að listrænar lýsingar og
frásagnir af kynhegðun séu ekki klám, en hins vegar séu
ólistrænar lýsingar sömu athafna ekkert nema klám.
Þessi ruglingur hefur öðru fremur sett mark á alla um-
ræðu um klámiðnaðinn.
Sovétmenn hafa sinar skoðanir
á þessum málum. Þeir telja, að
klámbylgjan, sem gengur yfir WaSligtiZ? * W
vestræn lönd, sé vandamál, og H Itffi
þótt sumir þar liti svo á, að klám
sé einhver allsherjarlækning sem R f\ *- *■*■ "1
frelsa muni manninn frá siðferöi- B . ' L ■
legum ófullkomleika og yfir- P Éf!?
drepsskap. m ■ M' ÆS
sem skapar þann reginmun, sem
er á tali um frelsi og þvi hvað er
leyfilegt. Þetta er aö mati Port-
novs þaö sem ræöur þvi, að Sovét-
rikin hafa barist og berjast gegn
þeim ljúfa munaði sem spillir
æskulýönum, rænir hann sið-
ferðisþreki og hreinlega leiöir til
likamlegrar vangetu og hvers
kyns kynferðilegs öfuguggahátt-
1 frétt frá APN eru rakin um-
mæli nokkurra lækna og visinda-
manna i Sovétrikjunum um klám.
Þar segir geðlæknirinn Grigóri
Avrutski m.a.: „Ég hefi heyrt
það oftar en einu sinni á Vestur-
löndum að Sovétrikin séu „púri-
tanskt” (siövætt) þjóðfélag. Það
er jafnvel fullyrt vegna þess að
klám er bannað i Sovétrikjunum
og erótik hafnað i listum, aö so-
véska þjóðin sé svipt sönnu frelsi.
Að sjálfsögðu má túlka hugtakið
frelsi á ýmsa vegu, en hvað á að
kalla það þjóðfélag þar sem leyft
er að nota börn sem fyrirsætur
við útgáfu klámmynda og rita,
sem ætluð eru öfuguggum og
sjúkum sálum? Þegar menn
segja, aö á Vesturlöndum yrði
litið á bann við útgáfu klámrita
sem skerðingu á prentfrelsi og
málfrelsi þá held ég, að sú af-
staða byggist á þvi aö einu frum-
atriði sé gleymt: eigi algert frelsi
aö rikja, getur það leitt til hins
gagnstæða, til fjarstæðu”.
Geðlæknirinn bendir á, að i
Bandarikjunum, þar sem birting
hvers konar ofbeldis sé óheft i
sjónvarpi, kvikmyndum og bók-
menntun og vopnasala frjáls, fari
afbrot unglinga vaxandi. Að áliti
hans er slikt orsakasamband
ákveöins hömlulauss frelsis og
afleiöinga þess mjög athyglisvert
og segi sina sögu.
Sumir telja að myndin af
stúlkunni á þessari auglýsingu
sé klám, aðrir að hún sé það
ekki.
samsuöu taumlauss kynlifs og of-
beldi i kvikmyndum, fari ekki á
morgun og kaupi sér svipu til þess
að finna hve það er æsandi að
lemja vinkonu sina, vin eöa ein-
hvern ókunnugan? Hvaö ef það
værir þú, eða dóttir þin, eða
pilturinn væri sonur þinn? Aö
minu áliti er þaö einmitt þetta
í frétt APN segir, að rikisrekst-
ur bókaútgáfu og kvikmynda-
' framleiðslu i Sovétrikjunum úti-
loki efnahagslegan ávinning ein-
staklinga af útgáfu klámrita og
kvikmynda og dreifingu þeirra.
Og það sem meira er. 1 refsilög-
gjöf allra sovétlýöveldanna 15 er
kveðið á um refsingu fyrir fram-
leiðslu og dreifingu kláms. Sem
dæmi má nefna, að prentun,
dreifing og auglýsing, sala og
varðveisla klámrita og klám-
mynda getur varðað allt að
þriggja ára fangelsi og 100 rúblna
sekt, ásamt meö upptöku alls
klámefnisins og tækja til fram-
leiðslu þeirra.
Þrátt fyrir hina hörðu afstöðu
gegn hvers kyns klámi, telja
Sovétmenn, að þeir séu ekki sér-
lega andvigir öllu þvi er að kyn-
ferðismálum lýtur. Segir um það
orðrétt: „Þótt Sovétrikin treysti
siðferðið i landinu og banni klám,
þá táknar það ekki púritanska af-
stöðu til kynlifs, heldur einfald-
lega, að Sovétrikin eru andvig
þvi, að manninum, hvort heldur
það er karl eða kona, sé ætlað jafn
frumstætt hlutverk og það, að
vera aðeins leiksoppur kynfýsna.
Samskipti kynjanna eru ekki ein-
föld afleiðing „meðfæddra dýrs-
legra hvata eins og gert er I klám-
iðnaðinum. Hvaða gildi hafa þá
jafn mannleg og siðferðileg hug-
tök eins og ást og andlegur skyld-
leiki?”
Annar fræðimaður, Anatóli
Portnov, framkvæmdastjóri geð-
lækningastofnunar heilbrigðis-
ráðuneytis rússneska lýðveldisins
hefur þetta um málið aö segja:
„Þegar allt kemur til alls myndi
engum detta i hug aö það sé sið-
legt að útbreiöa mannát. Hvers
vegna ber þá að lita á útgáfu rita,
sem lofsyngja sadisma sem nauð-
synlegt skilyrði algers frelsis?
Umræða um algert frelsi er þægi-
legt skálkaskjól til þess að skapa
kaupahéðnum i klámiðnaði algert
frelsi til þess að græða á áhuga
manna á kynferðismálum, fyrst
og fremst ungs fólks. Ahugi æsku-
lýðsins er viljandi beint frá raun-
verulegum vandamálum, frá þvi
að taka ákvarðanir um alvarleg
og mikilvæg, andleg og samfél-
agsleg málefni, mál, sem sérhver
virkur og hugsandi einstaklingur
verður óhjákvæmilega að horfast
i augu við.
List eða klám???? Mynd eftir Goya frá 18. öld.
Hugur æskulýðsfólks er eins og
vax. Ef hann mótast i þvi and-
rúmslofti að allt sé leyfilegt og
þjóöfélagið afnemur öll bönn á
sviði kynlífs, skýlandi sér bak við
fikjulauf imyndaös frelsis, þá
hefur það áreiðanlega fljótt i för
með sér óæskilegar afleiðingar
fyrir þjóðfélagið. Hvaða trygging
er fyrir þvi, að unglingar sem i
Veldi tilfinninganna var bönnuð hérlendis vegna klámfengni.
Erlendis fékk hún æðstu viðurkenninear fvrir listfenei.