Tíminn - 28.01.1979, Side 28
28
Sunnudagur 28. janúar 1979
Um þessar mundir stendur yfir
ársuppgjör hjá fyrirtækjum og
einstaklingum. Menn horfa dul-
ráðum augum á reislur og kvarða
eins og skáldið sagði og reyna
eftir mætti að koma saman bók-
haldi slnu —sem oftast er þó ekk-
ert bókhald — og eftir langa
mæðu fá þeir stöðu sfaa eftir áriö
1978.
Þaökann að vera að einhverjir
hafiaf nokkra skemmtun jafnvel
ánægju en flestir bölva þó skatta-
framtalinu og viidu helst vera
lausir við þessa gestaþraut yfir-
valdanna, jafnvel þótt aðstoö viö
framtal sé i boði.
En i'þessuefni eins og reyndar
flestum öðrum, sleppa menn mis-
jafnlega vel frá hlutunum. Eink-
um sleppa þeir vel sem hafa bók-
haldiðI lagi og þar er aðallega um
að ræöa menn sem eru i rekstri
einsog þaö heitir. Stóru fyrirtæk-
in hafa sina bókhaldara, sem
færa öll fylgiskjöl jafnóðum af
strangleik og alvöru en minni
fyrirtæki láta sum hver færa bók-
hald fyrir sig, þannig að það er
alla daga til reiðu og áhyggjur þvi
engar, nema auövitað af llfsbar-
áttunni, sem tekur á sig ýmsar
myndir f bókhaldi manna og
unaði.
Vélabókhald i 20 ár
Okkur þótti því bera vel I veiöi,
þegar við fréttum aö Vélabók-
haldið hefði orðið 20 ára á dögun-
um, en það er einmitt fyrirtæki
sem sérhæft hefur sig I bókhaldi
fyrirtækja og veitir auk annars
smáfyrirtækjum bókhaldsþjón-
ustu — og stórfyrirtækjum llka:
en sú lausn á vanda smáfyrir-
tækja og einstaklinga með rekst-
ur, aöfábókhaldiö fært uti I bæer
tiltölulega ný þjónustugrein i
landinu þar sem bókhald er bæði
tvöfált og torráöiö i senn og er
fremur álitiö til ama en hitt.
Viö hittum aö máli Jón Snæ-
björnsson endurskoðanda,for-
stöðumann Vélabókhaldsins hf. i
fyrirtækinu, sem er til húsa i Há-
túni 4 a.
Jón er Húnvetningur aö ætt i
orðsins grófustu og innilegustu
merkingu en það þýöir einfald-
lega, að hann hefúr ekki, þrátt
fýrirað hafa unniöllfsverk sitt að
mestu i bænum, glatað uppruna
slnum, heldur lifir og hrærist I
húnvetnskum málefnum, bú-
fræöitali, skáldskap og tvlræðum
visum.
Og eftir aö hafa samþykkt stutt
viötal, þrátt fyrir miklar annir á
örlagastund skatta og allsherjar-
reglu i bókhaldi, spurðum við
fyrst um tildrögin að stofnun
Vélabókhaldsins hf.
—• Ja, tlminnhefur liðið fljótt og
það er næstum þvi ótrúlegt aö
tveir áratugir skuli vera liðnir
slðan viö byrjuöum.
Fýrir mig persónulega er það
llka undarlegt aö ég skyldi velja
mér starf yfir bókum, þvi ég er
fyrst og fremst útimaöur og nota
flestar stundir til útiveru þegar
ég er ekki bundinn yfir vinnu hér
á skrifstofunni. Ég hefði ekki
spáð þvi hér á árunum að ég gerði
mér innisetur að ævistarfi, svo
mikið er vlst.
— Tildrögin að stofnun þessa
fyrirtækis voru nú þau að ég var
búinnaö vinna við bókhald i 13 ár
hjá Heildversluninni Heklu hf.,
sem aðalbókariþar og var oröinn
leiður og vildi skipta um starf.
Var byrjaður að svipast um eftir
nýju starfi.
Þá var það sem Sigfús heitinn
Bjarnason þáverandi forstjóri
Heklu hafði forgöngu um það
ásamt Þorsteini Bernharössyni,
sem er forstjóri Raftækja-
verslunar Islands hf. og fleiri
fyrirtækja aö stofnuð var sérstök
bókhaldsstofa, sem annaðist bók-
hald fyrirtækja, þar á meöal
þeirra er þeir veittu forstöðu.
Þannig var ég i raun og veru fast-
ur i netinu, því ég sló til.
Þaö má því segja að ég hafi
fariö með fyrri verkefni yfir I
annað húsnæði, annaö gerðist i
raun og veru ekki, svona fyrsta
kastiö. Segja má aö ég væri kom-
inn meö sjálfstæöan atvinnu-
rekstur, en þetta var óbreytt aö
ööru leyti.
Viö þetta sat næstu árin. Að þvf
dró að Hekla hf. tók bókhaldið til
sln aftur og setti i tölvu að sið
stórfyrirtækja.en önnur fyrirtæki
eru hérennogmörgný hafa bætst
I hópinn.
Raftækjaverslun Islands hf. og
fyrirtæki tengd henni eru hér enn-
þá I viðskiptum ogeins verslunin
Starfsliö og forstjóri. Talið frá vinstri: Guðrún Bjarnadóttir, Guðrún Jósafatsdóttir, Oddný Jónsdóttir og Guölaug Ragnarsdóttir.
Rætt við Jón Snæbjörnsson endurskoðanda um bókhald
vélabókhald og afmæli að húnvetnskum sið
en vita svo ekkert I árslok,
hvernig þeir i raun og veru
standa. Hugsanlegt er, að sá sem
veit nákvæmlega stöðu sina frá
mánuði til mánaöar hagi slnum
málum á annan hátt en sá sem
heldur aö hann sé aö græða, þótt
hann sé i raun og veru að tapa.
Þessi þjónusta sem við getum
veitt er sérlega dýrmæt fyrir
smærri fyrirtæki og miðlungs
fyrirtæki sem tæplega gætu borið
það að hafa sérstakan bókhaldara
á launum. Með þvl að vista bók-
haldiðí bókhaldsfyrirtæki, fá þeir
þetta fært upp fyrir hóflegt verð
og geta beitt bókhaldi sem stjórn-
tæki.
Til er gamansaga um kunnan
athafnamann sem var aö stofna
nýtt fyrirtæki með öörum manni.
Þá sagöi hinn aðilinn eitthvaö á
þá leið að þeir yrðu svo að hafa
gott bókhald.
Þá sagði athafnamaðurinn með
nokkrum þjósti:
— Bókhald! Hver hefur orðið
rikur á bókhaldi!
Þessi saga er dæmi um viöhorf,
sem er að liöa undir tok. Menn
veröa kannski ekki rikir á bók-
haldi einu saman, en það getur
hindrað þaö að þeir standi einn
góðan veðurdag uppi slyppir og
snauöir. Svo mikið er aö minnsta
kosti vist aö fyrirtæki sem hafa
allt sitt á hreinu hvað bókhald
varöar eru betur i stakk búin á
allan hátt og þvi öruggara i
rekstri.
Þau greiða einnig réttlátari
skatta, þvl öllu er til haga haldið.
40-50 fyrirtæki
— Hvaða fyrirtæki eru þaö
aöallega sem skipta viö Vélabók-
haldiö hf.?
— Þetta eru fyrirtæki I alls kon-
ar starfsemi. Við erum með stóra
steypustöð,B.M. Vallá hf. tvær
bifreiöastöðvar Hreyfil hf. og
Vöruflutningamiðstöðina hf. bif-
reiðaútgeröarfyrirtæki, þ.e. Pét-
ur og Valdimar á Akureyri,Sport-
val hf. og fjölda iönaðar og inn-
flutningsfyrirtækja, verslanir og
einstaklinga sem of langt væri
upp að telja.
— Er mikið svindlaö?
— Það er alltaf eitthvað
svindlað. Þaö er mannlegt, en við
hér eyðum ekki miklum tíma i
þaö. En hvaö framtöl snertir, þá
reynum viö að tryggja aö menn
Jón Snæbjörnsson, endurskoöandi
Rlma, sem var meðal stofnenda.
Nokkrar breytingar hafa einnig
orðið á eignaraöild á þessum ár-
um. Ég hefi keypt lausa hluti en
eigendur auk mln eru Raftækja-
verslun lslands,Rima og B.M.
Vallá steypustöð.
— Nú, þaö dró fljótlega aö þvl
að starfsemi okkar beindist inn á
þær brautir aö fjölga verkefnum.
Einkum vpru þetta fyrirtæki af
þeirri stærð sem ekki hafa bol-
magn til sérstaks bókhalds innan
fyrirtækisins. Reksturinn er ekki
þaö umfangsmikill aö hagkvæmt
sé að hafa sérstakan bókara^einn
eða fleiri.
1 stuttu máli þá gengur þetta
þannig fyrir sig aö við tökum við
fylgiskjölum frá fyrirtækjunum
og öðrum bókhaldsgögnum, með
vissu millibili og færum það upp
sem kallaö er.
Þetta er ýmist gert daglega,
vikulega eða mánaðarlega, allt
eftir þvi hvað er taliö hagkvæm-
ast og hvers óskað er.
1 flestum tilfellum fylgir svo
ársuppgjör, eða reikningsyfirlit
og þá skattaskýrsla, rekstrar og
efnahagsreikningur og annaö
nauösynlegt.
Þá fylgir þessu starfi einnig
ráðgjöf' um það hvernig með-
höndla skal bókhaldsgögn og búa
til vinnslu hér I Vélabókhaldinu
en það er talsvert atriði. Þeir sem
koma meö þetta laust I kössum og
dengja þvl hér inn á gólf, gjalda
þess i meiri vinnu, þvl allt er unn-
iö hérna I timavinnu. Þeir sem
aftur á móti koma með skjöl sln
og gögn I röð og reglu, njóta þess
svo að minni h'mi fer I aö færa
þetta nip.
— Viö höfum ekki farið út 1 það
að reikna þóknun okkar eftir t.d.
veltu fyrirtækjanna sem vitan-
lega er hugsanlegt að gera,
heldur vinnum I timavinnu, og þá
vinnst þaö aö menn greiöa eftir
þvl hversu mikill tlmi fer I að
koma skipan á og færa bækur
þeirra, en ekkieftir öðrusem ekki
miðar vinnuna eins vel viö raun-
veruleikann. Þetta er lika örv-
andi fyrir viðskiptavini okkar aö
þeir græði á þvi að búa vel um
skjöl sln og papplra.
Bókhald sem stjórntæki
— Hefur orðið breyting á bók-
haldi á þessum 20 árum?
— A eðli bókfærslu hefur ekki
orðiðmikil breyting. Þaö er þó sl-
fellt veriö að auka kröfur til bók-
halds fyrirtækja, og ný atriði
koma inn frá löggjafanum. Þó
hefur oröið mikil breyting á einu.
Bókhald er ekki aðeins notað til
þess aö komast að raunverulegri
stöðu fyrirtækjanna, heldur er þvl
I vaxandi mæli beitt sem stjórn-
tæki I rekstrinum sjálfum.
Þeir sem nota bókhald þannig
fá þá gjarnan rekstrar- og efna-
hagsreikning fyrir hvern mánuð
en auk þess ýmsar skýrslur, t.d.
viöskiptamannalista, skuldalista
og fl.
Hagræði og hagur að þessu er
mikill. Þess vill gæta I stórum
fyrirtækjum, að stórar upphæðir
eru útistandandi, vegna þess að
ekki er unnt aö hafa yfirlit yfir
málin..
Við getum tekið dæmi af t.d.
einstaklingum. Sumir vinna allt
áriö eru upp fyrir haus I önnum,
Vélabókhaldið h.f.