Fréttablaðið - 20.06.2007, Blaðsíða 30

MARKAÐURINN 20. JÚNÍ 2007 MIÐVIKUDAGUR14
F Y R S T O G S Í Ð A S T
hugi Íslendinga fyrir
fasteignaviðskiptum
erlendis hefur stór-
aukist á undanförn-
um árum, enda ekki
skrýtið í ljósi þeirra
hækkana sem hafa almennt orðið
á fasteignaverði í kringum okkur.
Brynhildur Sverrisdóttir og Páll
Pálsson eru meðal þeirra Íslend-
inga sem hafa lagt þá grein fyrir
sig en þau standa að Fjárfesting-
arfélaginu Epinal Corp í félagi
við Einar Guðmundsson, Sigurð
Ívar Másson og Önnu S. Árna-
dóttur. Félagið á yfir fimmtíu
íbúðir í Slóvakíu auk ellefu íbúða
í Marokkó í félögum við smærri
fjárfesta. Það á einnig lands-
svæði í Slóvakíu og Marokkó,
land nærri Østerlän í Svíþjóð,
sem er verið að skipuleggja, og
íbúðalóðir í Lundúnum. Áður en
þau hófu samstarf starfaði Bryn-
hildur sem sjálfstæður fjármála-
ráðgjafi en Páll var heildsali í
Hafnarfirði. Brynhildur býr nú
í Lundúnum og hefur yfirum-
sjón með félaginu en Páll dvelur
aftur á móti í Kaupmannahöfn
þar sem hann sinnir Svíþjóðar-
verkefninu.
EKKI ER ALLT GULL SEM GLÓIR
Brynhildur segir að hún leggi
mikið upp úr undirbúningsvinnu
þegar hún leitar að góðum tæki-
færum og segist vera mjög vand-
lát. Hún hefur haldið tvö nám-
skeið fyrir íslenska fjárfesta þar
sem hún hefur farið í gegnum
helstu atriði sem ber að hafa í
huga við fasteignakaup erlend-
is. „Ég hef orðið þess mikið vör
hjá Íslendingum að fólk með mis-
mikla þekkingu er að þeytast út
um allan heim á eigin vegum í
leit að fasteignum. Margir telja
að allt sé gull sem glóir. Fólk
heldur stundum að það geti farið
til útlanda, keypt hvað sem er og
haft af því miklar tekjur.“ Veru-
leikinn er hins vegar ekki svona
einfaldur að hennar sögn.
Þegar Brynhildur er að hefja
fasteignakaup spyr hún sig eft-
irfarandi spurninga: Er kaup-
máttaraukning í landinu? Er
hagvöxtur í landinu? Er inn-
lend eftirspurn eftir húsnæði?
Hvernig lána bankar til kaupa
á íbúðarhúsnæði? Með hliðsjón
af Slóvakíu getur hún svarað
öllum spurningum játandi auk
þess sem þarlendir bankar veita
allt að eitt hundrað prósenta lán
til íbúðarkaupa. Í höfuðborg-
inni Bratislava varð 22 prósenta
hækkun á fasteignaverði í fyrra
þar sem stórfyrirtæki hafa fest
sig og innlent vinnuafl fylgt í
kjölfarið sem vantar húsnæði.
VERÐIÐ SEGIR EKKI ALLT
Fasteignaverð getur verið mjög
mismunandi eftir svæðum í
Evrópu. Í sumum rótgrónum
borgum er fasteignaverð lágt en
það þarf ekki að þýða að mögu-
leikar til hækkunar séu meiri en á
mun dýrari svæðum. Brynhildur
bjó sjálf í Lúxemborg og átti
þar húsnæði. Hún var spurð af
hverju hún keypti sér ekki hús-
næði í Þýskalandi, hinu megin
við ána, þar sem húsnæði var
miklu ódýrara. Á þremur árum
hækkaði húsnæði í Lúxemborg
um helming á meðan það stóð
í stað í Þýskalandi. Hún tekur
dæmi af Berlín sem er vinsæl
borg meðal íslenskra fasteigna-
spekúlanta. „Það eina sem getur
leitt til hækkunar í Berlín í dag
eru fjárfestar því það er engin
innlend eftirspurn til staðar. Það
er offramboð af húsnæði í Berlín
og leigumarkaður er erfiður við-
ureignar.“ Margir vita heldur
ekki um háan viðskiptakostnað
við fasteignaviðskipti í Þýska-
landi sem er allt að fimmtán pró-
sent. „Það er ekki nóg að eitthvað
sé ódýrt, það þarf líka að hækka í
verði,“ leggur hún áherslu á.
Marokkó er gríðarlega spenn-
andi land að að þeirra mati og
fellur vel inn í módelið. „Það
er til dæmis mjög ódýrt þar
enn þá en líka gríðarleg eftir-
spurn eftir húsnæði,” bendir
Páll á. Bankar lána um níutíu
prósent til íbúðarkaupa og við-
skiptakostnaður er lágur í sam-
anburði við Frakkland, Ítalíu og
Þýskaland. Marokkó er komið
eins nálægt Evrópusambandinu
og Ísland hvað varðar fríversl-
unarsamninga og þá fljúga stóru
lággjaldaflugfélögin þangað.
Efnahagslífið hefur vaxið hratt á
síðustu árum og mikið af Evrópu-
búum hefur flykkst til landsins,
enda er húsnæði þar mun ódýr-
ara en sambærileg hús á Spáni.
Þau sjá einnig fyrir sér mikinn
vöxt í ferðaþjónstu á næsta árum
en stjórnvöld vilja auka fjölda
ferðamanna úr 6,6 milljónum á
ári í tíu milljónir árið 2010. Í
Marokkó vinna þau einungis með
innlendum aðilum en kaupa ekki
af fasteignasölum. „Ef við ætl-
uðum sjálf að kaupa landið þá
hefði verðið verið tvöfalt hærra,“
bætir Brynhildur brosandi við.
LÓÐIR SELDAR Í LUNDÚNUM
Íslendingar hafa keypt mikið af
fasteignum á Spáni, ekki endi-
lega sem fjárfestingu heldur
sem sumarathvarf. Lundún-
ir eru einnig vinsæll staður hjá
landanum þar sem margir búa
núorðið og fasteignaverð þar er
það hæsta í heimi. „Ef maður
ber saman sambærilega staði í
London og París þá getur verið
þrisvar sinnum dýrara í London,“
segir Brynhildur. Margir hafa
beðið lengi eftir því að fasteigna-
bólan spryngi þar en Brynhildur
er á öndverðum meiði og telur
alltaf gott að fjárfesta í heims-
borginni. London, sem alþjóða-
miðstöð viðskipta, endurspelgar
ekki Bretland í þessum efnum.
Þangað streymir ríka fólkið frá
Miðausturlöndum og Rússlandi
sem heldur háa verðinu uppi.
Á dögunum luku þau við að
selja lóðir til Íslendinga, um 323
fermetra lóðir fimmtán kíló-
metra frá miðborginni. Lóð-
irnar, sem kostuðu um 20 þús-
und pund, jafnvirði 2,5 milljóna
króna, eru á óskipulögðu landi,
svokölluðu „green-belt“ svæði.
Þau benda á að töluverð áhætta
geti fylgt þessum kaupum ef ekki
fæst samþykki yfirvalda fyrir
að byggja en nefna jafnframt
að mikill skortur sé á húsnæði
í borginni. „Þetta veltur líka á
tíma. Leyfi gæti fengist eftir tvö,
fimm eða tíu ár. En ef það fæst
þá er ljóst að þessar lóðir marg-
faldast í verði,“ segir Páll.
FINNLAND OG SVÍÞJÓÐ
Spurð hvaða önnur svæði kunna
að vera áhugaverð segir Bryn-
hildur að Bandaríkin séu spenn-
andi. Fasteignaverð hafi leiðrést,
dalurinn er lágur og mikil eftir-
spurn er fyrir hendi á ákveðnum
svæðum. Ýmis tækifæri liggja
í Austur-Evrópu, einkum í þeim
löndum sem eru komin lengst á
veg á leið inn í Evrópusamband-
ið. Miklar hækkanir hafa orðið
í Eystrasaltsríkjunum, Slóveníu
og Slóvakíu þar sem efnahagur
hefur blómstrað. Króatía og jafn-
vel Rússland koma þar líka til
greina en Brynhildur er ekki jafn
spennt fyrir Rúmeníu, Ungverja-
landi og Búlgaríu þar sem of-
framboð er af fasteignum. Í Vest-
ur-Evrópu nefnir hún Finnland
og Svíþjóð, einkum Stokkhólm
þar sem fasteignir hafa verið til-
tölulega lágar í verði fram að
þessu.
Fasteignakaup eru ekki ávísun á gull og græna skóga
Verð á erlendum fasteignum segir ekki alla söguna. Sumir staðir eru betri en aðrir af ýmsum ástæðum. Eggert Þ. Aðalsteinsson
ræddi við spekúlantana Brynhildi Sverrisdóttur og Pál Pálsson hjá Epinal Corp sem hafa fjárfest í fasteignum og lóðum,
meðal annars í Slóvakíu og Marokkó.
Það eina sem
getur leitt hækkun
í Berlín í dag
eru fjárfestar því
það er engin inn-
lend eftirspurn
til staðar. Það er
offramboð af hús-
næði í Berlín og
leigumarkaður er
erfiður viðureignar.
MARKAÐURINN
Hafliði Helgason
í hádegisfréttum
Stöðvar 2 kl. 12:
alla virka daga