Fréttablaðið - 21.06.2007, Side 58

Skýrsla Ríkisendur-skoðunar um háskóla-
stigið hér á landi hefur
vakið töluverða athygli.
Margt merkilegt kemur
fram í skýrslunni, t.d. er
enn og aftur staðfest að
Háskóli Íslands stendur
gríðarlega vel miðað við
það takmarkaða fjármagn
sem skólinn hefur til umráða.
Í skýrslunni er einnig viða-
mikill samanburður á fjórum há-
skólum hérlendis og slíkur sam-
anburður hefur ekki verið gerð-
ur áður. Háskóli Íslands kemur
áberandi best út úr þeim saman-
burði og hlýtur hæstu einkunn í
9 af þeim 11 þáttum
sem kannaðir voru. Þó
er sett út á hátt brott-
fall nemenda úr Há-
skóla Íslands og við-
horf nemenda í við-
skiptafræði til skólans
er einnig verst þar.
Í kvöldfréttum Rík-
issjónvarpsins, mið-
vikudaginn 13. júní,
sagði Sigurður Kári
Kristjánsson, formað-
ur menntamálanefnd-
ar Alþingis, að augljóst væri að
skólagjöld drægju úr brottfalli
nemenda. Því þyrftu stjórnvöld
að íhuga að taka upp skólagjöld
við Háskóla Íslands og ennfrem-
ur hvatti hann stjórnendur skól-
ans til þess að íhuga möguleik-
ann. Ríkisendurskoðun bend-
ir vissulega á í skýrslunni að
stjórnvöld og stjórnendur Há-
skóla Íslands eigi að leita leiða
til þess að draga úr brottfalli,
en upptaka skólagjalda er ekki
nefnd í því samhengi. Ríkisend-
urskoðun bendir á að eðlilegt sé
að brottfall sé minna í þeim skól-
um sem velja nemendur úr hópi
umsækjenda en Háskóli Íslands
veitir öllum þeim sem sækja um
aðgang. Ríkisendurskoðun bend-
ir einnig á að skýringar fyrir háu
brottfallshlutfalli í HÍ megi rekja
til þess að á fyrstu önnum náms-
ins séu gerðar ríkar kröfur til
nemenda. Nemendur í viðskipta-
fræði þurfi til að mynda að fá 6,5
í tilteknum kúrsum og lágmarks-
einkunn í lögfræði sé 6 í öllum
námskeiðum.
Stúdentaráð Háskóla Íslands
leggst eindregið gegn skólagjöld-
um við Háskóla Íslands og hefur
margsinnis lýst þeirri skoðun
sinni opinberlega. Skólagjöld
skerða jafnrétti til náms gríð-
arlega og afleiðingarnar myndu
verða þær að færri sæktu sér
háskólamenntun. Nýlega óskaði
Stúdentaráð eftir skýrum svör-
um frá stjórnvöldum um það
hvort til stæði að taka upp skóla-
gjöld við Háskóla Íslands en enn
hafa engin efnisleg svör borist.
Ef vilji er fyrir því að draga úr
brottfalli við Háskóla Íslands eru
fjölmargar leiðir færar. Ríkisend-
urskoðun bendir á leiðir eins og
að herða inntökuskilyrði, en Stúd-
entaráð Háskóla Íslands telur að
slíkar takmarkanir geti skert jafn-
rétti til náms og því beri að leita
annarra leiða. Bæta þarf aðbún-
að nemenda, og það stendur raun-
ar til þar sem Háskólatorg verð-
ur tekið í notkun þann 1. desem-
ber. Einnig kemur til greina að
breyta kennsluháttum t.d. þannig
að nemendur séu í betri tengslum
við kennara sína og samnemend-
ur. Skólinn hefur sett sér metn-
aðarfull markmið fyrir næstu ár
og margar af þeim aðgerðum sem
eru á næsta leiti munu vafalítið
draga úr brottfalli.
Í stað þess að hóta upptöku
skólagjalda ættu stjórnvöld að
gleðjast yfir þeim góða árangri
sem Háskóli Íslands hefur náð
þrátt fyrir takmörkuð fjárráð og
styðja skólann áfram í uppbygg-
ingu sinni.
Höfundur er formaður Stúdenta-
ráðs Íslands.
Skólagjöld draga ekki úr brottfalli
Ef landgræðslan þyrfti ekki að eyða stórum hluta af því fé
sem hún fær úthlutað frá ríkinu, í
endalausar girðingar þá hefði hún
miklu meira fé til ráðstöfunar í
sjálfa uppgræðslu landsins. Allir
þessir milljarðatugir sem fara í
endalaust óþolandi girðinganet
um allt landið og meðfram öllum
vegum er eingöngu nauðsynlegt vegna miðalda rán-
yrkju búskaparhátta okkar með lausagöngu búfjár
um landið. Er eitthvað vit í þessu? Með þeim skaða
sem það veldur landinu að viðhalda þessum rányrkju-
miðaldabúskap.
Ráðleysi ráðamanna og eiginhagsmunir bænda-
stéttarinnar viðhalda þessu gamla úrelta kerfi, sem
gengur stöðugt á landgæðin og kostar okkur offjár.
Útgjöld ríkissjóðs til landbúnaðarins er svo ótrúleg
að ég hef stundum líkt því við kostnað annarra þjóða
við herinn. Að girða af sauðfjárjarðirnar er eina
vitið, og e.t.v. sumarbeitahólf á þar til völdum svæð-
um sem fjáreigendur bæru síðan ábyrgð á að væru
ekki ofnýtt til skaða því það væri þeirra hagsmuna-
mál. Þá þyrfti engar aðrar girðingar,hvorki með-
fram öllum vegum, sem er alger plága fyrir alla sem
keyra um landið og geta á endanum hvergi stoppað
nema við sjoppur eða bensínstaði.
Þessar fangabúðagirðingar borgum við skattborg-
ararnir eingöngu vegna sauðfés bænda sem rásar
stjórnlaust um landið. Sama er að segja um alla þá
sem eru að vinna að uppgræðslu eða skógrækt þeir
verða að víggirða svæðið fyrst. Er eitthvað vit í
þessu,hvað finnst þér lesandi góður? Bara girðinga-
kostnaður á ári kostar okkur 150 til 200 miljónir á
ári (meðaltal síðustu 4 ára). Þessum peningum væri
betur varið í það að girða af sauðfé í stað þess að
girða okkur fólkið í landinu frá landinu og gera það
lítt fýsilegt til ferðalaga.
Höfundur er leikkona og fyrrverandi formaður
Lífs og lands.
Gaddavírsvæðingin Yfirgangur yfirvaldsins
Það er með ólíkindum hversu langt kjörn-
ir (og „næstum“ því
kjörnir) fulltrúar borg-
arinnar ganga í áróð-
ursherferð sinni gagn-
vart íbúum í nágrenni
og sambýli við Njáls-
götu 74. Sakirnar eru
að hafa lýst andstöðu sinni við
því að þar, í fjölbýlishúsalengju,
verði rekin stofnun fyrir heimil-
islausa karla í virkri áfengis- og
vímuefnanotkun.
Nú síðast er það Þorleifur
Gunnlaugsson, varaborgarfull-
trúi VG, sem fer með rakalaus-
an þvætting og dylgjur í Frétta-
blaðinu 15. júní. Í nýjasta útspil-
inu talar Þorleifur um „nokkra“
áhyggjufulla íbúa við Njáls-
götu og gefur í skyn í niðurlagi
að þeir séu óvenjulegir að auki.
Það sem er óvenjulegt er leynd-
in yfir málinu. Skrifað var undir
kaupsamning 29. mars sem var
samþykktur í borgarráði 12.
apríl. Fyrst þegar Fréttablað-
ið birtir frétt um málið 25. apríl
sér velferðarsvið borgarinnar
sig nauðbeygt og sendir snubb-
ótta tilkynningu um áformin í
bréfi dags. 26. apríl til íbúa og
eigenda á skilgreindu svæði.
Í framhaldinu gengu nokkr-
ir íbúar í allra næstu hús við
Njálsgötu 74, á langtum tak-
markaðra svæði en borgaryfir-
völd skilgreindu. Þrátt fyrir það
söfnuðust undirskriftir 127 ein-
staklinga sem andmæltu þess-
um áformum. Það samsvarar
15% þess hóps sem borgin telur
að eigi hagsmuna að gæta í mál-
inu. Þorleifur vill kannski tala
um þau 12% sem kusu VG í síð-
ustu borgarstjórnarkosningum
sem fáeina borgarbúa? Hvað
þá með 11% Breiðhyltinga sem
mótmæltu í mjög víðtækri und-
irskriftasöfnun opnun löglegs
spilasalar með tilætluðum ár-
angri?
Þorleifur leggur að jöfnu
rekstur stofnunar fyrir virka,
heimilislausa fíkla við skóla-
stefnu án aðgreiningar og þátt-
töku hreyfihamlaðra, sjón-
skertra og heyrnarskertra í sam-
félaginu. Sem sagt; íbúar sem
eru á móti umræddri stofnun á
þessum stað eru í huga Þorleifs
þar með á móti heimilislausum,
á móti geðfötluðum og vilja að
auki útskúfa blindum, heyrnar-
lausum og hreyfihömluðum úr
samfélaginu. Í starandi fram-
sýnum augum Þorleifs erum
við einfaldlega gamaldags, for-
dómafullt pakk og eina ráðið
er að kenna okkur með ger-
ræði. Stillir hann upp tveimur
kostum: Annars vegar að opna
þessa stofnun í þessu húsi eða
ekki neitt (eða í mesta lagi fleiri
greni og trúboðar). Þessi mál-
flutningur er dónaskapur við of-
angreinda hópa sérstaklega, en
engu síður við íbúa borgarinn-
ar sem voga sér að vera á ann-
arri skoðun en hann.
Það kalla ég fordóma.
Málflutningur Þorleifs
sýnir að hann hefur
vondan málstað að
verja. Til að bíta höfuð-
ið af skömminni legg-
ur hann að jöfnu greni,
hitaveitustokka og vist-
un hjá trúboðum í upp-
talningu sinni á gisti-
stöðum ógæfufólks.
Hvað finnst Samhjálp-
armönnum um það
sem reka „heimilin“ að Miklu-
braut 18 og 20 fyrir velferðar-
svið borgarinnar?
Það sérkennilegasta við þetta
mál nú er sú ofuráhersla sem
fulltrúar í velferðarráði, með
þau Jórunni Frímannsdóttur og
Þorleif í fararbroddi, leggja á að
þessi stofnun verði í umræddu
húsi. Allt er lagt í sölurnar. Hug-
myndum um aukna löggæslu og
eftirlitsmyndavélar er velt upp,
kostir sem eru reyndar á allt
annarra höndum en velferðar-
ráðs og velferðarsviðs.
Einnig virðist lítið mál að
draga enn frekar úr þegar tak-
mörkuðum persónuréttindum
væntanlegra vistmanna. Ljóst
hefur verið frá upphafi að þeir
munu ekki njóta stjórnarskrár-
varins réttar til friðhelgi heim-
ilisins. Þeim verður til dæmis
meinað að drekka og dópa á
„heimilinu“ og þurfa að hlíta
sérstökum reglum um heim-
sóknir gesta. Þá eru velferðar-
ráðsmenn tilbúnir að loka garð-
inum fyrir þeim. Þá væntanlega
með því að loka kjallaradyrum
í bakgarðinum sem og svalar-
hurðum og síðast en ekki síst
sundunum við Barónsstíg og
Snorrabraut. Þá er bara að kalla
þetta heimili og allir eiga að una
glaðir við sitt.
Sem sagt; húsið er forgangs-
mál en ekki skjólstæðingarnir.
Á þessu stigi málsins fara
íbúar í nágrenni Njálsgötu 74
fyrst og fremst fram á að borg-
aryfirvöld hætti að fara í kring-
um lög og reglur, kalli stofnun-
ina sína réttu nafni, að áformin
fari lögboðna leið í grenndar-
kynningu, að kjörnir fulltrúar,
aðal- og vara-, láti af óhróðri,
áróðri og ofsóknum gegn íbúum
sem þrátt fyrir allt gera ekki at-
hugasemdir við að allt að 30%
félagslegs húsnæðis í 101 (3%
alls félagslegs húsnæðis borg-
arinnar) sé á sama 30 þúsund
fermetra blettinum í kringum
Njálsgötu 74. Það er óþarfi að
bæta í og gera þetta fjölbreytta
og skemmtilega hverfi að eins-
leitu hverfi félagslegra úrræða
– enda er það stefna borgarinn-
ar að koma í veg fyrir félags-
lega einsleitni í hverfum borg-
arinnar. Eða á það kannski bara
ekki við um þetta hverfi?
Höfundur er annar kjörinna
fulltrúa íbúa í samráðsnefnd
með embættismönnum vel-
ferðarsviðs Reykjavíkurborgar.
Lengri útgáfa greinarinnar birt-
ist á Vísi.
Ef þú kaupir Miele þvottavél eða þurrkara færðu
kaupverðið endurgreitt með betri meðferð á þvottinum
Íslenskt stjórnborð
Ný og betri tromla
Verð frá kr.106.600
Hreinn sparnaður
1.
verðlaun
í Þýskalandi
W2241WPS
Þurrkari T223
Verð frá kr. 78.540