Fréttablaðið - 21.07.2007, Qupperneq 46

F
áar gerðir kvikmynda
verða vinsælar í jafn
miklum bylgjum og
hryllingsmyndir. Ef
undanskildar eru
kannski söng- og dans-
myndir. En nú virðist nýjasta
hryllingsmyndaskeiðið vera í
rénun, áhorfendur þurfa hvíld um
stund, sem þýðir að leiðin er greið
fyrir nýjar og frumlegar hug-
myndir.
Ef lýsa ætti þeirri stemningu
sem ríkt hefur í bíóhúsum síðustu
árin má vitna í eina auglýsingu
bíóhúsanna fyrir hryllingsmynd:
„Þetta er hryllilegra og blóðugra
heldur en Hostel!“ Kvikmyndahús
borgarinnar hafa nefnilega verið
yfirfull á nýrri öld af gerð kvik-
mynda sem þó byggja á gömlum
merg „splatter“-myndanna frá
sjöunda og áttunda áratugnum.
Myndirnar snúast um svokallað
„torture porn“ eða „pyntingar-
klám“. Ódýrar kvikmyndir með
lítt þekktum leikurum sem raka
inn seðlum í miðasölu enda dreift
af stóru kvikmyndaverunum í
Hollywood. Og í fyrstu virtust
áhorfendur hafa ótakmarkaðan
áhuga á hvers kyns viðbjóði.
Fréttavefur CNN greinir frá því á
vefsíðu sinni að þessar kvikmynd-
ir hafi rekist á blóðugan vegg í ár.
Hollywood-kvikmyndaverin hafi
reynt að blóðmjólka kúna eins og
þau gátu en nú hafa áhorfendur
endanlega fengið nóg.
Samkvæmt niðurstöðum rann-
sóknarfyrirtækisins Media By
Numbers voru meira en 19 hryll-
ingsmyndir frumsýndar árið 2003.
Árin á eftir fylgdi hálfgerð hol-
skefla hryllingsmynda sem náði
hámarki árin 2005 og 2006 en þá
voru 26 myndir í flokki hryllings-
mynda frumsýndar hvort árið. Og
nú er árið 2007 hálfnað en þegar
hafa 20 kvikmyndir í hryllings-
myndaflokknum verið sýndar með
einum eða öðrum hætti og annar
eins fjöldi bíður sýninga.
Hollywood hefur löngum verið
þekkt fyrir að nýta sér það sem
vinsælt er. Það er hvorki gömul
saga né ný að ákveðnar gerðir
kvikmynda skuli vaxa og dafna en
síðan fölna og deyja út á tiltölu-
lega skömmum tíma. Nægir þar
að minnast á myndirnar úr Frank-
enstein-flokknum, frá fjórða ára-
tug síðustu aldar, sem og hryll-
ingsmyndir sjötta áratugarins
þegar geimverur yfirtóku jörðina
með oft kostulegum hætti en hurfu
síðan af sjónarsviðinu og hefur
þeim ekki brugðið fyrir nema þá
helst í Independence Day og Mars
Attacks!-gríni Tims Burton.
Kvikmyndir sem hafa byggt
hryllinginn upp á öðru en haus-
lausum búkum og blóði hafa hins
vegar gengið vel í kvikmynda-
húsagesti. Nægir þar að nefna
1408 og Disturbia. Pyntingarklám-
ið hefur hins vegar verið á algjöru
undanhaldi. Miklar vonir voru
bundnar við Hostel II enda hafði
fyrri myndin slegið Chronicles of
Narnia við á sínum tíma. En bæði
dómar um myndina sem og aðsókn-
in ollu gríðarlegum vonbrigðum.
Captivity með 24-stjörnunni Elisha
Cuthbert átti að vera ein af stóru
bombunum í ár en komst einungis
upp í tólfta sæti vinsældarlistans í
Bandaríkjunum. Og svipaðum
myndum bíða sömu örlög.
En hvers vegna skyldu áhorfend-
ur hafa þurft þennan hrylling í æð
fyrir aðeins stuttu síðan en vilja
ekki af honum vita nú?
Geimverumyndir sjötta áratugs
síðustu aldar endurspegluðu
heimsmynd þess tíma. Kalda stríð-
ið og kjarnorkuógnin vofðu yfir
hverju húsi og hræðsluáróðri
stjórnvalda mætti líkja við heims-
endaspádóma um hugsanlega
komu geimvera. Á þeim tíma var
því fátt sem hræddi fólk meira en
utanaðkomandi og ókunn öfl sem
bjuggu yfir áður óþekktri tækni
og gátu birst hvenær og hvar sem
er. Hið fjarlæga en jafnframt
hættulega kommúnistaveldi í
austri var heimili geimveranna,
ógnin við vestræn gildi og frelsi
og þær hefðu þess vegna getað
haft hamar og sigð á skipum sínum
og talað annað hvort rússnesku
eða kínversku. Kommúnistaógnin
var drifkrafturinn og fólk naut
þess að getað öskrað á þessa ógn
sem yfirleitt var ósýnileg en birt-
ist þarna í formi geimverumynda.
Árásirnar á Tvíburaturnana
2001 og innrásirnar í Afganistan og
Írak vöktu nýja óöryggistilfinn-
ingu, einkum og sér í lagi hjá stór-
veldinu í vestri. Hryðjuverkamenn
voru á hverju strái og fólk þurfti
ekki annað en fara á netið til að sjá
öfgamenn frá arabalöndunum
afhöfða vestræna gísla sína. „Á
meðan George W. Bush er við völd
í Bandaríkjunum verða gerðar
svona myndir því þær eru ekkert
annað en spegilmynd af því tætta
þjóðfélagi sem Bandaríkin eru,“
sagði hryllingsmyndaleikstjórinn
Eli Roth í samtali við Fréttablaðið
þegar hann var staddur hér á landi.
„Fólk vill öskra en getur það ekki,
hryllingsmyndir á borð við Hostel
og Saw gefa fólki tækifæri til þess.
Fyrir 9/11 héldu Bandaríkjamenn
að þeir væru öryggir en í fyrsta
sinn síðan borgarastyrjöldinni lauk
finnst Bandaríkjamönnum þeir
ekki vera óhultir.“ Hvort andstað-
an við stríðið í Írak sé ástæðan
fyrir því að fólk kýs ekki lengur að
öskra eða að fólk telji sig nú eygja
endalok valdatíma Bush-stjórnar-
innar skal ósagt látið, en augljóst
er að það sem Eli Roth kallaði
afþreyingu handa taugaveiklaðri
þjóð dugar sömu þjóðinni ekki
lengur.
Hryllingurinn er yfirstaðinn
Það er ekki ýkja langt síðan áhorfendur sátu
stjarfir í bíósölum og þyrsti í aflimanir og blóð.
Gagnrýnendur kepptust um að lofa myndræna
útfærslu á blóðsúthellingum í myndum á borð við
Saw, Cabin Fever og Hostel og fáir skildu hvaða
veður var skollið á í bíóheimum. Peningarnir sem
skiluðu sér í kassann þá eru hins vegar annars
staðar núna. Freyr Gígja Gunnarsson kynnti sér
þá ísöld sem virðist vera að renna upp í hryllings-
myndageiranum.