Fréttablaðið - 21.10.2007, Blaðsíða 16

Miklar sviptingar hafa
orðið á foringjaarminum í
Framsóknarflokknum,
enda skipt um leiðtoga í
lok maí. Guðni hefur
löngum haft mjög sterka
stöðu í flokknum. Þrátt
fyrir að Halldór Ásgríms-
son og hans lið hafi
stundum viljað lækka í
honum rostann, tókst það
aldrei því Guðni hefur svo
gott sem alla bændahreyfinguna á bak við
sig.
Hans sterkasta staða er á Suðurlandi, en
hefur einnig haft gnógt stuðningsmanna í
hinum dreifðu byggðum Austurlands, í
Eyjafirði og í Skagafirði. Meðal hans helstu
ráðgjafa eru Þórólfur Gíslason, kaupfé-
lagsstjóri í Skagafirði, Jónas Hallgrímsson,
fyrrum framkvæmdastjóri á Seyðisfirði og
þá hefur Bjarni Harðarson verið talinn
nokkuð náinn Guðna.
Halldór Ásgrímsson var
óumdeildur leiðtogi
hægrimanna í Framsókn-
arflokknum, en Finnur
Ingólfsson var honum
aldrei langt að baki. Með
þeim voru Valgerður
Sverrisdóttir, Jón Kristj-
ánsson, Jón Sigurðsson
Björn Ingi Hrafnsson,
Árni Magnússon, Páll
Magnússon, Guðjón Ólafur
Jónsson og svo á síðustu metrunum Jónína
Bjartmarz.
Þessi hópur var stundum kallaður „flokks-
eigendafélagið“ og hafði mjög sterk tengsl
við S-hópinn svokallaða og gamla SÍS, þrátt
fyrir tengsl Þórólfs Gíslasonar og Guðna
Ágústssonar (sem sýnir bara að pólitísk
tengsl eru aldrei klippt og skorin). Þá á
staða Björns Inga í þessum hópi að hafa
veikst nokkuð eftir að hann varð borgar-
fulltrúi og fólk í kring um þá bræður Árna
og Pál gerði sitt besta við að sverja af sér
nokkur tengsl við hann.
Alfreð Þorsteinsson var lengi vel
flokkseigendafélagið í Reykjavík, en það
er samt vafasamt að flokka hann með
einhverjum einum hópi, því hann hefur
löngum makkað með þeim sem hentar
hverju sinni.
Valgerður Sverrisdóttir
varð varaformaður
Framsóknarflokksins,
þegar Guðni varð formað-
ur og stundum er talað um
að nú séu armarnir tveir;
Guðna- og Valgerðararm-
urinn.
Valgerður þykir ekki hafa
tekist að sýna styrk sinn í
flokknum til að halda
hægriarminum í kringum
sig. Sem dæmi um það
töldust bæði Birkir Jón Jónsson og Magnús
Stefánsson til „Guðnaarmsins“ en snérust
til Halldórs þegar ljóst var hver réði í
raun. Hvorugur þeirra er talinn líta á
Valgerði sem sinn leiðtoga, þrátt fyrir að
hafa ekki snúið aftur heim til Guðna.
Siv Friðleifsdóttir hefur
verið nokkuð útundan.
Hefur hvorki fengið að
vera með bændum og
búaliði né flokkseigenda-
félaginu.
Styrkur hennar felst í
hennar eigin gengi sem
hún stýrir með manni
sínum Þorsteini Húnboga-
syni af heimili sínu á
Seltjarnarnesi. Siv er mjög
félagslega virk, og í gegn um ýmsa hópa
þróað með sér öflugt bakland.
Formaður kjördæmaráðs flokksins í
hennar kjördæmi er mikil vinkona Sivjar.
Þá má með sanni segja að Siv hafi Land-
samband Framsóknarkvenna á bak við sig
og sæki styrk þangað. Meðal annars er hún
í þónokkru samband við Ólöfu Pálínu
Úlfarsdóttur, formann sambandsins og
Eygló Harðardóttur ritara þess.
Nokkuð áður en Geir H.
Haarde tók við for-
mennskunni í Sjálfstæð-
isflokknum var farið að
tala um „Geirs-“ og
„Björns-“ armanna í
Sjálfstæðisflokknum
Sigur Geirs í þeirri glímu
reyndist nokkuð auðveld-
ur, þar sem Björn bauð
sig ekki fram, en enn er
talað um þennan sama
klofning innan flokksins, ekki síst eftir
byltinguna í Reykjavík.
Nokkrir þingmenn standa í innsta hring
Geirs, eins og Árni Mathiesen, Einar K.
Guðfinnsson og Ragnheiður Elín Árnadótt-
ir, sem var aðstoðarkona Geirs í níu ár, auk
þess Geir leitar ráða hjá núverandi
aðstoðarkonu sinni Grétu Ingþórsdóttur.
Af öðrum þingmönnum sem standa Geir
nærri, þó ekki eins og Árni og Einar má
nefna Guðlaug Þór Þórðarsson og Þorgerði
Katrínu Gunnarsdóttur.
Utan þingliðsins ráðfærir Geir sig við
eiginkonu sína, Ingu Jónu Þórðardóttur. Þá
er talað um að „deigluliðið“ svokallaða
standi vel að baki formanni sínum og má
þar nefna fyrrum formann SUS, Borgar
Þór Einarsson, fósturson Geirs og félaga
hans Þórlind Kjartansson, núverandi
formann SUS. Í þeim hópi er einnig Andri
Óttarsson, framkvæmdastjóri Sjálfstæðis-
flokksins. Þá hafa Geir og Kjartan
Gunnarsson þekkst frá því í þriðja bekk í
MR.
Armur Björns Bjarnason-
ar í þingflokknum er helst
talinn myndaður af „ungu
strákunum“. Má þar telja
Sigurð Kára Kristjánsson,
Bjarna Benediktsson, sem
oft er nefndur arftaki
Björns og Birgir Ármanns-
son. Þessir þrír eru
reyndar farnir að reyna að
marka sér sérstöðu innan
flokksins, enda Björn-
sarmurinn deyjandi.
Af öðrum teljast einnig til hópsins Gísli
Marteinn Baldursson og Hanna Birna
Kristjánsdóttir. Utan virkra stjórnmála-
manna má svo nefna Kjartan Gunnarsson
og Hannes Hólmsteinn Gissurarson.
Tveir þingmenn Sjálfstæð-
isflokksins teljast einfara í
þingflokknum, annars
vegar er það Pétur Blöndal
sem tilheyrir hvorugum
hópnum.
Hinn þingmaðurinn er
Árni Johnsen og ekki voru
allir innanflokks sáttir við
að fá hann aftur í sínar
raðir eftir fangelsisveru og
er hann nokkuð einangrað-
ur í flokknum. Jafnvel er talað um að hann
hætti á þingi eftir þetta kjörtímabil eða
fari í sérframboð eftir fjögur ár.
Frjálslyndi flokkurinn er
ekki mjög stór flokkur en
samt er nú eitthvað um
væringar, þrátt fyrir að
allir flokksmenn telji flokk
sinn einstaklega samheld-
inn og sameiningu gamla
kjarnans og Nýs afls sé
alveg að fara að ganga
upp.
Sem formaður telst
Guðjón Arnar óumdeildur
leiðtogi kvótaarmsins -
gamla kjarnans í Frjálslynda flokknum
sem stendur í pólitík til að mótmæla
núverandi fiskveiðistjórnunarkerfi.
Guðjón Arnar leitar mikið til annarra
þeirra manna sem valdir hafa verið í
ábyrgðarstöður hjá flokknum, annars
vegar varaformanns, Magnúsar Þórs
Hafsteinssonar og hins vegar Kristinns H.
Gunnarssonar þingflokksformanns. Þá er
Grétar Mar Jónsson á þingi út af kvóta-
kerfinu.
Jón Magnússon kom með
nýtt blóð í hópinn þegar
Nýtt afl sameinaðist
Frjálslynda flokknum.
Innan flokks telja margir
að hann eigi eftir að
slípast aðeins til að passa
betur við restina af
þingflokknum, og bent er
á að hann sé til dæmis
mun hægrisinnaðri en
aðrir þingmenn flokksins. Þá hefur hann
komið með nýjar áherslur inn í flokkinn,
með innflytjendamálunum eins og frægt
var.
Jón hefur öflugan stuðning frá Útvarpi
Sögu. Sjálfur hefur hann þar verið með
útvarpsþátt, líkt og Ásgerður Jóna
Flosadóttir, formaður Frjálslyndra kvenna,
sem kom í flokkinn í gegnum Nýtt afl og
styður þétt við bakið á Jóni.
Enn eru í flokknum
örfáir gamlir stuðnings-
menn Sverris Hermanns-
sonar, sem studdi
Margréti Sverrisdóttur
þegar hún var í flokkn-
um, en tilheyrir enn
frjálslyndum. Þetta er
orðin nokkuð valdalítill
hópur sem hefur sig lítið
í frammi en er óánægt
með hvernig þau málalok
urðu öll og hvernig farið var með Margréti.
Skiptingar í Samfylkingu
skiptast frekar eftir
mönnum en málefnum.
Staða Ingibjargar
Sólrúnar Gísladóttur í
þingflokknum gæti vel
verið sterkari, en meðal
hennar þingmanna má
telja Þórunni Sveinbjarn-
ardóttur og Guðbjart
Hannesson.
Sér til ráðgjafar hefur
hún mikið til fólk sem er
utan þingflokks, eins og
aðstoðarkonu sína Kristrúnu Heimisdóttur,
gamalt samstarfsfólk úr ráðhúsinu líkt og
Kristínu Árnadóttur, gamla vini eins og
Margréti Björnsdóttur og Halldór Guð-
mundsson rithöfund. Meðal verkalýðsleið-
toga sem er í hennar hópi er Gylfi Arn-
björnsson og þá er Dagur B. Eggertsson
nýr borgarstjóri pólitískur kjörsonur
Ingibjargar Sólrúnar.
Þá myndi stór hópur kvennahreyfingar
Samfylkingarinnar og femínistarnir í
flokknum flokkast sem ingibjargarfólk.
Fyrir síðustu kosningar,
þegar skoðanakannanir
voru flokknum sem
óhagstæðastar, ákváðu
Ingibjörg Sólrún og Össur
að snúa bökum saman.
Síðan þá hefur það verið
línan hjá samfylkingar-
fólki hvað allir vinni vel
saman.
Megnið af þingflokki
Samfylkingar telst til
össurararmsins, meðal
annars ráðherrarnir Kristján Möller,
Björgvin G. Sigurðsson og Jóhanna
Sigurðardóttir.
Eftir að Guðmundur Árni Stefánsson sá
fram á að ná ekki að verða formaður
flokksins og hætti í pólitík bættist
mikilvægur hópur í lið Össurar, svokölluð
Hafnarfjarðarmafía sem telur sig ýmsu
ráða í flokknum í krafti stærðar sinnar og
valda í einu stærsta sveitarfélagi landsins.
Meðal ráðgjafa Össurar eru Einar Karl
Haraldsson, Mörður Árnason og Björgvin
G. Sigurðsson.
Ágúst Ólafur Ágústsson, sem eitt sinn
tilheyrði Össurararmi, virðist vera að
vinna markvisst í því að fjarlægjast báða
fyrrnefnda hópana. Hugsanlega til að
marka sér sérstöðu innan flokksins eftir
að gengið var fram hjá honum við
úthlutun ráðherraembætta í vor. Hann
virðist því vera nokkuð
einn á báti innan
flokksins
Lúðvík Bergvinsson,
sem keppti um varafor-
mannsembættið við
Ágúst virðist einnig
hafa einangrast innan
flokks, en hann tilheyrði
áður Ingibjargararmin-
um.
Formaður flokksins,
Steingrímur J. Sigfússon
er jafnframt leiðtogi
náttúruverndarsinna
flokksins, en félagsmenn
hafa komið inn á mjög
misjöfnum forsendum.
Til dæmis eru vinstri
grænir femínistar oft
ósáttir með sinn formann
vegna þess hvernig hann
talar um þeirra helstu
hugðarefni.
Helstu ráðgjafar
Steingríms eru utan þingflokks, þeir
Huginn Þorsteinsson, sem varð helst
þekktur fyrir málgleði á Ölstofunni og
Steinþór Hreiðarsson fyrrum Múrverji.
Hans helst bakland er Svavar Gestsson og
þykir það vera til marks um að Svandís
Svavarsdóttir, muni ekki velta þessum
erfðaprinsi Svavars af stalli.
Kolbrún Halldórsdóttir er mikil náttúru-
verndarkona, jafnt sem femínisti, þá er
Álfheiður Ingadóttir græn í gegn. Jón
Bjarnason hefur kannski ekki yfir-
þyrmandi áhuga umhverfismálum, en
flytur sínar ræður og fylgir formanninum
eftir.
Varaformaðurinn, Katrín Jakobsdóttir, er
bæði vinstri sinnuð og græn en hefur eigin
hóp í kringum sig. Helst má þar telja
bræður hennar, Ármann og Sverri sem
vinna mikið innan flokks fyrir systur sína.
Þá eru Katrín og Illugi Gunnarsson,
þingmaður Sjálfstæðisflokks miklir mátar.
Óumdeildur leiðtogi
femínista í Vinstri
grænum er Svandís Svav-
arsdóttir, oddviti
flokksins í Reykjavík og
af mörgum talin hetja
síðustu viku í REI-málinu
öllu saman. Hún á í nánu
samstarfi við femínista
eins og Sóleyju Tómas-
dóttur og Kolbrúnu
Halldórsdóttur.
Styrkur Svandísar er
meðal annars talinn felast í því að hún nær
til breiðs hóps fólks, meðal annars gamla
„Svavars Gestssonar“ kjarnans úr Alþýðu-
bandalaginu en fjölskylda hennar er eitt
hennar sterkasta bakland. Í flokknum er til
dæmis bróðir hennar, Gestur Svavarsson.
Þá þykir henni takast að starfa náið með
Ástráði Haraldssyni, fyrrverandi eigin-
manni sínum. Hún þótti vinna náið með
Árna Þór Sigurðssyni í upphafi, en það
samstarf hafi dvínað mikið á undanförnu
ári.
Innan flokksins urðu
nokkrir sárir yfir því að
gengið yrði til samstarfs
við Framsóknarflokkinn,
enda í augum þeirra
framsóknarmenn
holdgervi hins illa í
íslenskum stjórnmálum.
Þetta eru helst „komm-
arnir“ eins og sást á
útgöngu Birnu Þórðar-
dóttur úr flokknum um
daginn.
Rauða liðið er það sem gengst upp í því að
vera róttækt og innan flokks er talað um
þennan hóp sem fólkið sem vill vera
róttækasta fólkið í róttækasta flokknum og
gefur ekki þumlung eftir. Í þessum hópi
teljast meðal annars Birna Þórðardóttir,
þegar hún gengur í flokkinn aftur, Ragnar
skjálfti og Elías Davíðsson.
Það hefur helst komið til kasta Ögmundar
Jónassonar að halda utan um þennan hóp
og er því lýstur sem leiðtogi þeirra, þrátt
fyrir að hafa verið óháður frambjóðandi
með Alþýðubandalaginu og óháðum.
Það eru ekki allir vinir í pólitík
Það getur verið svikult lífið í stjórnmálum. Vinskapur myndast jafnt innan flokka sem milli þeirra, en það er ekki alltaf hægt að
reikna með að flokksfélagar séu jafnframt miklir mátar. Svanborg Sigmardóttir fer yfir breiðu línurnar í flokkadráttum.