Tíminn - 02.02.1982, Blaðsíða 9

Þriöjudagur 2. febrúar 1982.
9
/,Hér gerist aldrei neitt segja
menn stundum. Slíkt er þó oft
nokkurt vanmat. Hefðu for-
verar okkar ekki krotað hjá
sér árferði og atburði væri lít-
illa heimilda að sækja til liðins
tíma".
Að kvöldi 18. sept. hafði leitar-
söfnum af Balafjöllum og Hóls-
fjalli verið komið i tilheyrandi
girðingarhólf við Skarðsrétt. En
„Adam varekki lengi i Paradís”.
Síðla þennan leitardag gékk á
með sh'kri bleytumðslu og veður-
ofsa að heppni mátti kalla að
leitarfólk næði allt til bæja.
Hávaðarok og krapahri'ð var
næsta dag. Og þá varð með
mannsöfnuði að koma leitarsöfn-
um úr girðingunni heim á Skarðs-
tún þar sem krapastii'la halöi
komið i Bjarnarfjarðará og
vatnsflaumurinn streymdi um
girðingarhólfið og inn i skilarétt-
ina að Skarði. Við þetta unnu
jafnt konur sem karlar og ung-
lingar. Þegarsvo snúið var heim-
leiðis hafði vatnselgur siillað
vegræsi og rifið stórt skarð i þjóð-
veginn. Eftir snör handtök tókst
að opna ræsið og grjótfylla veg-
skarðið svo farartækin komust
áfram. Áframhaldandi veðurofsi
hélstnæsta dag svo sjáanlega var
óhugsandi sundurdráttur fjár i
Skarðsrétt. Safnið rekið niöur að
Odda þar sem vel fór um menn og
fé við réttarstörf i stórum og góð-
um fjárhúsum.
Þessa áður töldu óveðursdaga,
dvöldu i sumarhúsunum i Goödal
vel metin hjón úr Reykjavik með
börn sin og hugðu lil heimferðar
þá um helgina. Tekiö skal fram
að enginn simi er i Goödal. Aö
morgni þess 20. sept. ákváðu
hjónin að komastheim á leið ekki
hvað sist þarsem bam þeirra var
orðið lasið og þurfti i læknis-
skoðun. Þegar svo fjölskyldan
kom niður að brúnni yfir Goðdals-
á kom i ljós nokkur torfæra þar
sem kvisl úr ánni rann i streng
þeim megin brúar.
Fjölskyldufaðirinn var alvanur
öræfaferðum og á traustri fjalla-
bifreið. Honum leist ekki á að
gera tilraun með að komast yfir,
en skildi konu og böm eftir i biln-
um. Braust áfram i óveðrinu
niður i Bjarnarfjörð þar sem
hann fékk duglegan ungan mann
á véltæki fram veg hinummegin
árinnar.
Eftir að hafa fest góðri dráttar-
taug i bilinn tókst með eigin
vélarafli og dráttartaugar aö
koma honum yfir. En i dýpsta
álnum bjargaöi taugin alveg þar
sem hjólin misstu spyrnu og
straumþunginn var gifurlegur.
Sem betur fór mat þessi öræfa-
reyndi maður aðstæöurnar rétti-
lega um morguninn og þessvegna
em hjónin og böm þeirra til frá-
sagnar,sem ella heföi ekki orðið.
Aldrei er ofbrýnt fyrir ferða-
mönnum að sýna aðgát og gefa
sér tima til að meta réttilega all-
ar aöstæður.
Fjárheimtur hér voru viða mis-
jafnar þar sem sumarhagar fóm
snemma undir hjarn. Fram eftir
hausti heimtust þó hér og þar
kindur t.d. dilká á samfelldri
snjóbreiðu fram á Trékyllisheiði
21. okt. og 18. des. Fundust tvö
hrútlömb við afdal Veiðileysu-
fjarðar.
Ekki má minna vera en ég
kvitti fyrir að hafa séð flutning
Leikfélags Hólmavikur á „Sjó -
leiðinni til Bagdaö'' eltir Jökul
Jakobsson er sýnt var á Hólma-
vik 4.og 5. des. s.l.
Verkið mun vart verða flutt
betur en þarna var gert og sum
hlutverkin frábærilega vel leikin.
Þökk sé þeim fyrir listræna túlk-
un. Meö þessu er séö að leik-
menning getur blómgast i sýsl-
unni.
Söngraddir hafa ávallt verið
góðar á Ströndum, en þjálfun i
þeirri listgrein ónóg. Þar þarf úr
að bæta ásamt kennslu í hljóð-
færaleik. Að visu er danshljóm-
sveitin Þyrlar á Hólmavik ágæt
og viðar i' sýslunni hljóðfæra-
leikarar en við skyldustigsnám er
unglingum kenntmargt óþarfara
en söng og hljóðfæraleik, slikt
mundi forða ófáum frá streitu og
lifsleiða.
Ég má til með að minna
Strandamenn.heima og aö heim-
an, á gagnasöfnun aö sögum
félaga og slikra samtaka er verið
hafa, eða eru i sýslunni, þar sem
slikar frásagnir munu verða i
fyrri hluta væntanlegrar Byggða-
sögu Strandasýslu. 1 þessum
hluta eiga einnig að koma frá-
sagnir frá Strandamannafélögum
utanhéraös. Stefnt er aö full-
heimtum þessara lrásagna nu i
vetur. Ritstjóri verksins veröur
hinn góökunni sagnfræöingur og
kennari, Lýöur Björnsson, Saía-
mýri 31, Reykjavik.
1 Alþýðubókinni frá 1874, sem
lesin var um og eftir siðustu alda-
mót likt og helgirit, er m.a. þelta
spakmæli: „Af litlum neista
verður opt mflrið bál”. Mér kom
það ihug eftir aö hafa fengið frá
Skattstofunni nokkur eyðublöö
vegna framtala nú i vetur. Mörg
af þessum eyðublöðum eru
óbreyttfrá sl. ári að öðru leyti en
áprentað ártal. Slik gögn frá liðnu
ári þarmeð orðin að eldsmati
bara vegna ártalsins sem á þau
var prentað. Er þörf á svona
óþarfakostnaði i þjóðfélagi sem
þykjast heyja haröa barállu viö
hemiun verðbólguhjólsins?
„Margt smátt gerir eitt stórt”
var mér oft sagt i æsku. Fram-
teljendur hér i hreppi voru um 130
sl. vetur. Að sjálfsögöu lætur
Skattstofan liggja nægjanlega
mikið af margskonar eyðubiöðum
hjá umboðsmönnum sinum, svo
viðaren hjá mér hafa óefað orðið
álitlegir bunkar eldsmatur. Eng-
um ætti að vera ofraun að skrá
ártal á þau eyðublöð sem notuð
eru. Þetta er aðeins litið dæmi
þess hve viöa mætti koma hag-
sýni við ef vilji væri fyrir hendi.
17./1. 1982.
Ingimundur áSvanshóli
| „Berstu ekki við kerfið, ungi maöur. Kerfið er gott”.
og öruggan leik á hornin — sú var
tið aö maöur heyrði varla blásið i
horn án þess að það „klikkaði” en
nú virðist það vera liðin tið. Lest-
ina rak svo 4. konsertinn i G-dúr
fyrir strengi, sólófiðlu og tvær
flautur. Var samleikur þeirra
Guðnýjar, Manúelu og Jóns H.
Sigurbjörnssonar með mfldum
ágætum, sem og hljómleikarnir
allir.
Af hinum 20 hl jóðfæraleikurum
var réttur helmingur útlendingar
sem þvi miður lýsir dálitiö
ástandi tónlistarmála vorra þrátt
fyrir hið mikla starf tónlistar-
skólanna. Að visu hlýtur að koma
að þvi' fyrr eða siðar, að við get-
um mannað Sinfóniuhljómsveit-
ina með Islendingum eingöngu en
hér kemur þó einkum annað til,
nefnilega hið isienska launakerfi
sem beinlínis virðist gera ráð
fyrir þvi að menn stundi auka-
störf — þess vegna hafa út-
lendingar meiri tima til að taka
þátt i tónleikum sem þessum:
þeir hvorki þekkja þann vinnu-
þrælkunaranda sem hér rfkir né
eruþeirjafn vafðir i aukastörf og
Islendingarnir. Eða sú held ég
hljóti ab vera ástæban.
24. janúar
fjölmiðlun
BiIdschirmtext

I I Þýskalandi eru menn um þessar mundir að gera tilraunir
mcö skjátexta eöa „bildschirmtext” eins og Þjóöverjar nefna
þessa töivuvæddu upplýsingamiölun. Bretar hafa aftur á móti
verið i fararbroddi á þessu sviöi og segir frá þvi i fjölmiölunar-
pistlinum i dag.
Skjáfylliaf
fródleik
■ „1 siðasta fjölmiðlunar-
þætti, sem bar yfirskriftina
„Verður hætt að prenta dag-
blöð?” var rætt almennt um
þá þróun, sem spáö er á næstu
árum á sviði upplýsinga-
miölunar og þá ekki sist dag-
blaðaútgáfu. Bent var á, að
með þeirri byltingu, sem nú
ætti sér stað, á sviði tölvu- og
rafeindatækni gætu dagblöö i
núverandi mynd orðið úr sög-
unni að mestu leyti i nánustu
framtið.
Eitthvað hefur nú sumum
svelgstá þessum upplýsingum
og hefur þvi verið slegið fram,
að þarna sé um tóma fram-
tiöarmússik að ræða. 1 þessu
sambandi hafa nokkrir komið
aðmáiiviðmigogbeðiö um að
gerð yrði nánari grein fyrir
þessari tækni og hve langt
þessi mál eru komin erlendis.
Það skal ég gera að svo miklu
leyti sem rými þessara dálka
leyfir i dag og i næstu viku.
Rafeindatiðindi
Hiðnýjaform dagblaða sem
á ensku hefur verið nefnt „the
electronic newspaper” sem
við getum kallað rafeindatið-
indi, kom fyrst fram á sjónar-
sviðið seint á sjöunda ára-
tugnum. Bretar voru i farar-
broddi með tilraunir á þessu
sviði, þótt margar aðrar þjóð-
ir hafi verið að fikra sig áfram
á sömu braut. Breska póst-
stjórnin hóf þessar tilraunir i
samvinnu við breska útvarpiö
með útsendingu frétta i fyrir-
sagnaformi og ýmissa ann-
arra upplýsinga og var þetta
nefnt teletext.
Með þvi að þrýsta á hnapp á
stjórntæki, sem var á stærð
við vasatölvu gat móttakand-
inn valið sér mismunandi upp-
lýsingaefni, sem birtist á skjá
sjónvarpstækis hans.
Fjölbreytni slikra útsendra
rafeindatiðinda getur verið
mjögmikilog tugir eba hundr-
uð „siðna” verið sendar út
samtimis. Askrifandinn getur
siðan valið á milli þeirra á
svipaðan hátt og hann flettir
frá einni siðu yfir á aðra i
hefðbundnu dagblaði. Þannig
getur hann valið sér skjáfylli
af veðurfréttum, fréttum af
fólki, neytendafréttum, er-
lendum fréttum og svo fram-
vegis, — en með sliku út-
sendingaríormi hefur hann
engin tök á að ráða sjálfu efn-
inu á „siðunum”.
Fróðleiksnáma
Sá möguleiki opnaðist aftur
á móti meö tilkomu Prestel-
kerfisins, sem breska póst- og
simamálastjórnin kom á fót
fyrir nokkrum árum. 1 þvi til-
viki var upplýsingaefniö sent
eftir simalinum og með venju-
legu tvirása sambandi, þannig
að áskrifandinn getur óskað
eftir hvaða upplýsingum sem
tileru úr tölvubankanum, sem
tengdur er kerfinu. Heil fróð-
leiksnáma stendur honum op-
in þar sem kerfið er ekki háð
þeim takmörkunum, sem út-
varpsbylgjurnar setja i hinu
tilvikinu. 1 þessu tiiviki var
um eins konar frétta- og fróð-
leikssafn að ræða og hægt að
leita á einum stað margs kyns
fróðleiks, sem til þessa hefur
birst á siðum dagblaða og i
bókum af ýmsu tagi. Með ör-
tölvutækninni er þannig hægt
að safna á einn stað efni úr
áratugaútgáfum dagblaða og
hundruðum þúsunda bóka og
gera fólki kleift að kalla hvað
af þvi sem er fram á skjáinn á
heimilistölvunni, i skólanum
eða á vinnustaðnum. Þannig
er hægt aö sjóða niður upp-
lýsingar um allt milli himins
og jarðar i ólýsanlegu magni.
Bresku upplýsingakerfin
hafa reyndar ekki átt jafn
miklum vinsældum að fagna
og búist var við og er talið að
kostnaðarhiiðin eigi sinn þátt i
þvi. En með stöðugri lækkun á
verði tölvubúnaðar siðustu
misseri hefur notendum fjölg-
að mjög mikið, og um leið
skapast grundvöllur fyrir
stækkun upplýsingabankanna
og aukna fjölbreytni efnis
þeirra.
Vestan hafs hefur þróunin
verið mjög ör upp á siðkastið
og þar eru stærstu dagblöðin
nátengd uppbyggingu upp-
lysingakerfanna. Frá þeim
málum verður nánar greint
hér á þriðjudaginn kemur.
Ólafur Ragnarsson
skrifar um fjölmidlun