Tíminn - 04.05.1982, Blaðsíða 8

8
Þriðjudagur 4. mal 1982
utaptandi: Framsóknarflokkurinn
Framkvæmdastjóri: Gisli Sigurðsson.Augiýsingastjóri: Steingrimur Gislason.
Skrifstofustjóri: Jóhanna B. Jóhannsdóttir. Afgreiðslustjóri: Sigurður Brynjólfs-
son. Ritstjórar: Þorarinn Þorarinsson, Elias Snæland Jónsson. Ritstjórnarfulltrúi:
Oddur V. olafsson. Fréttastjóri: Páll Magnússon. Umsjónarmaður Helgar-Tim-
ans: lllugi Jökulsson. Blaðamenn: Agnes Bragadóttir, Atli Magnússon, Bjarghild-
ur Stefánsdóttir, Egill Helgason, Friðrik Indriðason, Heiður Helgadóttir, Jónas
Guðmundsson, Kristinn Hallgrimsson, Kristin Leifsdóttir, Ragnar Orn Pétursson
(iþróttir), Sigurjón Valdimarsson, Skafti Jónsson. Utlitsteiknun: Gunnar Trausti
Guðbjörnsson. Ljósmyndir: Guðjón Einarsson, Guðjón Róbert Agústsson, Elin
Ellertsdóttir. Myndasafn: Eygló Stefánsdóttir. Prófarkir: Flosi Kristjánsson,
Kristin Þorbjarnardóttir, Maria Anna Þorsteinsdóttir.
Ritstjórn, skrifstofur og auglýsingar: Siðumúla 15, Reykjavik. Simi: 86300. Aug-
lýsingasimi: 18300. Kvöldsimar: 86387, 86392. — Verð i lausasölu 7.00, en 9.00 um
helgar. Askriftargjald á mánuði: kr. 110.00. — Prentun: Blaöaprent hf.
Aldrei aftur
alræði íhaldsins
■ Við siðustu borgarstjórnarkosningar fyrir
fjórumárum var 50ára alræði ihaldsmeiri-
hluta Sjálfstæðisflokksins loksins hnekkt.
Borgarbúar höfnuðu áframhaldandi forsjá eins
stjórnmálaflokks, sáu i gegnum glundroðagrýl-
una og fólu núverandi meirihlutaflokkum stjórn
borgarinnar.
Þegar litið er yfir liðið kjörtimabil og það borið
saman við næstu fjögur árin þar á undan —.
siðasta kjörtimabil ihaldsmeirihlutans — kemur
glögglega i ljós, að sú ákvörðun kjósenda við
siðustu borgarstjórnarkosningar að setja Sjálf-
stæðisflokkinn i stjórnarandstöðu, hefur leitt til
betri stjórnar á málefnum borgarinnar.
I ávarpi, sem frambjóðendur Framsóknar-
flokksins við borgarstjórnarkosningarnar 22. mai
næstkomandi hafa sent til kjósenda, er dregin
upp skýr mynd af þessum mismun á verkum nú-
verandi meirihluta og ihaldsins.
Þar kemur fram að þegar Sjálfstæðisflokkur-
inn fór frá völdum fyrir fjórum árum var fjár-
hagur Reykjavikur slæmur. Fyrirtæki og fjöl-
skyldur vildu heldur setjast að i nágranna-
sveitarfélögunum en i höfuðborginni. Dýrkeypt
skipulagsmistök höfðu verið gerð. Pólitiskur
klikuskapur viðgekkst við lóðaúthlutanir svo sem
alræmt var. Sama var að segja um ráðningar i
störf hjá borginni, enda var óglögg skipting á
milli pólitisks valdakerfis Sjálfstæðisflokksins og
embættismannakerfis borgarinnar. Það segir
einnig fleira en langar ræður um stjórn sjálf-
stæðismanna, að á siðustu valdaárum þeirra i
Reykjavik, 1976-1978, fækkaði Reykvikingum um
1500 manns.
Þegar litið er yfir siðustu fjögur árin blasir
annað og betra ástand við. Fjárhagur borgarinn-
ar er mun traustari en áður, nýtt og hagkvæmt
borgarskipulag hefur verið samþykkt, miðbær-
inn vakinn til lifsins á ný, félagsleg aðstoð aukin
og endurskipulögð, hlúð að atvinnurekstri, póli-
tiskur klikuskapur við lóðaúthlutanir afnuminn,
stjórnkerfi borgarinnar endurbætt og borgar-
stjóri ráðinn sem embættismaður en ekki sem
pólitiskur fulltrúi. Á þessum árum hefur Reyk-
vikingum lika fjölgað um 1200 manns.
Borgarstjórnarkosningarnar 22. mai næstkom-
andi geta ráðið úrslitum, um hvort áfram verði
haldið á þeirri braut, sem mörkuð hefur verið.
Það yrði svo sannarlega ekki borgarbúum til
framdráttar, ef Sjálfstæðisflokknum gæfist á
nýjan leik tækifæri til að blanda saman eigin
valdakerfi og stjórnkerfi borgarinnar með þeim
hætti, sem áður var, og yfirleitt að stjórna borg-
inni eins og einkaeign sinni.
Framsóknarflokkurinn hvetur kjósendur til að
kynna sér rækilega störf og stefnur flokkanna i
borgarmálum, þvi það mun leiða i ljós, að fram-
sóknarmönnum er best treystandi til þess að
stjórna borginni með hagsmuni almennings að
leiðarljósi.
—ESJ
á
vettvangi
dagsins
■ Við eldhúsdagsumræður er
venja að gefa þjóðinni nokkuð yf-
irlit yfir þingstörfin. Það mun ég
leitast við að gera, en fjalla þó
jafnframt um nokkur önnur mik-
ilvæg mál, sem að hefur verið
unnið á vegum stjórnvalda.
Margt hefur tekist vel, en annað
verr. Er að sjálfsögðu engin
ástæða til þess að draga fjöður yf-
ir það.
Við framsóknarmenn höfum
enn sem fyrr lagt höfuð áherslu á
efnahagsmálin. Við teljum ekkert
mikilvægara fyrir atvinnuöryggi
og hagsæld islensku þjóðarinnar,
en að koma efnahagsmálunum i
viðunandi horf. 1 þvi sambandi er
mikilvægast að draga jafnt og
þétt úr þeirri verðbólgu, sem ógn-
ar öllu heilbrigðu atvinnulifi og
afkomu einstaklingsins. 1 siðustu
kosningum til Alþingis höfnuðum
við framsóknarmenn leiftursókn
sjálfstæðismanna og þvi atvinnu-
leysi, sem slikum aðgerðum hlaut
að fylgja. Við teljum atvinnuleysi
hið versta böl, sem yfir þjóðina
gæti gengið. Við lögðum til, að
dregið yrði úr verðbólgu með þvi
að hafa hemil á hinum ýmsu þátt-
um i efnahagslifinu, sem áhrif
hafa á verðbólgustigið. Þessi leið
hiaut nafnið „niðurtalning verð-
bólgu”. Hún hlaut þegar mikið
fylgi með þjóðinni og var lögð til
grundvallar við myndun þeirrar
rikisstjórnar, sem nú situr. A
þessa stefnu reyndi fyrst á siðast-
liðnu ári. Þá setti rikisstjórnin sér
það markmið að ná með niður-
talningu, verðbólgunni i um það
bil fjörtiu af hundraði á árinu
1981. Þetta tókst. Það viðurkenna
allir, sem á þessi mál vilja lita af
einhverri sanngirni. Um það seg-
ir m.a. dr. Jóhannes Nordal,
seðlabankastjóri, eftirfarandi, i
ræöu sinni á aöalfundi Seðlabank-
ans nýlega:
„Megin markmiðið þeirrar
efnahagsstefnu, sem fylgt var á
árinu og fram kom i efnahags-
áætlun rikisstjórnarinnar i upp-
hafi ársins, fólst hins vegar i þvi
að koma fram verulegri lækkun
verðbólgu jafnframt þvi, sem full
atvinna yröi tryggð. Þótt ný
vandamál kæmu fram á öðrum
sviðum efnahagsmála,erljóst, að
ótviræður árangur náðist i þessu
hvort tveggja, atvinnustig hélst
hátt allt árið og verulega dró úr
verðbólgu”.
Kjarasamn-
ingarnir
Á framhald þessarar stefnu
leggjum við framsóknarmenn
höfuð áherslu. Um það er sam-
komulag innan rikisstjórnarinn-
ar, eins og fram kemur i efna-
hagsáætlun hennar l'rá siðastliðn-
um áramótum. Þar er það mark-
mið ákveðið að koma verðbólgu á
þessu ári i um þrjátiu og fimm af
hundraði og verðbólguhraðanum
i þrjátiu af hundraði. I þeirri
efnahagsáætlun eru hins vegar
ekki ákveðnar aðrar aðgerðir en
þær, sem nefna mætti „viðnám
gegn verðbólgu” og er ætlað að
halda verðbólgunni i skefjum.
Fleira er tvimælalaust nauðsyn-
legt, ef ná á ofangreindum mark-
miðum. Akvarðanir um slikt biða
eftir niðurstöðu þeirra viðræðna,
sem nú fara fram á vegum rikis-
stjórnarinnar og aðila vinnu-
markaðarins um visitölukerfið og
eftir samningum um kaup og
kjör.
Þvi miður blæs ekki byrlega nú
fyrir miklum kauphækkunum.
Þjóðhagsstofnun telur, að þjóðar-
framleiðslan muni dragast sam-
an á þessu ári. Við minnkandi
þjóðarframleiðslu ætti öllum að
vera ljóst, að grunnkaupshækk-
anir, að einhverju marki, eru úti-
lokaðar. Tiltölulega hófsamir
samningar við starfsmenn i rikis-
verksmiðjum, sem nýlega eru frá
gengnir, gefa til kynna, að á
þessu sé skilningur. Það er von
okkar.að i þeim samningum, sem
nú er að unnið, verði áhersla lögð
á að bæta kjör þeirra lægst laun-
uðu.
Hættumerki
Við framsóknarmenn munum
leggja á það höfuð áherslu, að við
ofangreint markmið rikisstjórn-
arinnar um þrjátiu og fimm af
hundraði verðbólgu á þessu ári
verði staðið með öllum ráðum.
Við munum jafnframt leggja á
það áherslu, eins og fyrr, að að-
gerðir i efnahagsmálum skerði
ekki kaupmátt lægri launa.
Þrátt fyrir þann ótviræða
árangur, sem náðst hefur i viður-
eigninni við verðbólguna, verður
þvi ekki neitað, að ýmis hættu-
merki eru augljós.
Staða rikissjóðs er góð og er
það að sjálfsögðu fagnaðarefni.
Hins vegar er erlend lántaka
iskyggilega mikil. Greiðslubyrði
þjóðarinnar af erlendum lánum
má ekki verða hærri. Við höfum
ekkert á móti þvi, að erlend lán
séu tekin til arðbærra fram-
kvæmda, sem auka þjóðartekj-
urnar og standa þannig sjálfar
undirslikri lántöku, en þvi miður
hafa ekki allar þær framkvæmd-
ir, sem i hefur verið ráðist, reynst
nægilega arðbærar. Til sliks þarf
þvi að vanda betur en gert hefur
verið.
Um það bil fimm af hundraði
aukning á einkaneyslu á siðast-
liðnu ári ber vott um mikla
eyðslu. Það sem af er þessu ári
hefur einkaneyslan enn aukist.
Þetta gefur að visu til kynna góða
afkomu almennings og mikil f jár-
ráð, en það gefur einnig til kynna
vantrú á áframhaldandi hjöðnun
verðbólgu. Verðbólguhugsunar-
hátturinn virðist enn mjög rikur.
Oruggasta leiðin til þess að snúa
við slikri þróun er tvimælalaust
að sýna i verki marktækan
árangur i efnahags- og verð-
bólgumálum.
Sjávarútvegur
Núeraöljúka vertið Vestan-og
Sunnanlands. Vertiðin hefur verið
erfið vegna stöðugra ógæfta, en
takast mun þó að standa nokkurn
vegin við það markmið, sem sett
var um aflann. Þá sem öfundast
yfir tekjum sjómanna get ég þó
fullvissað um að þær eru ekki
neitt til að öfundast yfir, vinnu-
timinn er langur og aðstæöur oft
erfiðar. Annað áriö 1 röð var
stefnan i þorskveiöum fyrir árið i
heild ákveðin og birt i desember-
mánuði árið áður. Um þá stefnu
náðist enn ágæt samstaða við
hagsmunaaðila. Nokkrar breyt-
ingar voru geröar, sem ég hygg
að verði til góðs. Enn eru þó nauð-
synlegar ýmsar endurbætur á
þorskveiðum, sérstaklega til að
bæta gæði aflans, vernda smáfisk
og auka hagkvæmni.
Hér vinnst ekki timi til þess að
rekja itarlega ástand og horfur i
sjávarútvegi og fiskvinnslu. Mun
ég þvi láta nægja að minna á
nokkur atriði, sem að er sérstak-
lega unnið.
Gæði aflans og framleiðslunnar
hafa verið mikið til umræðu. A
fyrsta flokks framleiðslu verður
að leggja höfuð áherslu. Það er
okkar besta vopn i harðnandi
samkeppni viö niðurgreidda
framleiðslu annarra þjóða. Þvi
miður er viða pottur brotinn.
Framleiðslueftirlitið hefur verið
gagnrýnt i þessu sambandi. Vafa-
laust þarf að bæta það, en slikt
gæðaeftirlit er af ýmsum ástæð-
um erfitt og oft vanþakkað. Til
þess að vinna að endurbótum hef
ég nýlega skipað 5 manna fram-
leiðslueftirlitsráð, sem á að vera
til ráðuneytis og gera tillögur til
úrbóta. Gagnrýnt hefur verið, að
ýmsir hagsmunaaðilar eigi ekki
fulltrúa i ráðinu. Sú gagnrýni er á
misskilningi byggð. 1 ráðinu eru
ekki fulltrúar neinna hagsmuna-
aðila, heldur valdir 5 einstakling-
ar með þekkingu á hinum ýmsu
sviðum framleiðslunnar.
Eflaust er hrun loðnustofnsins
það stærsta vandamál, sem að
sjávarútveginum steðjar nú. Um
ástand og horfur þar er hins veg-
ar litið hægt að segja fyrr en mæl-
ingar hafa farið fram n.k. haust.
A það vil ég þó leggja áherslu, að i
þær veiðar verður að fara af mik-
illi varúð. Þótt þetta sé gifurlegt
vandamál fyrir loðnuflotann og
þá sem við loðnuveiðar og vinnslu