Tíminn - 16.12.1983, Side 7

FÖSTUDAGUR 16. DESEMBER 1983
7
ABATASAMT
AÐLENDAÍ
RÆNINGJAKLÓM!
■ Ræninginn, sem réðst að Ro-
ger Morse á götu í Winnipeg og
heimtaði að fá peningaveskið
hans, reið ekki feitum hesti frá
þeim viðskiptum.
í veski Rogers höfðu verið
sem svarar 800 kr. ísl., sem
ræninginn stakk áfergjuiega á
sig. í ákafanum gætti han ekki
að sér og rétti Roger sitt eigið
peningaveski í misgripum. Síðan
lagði hann á æðislegan flótta eftir
götum Winnipeg-borgar.
Roger hins vegar tók lífinu
með ró. Hann opnaði veskið
hálfum huga. í því lágu 8000 kr.,
það sem ræninginn hafði aflað
yfir daginn.
Þess er ekki getið að ræning-
inn hafi gert kröfu tii að fá
„eigur“ sínar tiíbaka.
0V1NURINN
GERÐUR ÓVK3UR
■ Það voru miklar annir hjá verðan tíma að ganga úr
lögreglunni í Cleveland í Ohio. skugga um, hvar sprengjuna
Einhver hafði hringt og sagst Væri að finna, ef yfirleitt um
hafa komið fyrir sprengju í nokkra sprengju væri að ræða
einum af bílum lögreglunnar,
án þess að geta þess nánar um Á meðan sprengjuleitin ná-
hvaða bíl væri að ræða. Þar kvæma fór fram, voru framin 6
sem bflar lögreglunnar í Cleve- bankarán í borginni! Ræningj-
land eru 56 að tölu, tók tals- anna er enn leitað.
VIRÐIÐ
HRAÐA-
MÖRKIN
ANNARS...
■ Ökumenn, sem teknir
eru fyrir of hraðan akstur
á Hawaii og Filippseyjum,
þurfa ekki að örvænta um
að sektin fari aiveg með
fjárhaginn hjá þeim. Þeir
þurfa ekki annað að gera
en að siást í fylgd með
lögreglumönnum til næsta
sjúkrahúss og gefa hálfan
lítra af blóði.
Örlítið annað viðhorf er
ríkjandi hjá lögreglunni í
Júgóslavíu í garð öku-
manna, sem ekki virða
hraðarnörk. Þar verða
sökudólgarnir að bíta í
það súra epli, að laganna
verðir gera sér lítið fyrir
og hleypa einfaldlega loft-
inu úr hjólbörðum þeirra!
Það er skylda í Júgósla-
víu að í hverjum bíl skuli
fínnast loftpumpa. Ekki
vitum við, hvort það er
afleiðing eða orsök þessar-
ar siðvenju.
bili. En helgardrykkjan fer verr
með þann sem hana stundar.
Túramaðurinn nær að verða
algerlega edrú á milli túranna,
andlega og líkamlega, en sá sem
drekkur tvö til þrjú kvöld í viku
hann verður aldrei fyllilega alls-
gáður andlega allt árið um kring.
En við leggjum mikið upp úr því
að það er eitt að vera allsgáður
líkamlega eða andlega. Eftir því
sem líður á drykkjuna tekur það
lengri tíma fyrir líkamann að
jafna sig og meðan á því stendur
er maðurinn vankaður andlega.“
Á ofdrykkjumaðurínn að geta
fundið sjálfan sig í lýsingum
bókarinnar?
„Já. Ég fylgi áfengisneyslunni
eftir, alveg frá fyrsta glasi og
þangað til menn missa stjórnina.
Ég byggi bókina þannig upp að
ég tala allt af til neytandans eða
aðstandenda. Að því leyti er
þessi bók allt öðru vísi en aðrar
bækur á markaðnum um þessi
mál. Hún gerir aldrei kröfur til
að vera vísindaleg. Hún tekur á
málum bæði frá læknisfræðilegu
og félagslegu sjónarmiði og
byggist á áralangri reynslu minni
vegna starfa minna að þessum
rnálurn."
Nú missa ekki allir stjóm á
áfengisneyslu, hversu margir gera
það?
„Það er taliö.80% manna neyti
áfengis og af þessum hópi þá er
öruggt að 10-15% missa stjórn á
drykkjunni. Það er tölfræðileg
staðreynd.
Nú hefur þú ianga reynslu af
störfum að áfengisvörnum. Hafa
orðið miklar framfarir á því sviði
seinustu árin?
Já. Eftir að ég hætti að neyta
áfengis fyrir á þriðja tug ára
síðan fékk ég brennandi áhuga á
þessum málum og reyndi að
kynna mér allt sem ég náði í um
þessi mál. Bandaríkin hafa alltaf
verið í fararbroddi, Evrópa hef-
ur verið númer tvö. Og sú
bylting sem átt hefur sér stað í
þessum málum á síðustu árum á
rót sína algerlega að rekja til
þess sem gert var í Bandaríkjun-
um á þriðja og fjórða áratugn-
um. Þá var litið á neytandann,
ekki áfengið. Það er þannig sem
við störfum í dag. Við ætlum
okkur ekki þá dul að ráðast gegn
áfenginu sjálfu. En það er ekki
eins erfitt og menn vilja vera láta
fyrir þann sem misst hefur á því
tökin að fá bót meina sinna.
- JGK.
erlent yfirlit
■ ÞAÐ hefur mælzt vel fyrir,
að Carrington lávarður hefur
verið ráðinn framkvæmdastjóri
Atlantshafsbandalagsins frá
miðju næsta ári. Mikil þörf var
á, að það sæti hlyti maður, sem
að flestu leyti væri óiíkur Joseph
Luns, því að óheppilegri mann
var vart að finna til að skipa það
sæti.
Carrington, sem var utanríkis-
ráðherra Breta frá því í maí 1979
og þangað til í apríl 1982, gat sér
gott orð í því starfi. Honum er
t.d. mest þökkuð lausn Ródesíu-
deilunnar. Hann lét af embætti,
þegar Argentínumenn hertóku
Falklandseyjar, því að hann
bjóst ekki við hertökunni og
taldi sig hafa gefið Margaret
Thatcher rangar upplýsingar.
Þetta varð þó ekki til friðslita
milli þeirra. Talið er, að That-
cher hafi að undanförnu leitað
ráða Carringtons, þegar vanda
hefur borið að höndum í utanrík-
ismálum, og hún tekið tillit til
þeirra. Meðal annars er ekki
ólíklegt, að hún hafi að ráðum
Carringtons hvatt Reagan til að
sýna gætni í Líbanon.
Nokkru eftir að Carrington
varð utanríkisráðherra, eða 13.
júlí 1979,birtist grein um hann í
erlenda yfirlitinu og sagði þar
„HINN nýi utanríkisráðherra
Bretlands, Carrington lávarður,
heíur síðan á unglingsárum haft
mikinn áhuga á stjórnmálum. en
þó ailtaí hafnað því að afsala sér
íávarðstitli sínum til þess að
öðlast rétt til setu í neðri málstof-
unni. Þetta útilokar hann frá því
■ Carrington lávarður
Carrington er tekið vel sem
framkvæmdastjóra Nató
Luns verður heldur ekki saknað
að geta orðið forsætisráðherra,
en það er orðin hefð í Bretlandi,
að forsætisráðherra verður að
eiga sæti þar. Lávarðargeta hins
vegar ekki fengið sæti þar, nema
þeir afsali sér titlinum.
Carrington lávarður segist
ekki stefna að því að verða
forsætisráðherra, enda telji hann
það ekki eftirsóknarvert starf.
Það mun þó ekki síður ráða
þessari ákvörðun hans, að hann
metur mikils gamlar brezkar
venjur, en forfeður hans hafa
borið lávarðstitil síðan 1796. Þá
sæmdi Pitt yngri Tom Smith,
kunnan bankamann, lávarðstitli.
En þótt Carrington lávarður
virði titilinn, ofmetur hann þessa
nafnbót ekki. Þess vegna kynnir
hann sig oft við alvöruminni
tækifæri sem Smith.
Styrkur Carringtons lávarðar
felst ekki sízt í því, að hann
sameinar í senn virðulega og
alþýðlega framgöngu, jafnframt
því, sem hæfileikar hans eru
viðurkenndir. Vinsældir hans og
álit má nokkuð ráða af því, að
það mæltist vel fyrir, þegar
Margaret Thatcher skipaði hann
utanríkisráðherra, þótt yfirleitt
þyki það miður farið, að maður,
sem gegnir þessu mikilvæga
embætti, eigi ekki sæti í neðri
málstofunni. Það bætti úr skák,
að Carrington lávarður er talinn
varfærinn og hygginn og rasa
ekki um ráð fram. Það er því
minna óttazt en áður, að That-
cher reynist ógætin í utanríkis-
málum, eins og t.d. var óttazt í
sambandi við Ródesíu-málið.
Peter Alexander Rupert Carr-
ington varð sextugur 6. júní
síðastliðinn, eða fáum vikum
eftir að hann varð utanríkisráð-
herra. Hann var einkasonur for-
eldra sinna. Strax og hann fékk
aldur til, hóf hann nám við
menntaskólann í Eton, en þaðan
lá leið hans til herforingjaskólans
í Sandhurst. Hann var í hernum
öll heimsstyrjaldarárin. Hann
■ Joseph Luns
brautskráðist úr hernum 1946 og
byrjaði þá búskap á ættarsetri
sínu, jafnhliða því, sem hann lét
stjórnmál til sín taka. Hann þótti
fljótt svo líklegur til frama á því
sviði, að Churchill skipaði hann
aðstoðarmann landbúnaðarráð-
herra 1951, þegar hann var 32
ára, og síðar aðstoðarmann
varnarmálaráðherra 1954-1956.
Svo vel þótti Carrington lá-
varður reynast í þessum störfum,
að Macmillan skipaði hann full-
trúa drottningar eða eins konar
sendiherra Breta í Ástralíu, en
ekki þykir annað hlýða en að vel
hæfir og virðulegir menn gegni
þessu embætti. Ella myndu
Ástralíumenn móðgast. Carring-
ton lávarður gegndi þessu starfi
í þrjú ár. Þegar hann kom heim
til Bretlands aftur, var hann
skipaður flotamálaráðherra og
skömmu síðar leiðtogi stjórnar-
flokksins í lávarðadeildinni.
Það var á næstu árum, þegar
íhaldsflokkurinn var í stjórnar-
andstöðu, að náinn kunnings-
skapur tókst milli þeirra Heaths
og Carringtons lávarðar. Þegar
Heath myndaði stjórn sína 1970,
gerði hann Carrington lávarð að
varnarmálaráðherra og þótti
hann reynast vel í því starfi.
Fáum mánuðum áður en stjórn
Heaths lét af völdum 1974 hafði
hann skipað Carrington lávarð
orkumálaráðherra, en það þótti
þá einna vandasamast og mikil-
vægast allra ráðherraembætta,
sökum hinna miklu verðhækk-
ana, sem orðið höfðu á olíunni."
EINS og áður segir, lét Carr-
ington lávarður af utanríkisráð-
herraembættinu í sambandi við
Falklandseyjastyrjöldina.
Carrington hefur nokkrum
sinnum síðan látið til sín heyra
um utanríkismál. í aprílmánuði
síðastliðnum flutti hann fyrirlest-
ur í London og telja sumir frétta-
skýrendur, að hann geti notað
hann sem stefnuræðu, þegar
hann tckur við framkvæmda-
stjórastarfinu.
Fyrirlesturinn var af ýmsum
talinn fela í sér gagnrýni á
viðhorf. núverandi Bandaríkja-
stjórnar til Sovétríkjanna. Carr-
ington hafnaði eindregið hug-
myndum um að draga sem mest
úr samskiptum við Sovétríkin og
Austur-Evrópu yfirleitt. Aukin
viðskipti við þau væru ekki að-
einS þeim til hags, heldur einnig
Vestur-Evrópu og Bandaríkj-
unum.
Hann sagði, að menn mættu
ekki vera of viðkvæmir fyrir því,
þótt Ieiðtogar Sovétríkjanna
deildu á lýðræðisskipulagið. Þeir
yrðu að gera það, því að slíkir
væru yfirburðir þess, en þá
mættu þegnar Sovétríkjanna
ekki gera sér ljósa.
Carrington fylgdi hér hinni
gömlu hefð Breta, að menn verði
að sætta sig við heiminn eins og
hann er og reyna að ná sem
beztum árangri innan þess
ramma.
Þórarinn
Þórarinsson,
ritstjóri, skrifar