Tíminn - 10.10.1987, Blaðsíða 18

18 Tíminn .
Laugardagur 10. október 1987
SAMVINNU
TRYGGINGAR
ÁRMÚLA 3 108 REYKJAVÍK SÍMI (91) 681411
Utboð
Tilboð óskast í eftirtaldar bifreiðir sem skemmst
hafa í umferðaróhöppum.
Ford Escort 1300 • árg. 1987
Golf C . árg. 1987
Mercedes Benz 300D . . . ■ árg. 1986
Mazda 323 1500 ■ árg. 1985
BMW318Í • árg. 1982
Mazda 323 1500 ■ árg. 1982
Ford Taunus 1600 GL . . . ■ árg. 1982
Subaru 1800 ST. GL .... ■ árg. 1982
Skoda 120 LS ■ árg. 1982
Fiat 131 Pan. Super 2000 • árg. 1982
Skoda 120 LS • árg. 1981
Oldsmobile Cutlass ■ árg. 1980
Daihatsu Charade • árg. 1980
Toyota Corolla árg. 1979
Opel Ascona árg. 1978
Volvo 144 árg. 1974
Bifreiðirnar verða sýndar að Höfðabakka
Reykjavík, mánudaginn 12. október 1987,
12-16.
Á sama tíma:
í Keflavík:
Toyota Corolla.......... . árg. 1987
Volvo 144................árg. 1973
í Borgarnesi:
Mazda 323 ....................árg. 1986
Tilboðum sé skilað til Samvinnutrygginga
g.t. Ármúla 3, Reykjavík eða umboðsmanna
fyrir kl. 12, þriðjudaginn 13. október 1987.
Samvinnutryggingar g.t.
- Bifreiðadeild -
9,
kl.
Utboð
S.V.R. OG PÓSTUR & SÍMI
eftir
að
S.V.R. og Póstur & sími óska hér með
tilboðum í jarðvinnu vegna nýbyggingar
Þönglabakka 4, Reykjavík.
Helstu magntölur eru:
Uppgröftur 6.800 m3
Fylling 8.000 m3
Byggingargirðing 300 m
Útboðsgögn verða afhent á skrifstofu okkar,
Borgartúni 20, gegn 2.000.- kr. skilatryggingu.
Tilboð verða opnuð á Verkfræðistofu Stefáns
Ólafssonar h/f, Borgartúni 20, Reykjavík, þann 15.
október 1987 kl. 11:00.
W)
VERKFRÆÐISTOFA
stefAns Olafssonar hf f.r.v.
CONSULTING ENGINEERS
BORGARTÚNI 20 106 REYKJAVlK SlMI 29940 & 29941
BILALEIGA
Útibú í kringum landið
REYKJAVIK:. 91-31815/686915
AKUREYRI:... 96-21715/23515
BORGARNES: ........ 93-7618
BLÖNDUÓS:..... 95-4350/4568
SAUÐÁRKROKUR: . 95-5913/5969
SIGLUFJÖRÐUR:..... 96-71489
HÚSAVÍK: ... 96-41940/41594
EGILSSTAÐIR: ..... 97-1550
VOPNAFJÖRÐUR: . 97-3145/3121
FASKRÚÐSFJÖRÐUR: .97-5366/5166
HÖFN HORNAFIRÐI: .. 97-8303
interRent
Járnhálsi 2 Sími 83266
Pósthólf 10180
Áslaug Brynjólfsdóttir,
fræðslustjóri um gagnrýni
á íslenska grunnskólann:
Fleira er
námen
bóknám
í nýjasta fréttabréfi Fræðsluskrifstofu Reykjavíkurumdæmis segir Áslaug
Brynjólfsdóttir fræðslustjóri að mikið af þeirri gagnrýni sem fram hefur
komið á skólastarf og skólafólk á undanförnum vikum og mánuðum sé byggt
á röngum forsendum og gagnrýnendurnir margir hverjir virðist byggja
eingöngu á sinni eigin reynslu þegar þeir voru nemendur í skóla fyrir árum
og áratugum síðan.
Tíminn hitti fyrir Áslaugu Brynjólfsdóttur fræðslustjóra á
Fræðsluskrifstofunni í Tjarnargötu og spurði hana um þetta og fleiri atriði.
En fyrst spyrjum við Áslaugu um fullyrðingarnar í fréttabréflnu.
„Við sem vinnum að skólamál-
um í dag, bæði hér á Fræðsluskrif-
stofunni, og úti í skólunum höfum
mjög gjarnan orðið vör við ásakan-
ir um að nemendur komi ver
undirbúnir inn í framhaldsskólana
og út í þjóðfélagið heldur en áður
var. Þetta hefur síðan verið útskýrt
af mörgum með því að kennslan í
grunnskólunum sé í dag svo og svo
mikið verri heldur en hún var á
árum áður.
Ég held einfaldlega að þetta sé
ekki rétt og allt að því barnaleg
einföldun á því sem er að gerast og
hefur verið að gerast og mikið af
gagnrýni af þessu tagi kemur ein-
mitt frá fólki sem ekki þekkir neitt
að ráði til þess starfs sem fram fer
í skólunum. Það er líka eins og
búið sé að gleyma því hvað það
voru margir sem hættu námi 14-15
ára og í raun aðeins lítið úrval sem
fór í gömlu menntaskólana sem
oftast er miðað við.
Þess vegna er því slegið fram
þarna í fréttabréfinu að þessir
gagnrýnendur byggi .fullyrðingar
sínar að öllu eða verulega á sinni
eigin reynslu frá því þeir voru á
skólabekk sjálfir. Þið á Tímanum
hafið kallað Austurstræti „götu
minninganna", ætli það væri ekki
hægt í þessu sambandi að tala um
gagnrýni frá afturgöngu sem kalla
mætti „skóla minninganna“.“
- En er þá allt í sómanum í
íslensku grunnskólastarfí?
„Nei, það sagði ég heldur ekki.
Ég er einungis að segja að ef menn
ætla að gagnrýna þá ber að gera
það á réttum forsendum. í mínum
augum eru skólarnir í dag alls
ekkert verri en þeir voru, nema
síður sé. Hins vegar má segja að
þeir hafi ekki breyst nægjanlega
mikið til að vera í samræmi við
annað í þjóðfélaginu. Vilji menn
stunda þann leik að bera saman
fortíð og nútíð þá verða menn að
gera sér grein fyrir að breytingin á
öllum atvinnuháttum er ótrúleg.
Hugsaðu þér t.d. muninn á því að
fara í búð í dag og fyrir 30 árum.
Það sem skiptir mestu varðandi
skólana er að mæðurnar sem voru
heima eru nú komnar út á vinnu-
markaðinn, og vinnudagur foreldr-
anna virðist samt sífellt vera að
lengjast. Á tyllidögum er sagt að
skólinn hafi tekið við auknu upp-
eldishlutverki og vissulega er það
rétt að skólinn hefur alltaf verið
uppeldisstofnun í vissum skilningi.
En hvað hefur gerst í skólamálum
til þess að mæta þessum breyttu
aðstæðum og hefur skólanum verið
gert kleift að taka við þessu aukna
uppeldishlutverki? Vissulega hafa
verið byggðir fleiri skólar. Hins
vegar er skóladagurinn svipaður
að lengd og hann hefur alltaf verið.
Viðmiðunarstundaskrá 1.-8.
bekkjar er meira að segja styttri nú
en fyrir 25 árum. Börnin eru ekki
nema 165-170 daga ársins í skólan-
um, sem er ekki hálft almanaksár-
ið. Þetta er m.a. eitt af því sem
bent var á í OECD skýrslunni
margfrægu.
Þannig að hvað uppeldishlut-
verkið varðar þá hefur það í raun
ekki flust í svo ríkum mæli til
skólans. Hvað viðkemur því að
skólanum hafi einnig farið aftur
varðandi lærdómshlutverkið, þó
ekki sé rétt að slíta uppeldis- og
lærdómshlutverkið of mikið í
sundur, þá held ég að slíkar fullyrð-
ingar séu ekki heldur mjög vel
ígrundaðar.
Málið er að skólinn sá ekki um
alla kennsluna sem menn eru að
tala um að hafi farið fram hér áður
fyrr, heldur voru það meira og
minna heimilin. Þjálfunin fór að
miklu leyti fram á heimilunum.
Börnunum var sett fyrir það sem
þau áttu að læra heima og foreldrar
sinntu þá gjarnan börnunum meira
við heimalærdóminn, enda höfðu
þeir þá e.t.v meiri tíma til þess.
Skólinn var meira „hannaður" sem
eftirlitsaðili sem fylgdist með því
að heimanámið væri stundað og
lagði síðan fyrir ný verkefni.
Ef skólinn í dag gæti haldið
áfram að vera með sams konar
starfshætti myndi útkoman að öll-
um líkindum ekki verða lakari. En
forsendurnar fyrir slíkri tilhögun
eru því miður ekki lengur fyrir
hendi, og ef gagnrýna á skólann og
skólastarfið í dag þá ætti ganrýnin
að beinast að því að skólanum
hefur ekki tekist að fylla í það
tómarúm sem þarna hefur skapast.
En ég segi því miður eru þessar
forsendur breyttar frá því sem var,
því að ég er sannfærð um að engin
stofnun, hvort sem hún heitir skóli
eða eitthvað annað, getur komið í
staðinn fyrir fjölskyldutengslin,
þessi persónulegu nánu tengsl þar
sem barninu er sinnt einstaklings-
lega og þar sem því líður vel.
Skólinn getur hugsanlega komist
nálægt því að skapa slík tengsl og
verður raunar að gera það, vegna
þess að ég er sannfærð um það að
forsenda þess að nám geti átt sér
stað í skólanum er sú að börnunum
líði vel þar. Á öllum skólastigum
þurfa þau að eiga sér ákveðinn
aðila, sem ber hag þeirra og vellíð-
an fyrir brjósti. Því hefur það verið
mitt hjartans mál að efld verði og
sett reglugerð um verksvið bekkj-
ar- eða umsjónarkennara."
- Ertu með þessu að segja að
skólinn hafí í raun ekkert breyst í
20-30 ár og sé eins konar nátttröll
í samtímanum?
„Hann hefur engan veginn hald-
ið í við þær breyttu aðstæður sem
nú rfkja. Skólinn er ennþá í grund-
vallaratriðum skipulagður eftir
bekkjakerfi þar sem um 25 börn
eru í bekk að meðaltali. Eftir að
uppeldisþáttur heimilanna hefur
minnkað svo mikið sem raun ber
vitni frá því sem áður var þá er
jafnframt mun erfiðara að nota
þetta gamla fyrirkomulag við
kennsluna einfaldlega vegna þess
að krakkar sitja ekki lengur rólegir
og „meðtaka" kennslu. Þetta var
hægt meðan þeim var sinnt meira
á heimilinu og þau fengu þar
athygli og ögun. Kennarar og aðrir
skólamenn hafa tekið eftir því að
svo virðist sem meiri munur sé að
verða á krökkum en áður þegar
þau byrja í skóla. Veganestið sem
þau koma með að heiman er svo
afskaplega mismunandi að ógern-
ingur er að ætla að fara að kenna
þessum börnum samkvæmt gamla
laginu. Þessi mismunur í veganesti
bætist í raun við þann mismun sem
er á öllum börnum og öllum
mönnum, því vissulega eru þetta
eins ólíkir einstaklingar til náms og
þeir eru útlits. Það er atriði sem
hefur verið mikið feimnismál en er
eitt af því sem menn verða hrein-
lega að horfast í augu við. Allir eru
tilbúnir til að viðurkenna að fólk er
misjafnt í vextinum, einn er með
stórt nef og annar langar lappir.
Eins þykir engum það neitt til-
tökumál ef einn er fljótur að synda
eða hlaupa o.s.frv. Én þegar kem-
ur að bóklega þættinum, og stund-
um er talað eins og það sé eina
námið sem einhverju skiptir, þá
eiga allir að vera jafn fljótir og geta
allt það sama. Raunar hefur tekist
að hafa kennsluna hjá yngri börn-
unum mjög sveigjanlega og koma
til móts við það að þarna eru að
koma í vaxandi mæli einstaklingar
með mjög ólíkar þarfir og getu.
Það er t.d. einfaldlega rangt sem
kemur fram hjá ágætum prófessor
við Háskóla íslands sem skrifað
hefur um skólastarfið nýlega að læs
börn og ólæs séu látin vinna að
sömu verkefnum í skólunum.
Hugsanlegt er að slíkt hafi ein-