Tíminn - 15.10.1988, Blaðsíða 17

Laugardagur 15. október 1988
Tíminn 17
brenna meiri orku?
frábæran árangur í íþróttum, og
mælir orkunotkun íþróttamanna í
þeim tilgangi að gera þeim kleift að
ná þeim besta árangri sem hugsan-
legur er.
„Góða gamla húsmóðirin
gerir okkur skömm til“
Þetta litla tæki var fest á bak
húsmæðranna með ól, gríma sett
yfir munninn og súrefnið serp þær
notuðu við heimilisstörfin mælt.
Út frá þessum mælingum er síðan
reiknað hversu mikil orkuvinnslan
hefur verið. Vísindamennirnir
störðu undrandi á niðurstöðurnar
en þær voru ótvíræðar. „Við urð-
um undrandi þegar við sáum niður-
stöðurnar, en við vorum líka ofur-
lítið skömmustulegir," sagði Ant-
onio Dal Monte prófessor. „Hús-
móðurstarfið er erfiðasta vinna
sem til er,“ sagði hann.
„Á ósköp venjulegum degi
brennir hún fleiri hitaeiningum en
íþróttamaður í keppni á Ólympíu-
leikunum. Húsmóðirin er augsýni-
lega sérstök tegund, því að hún
endurtekur þetta afrek dag eftir
dag, og það án þess að hita sig upp
eða þjálfa sérstaklega fyrir átökin.
Á átta stunda vinnudegi brennir
hún 1582 hitaeiningum, og við
tókum þá ekki með í reikninginn
störf sem t.d. eru aðeins einu sinni
í mánuði eins og að þvo gluggana,
sem er erfiðast af öllum störfunum
hennar. Þessi orkunotkun er meiri
en Ivan Lendl myndi eyða við að
sigra keppinaut í tveggja stunda
tenniskeppni. Ég verð að viður-
kenna að góða gamla húsmóðirin
gerir okkur skömm til,“ segir próf-
essorinn.
Það má til sanns vegar færa.
Karlar sem vinna kyrretustörf
brenna ekki nema 830 hitaeining-
um á dag, rúmlega helmingi minna
en konur þeirra sem halda heimili.
30 mínútna ganga heim frá búð-
inni með innkaupin brennir 130
hitaeiningum eða samsvarandi og
boðhlaupslið brennir í keppni. Það
tekur 36 hitaeiningar að hreinsa
baðherbergið á 10 mínútum.
Húsmæður ættu ekki
að skera matinn
um of við nögl
t>á er það spurningin hvað þurfi
að borða mikið til að búa yfir nægri
orku í heimilisstörfin. Húsmæður
ættu ekki að skera matinn um of
við nögl. 90 hitaeiningar fara t.d. í
að sópa í 25 mínútur, samsvarandi
hitaeiningamagninu í tveim eplum.
Uppþvottur í höndunum sem
stendur í eitt korter tekur 41 hita-
einingu og að hengja út þvott í 15
mínútur brennir um um 54 hitaein-
ingum. Þvottur eftir daginn sam-
svarar tveim súkkulaðistykkjum.
Tiltekt í 25 mínútur
samsvarar 3000 metra
sundspretti!
Samanburðurinn milli íþrótta og
heimilisstarfa virðist furðurverður.
t>að getur verið leiðinlegt að taka
til, en eftir að hafa unnið við það í
25 mínútur hafa allt að 85 hitaein-
ingar verið nýttar, jafnmikið og
framúrskarandi sundmaður eyðir í
3000 metrana!
Það eru margir í hópi karla sem
vefengja þessar niðurstöður. En
Maggie Holman er ekki hissa. Hún
er í hópi sundfólksins sem Bretar
sendu á Ólympíuleikana og helsta
þjálfun hennar fyrir keppnina í 100
metra bringusundi var að vinna
húsverkin og geta tveggja ára sonar
síns, Roberts.
„Konur sem hafa
eignast börn eru sterkari
andlega og líkamlega“
Maggie, sem nú er 32 ára, hætti
að keppa í sundi 1980, eftir Ólymp-
íuleikana í Moskvu. En þegar hún
hitti Ólympíuþjálfarann Frank
Dick af tilviljun, fór hún aftur að
láta sér detta í hug að keppa fyrir
hönd Bretlands. „Frank benti mér
á að konur sem hafa eignast börn,
séu sterkari líkamlega og andlega,
og Iagði til að ég færi aftur að
synda,“ segir hún.
„Það leikur enginn vafi á því að
maður þarf að vera í góðu formi til
að vinna heimilisstörfin. Þegar
dagurinn hafði liðið við að passa
Robert, búa um rúmin, hreinsa til
og elda var mig farið að langa
ósegjanlega mikið til að komast í
sund. Sund er ekki vinna, það er
aðferð til að slaka á eftir að hafa
unnið allan daginn við erfið störf
heima fyrir,“ segir þessi sund-
drottning.
Erfiðast að passa bam
Fyrir Ólympíuleikana var breska
sundliðið sent til Marseille í Frakk-
landi til þjálfunar. En þó að aðrir
í hópnum litu svo á að það væri
ákaflega strangt og erfitt að stunda
þjálfunina daginn út og daginn inn,
fannst Maggie hún bara vera í fríi.
„Það var fyrst og fremst vegna
þess að ég var laus við streituna
sem fylgir því að annast heimilið.
Maðurinn minn leit eftir Robert á
meðan ég var í burtu - og hann
varð að hvfla sig einn dag í rúminu
eftir að hafa séð um heimilisstörfin
í eina viku,“ segir Maggie.
Erfiðast af öllu er að passa barn
og þegar Maggie var í lokaþjálfun-
inni með hinum Ólympíuförunum
brenndi hún fleiri hitaeiningum en
félagar hennar vegna þess að hún
hafði Robert með sér.
„Ég er alls ekkert hissa á niður-
stöðunum úr ítölsku rannsókn-
inni,“ segir Maggie. „Heimilisstörf
eru ákaflega, ákaflega þreytandi.
Skipulagið þarf að vera hár-
nákvæmt og það er rosalega
streitumyndandi að passa hvaða
barn sem er. Og maður hefur ekki
fyrr lokið við eitt verk en verður að
vinna það upp á nýtt.“
Ekki eins erfitt að ganga
3 km á skíðum og vinna
heimilisstörf
í greininni er líka vitnað í Helen
Rollinson, fyrrverandi íþrótta-
kennara. Hún er móðir fimm ára
dóttur, Nikki, en er fljót að játa að
hún gæti ekki hugsað sér að vinna
einungis inni á heimilinu. Hún
vinnur nú sem íþróttafréttaritari
og vann við fréttaflutning frá Ól-
ympíuleikunum.
„Ég verð að viðurkenna að mér
finnst húsverk skelfilega erfið.
Frekar vildi ég fara í þriggja kíló-
metra skíðagöngu á hverjum
degi,“ segir hún.
Vísindamennirnir hafa ekki
nema eina lausn á því hvernig
draga megi úr leiðanum sem heim-
ilisstörfin valda og hafa sumir fund-
ið hana áður án aðstoðar spreng-
lærðra manna. Hún er einfaldlega
sú að fólk hjálpist að við að vinna
verkin. Báðar íþróttakonurnar
sem vísað er til hér að framan,
segja að mennirnir þeirra taki
sanngjarnan þátt í húsverkunum.
„Ég er heppin,“ segir Maggie.
„Maðurinn minn er mjög dugleg-
ur.“
Af hverju eru húsmæður
þá ekki íþrótta-
mannslega vaxnar?
En hvernig má það vera, að
húsmæður upp til hópa hafa ekki
sama sköpulag og íþróttastjörnur
fyrst þær nota svona mikla orku við
húsverkin? Dal Monte prófessor
veit svarið við þeirri spurningu.
Hann segir það vera vegna þess að
íþróttamenn brenni líkamsfitu
með því að nota þjálfunarkerfi þar
sem skiptast á strangar og hægar
æfingar. Vesalings húsmóðirin aft-
ur á móti tekur skorpur þar sem
hún þarf að afkasta miklu á ör-
skömmum tíma, og það er ekki
rétta aðferðin ef fólk er að sækjast
eftir fögrum líkamsvexti!
Prófessorinn leggur líka til að
heimilisstörfin séu unnin á þann
hátt að á skiptist erfíð verk sem
brenna hitaeiningunum og hægari,
það gefi líka takt í tilveruna.
Þannig myndist ágætt þjálfunar-
prógramm úr daglegu og nauðsyn-
legu verkunum.
Ef heimilisstörfin verða unnin
með hugarfari íþróttamannsins
rennur kannski einhvern tíma upp
sá dagur að ein keppnisgreinin á
Ólympíuleikunum verði að strauja
þvott!
Hvað fara margar hita- einingar til eftirfarandi?
Heimilisstörf íþróttir
Passa barn (1 Vi klst.) Elda mat í 90 mín. Strauja í 1 klst. Kaupa inn í 1 klst. Sópa gólfin Búa um rúmin Þvo gólf • Leikmaður í einum rugby-leik* Dans í 2 Idst. 10 mín. sundsprett 2 km hlaup Keppa 12 sinnum í 100 m hlaupi 3,5 km skíðagöngu Keppni í 1500 m sundkeppni

Carl Lewis er margfaldur gullverðlaunahafi frá Ólympíuleikum. En
samkvæmt útreikningum vísindamannanna eyða húsmæður meiri orku
við störf sín en þessi glæsilegi spretthlaupari.