Tíminn - 13.07.1996, Side 3

Laugardagur 1 3. júlí 1996
3
Uppbafstafur úr handriti Jóns lœrba Gubmundssonar frá 1597 sem hefur
ab geyma gubspjöll, pistla og altarisbcenir. Handritib má sjá á sýningu
Handritadeildar.
150 ára afmæli
Handritadeildar
Sýning á ýmsum kjörgripum
Handritadeildar stendur nú
yfir í Þjóöarbókhlöðunni. í til-
efni af því a& 150 ár eru libin
síöan Handritadeild Lands-
bókasafnsins var stofnuö.
Á sýningunni gefur meöal
annars að líta Kringlublaðið
svokallaða, þ.e. elsta brot sem
varðveist hefur úr Heimskringlu
Snorra Sturlusonar, handrit að
kvæði Jónasar Hallgrímssonar,
Ferðalokum, sem stundum hef-
ur verið kallað fegursta ástarljóð
á íslenska tungu og eiginhand-
arrit Hallgríms Péturssonar ab
Passíusálmunum sem stendur
til að gefa út í ljósprentaðri út-
gáfu ásamt stafréttum texta.
Handritadeildin er varðveislu-
stabur fyrir hvers konar ritaö
mál, fyrir utan opinber gögn en
þau fara í Þjóðskjalasafniö. í yf-
irliti um efni Handritadeildar
segir að þar sé varðveittur and-
legur og veraldlegur skáldskap-
ur, bæði í bundnu máli og
óbundnu frá fornu og nýju —
einkum þó frá 18. öld og síðar
— sem og þjóðlegur fróðleikur
eba þjóðsagnir af ýmsu tagi,
prédikanir og bænir, lækninga-
ráð, heimspeki og enn fleiri lær-
dómsiðkanir, ættartölur, endur-
minningar eða frásagnir, dag-
bækur og sendibréf, að viðbættu
tónlistar- eða nótnaefni og
handdregnum myndum og
kortum o.fl.
Öllum, jafnt leikum sem lærð-
um, er heimill aðgangur að
gögnum handritadeildar ab svo
miklu leyti sem ekki hvíla kvað-
ir á þeim en samkvæmt höfun-
dalögum þá getur höfundur lagt
kvaðir á verk sín sem gilda allt
að 50 árum eftir andlát hans.
-gos
Tilboö íslendinga um aöstoö viö Eystrasaltsríkin á
sviöi sauöfjárrœktar ekki gengiö eftir:
Otti viö búfjár-
sjúkdóma
íslendingar buöu Eystrasalts-
ríkjunum aðstoð á sviöi sauð-
fjárræktar á síðasta ári. Hug-
myndin hefur ekki gengiö eft-
ir og segir Guömundur
Bjarnason landbúnaöarráö-
herra hana ekki hafa getaö
gengiö upp eins og íslending-
ar settu hana upp vegna bú-
fjársjúkdómaumræðu og ótta
viö slíka sjúkdóma.
Þetta kom upp er rætt var um
samstarf Norðurlandaþjóöanna
við Eystrasaltsríkin og Rússland
og samskiptin sem em á sviði
landbúnaðar í þeim löndum á
fundi norrænna landbúnaðar-
rábherra sem haldinn var á
Húsavík fyrir skömmu.
Guðmundur segir yfirdýra-
lækni á íslandi og lækna þeirra
hafa verið ab fjalla um málið sín
á millum.
„Það eru bara þessi almennu
viðhorf að búfjárskjúkdómar
berist ekki á milli landa. Við
buðum að hingaö kæmu aðilar
frá þeim, bæði bændur og sér-
fræðingar til að kynnast okkar
sauðfjárrækt, hugsanlega að
flytja síðan sauðfjárstofna eða fé
héðan til Eystrasaltsríkjanna. En
það hefur ekki fengib hljóm-
gmnn, það er eiginlega það sem
hefur strandað í þessu búfjár-
sjúkdómatali," segir Guðmund-
ur Bjarnason.
-ohr
Reykjavík:
Fornleifar á 300 stöbum
Sjómenn og sjálfstœöar útgeröir hafa engan samningsrétt um verölagningu á
loönu eftir aö veröiö var gefiö frjálst. Formaöur Vélstjórafélagsins:
Gjörsamlega
vonlaust kerfi
„Mönnum finnst þetta ómögulegt
enda er þetta kerfi gjörsamlega
vonlaust," segir Helgi Laxdal for-
maöur Vélstjórafélags íslands um
meinta einhliöa ákvöröun loðnu-
verksmiöju um verölagningu á
loðnu og stýringu á veiöisókn.
Svo virðist sem sjálfstæöum út-
gerðarmönnum loönuskipa og
sjómönnum sé algjörlega haldiö
fyrir utan ákvarðanir um verö-
lagningu eftir aö verö á bræðslu-
fiski var gefið frjálst á sínum
tíma.
„Ég get ekki betur séð en ab þessi
venjulegi útgerðarmaður eigi orðið
engan talsmann," segir formaður
Vélstjórafélagsins. í því sambandi
bendir hann m.a. á að í deilum um
fiskverð á milli sjómanna og út-
vegsmanna séu fulltrúar þeirra síð-
astnefndu einatt í því að berjast fyr-
ir lækkun á fiskverði í stað þess að
taka höndum saman með sjó-
mönnum um hærra verð. Þessi af-
staða helgast m.a. af því að margir
útgerðarmenn hafa jafnframt hags-
muni að gæta í vinnslunni, öndvert
við þá sem eingöngu em í útgerð.
Hið sama gildir í loðnubransanum
þar sem mörg loðnuskipin em í
eigu verksmiðja.
Formaður Vélstjórafélagsins vek-
ur jafnframt athygli á því að frá því
verðlagning á bræðslufiski var gefin
frjáls hafa loðnuverksmiðjur sjald-
an eða aldrei haft það betra. Hann
telur aö það sé beint samband á
milli bættrar afkomu verksmiðja og
einhliða ákvörðunar um hráefnis-
verð. Hann undrast þau ummæli
sem höfð vom eftir Sverri Leóssyni,
útgerðarmanni Súlunnar EA, á dög-
unum um að hann vissi ekki hvað
hann fengi fyrir þá þrjá farma sem
skipið var þá búið að koma með að
landi. Helgi segist hafa haldið að
menn semdu um verð áður en byrj-
að væri að landa. Að öðmm kosti sé
þetta orðið álíka og hjá Kaupfélög-
unum hér á ámm áöur þegar menn
lögðu bara inn og tóku síðan út eft-
ir efnum og aðstæðum og djúpt á
uppgjörinu. -grh
Rats j árgagnahermir
seldur til Tékklands
Eftir aö Anna S. Hauksdóttir,
forstöðumaður Kerfisverkfræöi-
stofu Háskóla íslands, og Petr
Matema, forstjóri Flugleiösögu-
þjónustu Tékklands, höföu
undirritaö kaupsamning um
ratsjárgagnahermi, sem er ís-
lenskt hugverk snjallra tölvu-
meistara, var farið meö Tékk-
ana í smásýnisferö um Reykja-
vík. Komið var viö í Ráöhúsinu
og þaö skoðað.
Myndin var tekin í Ráðhúsinu
eftir undirritun samninga um
kaup á flugherminum frá íslandi.
Frá vinstri Sveinn Arnórsson, Iv-
an Uhlir, Anna S. Hauksdóttir,
Michael Thorsson, Petr Materna
og Þorgeir Pálsson.
Tímamynd JAK.
Internetsabgangur:
Mennta- og menning-
arstofnanir tengdar
Nær allar þekktar fomleifar
Reykjavíkur em tíundaöar í
fornleifaskrá Reykjavíkur hjá
Árbæjarsafni. Skráning fom-
leifa í bæjarlandinu er gmnd-
völlur minjavörslu Reykjavík-
ur. Fomleifunum er lýst í máli
og myndum í skránni og þær
færöar á kort.
Það kann að koma mörgum á
óvart hversu víða fornleifar
finnast í Reykjavík, því á for-
leifaskránni eru 300 fornleifar á
148 stöðum í Reykjavík.
Minjastaðir í borginni eru nú
merktir meb stöðluðum skiltum
með yfirskriftinni „Borgarminj-
ar". Stefnt er að því að semja
texta og merkja ýmsa þessara
staða enn betur til upplýsingar
fyrir fróðleiksfúsa.
Mennta- og menningarstofnan-
ir geta nú fengið aögang aö Int-
emetinu í gegnum Kennarahá-
skóla íslands. Samkvæmt ný-
geröum samningi KHÍ og INTIS,
Intemet á íslandi hf., er KHÍ
heimilt aö tengja mennta- og
menningarstofnanir sem
styrktar em af opinbem fé viö
intemetið í gegnum tengingu
KHÍ viö INTIS.
Nýmæli þessa endursölu-
samnings felst einkum í því
hvernig gjaldtökunni er háttað.
Hún fer eftir flutningsgetu sam-
bandsins milli INTIS og KHÍ og
sameiginlegri notkun mennta:
og menningarstofnana sem KHÍ
þjónar en ekki fjölda einstak-
linga eða stofnana eins og verið
hefur. „Þannig nýta samnings-
abilar sér hagkvæmni stærbar-
innar", segir Jónas Eyfjörð for-
stöðumaður íslenska mennta-
netsins. Þá segir Jónas að þær
mennta- menningarstofnanir
sem tengjast Internetinu í gegn-
um KHÍ geti fengið tækniaðstoð
frá Menntanetinu í stað þess að
kosta eigin tæknimann og að
kostnaður dreifist á fleiri aðila ef
þab þarf ab stækka tengingu.
-gos