Morgunblaðið - 20.12.2006, Qupperneq 32

32 MIÐVIKUDAGUR 20. DESEMBER 2006 MORGUNBLAÐIÐ
Eftir Kristján Jónsson
kjon@mbl.is
DANSKA eftirlitsskipið Triton var næst
Wilson Muuga þegar neyðarkall barst frá
skipinu sem var að stranda við Sandgerði.
Bað Landhelgisgæslan því danska skip-
herrann, Ulf Berthelsen, um að veita að-
stoð.
„Við sigldum á fullri ferð suður með
vesturströnd skagans og vorum komnir á
staðinn þegar klukkuna vantaði 25 mínútur
í sex,“ sagði Berthelsen. „Það voru því liðn-
ar um 45 mínútur frá því við fengum kallið
þar til við vorum á staðnum.
Við náðum sambandi við skipið og skip-
stjórinn sagði okkur að leki væri kominn að
skipinu, vatnshæðin í vélarrúminu væri um
hálfur annar metri og hann þyrfti að fá
dælu. Við settum gúmbát með átta manns í
sjóinn, þriggja manna áhöfn gúmbátsins og
fimm úr björgunarsveit, þeir höfðu með-
ferðis dælu.
Veðrið þar sem við lágum var sæmilegt,
líklega um sjö metra vindur á sekúndu og
nokkur bára en ekki neitt alvarlegt, hvergi
sáust hvítfextar öldur. En vegna grunn-
sævis þar sem Wilson Muuga lá gátum við
alls ekki komist nálægt skipinu. Við kom-
umst ekki nær en um það bil 1,6 km.
Gúmbátsmennirnir sigla í átt að skipinu,
við fáum skipstjórann til að kveikja á öllum
ljósum til þess að auðvelda okkur að finna
hann. Næstu boð sem við fáum eru klukkan
sex mínútur fyrir sex, um 10 mínútum eftir
að gúmbáturinn var settur út. Þá eru þeir
komnir í brimgarðinn og það er gersam-
lega útilokað fyrir þá að komast um borð í
skipið. Geysimikill sjór er við skerin þar
sem skipið strandaði og þeir segjast ekki
komast alla leið að því. Þeir sögðu okkur
nú að dælunni hefði skolað fyrir borð og
jafnframt fengum við að vita að slokknað
hefði á báðum utanborðsmótorunum.
Allt fjarskiptasamband rofnar
Þegar hér var komið sögu misstum við
allt fjarskiptasamband við mennina.
Við sendum hinn gúmbátinn okkar af
stað til að reyna að finna þá en það tókst
ekki. Það var líka farið að hvessa gríð-
arlega, vindurinn var kominn í um 15
metra á sekúndu, hann var á norðan. Við
höfðum þá samband við Gæsluna og sögð-
umst þurfa aðstoð þyrlu. Við fengum að-
stoðina, því miður tók það nokkra stund að
koma henni í loftið fannst mér en á hinn
bóginn stóðu þyrluflugmennirnir sig af-
burðavel þegar þeir voru komnir á staðinn.
Þeir voru einfaldlega frábærir, enginn hefði
getað staðið sig betur en þeir.
Þyrlumennirnir sáu fjóra menn í sjónum
og hófust strax handa við að bjarga þeim og
voru býsna fljótir að ná þeim upp. Um sama
leyti sáum við blikkandi ljós, við settum
gúmbátinn okkar aftur út og hann fann
björgunarbelti en engan í því. Og þegar
þyrlumennirnir sögðu okkar að hinir fjórir
mennirnir væru líka fundnir tókum við bát-
inn aftur um borð. Þá kom því miður í ljós
að einn af þessum fjórum var látinn.
Flugmaður þyrlunnar mat það svo að
mikilvægast væri að koma þeim sjö sem
hann var búinn að bjarga strax á sjúkra-
húsið og ég er alveg sammála því mati.
Einn af mönnunum í þyrlunni var orðinn
ákaflega kaldur. Áttundi maðurinn, sem var
látinn, var því skilinn eftir í sjónum og lög-
reglan fann hann nokkrum stundum síðar
þegar hann hafði rekið á land.
Mér þætti ákaflega vænt um að fá að
koma hér á framfæri djúpu þakklæti mínu
til bæði Gæslunnar og ekki síður sjúkra-
hússins í Keflavík. Allir sjömenningarnir
eru nú komnir aftur um borð og hafa það
gott. Mér fannst frábært hvað þeir fengu
góða meðhöndlun á sjúkrahúsinu, menn-
inrnir eiga varla orð yfir þær einstöku mót-
tökur,“ sagði Berthelsen.
Hann var spurður hver ástæðan gæti
verið fyrir því að báðir mótorar gúmbátsins
brugðust. „Ég er búinn að tala við áhöfnina
á bátnum. Það sem gerðist var að helj-
armikill brotsjór lyfti bátnum upp. Gúmbát-
urinn stóð alveg lóðréttur. Þetta hafa mót-
orarnir einfaldlega ekki þolað. Við vitum
samt ekki nákvæmlega hvað gerðist en
bátnum hvolfdi rétt á eftir og öllum mönn-
unum skolaði fyrir borð. Þeir stóðu smá-
stund í sjó upp að hnjám á skeri í brimgarð-
inum en þá kom feiknamikil alda og fleygði
þeim aftur í hafið.
Mér finnst þeir hafa staðið sig afburðavel
við þessar hræðilegu aðstæður. Þeir sýndu
fagmannleg vinnubrögð, héldu hópinn eftir
mætti og hjálpuðu hver öðrum. Þeir ákváðu
fyrirfram að sá sem var orðinn allt of kald-
ur skyldi verða hífður fyrst upp í þyrluna.
Þeir héldu alltaf ró sinni.
Að auki var björgunin frábært dæmi um
góða samvinnu okkar við Landhelgisgæsl-
una íslensku. Fyrst vorum við beðnir um
hjálp, síðan kom í ljós að við gátum ekkert
gert og þetta endaði með því að þeir björg-
uðu okkur. Þetta samstarf er alltaf ein-
staklega gott og ég held að báðir aðilar telji
það mjög mikilvægt,“ sagði Ulf Berthelsen,
skipherra á Triton.
Morgunblaðið/Kristinn
Morgunblaðið/Rax
Til bjargar Þyrla Landhelgisgæslunnar, TF-LÍF, sem bjargaði dönsku sjóliðunum.
„Gúmbáturinn stóð
alveg lóðréttur“
Morgunblaðið/Kristinn
Skipherrann Ulf Berthelsen á Triton. „Þeir sögðu okkur nú að dælunni hefði skolað fyrir
borð og jafnframt fengum við að vita að slokknað hefði á báðum utanborðsmótorunum“.
Aftur í höfn Danska eftirlitsskipið Triton í Reykjavíkurhöfn í gærkvöldi.
BJÖRGUNARAÐILAR eru
svartsýnir á að ná Wilson
Muuga yfirhöfuð af strandstað
enda illmögulegt að nálgast
það meira en 2,8 km frá hafi á
öðru skipi auk þess sem háir
garðar eru rétt aftan við skipið
og læsa það inni.
Mat björgunaraðila, sem
fylgdust með framvindu mála í
Jón sagði það síðan mjög lík-
legt að framhaldið yrði á svip-
aðan hátt og með strand Vik-
artinds árið 1997 í Háfsfjöru
með því að skipið yrði fjarlægt.
„Þetta er stórt skip og því
finnst manni líklegt að menn
hljóti að reyna að ná því í sund-
ur ef það liðast þá ekki í sundur
af sjálfu sér.“
gær á strandstað, var að nánast
útilokað væri að ná skipinu á
flot á ný. „Aðaláherslan er því á
að ná olíunni úr skipinu,“ sagði
Jón Gunnarsson, formaður
Slysavarnafélagsins Lands-
bjargar, í gær. „Aðalvinnan
beinist að því að leggja veg nið-
ur að flakinu svo unnt verði að
dæla olíunni á bíla.“
Svartsýnir á björgun skipsins
Strand flutningaskipsins Wilson Muuga við Sandgerði í gærmorgun
Eftir Hjálmar Jónsson
hjalmar@mbl.is
„AÐSTÆÐUR voru mjög erf-
iðar. Það brimaði talsvert mikið
og það var mikið myrkur. Þetta
voru afleitar aðstæður,“ sagði
Auðunn F. Kristinsson, sig-
maður á TF-LÍF, þyrlu Land-
helgisgæslunnar, en þyrlan
bjargaði sjö skipverjum af
danska varðskipinu Triton úr
sjónum af strandstað Wilson
Muuga snemma í gærmorgun.
Auðunn sagði að þeir hefðu
verið á leið út í vél til þess að
kanna aðstæður og til að setja
mann um borð í flutningaskipið
þegar komið hefði tilkynning
um að Triton saknaði sjö til átta
manna. Þeir hefðu þegar haldið
á slysstaðinn og verið komnir
þangað um 20 mínútum seinna.
„Við fundum þá nokkuð fljótt
eftir að við komum á vettvang.
Þeir voru í tveimur hópum. Við
farið með þá á sjúkrahús í
Keflavík. Einn hefði verið orð-
inn mjög þrekaður, en hinir
nokkuð sprækir miðað við að-
stæður. Mennirnir hefðu verið
vel búnir í vinnubjörgunarbún-
ingum og í uppblásanlegum
björgunarvestum.
Brimskaflar
Auðunn sagði að erfitt hefði
verið að standa að björguninni
við þessar aðstæður. Ölduhæð
hefði verið fimm metrar fyrir
utan. Það væri í sjálfu sér ekki
afleitt að síga í slíka ölduhæð en
þegar hún væri komin í brim-
skafla væri það orðið talsvert
erfiðara. Aðstæður hvað það
snerti hefðu verið mjög slæm-
ar.
Í áhöfn TF-LÍF eru fimm
manns, en í þessari ferð voru
sex, þar sem til stóð að setja
einn mann um borð í flutninga-
skipið.
fundum fjóra fyrst og fjóra
skömmu seinna. Það voru átta í
sjónum og þar af einn látinn,“
sagði Auðunn.
Hann sagði að það hefði auð-
veldað þeim að finna mennina í
sjónum að þeir væru með öfl-
uga nætursjónauka og lítil ljós
á björgunarvestum skipbrots-
manna sæjust úr mikilli fjar-
lægð ef það væri eitthvert
skyggni.
Auðunn sagði að þokkalega
hefði gengið að ná mönnunum
um borð. Hann hefði sigið niður
til þeirra og sótt einn sem hefði
verið orðinn mjög kaldur og
rætt við hina sem voru í sjón-
um. Þeir hefðu verið nokkuð vel
áttaðir og eftir það hefðu verið
sendar niður tvær og tvær
lykkjur í einu og þeir smeygt
sér sjálfir í þær.
Hann sagði að flogið hefði
verið með mennina upp á
Keflavíkurflugvöll og þaðan
Fundum mennina
nokkuð fljótt