Morgunblaðið - 23.12.2006, Blaðsíða 28

daglegt líf
28 LAUGARDAGUR 23. DESEMBER 2006 MORGUNBLAÐIÐ
Eftir Unni H. Jóhannsdóttur
uhj@mbl.is
Jólasveinarnir íslensku erugóðir gæjar sem jafnanleggja góðum málefnumlið. Nú eru þeir búnir að
hella sér í jafnréttisbaráttuna.
Femínistafélaginu fannst kominn
tími til þess að virkja jólasveinana
en það voru þau Hjálmar Sig-
marsson og Tinna Kristjánsdóttir
sem hrintu hugmyndinni í fram-
kvæmd. „Femínistafélagið vildi
taka þátt í jólagleðinni og okkur
fannst þessi tími ársins tilvalinn
til þess að koma jólaóskum okkar
á framfæri. Jólasveinarnir eru
góðir sendiboðar, enda nokkurs
konar sendiherrar jólanna,“ segir
Hjálmar. „Við fengum Tinnu til
þess að túlka myndrænt heitustu
óskir jólasveinanna en textinn vís-
ar í flestum tilfellum í þekktar
staðreyndir í jafnréttismálum og
óskir um úrbætur. Á hverjum
degi, síðan jólasveinarnir fóru að
koma til byggða, höfum við síðan
sett inn eina ósk á vefinn okkar,
www.feministinn.is, en þær eru
alls þrettán talsins. Viðtökurnar
hafa verið mjög góðar.“
– Var ekkert mál að finna óskir?
„Nei, nei, það var minnsta mál-
ið, erfiðast var að velja bara þrett-
án. Í flestum tilvikum eru þetta
alvarlegar óskir og margar þekkt-
ar. En okkur fannst líka mikil-
vægt að setja fram þær óskir að
karlmenn tækju og sýndu ábyrgð í
umræðunni um kynbundið ofbeldi
og í jafnréttisbaráttunni almennt
því það skiptir miklu máli. Við er-
um sannfærð um að allir jólasvein-
arnir eru femínistar og viljum líka
nota þeirra aðferðir, sem oft er á
léttari nótunum, til að vekja at-
hygli á baráttumálunum. Öllu
gamni fylgir þó alvara.“
– Er einhver ósk í sérstöku
uppáhaldi hjá þér ?
„Það er erfitt að velja á milli en
ég er hrifinn af óskinni hans
Stúfs. Hann vill sjá fleiri konur í
valdastöðum.“
Tinna Kristjánsdóttir er að eig-
in sögn með fjörugt ímyndunarafl
og pínu hvatvís. Hún var því ekki
lengi að segja já við þessu
skemmtilega verkefni þegar þess
var farið á leit við hana. „Sumt
var erfiðara að túlka en annað en
þetta var skemmtileg áskorun,“
segir rétthenta listakonan sem
teiknaði myndirnar með vinstri
hendi því það virkaði betur. „Þetta
eru allt svo réttmætar óskir að
það er erfitt að gera upp á milli
þeirra,“ segir hún aðspurð.
„Upphaldsjólasveinninn minn er
þó sá sem óskar sér þess að fleiri
jólasveinar séu konur.“
Jólasveinarnir virkjaðir
í jafnréttisbaráttunni
Morgunblaðið/Ómar
Femínistar Þau Tinna og Hjálmar eru í jólaskapi eins og jólasveinarnir og
hafa fengið þá í lið með sér í jafnréttisbaráttunni.
Femínistajólasveinar Erfiðast
reyndist að velja bara þrettán jóla-
sveina, en í flestum tilvikum eru
þetta alvarlegar óskir og margar
þekktar.
TENGLAR
.....................................................
www.feministinn.is
Eftir Sigrúnu Ásmundar
sia@mbl.is
Trausti Hraunfjörð, sonurminn, var að spekúlera í aðgifta sig af því að hann varólöglegur í landinu,“ segir
Ásta Hraunfjörð í upphafi samtals
sem snerist um að segja frá verslun
sem hún opnaði ásamt manni sínum
nýlega á Frakkastíg 7 í Reykjavík.
Trausti, sonur hennar, hafði sem sé
verið búsettur í Perú um skeið, nánar
tiltekið í Lima, og hann var svo heill-
aður af landinu að hann vildi setjast
að til frambúðar. „Trausti hafði verið
þarna sem ferðamaður fyrir nokkr-
um árum og hann kynntist ungri
prinsessu og varð ástfanginn. Þau
voru nýflutt í nýja íbúð þegar við
komum þarna og við hvöttum þau til
að láta verða af brúðkaupinu af því að
við vorum nú stödd þarna. Passinn
hans var útrunninn og það voru góð
ráð dýr að útvega stimpil í passann
og þá var ekki hægt að giftast. Við
ferðuðumst þess vegna alla leið til
Ekvador til að fá þennan stimpil, sem
var heilmikið ferðalag og mikil saga
þar, skal ég segja þér,“ heldur Ásta
áfram. Sú saga varð þó að bíða betri
tíma því nú snerist málið um ástæðu
þess að hún og Njáll Sigurjónsson,
maður hennar, opnuðu verslunina í
Reykjavík, en þar fást einmitt per-
úskar vörur.
Hugmyndin kviknar
Á meðan Ásta og Njáll voru í Lima
voru þau dugleg að fara á markaði,
þegar brúðkaupið var yfirstaðið og
allt stússið í kringum það, sem að
sögn Ástu voru víðáttumiklir og æv-
intýralegir. „Ein gata gat t.d. alveg
náð frá Hlemmi og að Naustinu,“ út-
skýrir Ásta. „Á einni voru kannski
bara buxur eða bara kjólar,“ bætir
hún við með mikilli áherslu á orðið
bara. „Jafnvel bara kjúklingar. Og
hænurnar voru þá undir borðinu,“
segir hún og hlær létt.
„Svo fór nú hugmyndin smátt og
smátt að mótast, ég gat náttúrlega
ekki keypt allt Perú … því síður alla
Lima,“ segir Ásta og hlær enn. „En
þetta voru svo fallegir hlutir allt sam-
an,“ nú dregur hún seiminn og verður
dreymin til augnanna. „Ég er auðvit-
að sjúk í búðir,“ segir hún svo prakk-
araleg.
„Jæja, við sáum að þetta gæti verið
góð hugmynd og fórum að kanna með
verð. Möguleikar á að flytja þetta
voru engir. Þá var bara allt sett í
gang og viku áður en við fórum heim
var ákvörðunin tekin … bara opna
búð,“ segir Ásta og vottar nánast fyr-
ir undrun í rödd hennar. „Fötin voru
það falleg að það var hreinlega ekki
hægt að ganga fram hjá þeim.“
Þegar heim var komið var undir-
búningi haldið áfram og Trausti vann
að því úti í Perú að koma á flutn-
ingaleið á milli landanna. Eftir
tveggja mánaða vinnu sá fyrir end-
ann á öllu saman og árangurinn leit
dagsins ljós, eins og áður segir, í
krúttlegu húsnæði við Frakkastíg 7.
Þar er að finna fatnað á alla fjölskyld-
una, allt frá smábarnafatnaði upp í
herrafatnað sem óhætt er að segja að
sé gjörólíkur því sem fólk á að venjast
í tískuverslunum landsins. Vöruúr-
valið á bara eftir að aukast því Ásta
og Njáll eru að vinna í því að auka
fjölbreytnina í því sem þau flytja inn.
Vörurnar eru framleiddar í Perú
undir vörumerkinu Lava, sem er
þeirra eigið merki og vísar í ætt-
arnafnið; Hraunfjörð.
Morgunblaðið/Golli
Skemmtilegt Ásta Hraunfjörð og Njáll Sigurjónsson, eigendur verslunarinnar Lava, klædd í perúska hönnun.
Ekki bara fatnaður Í versluninni er
líka að finna handtöskur og ýmiss
konar trémuni.
Hlýtt og skrautlegt Buxurnar eru vandaðar og á þær hafa verið handmál-
aðar myndir. Húfurnar eru úr blandaðri lama-ull.
Perúsk stemning við Frakkastíg
FEGRUNARLÆKNAR í Dan-
mörku upplifa mikla ásókn þung-
lyndra einstaklinga, sem eiga við
mörg önnur vandamál að glíma en
of lítil brjóst eða slappan maga, í
aðgerðir. Þeir eiga einfaldlega í
erfiðleikum með að standa undir
lífinu og tilverunni almennt.
Berlingske tidende segir marga
af færustu lýtalæknum Danmerkur
upplifa þetta vandamál. Einn af
þeim er Poul Harboe sem starfar
við einkasjúkrahús í Kaupmanna-
höfn og situr í stjórn Félags
danskra lýtalækna. Í ár hefur
hann stækkað brjóst 100 kvenna
og minnkað brjóst 60 annarra.
„Þriðji hver sjúklingur er á ein-
hverskonar geðlyfi þegar hann
kemur til mín og svokallaðar
gleðipillur eru mjög algengar. Ég
veit þetta, því sjúklingarnir þurfa
að upplýsa um lyfjatöku fyrir að-
gerðina,“ segir hann. Sumir þess-
ara sjúklinga eru í svo miklu
ójafnvægi að Harboe sér sig til-
neyddan að vísa þeim frá. Sömu
sögu hafa margir kollegar hans að
segja.
Sjálfsmorðstíðnin hærri
Lýtalæknarnir vita að fegrunar-
aðgerð er ekki ávísun á ham-
ingjuríkt líf. Þvert á móti sýndi
rannsókn, sem Harboe átti þátt í
að gera árið 2004, að þær konur
sem hafa látið stækka brjóst sín
eru oftar lagðar inn á geðdeild en
kynsystur þeirra. Sömuleiðis eru
þær í þrefaldri hættu á að fremja
sjálfsmorð á við aðrar.
Óhamingju-
samar í fegr-
unaraðgerð
heilsa