Morgunblaðið - 21.02.2007, Blaðsíða 28

28 MIÐVIKUDAGUR 21. FEBRÚAR 2007 MORGUNBLAÐIÐ
UMRÆÐAN
HINN 18. febrúar ræddust þeir
við í silfri Egils forseti Íslands, Ólaf-
ur Ragnar Grímsson og Egill Helga-
son. Þar komst forseti
Íslands svo að orði
spurður um „frum-
hlaup“ hjá Halldóri
Blöndal:
„Ég er nú búinn að
þekkja Halldór Blön-
dal lengi, og margt gott
um hann, en margt af
því sem hann sagði
byggðist nú ekki á rétt-
um skilningi á stjórn-
arskránni, var kannski
svona álíka brotalöm
eins og þegar hann var
að svara mér eftir inn-
setningarræðuna árið 2000. Í ræðu-
stól forseta Alþingis talaði hann um
Bandaríkin sem öflugasta þingræð-
isríki í veröldinni, en það er einmitt
kjarninn í Bandaríkjunum að það er
ekki þingræðisríki.“
Ég minnist þess ekki að hafa talað
um Bandaríkin sem „öflugasta þing-
ræðisríki í veröldinni“. Það hafa þá
verið mismæli: „þingræðisríki“ fyrir
„lýðræðisríki“. En auðvitað er þing-
ræðishefðin sterkari í Bandaríkj-
unum en í fljótu bragði virðist. Um
þau hefur Bjarni Benediktsson
skrifað: „Þar er forsetinn kosinn af
þjóðinni, og hann útnefnir ráð-
herrana, sem eru þinginu óháðir.
Með þessu er mikið vald lagt í hend-
ur einum manni, meira en vér Ís-
lendingar mundum þola nokkrum
manni til lengdar.“ En ég hef ræð-
una, sem Ólafur Ragnar Grímsson
vitnaði til, fyrir framan mig. Þar er
Bandaríkjanna hvergi getið, en um
þingræðið hafði ég m.a. þetta að
segja:
„Þingræðið er runnið
Íslendingum í merg og
blóð. Lýðræði án þing-
ræðis er hugmynd í
lausu lofti á meðan lýð-
ræði sem byggir á
þingræði er besta þjóð-
félagsform sem við
þekkjum. Það er ekki
gamall rammi utan um
dautt málverk heldur
lifandi þáttur í þjóð-
félagsmyndinni sem
endurnýjar sig í sífellu.
Þingræðið getur aldrei
verið í fárra höndum af því að þjóðin
velur þá sem með það fara og end-
urnýjar umboð sitt ef henni svo sýn-
ist eða felur öðrum að taka við ef hún
kýs það heldur. Það er einmitt styrk-
ur þingræðisins að stjórnmálamenn
verða að leggja verk sín undir dóm
kjósenda og þar með þjóðarinnar á
fjögurra ára fresti og kynna stefnu-
mál sín næsta kjörtímabil. Þá reynir
á trúverðugleika þeirra og mann-
dóm. Enginn er sjálfkjörinn. Þetta
þekkjum við úr sögunni, sögu þings-
ins og sögu stjórnmálaflokkanna.“
Enn fremur sagði ég:
„Þegar við Íslendingar fengum
ráðherra 1. febrúar 1904 þótti sjálf-
sagt að hann hefði stuðning meiri
hluta Alþingis á bak við sig og hefur
svo verið jafnan síðan að rík-
isstjórnir hafa stuðst við meiri hluta
Alþingis og þar með haft stuðning
meiri hluta þjóðarinnar. Ekki er fyr-
ir það að synja að þeirri hugmynd
hefur verið hreyft af og til að ráð-
herrar skuli ekki vera úr hópi al-
þingismanna og að ríkisstjórn geti
jafnvel setið óháð Alþingi en slíkar
hugmyndir hafa verið andvana
fæddar, enda samræmast þær ekki
lýðræðishefð Íslendinga og eru í
bága við réttlætiskennd þeirra.“
Í rauninni hef ég ekki miklu við
þetta að bæta. Við Ólafur Ragnar
Grímsson höfum verið á öndverðum
meiði í pólitík og ég skil ekki hvað
fyrir honum vakir með spjalli hans í
Silfri Egils. Hann skilur mig heldur
ekki, þegar ég tala um stjórnarskrá
og þingræði. Og við það verður að
sitja. En ég get ekki stillt mig um að
snúa ummælum hans um mig upp á
hann sjálfan: „Ég er nú búinn að
þekkja Ólaf Ragnar Grímsson lengi,
og margt gott um hann.“
Athugasemdir við
ummæli forseta Íslands
Halldór Blöndal gerir at-
hugasemdir við ummæli forseta
Íslands
» Við Ólafur RagnarGrímsson höfum
verið á öndverðum
meiði í pólitík og ég skil
ekki hvað fyrir honum
vakir með spjalli hans í
Silfri Egils.
Halldór Blöndal
Höfundur er þingmaður
Norðausturkjördæmis.
Í MORGUNBLAÐINU í gær
reyndi Kjartan Magnússon með
óvenju lágkúrulegum hætti að
varpa ábyrgð ríkisstjórnarflokk-
anna á pólitískum yfirhylm-
ingum með fjármálaóreiðu
Byrgisins á fyrrverandi borg-
arstjóra Ingibjörgu Sólrúnu
Gísladóttur, Steinunni Valdísi
Óskarsdóttur og borgarfulltrú-
ann Björk Vilhelmsdóttur. Rek-
ur hann í grein sinni, líkt og um
meiri háttar uppgötvun rann-
sóknarblaðamanns væri að
ræða, að Reykjavíkurborg hafi
styrkt Byrgið og greitt fyrir
dvöl þeirra borgarbúa sem þar
leituðu meðferðar. Þetta hefur
aldrei verið leyndarmál. Þvert á
móti þá óskuðu fulltrúar Sam-
fylkingar eftir samantekt um
viðskipti borgarinnar við Byrgið
4. janúar sl. Sú samantekt kom
9. janúar, þar voru viðskiptin
við Byrgið rakin og í lok minn-
isblaðsins segir orðrétt, und-
irritað af núverandi borg-
arstjóra, Vilhjálmi Þ.
Vilhjálmssyni: „Ekki er talið að
Reykjavíkurborg hafi sérstökum
eftirlitsskyldum að gegna gagn-
vart Byrginu þar sem hvorki er
um að ræða sérstaka starfsemi
á vegum borgarinnar né heldur
hefur sérstakur þjónustusamn-
ingur verið gerður við Byrgið.
Eftirlit með nýtingu þeirra
styrkveitinga sem Byrgið hefur
fengið felst í árlegu mati á þeim
upplýsingum sem Byrgið skilar
inn um reksturinn…“
Kjartan veit fullvel að
Reykjavíkurborg hefur hvorki
fjárhagslegt né faglegt eftirlit
með starfsemi sem er fjár-
mögnuð af ríkinu og því gátu
borgaryfirvöld ekkert vitað um
fjármálaóreiðu Byrgisins eða þá
misnotkun sem þar átti sér stað,
ekki frekar en stjórnarand-
staðan á þingi. Um þetta vissu
hins vegar ákveðnir fulltrúar
ríkisstjórnarflokkanna á Alþingi
og í ríkisstjórn en þögðu um
það þunnu hljóði. Þar brást eft-
irlitsskyldan. Það má því furðu
sæta að Kjartan skuli leggjast
svo lágt sem raun ber vitni til
þess eins að koma höggi á Ingi-
björgu Sólrúnu Gísladóttur,
þann stjórnmálamann sem Sjálf-
stæðisflokkurinn virðist óttast
mest. Auðvitað er samt ekkert
hægt að fullyrða að hún hefði
ekki bara orðið fyrir ómálefna-
legum aðdróttunum einhvers
annars sjálfstæðismanns hvort
sem er.
Kjartan líkir ógæfu Byrg-
ismálsins við „krás á köldu
svelli“ sem Samfylkingin hafi
reynt að gera sér mat úr með
því að heimta skýringar á því af
hverju stjórnvöld sinntu ekki
eftirlitsskyldu sinni með fjár-
munum og þeim einstaklingum
sem þar sættu andlegri og lík-
amlegri misnotkun. Hvílík
smekkleysa! Það er ekki við
Samfylkinguna að sakast ef
Kjartan upplifir flokk sinn eins
og afvelta rollu á köldum klaka.
Dofri Hermannsson
Nýtt met í lágkúru
Höfundur er varaborgarfulltrúi og
framkvæmdastjóri þingflokks
Samfylkingarinnar.
FYRIR skömmu ritaði ég grein
um feluleik og tvískinnung Vinstri
grænna í stóriðjumálum. Þar benti
ég meðal annars á að Tryggvi
Friðjónsson, fulltrúi
Vinstri grænna í
stjórn Orkuveitu
Reykjavíkur, studdi á
sínum tíma samning
milli Alcan og orku-
veitunnar um fyr-
irhugaða risastækkun
á álverinu í Straums-
vík. En segja má að
það hafi verið þessi
samningur sem í raun
gaf (vinstri) grænt
ljós á þessa fram-
kvæmd.
Þessi opinberi
stuðningur fulltrúa Vinstri grænna
við álversframkvæmdir er afar
merkilegur í ljósi málflutnings for-
ystumanna þar á bæ, sem hamast
við að telja fólki trú um andstöðu
flokksins gegn byggingu álvera.
Samanber dæmið hér að framan
þá virðast fulltrúar hans ekkert
síður vera stóriðjusinnar þegar því
er að skipta. Forystumennirnir
vilja láta annað í veðri vaka þegar
þeim hentar. Áhugi þeirra á um-
hverfisvernd virðist því lítið annað
en orðagjálfur einstakra þing-
manna VG í ræðustól Alþingis.
Orðagjálfur sem fulltrúar flokksins
í sveitarstjórnum víða um land
taka lítið mark á eins og dæmin
sanna.
Fulltrúi VG vill ekki
umhverfismat
Nýjasta dæmið er frá Mos-
fellsbæ, þar sem bæjarfulltrúi
Vinstri grænna samþykkti hiksta-
laust óafturkræfar vegafram-
kvæmdir á umdeildu svæði í Mos-
fellsdal og sat þar sæll á bekk með
fulltrúum Sjálfstæðisflokksins. Og
til að bíta höfuðið af skömminni lét
þessi umhverfisvæni fulltrúi sig
heldur ekki muna um að fella til-
lögu um að senda framkvæmdina í
umhverfismat!
Sannarlega athyglisverð afstaða
í ljósi þeirrar áherslu á umhverf-
isvernd sem for-
ystumenn VG vilja
halda á lofti. Hvað
skyldu þau Stein-
grímur J., Ögmundur
og Kolbrún segja um
þessa snöfurmannlegu
framgöngu bæjarfull-
trúa flokksins í Mos-
fellsbæ?
Vinstri grænir
styðja álver á
Húsavík
En það er ekki bara
á suðvesturhorninu
sem þessi tvískinnungur Vinstri
grænna í umhverfismálum blasir
við. Dulin stóriðjustefna flokksins
gægist víðar fram undan sauð-
argærunni. Meirihlutinn í bæj-
arstjórn Húsavíkur á síðasta kjör-
tímabili, Húsavíkurlistinn,
undirritaði til að mynda samning
við Alcoa vegna áforma fyrirtæk-
isins um að byggja 250 þúsund
tonna álver við Húsavík.
Steingrímur J. Sigfússon for-
maður VG hefur ávallt eignað sér
hlutdeild í tilurð Húsavíkurlistans
á sínum tíma og því bera Vinstri
grænir heilmikla ábyrgð á samn-
ingnum við Alcoa, og þeirri fram-
kvæmd sem í raun og veru er haf-
in með orkurannsóknum á
Norðausturlandi.
Opinber stuðningur
VG við álver á Húsavík
Og þetta er ekki allt, því oddviti
Vinstri grænna í bæjarstjórn Ak-
ureyrar, Baldvin H. Sigurðsson,
hefur opinberlega lýst yfir stuðn-
ingi við byggingu álvers við Húsa-
vík og er mikill hvatamaður að
þeirri framkvæmd. Baldvin hefur
til dæmis lýst því yfir að hann sjái
ýmsa atvinnuskapandi möguleika
felast í áliðnaðinum!
Þetta er hraustlega mælt hjá
Baldvin og stuðningur hans við
fyrirhugaðar álversframkvæmdir
er mikill og án fyrirvara.
Skildu forystumennirnir
vita af þessu?
Í ljósi alls þessa er ekki að
undra þótt fólk eigi erfitt með að
skilja málflutning Vinstri grænna,
sem sýknt og heilagt reyna að
telja þjóðinni trú um að þeir séu á
móti álverum og stóriðju.
Dæmin hér að framan sanna að
þeir eru engu minni álverssinnar
en aðrir ef því er að skipta, en
miðað við málflutning forystu-
manna flokksins er annað hvort
um það að ræða að þeir eru löngu
dottnir úr sambandi við hinn al-
menna flokksmann eða þá að hinn
almenni flokksmaður er löngu
hættur að taka mark á forystunni.
Hvort sem um er að ræða þarf
fólkið í landinu að sjá í gegnum
þennan blekkingarleik Vinstri
grænna. Kjörnir fulltrúar þeirra
víða um land eru margir ákafir
stóriðjusinnar, þeir styðja og
stuðla að risastækkun í Straums-
vík, og þeir styðja leynt og ljóst
byggingu álvers við Húsavík.
Hverju svarar forysta VG
þessu? Hvað segið þið Steingrímur
J., Ögmundur, Kolbrún Halldórs
og fleiri frambjóðendur VG við
framgöngu ykkar manna? Svara
þau eða þegja þunnu hljóði?
Vinstri grænir segja
eitt en gera annað
Guðjón M. Ólafsson fjallar um
umhverfis- og stóriðjustefnu
Vinstri grænna
»Dulin stóriðjustefnaflokksins gægist víð-
ar fram undan sauð-
argærunni.
Guðjón M. Ólafsson
Höfundur vinnur sem mælingamaður.
EITT lykilatriði varðandi sam-
þættingu innflytjenda inn í íslenskt
samfélag er íslenskukennslan. Um
það erum við öll sam-
mála. Í nóvember til-
kynnti mennta-
málaráðneytið að það
ætlaði að ráðstafa 100
milljónum í styrki til
íslenskukennslu í ár.
En í byrjun janúar
var reyndar tilkynnt
að það væru 70 millj-
ónir. Það vakti athygli
mína, og ég spurði í
Morgunblaðinu hvað
hefði komið fyrir, og
bætti líka við fleiri
spurningum.
Svarið sem kom frá
Áslaugu Huldu Jóns-
dóttur, ráðgjafa
menntamálaráðherra,
í Morgunblaðinu þann
26. janúar var að „70
milljónum verður út-
hlutað til þess að
styrkja nám-
skeiðahald í íslensku
og 30 milljónum verð-
ur úthlutað til annarra
verkefna, s.s. nám-
skrár- og námsefn-
isgerðar og þjálfunar
kennara.“
Gott að vita það núna. En í grein-
inni í Fréttablaðinu 2. janúar, „Ráð-
stafa 70 milljónum í íslensku-
kennslu í ár“, er alls ekki minnst á
hinar 30 milljón krónurnar. Gæti
það verið að blaðamaðurinn hefði
gleymt að segja frá þessi atriði? Já,
kannski. Þannig að ég vil líka
spyrja, hvað kom fyrir þá áætlunina
um að námskeiðin yrðu ókeypis,
sem menntamálaráðneytið tilkynnti
í grein í sama blaði þann 11. nóv-
ember, „Ríkið býður ókeypis nám-
skeið í íslensku“? Kannski gleymd-
ist það líka, og var hvorki sagt frá í
janúar, né svarað í bréfinu hennar
Áslaugar. Við sjáum til.
Áslaug var að mestu
leyti dugleg að svara
spurningum mínum, en
það var eitt svar sem
vakti athygli mína,
þegar spurt var hvort
þessi námskeið væru
hluti af vinnutíma, þá
svaraði Áslaug: „Það er
ekki menntamálaráðu-
neytisins að vera með
tilskipanir á þessu
sviði.“
Af hverju ekki? Get-
um við ekki gert betur?
Jú, því trúi ég. Til
dæmis getur mennta-
málaráðuneytið boðið
fleiri kennara þeim fyr-
irtækjum sem sækjast
eftir þeim til að kenna
erlendu starfsfólki sínu
íslensku, hvar sem
þessi fyrirtæki eru á
landinu. Það væri
kannski skynsamlegra
en að bjóða aðeins ein-
um fræðsluaðila, Mími,
þann heiður að fá
styrki frá ríkinu.
Ég vil þakka Áslaugu fyrir að
svara fljótt. Það er ljóst að það er
ennþá margt að gera í íslensku-
kennslunni. En ég trúi því að við
getum öll skapað fyrirmyndarland í
innflytjendamálum.
Ennþá margt að
gera í íslensku-
kennslunni
Paul F. Nikolov fjallar
um málefni innflytjenda
Paul F. Nikolov
» Það er ljóstað það er
ennþá margt að
gera í íslensku-
kennslunni. En
ég trúi því að við
getum öll skap-
að fyrirmynd-
arland í innflytj-
endamálum.
Höfundur er rithöfundur og fram-
bjóðandi Vinstri grænna í alþing-
iskosningum 3. sæti í Reykjavík norð-
ur.