Morgunblaðið - 05.04.2007, Blaðsíða 29

MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 5. APRÍL 2007 29
Auris - Nýtt upphaf.
www.toyota.is
matvælaframleiðslu
dýrara hér á landi en
annarsstaðar og þar af
leiðandi verður mat-
varan dýrari. Auk þess
sem laun þeirra sem
vinna við matvælafram-
leiðslu hér eru hærri en
annarsstaðar.
Víkverji velur alltaf
Íslenskt fram yfir inn-
flutt. Hann veit t.d að ís-
lenskir nautgripir fá að
sprikla úti hálft árið,
borða gras og fá ekki lyf
nema þeir veikist alvar-
lega sem gerist sjaldan
með slíka kjötgripi. Vík-
verji vill frekar borga
meira fyrir íslenskt heldur en inn-
flutt kjöt sem hann veit ekki hvaðan
kemur, hvernig var uppalið og
kannski unnið af fólki á hálfgerðum
þrælalaunum.
Verksmiðjuframleitt kjöt er ekki
vænlegur kostur að mati Víkverja;
gripir sem eru inni í þrengslum alla
ævi, fá bara tilbúið fóður og eru
sprautaðir með hormónum eru ekki
heillandi á diskinn og Víkverji vonar
að Íslendingar vilji ekki fá slíkan
landbúnað til landsins bara til að
spara örfáar krónur.
Víkverji undrast oftmáttleysi vinstri
handar hjá ökumönn-
um vorrar þjóðar.
Þeir virðast ekki með
nokkru móti geta lyft
upp hendinni eða
hreyft puttana til að
gefa stefnuljós og þá
gildir einu hvort þeir
eru að taka beygju,
skipta um akgrein eða
fara út úr hringtorgi.
Ljóti ósiðurinn það.
Það myndi auðvelda
svo mikið í umferðinni
ef ökumenn væru
duglegri við að gefa
stefnuljós.
x x x
Víkverji hefur tekið eftir því aðlandar hans kvarta stöðugt
undan háu matvælaverði, allt sé svo
dýrt að það sé varla hægt að borða
hér á landi, en síðan kemst eitthvað í
tísku, eins og kókosolía sem kostar
morðfjár, og þá geta allir keypt það.
Víkverji er sammála því að matvæli
mættu alveg vera ódýrari en Vík-
verji gerir sér líka grein fyrir því að
matvælaframleiðsla er ekki ókeypis.
Eins og annað á Íslandi er hráefni til



  
 víkverji skrifar | vikverji@mbl.is
Íslensk súkkulaðiegg eru flest efekki öll með merkingu semkemur í veg fyrir að hnetuof-
næmissjúklingar geti notið þeirra.
Þetta þýðir ekki að eggin innihaldi
hnetur heldur vilja framleiðendur
ekki ábyrgjast að hnetuagnir úr ann-
arri framleiðslu þeirra hafi ekki bor-
ist í eggin.
„Innlendir sælgætisframleiðendur
hafa verið að átta sig á að hnetuof-
næmi er lífshættulegt,“ segir Guð-
mundur Freyr Sveinsson, faðir
Kjartans Sveins. „Þeir hafa brugðist
við þessu með því að bæta við á sína
framleiðslu textanum: „Gæti inni-
haldið hnetur í snefilmagni“. Ástæð-
an er sú að sömu vélar eru notaðar
við framleiðslu á þessu sælgæti og
öðru sem inniheldur hnetur. Mér
finnst þetta hins vegar mjög ódýr leið
því það væri miklu eðlilegra að hafa
vöruna hnetulausa, líkt og tíðkast
með erlent sælgæti.“
Hann segir nær allt íslenskt sæl-
gæti merkt með þessum hætti. „Eins
og þetta horfir við mér eru verk-
smiðjurnar að fría sig ábyrgð með
þessu því allar líkur eru á því að eng-
ar hnetur séu í þessari framleiðslu.
Þær ættu einfaldlega að skipta fram-
leiðslunni upp eftir því hvort fram-
leiðslusvæðin eru hnetufrí eða ekki.
Við sem erum ekki með hnetuofnæmi
myndum ekki sætta okkur við inni-
haldslýsingu sem segði að varan gæti
innihaldið banvænt efni. Það á að
vera hægt að segja af eða á um inni-
haldið - það á ekki að vera í boði að
segja í innihaldslýsingu að vara
„gæti“ innihaldið eitthvað.“
Foreldrar Kjartans Sveins þora
ekki að taka áhættu með að gefa hon-
um venjulegt páskaegg þótt þeir telji
litlar líkur á að hnetur leynist í því.
„Vinafólk okkar ætlar að bræða
súkkulaði sem á að vera hnetulaust í
mót og búa til páskaegg handa hon-
um,“ segir Guðmundur sem vildi
gjarnan geta verið laus fyrir þá fyr-
irhöfn. „Auðvitað eiga framleiðend-
urnir að þjónusta þessa ofnæm-
iseinstaklinga, á sama hátt og boðið
er upp á mjólkurlaus páskaegg.
Sennilega sjá þeir sér ekki hag í því
vegna þess hversu hópurinn er lítill
en fyrir þann hóp er það mjög leið-
inlegt.“
„Ofurmerkingar“ ekki góðar
Að sögn Brynhildar Briem hjá
matvælasviði Umhverfisstofnunar er
nánast allt íslenskt súkkulaði fram-
leitt í verksmiðjum þar sem hnetur
eru einnig meðhöndlaðar. „Þær eru
undir sama þaki og á sama lager og
súkkulaðið og því kemur fram á
merkingu framleiðandans að súkku-
laðið geti innihaldið hnetur í snef-
ilmagni,“ segir hún.
Aðspurt hvort stórmál sé að binda
þannig um hnúta að hægt sé að
tryggja að ekki séu hnetuagnir í vör-
unni segir Brynhildur: „Verksmiðjan
yrði þá að hætta algerlega með allar
vörur sem innihalda hnetur því hún
tekur ekki ábyrgð á þessu ef vara
með hnetu er framleidd í sama húsi
og súkkulaðið sem um ræðir. Það er
ekki víst að varan innihaldi hnetur en
þar sem framleiðendurnir vita hvað
hnetuofnæmi er alvarlegt hafa þeir
sett þessa merkingu á til öryggis.“
Hún segist ekki geta lagt mat á
hvort merkingarnar séu óþarfar. „Á
ráðstefnu um öryggi matvæla sem
haldin var fyrir tveimur árum kallaði
fulltrúi neytenda þetta ofurmerk-
ingar og taldi þær ekki góðar fyrir
neytandann. Hið besta fyrir neytand-
ann væri þó auðvitað að einhver tæki
sig til og væri með verksmiðju þar
sem hnetur koma ekki inn fyrir dyr
þannig að þetta væri ekki álitamál.
Framleiðandinn gæti þá sótt um það
til okkar að geta merkt vöru sína sem
örugglega lausa við hnetur og mark-
aðssett hana sérstaklega.“
Engin hnetulaus páskaegg
Morgunblaðið/ÞÖK
Egg Feðgarnir Guðmundur Freyr Sveinsson og Kjartan Sveinn Guðmunds-
son. Vinafólk ætlar að bræða erlent súkkulaði í egg handa Kjartani.
Meðan flestir krakkar bíða spenntir eftir að komast að því hvaða tegund og stærð
af páskaeggi bíður þeirra á páskadag veltir Kjartan Sveinn Guðmundsson því fyrir
sér hvort hann fái egg eða ekki. Bergþóra Njála Guðmundsdóttir komst að því að
það er ekki einfalt að vera fimm ára og með hnetuofnæmi þegar páskarnir nálgast.