Morgunblaðið - 05.04.2007, Qupperneq 48
48 FIMMTUDAGUR 5. APRÍL 2007 MORGUNBLAÐIÐ
MINNINGAR
Það er með brosi og
hlýhug í hjarta sem við
minnumst ömmu okkar Þórunnar
Mogensen eða ömmu Tótu eins og
hún var kölluð meðal barnabarnanna.
Amma Tóta var ekki þessi dæmi-
gerða amma. Nei, amma Tóta var
uppátækjasöm, lífleg, ótrúlega glett-
in, skemmtileg og alltaf á ferðinni.
Fyrstu minningarnar sem tengjast
ömmu Tótu eru ýmis ferðalög sem
hún var óþreytandi að taka okkur
barnabörnin með sér í. Hvort sem
það voru bústaðaferðir, tjaldferðalög,
bíltúrar eða eitthvað annað voru
barnabörnin alltaf velkomin með.
Amma Tóta átti margar sérkennileg-
ar setningar sem enginn annar sagði.
Amma lét mann sækja eitthvað út á
„altarn“ en ekki svalir, amma talaði
um að „dobbla“ einhvern til þess að
gera eitthvað, og það var sko hægt að
„dobbla“ ömmu Tótu til þess að gera
ýmislegt!
Amma var alltaf sanngjörn og hlý,
en gat verið ströng og ákveðin, sem
eflaust var nauðsynlegt til þess að
hemja barnabarnahópinn. Setningar
eins og „núna er amma voðalega reið“
með meðfylgjandi hvössu augnaráði,
en glettni í augum, fengu mann til
þess að hlýða á örskotsstundu og
færa nú fram bros á vör.
Í seinni tíð breyttist hlutverk
ömmu Tótu nokkuð. Eins og gengur
og gerist urðu samskipti barna-
barnanna og annarra í fjölskyldunni
minni eftir því sem menn stofnuðu
fjölskyldur og höfðu minni tíma. Með
þessum breyttu tímum varð amma sú
sem færði fréttirnar. Við fengum allt-
af mjög nákvæmar og skemmtilegar
sögur af öllum hinum barnabörnun-
um sem sagðar voru af stolti og að-
dáun. Mikið eigum við eftir að sakna
þessa.
Það er sárt að kveðja ömmu Tótu,
hins vegar sitja eftir ótrúlega margar
og fallegar minningar sem gleðja og
verma hjartað.
Regin og Birta.
Nú við þessi tímamót, þegar amma
er farin, hugsar maður til baka og
rifjar upp allar þær stundir sem mað-
ur átti með henni ömmu Tótu. Mun-
um við þegar við komum í íbúðina
hennar uppi í Breiðholti sem litlir
peyjar, þá var það þannig að geymsl-
an inn af forstofunni reyndist vera
endalaus uppspretta af fjársjóði fyrir
okkur guttana. Við byggðum óendan-
lega mikið af skipum, geimskipum,
flugvélum og öðrum farartækjum úr
kubbunum og sprengdum út um alla
stofuna aftur og aftur. Þegar maður
hugsar til baka finnst manni ótrúlegt
hvað hún tók þessum látum okkar
alltaf með stakri ró, því við vorum alls
ekki þeir fyrirferðarminnstu né hljóð-
látustu. Einnig elskuðum við það að
horfa á barnatímann á Stöð 2 hjá
henni á gamla lampatækinu hennar.
Svo eldaði hún fyrir okkur og var hún
þá að alltaf að malla „gúffí gúffí“ og
kryddaði hún það á sinn hátt. Þess
ber að geta að hún spilaði mikið af
hjónakapli við okkur og með undra-
verðum hætti náði hún yfirleitt að
vinna og voru Selfossmeldingarnarr
óspart notaðar. Ógleymanlegar eru
ferðirnar okkar sem við fórum að
gefa öndunum brauð við tjörnina.
Jæja amma, nú er komið að leiðarlok-
um. Vonandi hefur þú það gott núna
og flatmagar einhvers staðar í sól og
hita, sem þú kunnir svo vel við. Kær
kveðja frá okkur systkinunum,
Sólveigu, Helga, Hrafni og
Hjalta Sigvaldabörnum.
Þórunn Málfríður
Jónsdóttir Mogensen
✝ Þórunn Mál-fríður Jóns-
dóttir Mogensen
fæddist í Vest-
mannaeyjum 27.
október 1925. Hún
lést á Landspít-
alanum við Hring-
braut 26. mars síð-
astliðinn og var
útför hennar gerð
frá Fossvogskirkju
2. apríl.
Elsku Tóta, nú ertu
farin svo snöggt að
mér finnst, en þér einni
líkt. Lagðir aftur aug-
un þín í hinsta sinn.
Í huga mér varst þú
alveg einstök frænka:
Svo ljúf, góð og gef-
andi.
Ljúft er að minnast
allra jólanna í æsku á
Reynivöllunum. Já,
það var mér sérstakt
tilhlökkunarefni að
augum líta hvíta jóla-
lurkinn sem og hvítu
og rauðu englana á stofuskenknum.
Þegar ég hugsa til þessara stunda
finn ég ilminn af jólasteikinni.
Allt lék í höndum þér, svo einstak-
lega smekkleg varst þú hvort heldur
var í mat eða drykk.
Eins og við systurnar segjum svo
oft þegar við sjáum eitthvað fallegt og
smekklegt með gleði í hjarta „þetta
er svo Tótu-legt“.
Oft hringdir þú í okkur systurnar,
þegar við vorum að ljúka vakt í Bir-
kiturninum og sagðir: „Ég verð með
eitthvað ilmandi gott í ofninum þegar
þið komið“.
Þú reyndist okkur eins og mamma
númer tvö – sem og móðursystir þín
Dótla. Báðar voruð þið okkur stoð og
styttur í fyrstu skrefum okkar í höf-
uðstaðnum Reykjavík.
Mikið var notalegt að finna ilminn
úr ofninum, lesa erlendu tímaritin,
bragða á kræsingunum og ekki síður
að setjast við gluggan í Tjarnargöt-
unni og horfa yfir tjörnina sumar sem
vetur, því fylgdi einstakur sjarmi.
Þú hafðir alveg einstakt lag á að
láta öðrum líða vel. Margar fórum við
ferðirnar niður í Silla og Valda til að
kaupa eitthvað gott til að elda. Tóta
mín, þú sannarlega markaðir fótspor
í uppeldi mitt, sem ber að þakka.
Sérstaklega þótti mér vænt um að
eiga stund með þér og fólkinu þínu á
áttræðisafmælinu þínu. Þú varst þá
sem endranær svo glæsileg og fín.
Nú er komið að kveðjustund.
Hafðu kæra þökk fyrir allt og allt.
Hvíl í Guðs friði.
Elsku mamma, megi Guð og góðar
vættir styrkja þig í sorginni, svo og
ástvini alla.
Sólrún Árnadóttir.
Látin er ástkær móðursystir mín
og velgjörðarkona.
Það er skrítið til þess að hugsa að
eiga ekki framar eftir að heyra í Tótu
frænku. Tóta var mjög ættrækin og
hélt sínu fólki saman. Fylgdist vel
með öllu sem var að gerast. Hún miðl-
aði upplýsingum af kostgæfni og
nærgætni og sá til þess að manni
kæmi ekki á óvart að heyra af gleði og
sorgum fjölskyldumeðlima. Það er
dýrmætt að vera samheldin fjöl-
skylda. Í því liggur mikill fjársjóður
sem ekki viðhelst nema við ræktum
frændgarðinn. Hver verður nú mið-
punkturinn, sem heldur okkur sam-
an?
Til margra ára hefur Tóta verið
ómissandi hluti af samveru fjölskyld-
unnar í sumarbústað foreldra minna.
Í framtíðinni verður engin Tóta til að
spekúlera í dönsku blöðunum, spila
hjónakapal, nú eða bara leggja sig.
Án efa verður Tóta með í anda og
fylgist með frá nýjum heimkynnum.
Við munum ábyggilega rifja upp
minningar og hugsa til hennar með
söknuði.
Mér er ofarlega í huga þakklæti til
Tótu fyrir allt það sem hún gerði fyrir
mig og mína. Hún var örlát og rausn-
arleg í öllu sem hún gerði og gaf. Til-
hugsun um „orlofsferðir“ mínar á
barnsaldri til Reykjavíkur vekur
minningar. Tóta sótti mig í rútuna og
ég fékk að afgreiða í Birkiturninum.
Var það mikil upplifun og launin
ósjaldan rífleg í formi góðgætis af
ýmsu tagi. Jólasveinarnir sem gáfu í
skóinn hjá Tótu í Tjarnargötunni
voru stórskrítnir. Þeir létu sér ekki
nægja að troðfylla skóinn í gluggan-
um, heldur fylltu þeir alla skó í for-
stofunni jafnframt.
Hún tók á móti mér þegar ég hóf
nám í Versló og bjó ég þá hjá henni
um tíma. Sveitastúlkunni frá Selfossi
leið ekki vel í borgarumhverfinu, en
Tóta umvafði mig með hlýju og gjaf-
mildi og sá til þess að mig skorti ekk-
ert til sálar eða líkama. Hún gekk
meira að segja úr rúmi fyrir mig svo
vel færi nú um prinsessuna, en sjálf
lét hún sér stofusófann duga.
Tóta var um margt á undan sinni
samtíð. Á yngri árum var hún frum-
leg og bjó heimili sitt nýstárlegum
hlutum, sem ekki þekktust víða.
Þannig var hún að nokkru fyrirmynd
um það að ekki þarf ávallt að steypa
allt í sama farið. Frænka var stolt
kona og bjó sem slík yfir reisn og
innri styrk. Hún var lítið fyrir að flíka
sínum tilfinningum, en næm á tilfinn-
ingar annarra. Á erfiðum stundum í
lífi mínu veitti hún styrk og huggun
með óeigingjarnri umhyggju sinni.
Þótt við vitum öll að hverju nýju lífi
fylgir dauði eigum við ávallt erfitt
með að sætta okkur við dauðann, jafn
óumflýjanlegur og hann nú er. Sökn-
uður í hjarta, jafnvel þótt við trúum
því af einlægni að dauðinn sé í raun
nýtt upphaf. Að leiðarlokum þessa til-
verustigs er ég þakklát fyrir að al-
mættið skyldi gera okkur Tótu að
samferðakonum. Hún var samofin lífi
mínu, mér fyrirmynd, vinkona og
sálufélagi um margt.
Ég og fjölskylda mín biðjum sálu
Tótu frænku blessunar. Megi algóður
Guð vernda hana og styrkja í nýjum
heimkynnum.
Börnum hennar, fjölskyldum
þeirra, systrum og ástvinum vottum
við dýpstu samúð og biðjum Guð að
styrkja þau öll.
Kristín Hafsteinsdóttir.
Elsku Tóta mín. Nú er kallið kom-
ið. Þú ert loksins búin að fá hvíld í
kroppinn þinn.
Ég á mjög margar góðar og
skemmtilegar minningar um þig,
Tóta frænka.
Ég man þegar þú vannst hjá Fé-
lagsmálastofnun, þá leigðir þú sum-
arbústað á hverju sumri uppí Mun-
aðarnesi, fyrir þig og barnabörnin.
Auðvitað fékk ég alltaf að fljóta með.
Þú tókst mig í hóp barnabarnanna,
það munaði engu um að hafa eina
skottu með. Ég átti margar skemmti-
legar stundir þarna í sumarbústaðn-
um með ykkur. Margt var brallað í
bústaðnum, við krakkarnir fórum í
yfir eða einhverja ratleiki, farnar
voru gönguferðir um svæðið og oft
var spilað. Spilastokkarnir voru aldr-
ei langt undan í þessum ferðum. Þú
kenndir þeim sem læra vildu hjóna-
kapal. Þegar ég var orðin nógu gömul
til að skilja kapalinn þá varstu ekki
lengi að kenna mér hann. Yfirleitt
þegar við hittumst þá settumst við
niður með spilin. Eins og þú orðaðir
það alltaf; „á ég að busta þig núna,
Berglind?“ Við gátum spilað þennan
kapal svo klukkutímum skipti. Ég
man að mamma og pabbi skildu aldr-
ei þessi hróp og köll þegar við vorum
að spila. Því setningar eins og
„Stopp“, „oh, hvað gerði ég vitlaust
núna“ og „þetta spil á að fara á und-
an“ hljómuðu oft þegar við spiluðum
hjónakapal. Núna er ég svo heppin að
þú ert búin að kenna mömmu þetta
skemmtilega spil þannig að ég get
„bustað“ hana uppí sumó.
Ég var mjög ung þegar þú byrjaðir
að gefa mér einn og einn mokkabolla í
afmælisgjöf. Það er líka þér að þakka
að ég á orðið nógu marga bolla, til að
ég geti haldið stórt kaffiboð. Ég er
þér mjög þakklát fyrir þetta.
Eftir að þú hættir að vinna þá hafð-
ir þú mikinn tíma fyrir sjálfa þig. Spil
og bækur fylgdu þér ávallt. Ég held
að enginn hafi lesið jafn margar bæk-
ur og þú. Alltaf þegar maður hitti þig
þá voru kiljurnar aldrei langt undan.
Þú varst ekki lengi með hverja bók.
Stundum, ef bókin var spennandi, þá
vaktir þú bara fram á nótt til að klára
hana. Yfirleitt voru þetta bækur á
ensku eða dönsku. Með þessu móti
hélstu tungumálakunnáttunni mjög
vel við.
Elsku Tóta frænka. Ég á eftir að
sakna þín mikið, en ég á margar ynd-
islegar minningarnar sem ég geymi í
hjarta mínu. Takk fyrir allar sam-
verustundirnar.
Þín,
Berglind.
Elsku hjartans bróð-
ir minn.
Það er erfitt til þess
að hugsa að þú sér far-
inn frá okkur að eilífu. Ég var farin að
hlakka til að koma til þín í sauðburð í
vor, eins og ég hef gert sl. 6 vor.
Mér var samt farið að finnast að
tíminn væri að renna út hjá þér, eftir
að ég hitti þig eftir áramótin. Ég sat
oft og hugsaði, hvað get ég gert? Þess
vegna kom símhringingin frá Sigga
bróður mér ekkert svo á óvart. Hún
hjó mig samt fast.
Samvinna okkar í sauðburði tókst
svo ótrúlega vel þó svo að ég hefði
varla verið innan um fé í um 25 ár þar
á undan. Við gátum alltaf fundið sam-
eiginlega lausn á vandamálunum.
Stundum slógum við fram setning-
unni: „Hvað heldurðu að pabbi hefði
gert? svona eða hinsegin?“ Mér
fannst að pabbi hlyti að vera að fylgj-
ast með okkur og vísa okkur á lausnir
vandamálanna.
Það gladdi mig alltaf að sjá hve feg-
inn þú varst þegar ég kom á vorin.
Hve oft þú sagðir: „Ég gæti þetta
aldrei án þín.“ Hve þakklátur þú varst
þegar sauðburði var lokið og mín ekki
þörf lengur.
Okkar samleið byggðist upp á ann-
an hátt heldur en almennt gerist.
Eftir að foreldrar okkar fluttu aft-
ur í Miðhús 1954 frá Hlíð, fæddist ég.
Þið systkinin öll komin á unglingsár
og Ásta systir að stofna eigin fjöl-
skyldu. Þar sem ég lenti inni á Land-
spítala nokkurra mánaða gömul og
var þar til 4 ára aldurs varst þú orðin
tvítugur þegar ég kom aftur heim.
Hin systkinin flutt að heiman. For-
eldrar okkar orðnir nokkuð gamlir.
Þér fannst þú ekki geta farið líka. Það
þurfti að sinna þessu fyrirferðarmikla
barni töluvert.
Það varð því ákvörðun þín að vera
kyrr og aðstoða þau við búskap og
barnauppeldi þó svo að áhugamál þín
væru allt önnur. Þig langaði líka að
fara en skyldurækni þín leyfði það
ekki.
Pabbi treysti þér best fyrir jörðinni
sem hann unni svo heitt. Ósáttur
varstu um tíma, veit ég, en svo þróað-
ist þú bara inn í þetta ferli og festir
rætur. Í öllum mínum bernskuminn-
ingum varstu til staðar fyrir mig. Á
þig treysti ég fullkomlega og til þín
leitaði ég með allar mínar spurningar
og vandamál. Þú druslaðist áfram
með mig í eftirdragi. Í fjárhúsin, reka
féð, í fjósið þar sem þú sagðir mér
sögur á meðan þú varst að mjólka. Ég
sat hinum megin við flórinn og hlust-
aði af athygli. Þú meira að segja fórst
upp í Miðhúsadal og slóst dálítinn
grasblett þar og fluttir svo heyið heim
á Mósu gömlu. Bara til að sýna mér
hvernig þetta hefði verið gert þegar
þú varst barn.
Þegar ég var níu ára langaði mig
svo mikið í gítar. Þar sem peningar
voru af skornum skammti leitaði ég til
þín. Við sömdum um að ef ég hjálpaði
þér í fjárhúsum, að sópa jötur og
fleira, myndir þú borga mér nokkrar
krónur fyrir hvert verk. Þetta tók mig
heilan vetur. Um vorið fékk ég að fara
suður til Reykjavíkur með peninginn
og Guðný systir hjálpaði mér að
kaupa gítarinn.
Alla tíð hef ég verið þér þakklát
fyrir þetta. Og gítarinn var mikið not-
aður. Margt mætti fleira telja upp frá
þessum árum en það myndi fylla heila
bók. Eftir að ég fullorðnaðist og flutti
suður var alltaf gott samband á milli
okkar. Ég og fjölskylda mín komum
oft norður og dvöldum oft töluvert.
Og þegar þú komst suður reyndir þú
að koma til mín þó að þinn frítími væri
lítill og erfitt að komast frá. Síðustu
Guðfinnur Stefán
Finnbogason
✝ Guðfinnur Stef-án Finnbogason
fæddist á Miðhúsum
í Kollafirði í
Strandasýslu 13.
febrúar 1938. Hann
lést 10. febrúar síð-
astliðinn og var
jarðsunginn frá
Kollafjarðarnes-
kirkju 17. febrúar.
árin fækkaði því miður
heimsóknum okkar.
Breyttar aðstæður.
Við töluðumst við í
síma nokkuð reglulega.
Á síðasta afmælisdegi
þínum í fyrra, 13. febr-
úar, hringdi ég í þig og
óskaði þér til hamingju
með daginn og sagði
þér að sonur minn,
Óskar Ingi, hefði eign-
ast dóttur þann dag
sem var skírð, Elísabet
Olga. Ég held að það
hafi þér þótt ánægju-
legt.
Ég elska þig og kem til með að
sakna þín mikið, bið að heilsa pabba,
mömmu, Sigga, syni mínum, og
Bubba frænda. Ég veit að þau hafa
tekið þér opnum örmum.
Þín systir,
Bjarney.
Það var í janúar 1983 sem ég kom
með móður minni að Litla-Fjarðar-
horni í Kollafirði, þá sjö ára gamall.
Þá var búið á hverjum bæ í hreppnum
og margt um manninn.
Einn af íbúunum í hreppnum var
Guðfinnur og bjó á Miðhúsum, ekki
langt frá mínum bæ. Það voru alltaf
mikil samskipti milli Litla-Fjarðar-
horns og Miðhúsa, og þá sérstaklega í
leitum og smalamennskum, því að
Guðfinnur átti alltaf meiripartinn af
því sauðfé sem var frá öðrum bæjum.
Ég man eitt skiptið þá hringdi Guð-
finnur og spurði hvort ég og Fúsi
bróðir minn myndum reka hans fé af
stað á móti honum, því hann ætlaði að
reka það heim. Við gerðum það, og
þegar við hittumst á leiðinni og hann
var að fara að taka við fénu dregur
hann upp úr vasa sínum ópalpakka og
segir: „Gjörðu svo vel Steinar, þið
megið eiga þennan pakka, hann er svo
þungur í vasa.“ Þessari setningu
gleymi ég aldrei þótt ég hafi verið
ungur á þessum tíma. Þegar ég komst
svo til meira vits og aldurs tókst mikill
vinskapur á milli okkar Guðfinns og
hjálpuðum við hvor öðrum mikið.
Minn kæri Guðfinnur! Nú ertu á
braut horfinn og enn meira tómarúm
myndaðist fyrir botni Kollafjarðar.
Mér finnst ég eiga margt ósagt við þig
en aldrei fundið rétta tímann til að
segja það. En elsku Guðfinnur, ég á
þér margt að þakka í gegnum tíðina.
Þegar ég komst á vinnualdur varstu
með stjórnina á löndunargengi fyrir
Hólmadrang og þá fékkstu mig í það
gengi. Svo aftur seinna með rækju-
bátana, bæði á Hólmavík og Drangs-
nesi. Og þegar þú gast ekki séð um
það treystirðu mér fyrir því. Ég
minnist líka oft spilakvöldanna á
Hólmavík og ferðanna á þau. Þá var
mikið hlegið og gantast. Þetta var
skemmtilegur tími, og svo þegar við
sátum við eldhúsborðið í Miðhúsum
og spiluðum brids. Það var mjög
skemmtilegt. Það er hægt að telja
margt og mikið upp Guðfinnur minn
sem ég get þakkað þér fyrir, ég kem
því bara ekki öllu fyrir núna. En eitt
er það sem þú átt miklar og stórar
þakkir skildar fyrir. Það var var hlýja
þín, hughreysting og hjálp á allan hátt
þegar Franklín heitinn var að deyja
og eftir það. Ég hefði ekki getað hugs-
að mér að fá einhvern annan til mín en
þig til að segja mér hvað var í vænd-
um með hann. Eftir að ég flutti héld-
um við sambandi og líka þó að ég flytti
hingað til Danmerkur. Mér þótti
rosalega vænt um þegar þú hringdir í
mig á nýársdag, en mér fannst það
alltof stutt símtal, ég ætlaði að
hringja í þig og tala við þig á afmæl-
isdaginn þinn.
Elsku Guðfinnur minn. Það sló mig
rosalega að heyra um fráfall þitt og
alltaf finnst mér jafn óréttlátt þegar
einhver deyr sem manni finnst ekki
kominn tími á. En elsku Guðfinnur
minn. Ég kveð þig með skarð í hjarta,
því á eftir eins góðum félaga og vini og
þér er erfitt að sjá.
Ég og fjölskylda mín vottum öllum
aðstandendum dýpstu samúð.
Steinar frá Litla-Fjarðarhorni.