Morgunblaðið - 26.11.2007, Qupperneq 8

8 MÁNUDAGUR 26. NÓVEMBER 2007 MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Upp með Vestfirði!
Pantanir: 456-8181- jons@snerpa.is
Vestfirska forlagið
Ábekingarnir
Það var nokkru fyrir bæjar-
stjórnarkosningarnar árið
1966, að maður nokkur
gekk á fund Bjarna Guð-
björnssonar útibússtjóra
Útvegsbankans á Ísafirði
og bað um víxillán til heim-
ilisþarfa, en Bjarni neitaði.
Litlu síðar hittir maðurinn
Matthías Bjarnason, sem
var efstur á lista sjálf-
stæðismanna á Ísafirði, og
segir honum frá erindis-
lokum sínum hjá Bjarna,
sem var framsóknarmaður.
Matthías segir honum að
láta sig fá eyðublaðið. Dag-
inn eftir afhendir Matthías
manninum víxilinn á ný og
segir honum að fara aftur
til Bjarna og sjá hvort hann
neiti aftur.
Þá voru komnir átján ábyrgðarmenn á víxilinn eða allur framboðslisti
sjálfstæðismanna í réttri röð frá Matthíasi sjálfum og niður í heiðurssætið.
Bjarni keypti víxilinn og ekki er annað vitað en bankinn hafi í fyllingu
tímans fengið peningana sína til baka með skilum.
Fæst í bókaverslunum um land allt
Verð: 1,900,-kr.
SENDIHERRA Þýskalands á Ís-
landi, Karl-Ulrich Müller, afhenti
Hamborgartréð á Miðbakka í fer-
tugasta og annað sinn á laugardag-
inn. Tréð er þakklætisvottur til ís-
lenskra sjómanna sem færðu
stríðshrjáðum börnum í Hamborg
matargjafir eftir síðari heimsstyrj-
öldina. Skólakór Kársnesskóla söng
jólalög undir stjórn Þórunnar
Björnsdóttur þegar ljósin voru
tendruð. Að athöfninni lokinni var
boðið upp á heitt súkkulaði og góð-
gæti í Listasafni Reykjavíkur.
Morgunblaðið/Golli
Ljósin tendruð á Ham-
borgartrénu í 42. sinn
ÞÓR Jakobsson, veðurfræðingur,
vinnur nú að heimildarmynd um ferð
kanadíska rannsóknar- og fræðslu-
skipsins Explorer hingað til lands og
héðan til A-Grænlands fyrir rúmu ári.
Eins og fram hefur komið í fréttum
sökk Explorer úti fyrir Suðurskauts-
landinu fyrir helgi eftir að hafa steytt
á ísjaka. Allir sem um borð voru í
skipinu komust lífs af.
Þór tók þátt í ferðinni, sem skipu-
lögð var af ferðaskrifstofunni Nonni
Travel á Akureyri. Með í för var einn-
ig Sveinn M. Sveinsson, kvikmynda-
gerðarmaður og framkvæmdastjóri
Plús Film, og er myndin afrakstur
ferðarinnar.
Mjög vel styrkt
Að eigin sögn hélt Þór fyrirlestra
um Ísland og hafís en hann segir að í
ferðinni hafi verið siglt inn í Scoresby-
sund á A-Grænlandi, þar sem hafís er
að jafnaði mikill, og siglt í kringum
stóra klettaeyju, Milne-eyju, í botni
fjarðarins. Eins og fram kom í Morg-
unblaðinu í gær hefur Explorer kom-
ið margoft hingað til lands og segir
Þór að ekki hafi verið óalgengt að
skipið hafi siglt meðfram ströndum
landsins og farþegar og skipverjar
gengið á land í fjörðum landsins til
þess að skoða íslenska náttúru.
Að sögn Þórs var Explorer mjög
vel styrkt einmitt til þess að hægt
væri að sigla í gegnum hafís og var í
báðum ferðum þeim er hann fór með
skipinu, sú fyrri var árið áður, tölu-
vert siglt í gegnum ís. „Samkvæmt
minni reynslu, frá því á hafrann-
sóknaskipinu Bjarna Sæmundssyni,
er ekki auðvelt að sigla inn í Sco-
resby-sund en Explorer var mjög öfl-
ugur og fór tiltölulega auðveldlega í
gegnum ísinn,“ segir Þór og segist
furðu lostinn yfir örlögum skipsins.
Svo öflugt hafi það verið.
Gera mynd um Explorer
Ljósmynd/Jóhanna Jóhannesdóttir
Explorer Á efri myndinni má sjá Explorer á Scoresbysundi en á þeirri
neðri má sjá þá Svein M. Sveinsson, t.v., Þór Jakobsson og Lúðvík Blöndal.
Eftir Elvu Björk Sverrisdóttur
elva@mbl.is
STAÐA grágæsastofnsins virðist
sterk í ár eftir tvö mögur ár undan-
farið, að sögn Arnórs Þ. Sigfússonar,
dýravistfræðings og starfsmanns
Verkfræðistofu Sigurðar Thorodd-
sen, en hann hefur fylgst með gæsa-
stofnum hér við land frá árinu 1993.
Rannsóknirnar byggjast á því að
skoða vængi gæsa sem veiðimenn
láta Arnóri í té en ár hvert skoðar
hann þúsundir vængja. Arnór segir
vængina vera mælikvarða á varpár-
angur stofnanna. „Ef varpárangur-
inn er lélegur er ungahlutfallið lágt í
veiðinni og svo öfugt,“ segir Arnór.
Þá gefi vængjarannsóknirnar hug-
mynd um hversu mikið sé drepið af
ungum og fullorðnum fuglum. „Þetta
notum við til að túlka breytingar sem
við sjáum í stofnum. Stofnarnir hafa
allir verið að breytast en mishratt,“
segir Arnór. Mestar hafi breyting-
arnar orðið á heiðagæsastofninum
sem hafi vaxið hvað mest. „Honum
virðist hafa fjölgað aftur eftir að hafa
verið í jafnvægi á tímabili.“
Byrjað var að telja gæsastofnana
um 1950, en talning á stofnunum fer
fram í Bretlandi ár hvert, þar sem
fuglarnir hafa vetursetu. Árið 1950
var stofn heiðagæsa um 30.000 fuglar
en er nú um 300.000 fuglar.
Stofn helsingja tvöfaldast
Arnór segir að hinir stofnarnir hafi
einnig vaxið, t.d. hafi helsingjastofn-
inn tvöfaldast á undanförnum rúm-
um áratug og eru nú um 60.000-
70.000 fuglar í honum. Grágæsir eru
á bilinu 100.000-150.00 fuglar, en
blesgæsastofninn er sá eini sem hef-
ur fækkað í. Blesgæs hefur verið frið-
uð, en gera má ráð fyrir að sá stofn sé
um 24.000 fuglar. Arnór segir að
fjölgun í gæsastofnunum frá seinni
hluta síðustu aldar og fram á síðustu
ár megi rekja til aukins fæðufram-
boðs á vetrarstöðvum. „Það er meira
ræktað af korni og grasi þannig að
þær hafa það betra yfir veturinn,“
segir Arnór.
Það sem valdi fækkun á blesgæs-
inni sé að hún verpi á Grænlandi, en
viðkomubrestur hafi orðið í stofnin-
um undanfarið og því hafi ungar ekki
komist á legg.
Spurður hvort of mikið sé orðið af
stærstu gæsastofnunum segir Arnór
að sjálfsagt séu skiptar skoðanir um
það. Bændur séu sjálfsagt ekki
ánægðir með beit gæsa sem valdið
geti staðbundnum skemmdum, sér-
staklega á vorin. „En veiðimenn eru
harla ánægðir með vöxtinn,“ bætir
hann við.
Þegar Arnór hóf rannsóknir á
gæsastofnunum starfaði hann hjá
veiðistjóra en hefur undanfarin ár
stundað rannsóknirnar á eigin vegum
og á vegum VST. „Ég reyni að halda
þessu áfram og hef sótt um styrki til
þess,“ segir hann.
Grágæsastofninn er
sterkur eftir mögur ár
Aldur Vængir af fullorðnum grá-
gæsum, t.h. T.v. af ungum gæsum.
KVENFÉLAGASAMBAND Íslands
afhenti meðgöngudeild Landspít-
alans fóstursírita um helgina. Sírit-
inn er færanlegur og notaður til að
fylgjast með líðan barna á með-
göngu allt frá 28. viku.
Á meðgöngudeildinni dvelja kon-
ur með vandamál tengd meðgöngu,
svo sem sykursýki eða yfirvofandi
fyrirburafæðingu. Í Kvenfélaga-
sambandi Íslands eru 200 kvenfélög
með um 9.000 meðlimi sem sinna
störfum sínum í sjálfboðavinnu. Sí-
ritann keyptu kvenfélög víða að af
landinu.
Meðgöngu-
deildin fær
góða gjöf
Morgunblaðið/Golli