Morgunblaðið - 04.11.2008, Blaðsíða 18

18 Daglegt líf
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 4. NÓVEMBER 2008
Það er hart í ári hjá okkur Borgfirð-
ingum um þessar mundir, eins og
hjá öðrum landsmönnum. Á síðasta
degi októbermánaðar heyrði frétta-
ritari af uppsögnum hjá a.m.k. fjór-
um fyrirtækjum í Borgarnesi, sem
hvert fyrir sig var að segja upp allt
upp í 15 manns. Margir útlendingar
finna heldur betur fyrir því, þeir
hafa ekki getað millfært peninga til
ættingja sinna erlendis og eru jafn-
framt að missa vinnuna hér. Útlend-
ingar hafa sagt mér að þeir ættu
jafnvel sparnað í íslenskum krónum
og vita ekki hvernig þeir geta tekið
þessa peninga með sér úr landi þeg-
ar og ef þeir fara.
  
En hvers vegna ættu þeir að vilja
fara? Í heimalöndum þeirra er
ástandið sums staðar alls ekki betra
og viðvarandi atvinnuleysi. Hér hafa
menn greitt sína skatta og gjöld,
eiga hér heimili og margir hverjir
eru með fjárhagslegar skuldbind-
ingar hér, rétt eins og við hin.
Mikilvægt er að útlendingar sem
hér eiga heima njóti sömu réttinda
og aðrir, en nú heyrist að mörg fyr-
irtæki segi helst upp útlendu starfs-
fólki. Gleymum ekki jafnrétti og
mannúð þrátt fyrir að harni á daln-
um.
  
Foreldrafélag Grunnskólans stendur
fyrir sölu á skólafatnaði eitt árið
enn, en um er að ræða fatnað fá
Henson. Undanfarin ár hefur Spari-
sjóður Mýrasýslu stutt þessi kaup
um 50% en hefur nú lækkað styrk-
inn niður 35% á flík og styrkir ein-
ungis eina flík á einstakling. Í bréfi
frá Foreldrafélaginu segir að notkun
skólafatnaðar í grunnskólum hafi
tvímælalaust mikla kosti í för með
sér og hafi sýnt og sannað á und-
anförnum árum að draga megi úr
mismunun og einelti í skólum. Sem
foreldri hef velti ég þessum fullyrð-
ingum fyrir mér því ég fæ ekki séð
hvaða miklu kosti skólafatnaður hef-
ur í för með sér, fyrir jú utan þá hag-
ræðingu sem felst í merktum fatn-
aði. Ennfremur hef ég engar
sannanir fyrir því að skólafatnaður
dragi úr einelti eða mismunun. Hins
vegar er göfugt að bjóða föt á góðu
verði og e.t.v. munu nemendur upp-
lifa einhvers konar samkennd í
skólamenningunni þegar þeir eru í
fatnaði merktum skólanum og
Sparisjóðnum.
  
Ekki er hægt annað en minnast á
körfuboltann sem hefur verið stolt
okkar og yndi. Ég kíkti á seinni hálf-
leikinn í leik Skallagríms og Grinda-
víkur í „Fjósinu“ alræmda en undir
því nafni hefur heimavöllur Skalla-
gríms í Borgarnesi gengið und-
anfarin ár og ekkert úrvalsdeildarlið
hefur getað bókað sigur á þessum
velli undanfarin ár. Í lok leiks voru
tölurnar 59-126 ógnvekjandi áminn-
ing um erfiðleika okkar á síðustu
mánuðum og það sem koma skal. En
samt var ekki annað hægt en dást að
baráttu þessara ungu leikmanna
Skallagríms. Kannski er hugsanlega
framtíðin bara nokkuð björt ef vel
verður á málum haldið. Hvort sem
erfiðleikum hjá Sparisjóði Mýra-
sýslu er um að kenna eða ekki vant-
ar allavega meira fjármagn í körfu-
boltann. Nú fara menn nýjar leiðir í
því að styrkja Skallagrím því að-
keyptan liðsauka verðum við að fá ef
ekki á illa að fara. Blöð liggja á kaffi-
stofum fyrirtækja og þar er hægt
skráð sig í áskrift sem styrktarað-
ilar.
VESTURLAND
Guðrún Vala Elísdóttir fréttaritari
byggð hans og hann verði að leita
til sjúkrahússins ef eitthvað komi
fyrir. „Ríkið gerir ekki of mikið. Ég
er að reyna að létta undir með
starfsfólkinu og sjúklingunum. Það
er nú ekki öðruvísi,“ segir hann.
Sigurður er fæddur og alinn upp
í Reykjavík en hefur búið í Keflavík
í 37 ár. Síðast starfaði hann sem bíl-
stjóri en hætti að vinna þegar hann
komst á eftirlaunaaldur, þótt hann
hafi ekki miklar tekjur. „Ég varð að
læra að lifa upp á nýtt og spara en
reyni þó að lifa eins og maður.“
Þarf ekki skömmtun
Það hefur gengið ágætlega hjá
Sigurði að spara, eins og gjafirnar
til Heilbrigðisstofnunarinnar sýna.
„Ég er alinn upp við þetta, er orð-
inn það gamall. Þegar ég er að
segja frá því hvernig lífið var fyrir
Eftir Helga Bjarnason
helgi@mbl.is
Ég missti son minn fyrir aðverða tveimur árum,hann dó á sjúkrahúsinu,og móðir hans áður. Þau
fóru bæði úr krabbameini. Hug-
myndin kviknaði niðri á spítala og
hefur verið að vinda upp á sig síð-
an,“ segir Sigurður Wium Árnason,
fyrrverandi bílstjóri í Keflavík, sem
gefið hefur Heilbrigðisstofnun Suð-
urnesja tæki og búnað að verðmæti
5,7 milljónir kr. á rúmu ári, til
minningar um konu sína, Auði
Bertu Sveinsdóttur, og son þeirra,
Svein Wium.
Verðgildi búnaðarins sem Sig-
urður gaf D-deild sjúkrahússins er
nær þrefalt árlegt fjárframlag rík-
isins til tækjakaupa fyrir Heilbrigð-
isstofnun Suðurnesja. Öll tækin
miða að því að betur megi hugsa
um sjúklinga deildarinnar og um
leið auðvelda þau starfsfólki störfin.
Ríkið gerir ekki of mikið
Sigurður borgaði hluta tækjanna
með peningum sem hann fékk fyrir
hlutabréf. „Ég hef kannski verið
talinn eitthvað ruglaður. Hér voru
til hlutabréf en ég lét þau öll fara.
Mér hefur alla tíð verið illa við
þessa pappíra, þetta eru allt mata-
dorpeningar og við erum að súpa
seyðið af þessari vitleysu í dag.
Þarna fékk ég aura fyrir sumum
tækjunum,“ segir Sigurður.
Til frekari rökstuðnings vísar
hann til þess að Keflavík sé heima-
sextíu árum er bara horft á mann,
fólk trúir þessu ekki,“ segir Sig-
urður. Hann man eftir sér á stríðs-
árunum, þegar nauðsynjavörur
voru skammtaðar, og vill ekki bera
ástandið nú saman við þann tíma.
„Það verður enginn matarskortur
og við þurfum ekki að ná í Stof-
nauka nr. 13 til að fá sykur og
smjörlíki. En ég er viss um að það
eru margir í slæmum málum í dag,
það er varla hægt að hugsa það til
enda. Þegar fólk getur fengið pen-
inga að láni endalaust og skuld-
breytt, þá fer allt á hvolf. Það má
líkja þessu við vinnuhjúin hjá stór-
bændunum. Vinnufólkið fékk þó
alltaf húsnæði og mat og eitthvert
kaup sem það gat notað til að fá sér
kindur og fjölga þeim. Núna er
fólkið þrælar hjá bönkunum,“ segir
Sigurður Wium Árnason.
Gjafmildi Sigríður Snæbjörnsdóttir, framkvæmdastjóri Heilbrigðisstofn-
unar Suðurnesja, þakkar Sigurði Wium Árnasyni, velunnara D-deildar
sjúkrahússins. Gjafir hans gera sjúklingum og starfsfólki lífið léttara.
Breytti hlutabréfunum
í tæki fyrir sjúkrahúsið
Sigurður Wium Árnason hefur alltaf verið láglaunamaður
en gefur samt sjúkrahúsinu í Keflavík búnað fyrir milljónir
Eftir Ylfu Kristínu K. Árnadóttur
ylfa@mbl.is
Starfsemi Sýnis spannarvítt svið en í húsnæðiþess er ekki bara aðfinna rannsóknarstofu
þar sem fram fara örveru- og
efnamælingar á matvælum held-
ur er þar einnig kennslustofa
þar sem haldin eru fjölbreytt
námskeið auk stórs, fullbúins
eldhúss. Sýni stendur fyrir
mörgum mismunandi mat-
reiðslunámskeiðum en þegar
blaðamaður leit inn fyrir
skömmu sátu starfsmenn nokk-
urra leik- og grunnskóla nám-
skeiðið „Krakkamatur“ þar sem
kenndir eru nokkrir hollir réttir
sem falla í kramið hjá börn-
unum.
Að sögn Guðrúnar Adolfs-
dóttur matvælafræðings var far-
ið af stað með þetta námskeið
þar sem mikil þörf þótti á því.
„Það hafa verið haldin námskeið
um næringu í mat fyrir fullorðna
og börn en okkur fannst vanta
hvernig ætti svo að elda hollan
mat. Við finnum frá fólki að það
vill meira en bara að maður tali
um prótín og kolvetni.“
Meira af grófum kolvetnum
Guðrún segist vilja sjá meira
af grænmeti, ávöxtum og grófum
kolvetnum í mötuneytismat, svo
sem hýðishrísgrjónum og grófu
pasta. Of mikið sé notað af fín-
um kolvetnum, t.d. hvítu hveiti,
pasta og hvítum grjónum. Á
námskeiðinu er mikið notað af
linsubaunum og byggi sem er
bætt út í rétti, bæði til að drýgja
þá og til að auka trefjarnar í
matnum. Uppskriftirnar sem
eldað er eftir á námskeiðinu eru
miðaðar að krökkum og má sem
dæmi nefna pasta bolognese,
pitsafisk, fisk í salsasósu o.fl.
Spurð hvort maturinn í mötu-
neytunum sé ekki nógu hollur
segir Guðrún að í flestum til-
fellum sé hann það. „En ég held
það sé samt hægt að gera miklu
betur á mörgum stöðum. Á
svona námskeiðum getur fólk
líka fengið hugmyndir frá koll-
egum sínum. Ég finn t.d. að þau
hafa rosalega gott af því að hitt-
ast, þau geta sagt öðrum frá ein-
hverju sniðugu sem þau eru að
gera.“
Hollur og góður krakkamatur
Ekki fer á milli mála að hollur og næringarríkur
matur er sérstaklega mikilvægur fyrir yngri kyn-
slóðirnar sem stækka ört og þroskast. Þetta veit
starfsfólk hjá Rannsóknarþjónustunni Sýni sem
heldur námskeiðið „Krakkamatur“ fyrir starfsfólk
mötuneyta leik- og grunnskóla um hvernig hægt sé
að matreiða hollan en jafnframt bragðgóðan mat.
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Hafist handa Starfsmenn mötuneytanna æfa sig í að útbúa holla rétti sem höfða til barna á leik- og grunnskólaaldri.
úr bæjarlífinu