Morgunblaðið - 04.11.2008, Blaðsíða 14

14 Fréttir
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 4. NÓVEMBER 2008
Þetta er handbókin í ár fyrir stjórnendur sem eiga eftir að ákveða hvað
fyrirtækið ætlar að gefa samstarfsaðilum, viðskiptavinum og eigin
starfsfólki í jólagjöf.
Glæsilegur blaðauki um allt sem snýr að jólagjöfum frá
fyrirtækjum til starfsfólks og viðskiptavina fylgir
Viðskiptablaði Morgunblaðsins 13. nóvember.
Allar nánari upplýsingar veitir Sigríður Hvönn Karlsdóttir
í síma 569 1134 og 692 1010 eða sigridurh@mbl.is
Auglýsendur!
Pantið fyrir kl. 16 mánudaginn 10. nóvember.
Jólagjafir frá fyrirtækjum
FERMINGARBÖRN úr 65 sóknum í
öllum landshlutum ganga í hús í
dag milli kl. 17.30 og 21.00 til að
safna peningum til verkefna Hjálp-
arstarfs kirkjunnar í Mósambík,
Malaví, Úganda og Eþíópíu. Þetta
er í tíunda sinn sem söfnunin er
haldin en í fyrra söfnuðu ferming-
arbörnin um 8 milljónum króna.
Ganga í hús
SÍÐASTLIÐINN
fimmtudag veitt
hin árlega Húm-
anistaviðurkenn-
ing Siðmenntar.
Siðmennt, sem er
félag siðrænna
húmanista, hefur
veitt verðlaunin
síðan árið 2005
og komu þau í
hlut Rauða krossins.
Þar að auki voru veitt verðlaun í
nýjum verðlaunaflokki, sem fengið
hefur heitið Fræðslu- og vísindavið-
urkenning Siðmenntar. Komu þau í
hlut Péturs Tyrfingssonar sálfræð-
ings.
Húmanistavið-
urkenning
Pétur Tyrfingsson
UNGIR jafnaðarmenn hafna alfarið
upptöku norskrar krónu og telja að
með því myndi hluti fullveldis þjóð-
arinnar glatast þar sem Ísland
myndi ekki koma að stjórn seðla-
banka þjóðarinnar. Ef Ísland hins
vegar tæki upp evru myndi Ísland
hafa atkvæði í Seðlabanka Evrópu.
„Burtséð frá þessum rökum ætti
Ísland mun frekar að taka upp evru
heldur en norska krónu. Meirihluti
viðskipta Íslands er við lönd sem
nota evru,“ segir í tilkynningu.
Enga norska aura
Í DAG, þriðjudag kl. 16.30, stendur
Náttúrulækningafélag Íslands í
samstarfi við ÓB ráðgjöf fyrir mál-
þingi undir yfirskriftinni „Við tvö
og barnið okkar“ í Laugarsal í
World Class Laugum. Breytingar á
lífi og sambandi foreldra eftir að
barn þeirra er komið í heiminn er
aðalumfjöllunarefni málþingsins.
Foreldrar og börn
STUTT
Eftir Helga Bjarnason
helgi@mbl.is
LEIGA sveitarfélaga sem falið hafa
Eignarhaldsfélaginu Fasteign ehf.
rekstur húsnæðis hefur hækkað
verulega með lækkandi gengi krón-
unnar vegna þess að 55% leigugjalds-
ins eru reiknuð út í evrum. Þannig er
leiga Vestmannaeyjabæjar um þess-
ar mundir um 60% hærri en var að
meðaltali á síðasta ári. Getur munað
tugum milljóna á ári, haldist krónan
svona lág.
Mörg sveitarfélög hafa selt fast-
eignir til eignarhaldsfélaga. Samn-
ingur Mosfellsbæjar og Nýsis um
Íþróttamiðstöðina Lágafell var
óvenjulegur að því leyti að sveitarfé-
lagið og Nýsir áttu fasteignafélagið
saman en fyrirtæki á vegum Nýsis
rak miðstöðina. Mosfellsbær tók við
rekstrinum fyrir helgi, eins og fram
kom.
Mosfellsbær og Nýsir áttu jafnan
hlut í Fasteignafélaginu Lækjarhlíð
ehf. Haraldur Sverrisson bæjarstjóri
segir að bærinn hafi að ósk Nýsis
tekið við hlut fyrirtækisins og rekstr-
inum. Fór þetta þannig fram að
Eignarhaldsfélagið Lækjarhlíð
keypti 250 þúsund kr. hlutafé Nýsis í
félaginu. Kaupverðið mun hafa verið
ein króna. Er félagið þá að öllu leyti í
eigu Mosfellsbæjar. Fasteignafélagið
hefur jafnframt gert samning við
Nýja Landsbankann um skuldbreyt-
ingu á áhvílandi láni vegna bygging-
arinnar.
Umfangsmikill rekstur
Nýsir á í fjárhagsörðugleikum,
eins og fram hefur komið. Staða þess
er óbreytt gagnvart fasteignum sem
það rekur fyrir Hafnarfjarðarbæ,
Garðabæ og Grindavíkurbæ. Hafn-
arfjarðarbær hefur talið samningana
óhagstæða og óskaði á sínum tíma
eftir því að taka til sín eignirnar en
samningar hafa ekki náðst. Nýsir
kemur víðar við. Það á Egilshöllina
og var langt komið með viðbyggingu
við hana þegar framkvæmdum var
frestað vegna erfiðleika við fjár-
mögnun. Það er aðili að byggingu
tónlistarhúss í Reykjavík og byggði
78 íbúðir fyrir aldraða við Suður-
landsbraut. Félagið á allar eignir Há-
skólans á Bifröst og heilsugæslustöð
í Salahverfi í Kópavogi. Þá er ótalinn
fasteignarekstur í Bretlandi og Dan-
mörku, meðal annars bygging tíu
skóla í Aberdeen.
Leigureikningurinn hækkar
Misjafnt er hvernig leigugreiðslum
er háttað. Hjá Eignarhaldsfélaginu
Fasteign er rúmlega helmingur
leigugjaldsins tengdur gengi evru, í
samræmi við fjármögnun félagsins.
Það þýðir að leigugjald sveitarfélag-
anna hefur hækkað mjög með lækk-
andi gengi íslensku krónunnar. Sem
dæmi um það má taka Vest-
mannaeyjabæ. Bærinn var að greiða
8 til 10 milljónir á mánuði í leigu til
Fasteignar á síðasta ári. Nú um þessi
mánaðamót nemur leigureikning-
urinn 14,6 milljónum kr., sem sam-
svarar 175 milljónum á heilu ári.
Leigan þessa dagana er því um 60%
hærri en að meðaltali á síðasta ári.
Þótt vonast sé til að gengi krón-
unnar braggist aftur og leigan lækki
virðast samningarnir vera sveit-
arfélögunum óhagstæðir eins og
staðan er nú. Sigurður Valur Ás-
bjarnarson, bæjarstjóri í Sandgerði,
segir að síðast þegar bærinn lét at-
huga samninga við fasteignafélög
hafi blandaðir samningar eins og
Fasteign er með komið langbest út.
Hann vill ekki fullyrða um stöðuna
nú, segir að verið sé að fara yfir málin
á vegum bæjarins.
Elliði Vignisson, bæjarstjóri í
Vestmannaeyjum, segir að hækkun
leigunnar þyngi reksturinn hjá bæj-
arfélaginu og takmarki svigrúm til
fjárstýringar. Vestmannaeyjabær
hefur greitt upp erlend lán og segir
Elliði að skuldastaða sveitarfélagsins
sé vel viðráðanleg. „Við getum hins
vegar lítið gert hvað varðar leigu-
samningana annað en að hagræða og
draga saman annars staðar í rekstr-
inum til að mæta þessum aukakostn-
aði,“ segir Elliði.
Húsaleigan 60% hærri
Leiga sveitarfélaga á skólum og íþróttamannvirkjum er að hluta tengd gengi evru
Í HNOTSKURN
»Í eignasafni Fasteignareru rúmlega 70 fasteignir
og er flatarmál þeirra um 110
þúsund fermetrar. Félagið er í
samstarfi við Reykjanesbæ,
Vestmannaeyjar, Fjarða-
byggð, Sandgerði, Garðabæ,
Voga, Norðurþing, Álftanes,
Ölfus, Fljótsdalshérað og
Grímsnes- og Grafningshrepp.
»Nýsir hefur verið í sam-vinnu við Reykjavík, Hafn-
arfjörð, Mosfellsbæ, Garðabæ
og Grindavík. Búmenn reka
einnig hús fyrir sveitarfélög.
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Vígslan Stefán Þórarinsson, Klara Klængsdóttir og Karl Tómasson tóku
Íþróttamiðstöðina Lágafell formlega í notkun við athöfn á síðasta ári.
FASTEIGNAFÉLÖG eiga og reka
fjölda fasteigna fyrir sveitarfélög.
Umfangsmest er Eignarhalds-
félagið Fasteign hf. sem á mikinn
hluta skóla- og íþróttamannvirkja
og menningarhúsa í Reykjanesbæ
og fleiri sveitarfélögum á Suð-
urnesjum, Vestmannaeyjum og
víðar.
Fasteign er í meirihlutaeigu sveit-
arfélaganna en fjármálafyrirtæki
eiga einnig hlut, mest Glitnir sem
var meðal stofnenda félagsins.
Þróunar- og fasteignafélagið Nýsir
hf. á skólahúsnæði í Hafnarfirði og
leikskóla í Garðabæ og Grindavík.
Búmenn eiga skrifstofu- og þjón-
ustubyggingar í Sandgerði, Vogum
og víðar. Fasteignafélögin hafa yf-
irtekið eignirnar af sveitarfélög-
unum eða byggt í þeirra umboði en
sveitarfélögin leigja eignirnar og
nota fyrir starfsemi sína.
Þótt nokkur sveitarfélög hafi farið
með eignir inn í fasteignafélög er
meirihluti eigna sveitarfélaga í
hefðbundinni opinberri eigu.
Til umræðu hefur komið á vett-
vangi sveitarfélaganna að stofna
fasteignafélag sem væri alfarið í
eigu sveitarfélaganna í landinu.
Hugmyndin er að ná sem hagstæð-
astri fjármögnun fyrir sveit-
arfélögin, sem öruggan leigutaka,
að sögn Halldórs Halldórssonar,
formanns Sambands íslenskra
sveitarfélaga. Þessi hugmynd hef-
ur nú verið rifjuð upp og nefnt
hvort hagkvæmt væri að útvíkka
Eignarhaldsfélagið Fasteign sem
er í eigu sveitarfélaga og fjármála-
fyrirtækja og gera það að hreinu
eignarhaldsfélagi sveitarfélag-
anna.
Fela eignarhaldsfélögum að reka húseignir