Skinfaxi - 01.10.1995, Síða 19

VISSIR ÞU ÞETTA?
eilsu barna er
um reykingum
Margt er unnið við að hafa barnið á
brjósti. Brjóstamjólk inniheldur þá
næringu sem barnið þarfnast og er
sérstaklega við þess hæfi.
Það sem móðirin borðar og drekkur
hefur áhrif á bragð og innihald
brjóstamjólkurinnar. Kirtlar í
brjóstunum framleiða mjólkina og blóðið
flytur henni efni og bragð. Ef móðirin
reykir kemst nikótín í brjóstamjólkina.
Því meira sem hún reykir því meira
verður nikótínið. Reyki hún mikið getur
það haft þau áhrif á barnið að það verði
fölt, kasti upp eða fái niðurgang.
Ef móðirin reykir á meðan hún gefur
brjóst andar barnið að sér lofti sem er
mikið mettað af þeim skaðlegu efnum
sem eru í reyknum. Best er að kona
forðist reykingar alveg þá mánuði sem
hún hefur barnið á brjósti.
Það vill líkjast mömmu og pabba. Ef
þau reykja ekki eru minni líkur til að það
fari að reykja. Ef þau reykja gefa þau
barninu fordæmi sem reynst getur þungt
á metunum.
Hvort sem þú reykir eða ekki skiptir
miklu máli að þú látir barnið þitt finna
að þú viljir alls ekki að það byrji að
reykja og skýrir fyrir því hvers vegna.
Ef þú reykir finnst þér ef til vill að þú
standir ekki vel að vígi vegna þess að
orð þín og athafnir stangist á. Vera má
að barnið hafi orð á þessu misræmi og
spyrji hvers vegna þú hættir ekki að
reykja. Sú spurning er eðlileg og þú
ættir að reyna að svara henni af
einlægni. Ekkert svar getur þó jafnast á
við einmitt þetta - að þú hættir að reykja.
Það hafa margir gert á undan þér, sumir
ekki síst vegna barnanna sinna.
•Tóbaksreykur er sá
mengunarvaldur innanhúss
sem mestu máli skiptir fyrir pá
sem ekki reykja og er peim
hættulegastur.
•Ef báðir foreldrar reykja kann
barnið að anda að sér sem
svarar reyk úr 150 sigarettum
á ári.
•Sýnt hefur verið fram á pað i
fjölda rannsókna að fóstur og
nýburar skaðast og láta jafnvel
lífið vegna reykinga mæðra á
meðgöngu.
•Vöggudauði er a.m.k. tvisvar
sinnum algengari meðal peirra
barna sem búa hjá
reykingarforeldrum en börnum
foreldra sem reykja ekki.
•Börn foreldra sem reykja fá
oftar öndunarfærasjúkdóma en
önnur börn.
Það er engan veginn hættulaust fyrir
barn að gleypa tóbak. Ef einhver á
heimilinu notar tóbak ætti hann ávallt að
geyma það þar sem barnið nær ekki til.
Einnig ber að forðast að hafa öskubakka
innan seilingar fyrir barnið og best er að
tæma þá tafarlaust eftir notkun.
Ef grunur er um að barn hafi etið tóbak
er ráðlegast að hafa samband við lækni.
Rétt er að gefa því strax mjólk að drekka
og fá það til að kasta upp.
Algengustu einkenni tóbakseitrunar eru
þau að barnið fölnar upp og kaldsvitnar,
hjartsláttur verður hraður og því verður
flökurt.
Margt getur stuðlað að því að barn byrji
að reykja, til dæmis einber forvitni
ellegar löngun til að láta á sér bera eða
samlagast félögum sem eru farnir að
reykja. A sumum heimilum eru
reykingar taldar sjálfsagðar og sumar af
helstu fyrirmyndum barnanna reykja,
svo sem átrúnaðargoð í hljómsveitum
eða úr sjónvarpi og kvikmyndunum.
Þrír til fjórir af hverjum tíu fullorðnum
Islendingum hafa þennan hættulega sið
fyrir börnum sínum og annarra. En
foreldrarnir hafa mest áhrif á barnið.
Ef þú hættir að reykja kemstu fljótlega að
raun um að það margborgar sig, þó að
glíman kunni að reynast erfið um stund.
Þú hressist og öðlast meira þol. Þú
losnar við reykingarhóstann og maturinn
bragðast betur. Þú ferð að finna aftur
lykt sem þú varst búinn að gleyma. Eftir
nokkurn tíma finnst þér kannski sjálfsagt
að þetta sé svona. Þá ættirðu að minnast
annarra mikilvægra breytinga sem
orðnar eru á þér síðan þú hættir að
reykja: Súrefnisflutningur til vefja
líkamans hefur aukist. Hættan á hjarta-
og æðasjúkdómum hefur minnkað.
Bifltárin í öndunarfærunum eru aftur
farin að starfa eðlilega. Hættan á að fá
krabbamein og langvarandi
lungnasjúkdóma hefur minnkað.
Eftir nokkur reyklaus ár hefur þú náð
þér að mestu. Því fyrr sem þú hættir að
reykja, því betra fyrir þig og alla sem þú
umgengst!
Fræðslurit Krabbmneinsfélagsins
2. tbl. 8. árg.
•Gift fólk sem reykir er líklegra
til að deyja úr hjartasjúkdómi
ef makinn er reykingamaður.
•Því fleiri sígarettur sem
makinn reykti daglega peim
mun meiri líkur voru á pví að
makinn sem ekki reykti fengi
lungnakrabbamein.
•Engum er mikilvægara en
börnum að fá að lifa og hrærast
í hreinu andrúmslofti.
•Rannsóknir benda til pess að
peir sem ekki reykja og eru með
heilbrigð og eðlileg lungu, geti
fengið lungnaskemmdir af
völdum óbeinna reykinga.
HREINT LOFT
BETRIHEILSA
SKINFAXl 19