Skinfaxi - 01.10.2001, Blaðsíða 36

guömundur gxgja
Fræðslan sterkasta
vopnið
Innan Lögreglunnar í Reykjavík er
starfandi forvarna- og fræðsludeild sem
vinnur m.a. að því að fræða börn og
unglinga um hættu og skaðsemi fíkni-
efna. Deildin sinnir málum barna og
unglinga í samvinnu við skóla, félags-
þjónustu, barnaverndarnefnd og félags-
miðstöðvar og tekur á vandamálum sem
upp koma hjá krökkunum tengd
fíkniefnum. Deildinn aðstoðar einnig
einstaklinga og fjölskyldur fíkniefna-
neytenda við að leita úrræða á þeim
vanda sem þeir hafa ratað í. Gunnar
Guðmundsson ræddi við nafna sinn
Guðmund Gígju lögreglufulltrúa
forvarna- og fræðsludeildar um fíkniefni
og forvarnir.
Vitið þið nokkurn veginn hversu mikið magn af
fíkniefnum er í umferð á íslandi í dag? „Nei. Ég
held að það sé mjög erfitt fyrir nokkurn mann að
áætla hversu mikið af fíkniefnum er í umferð. Það
er hulin tala sem er afskaplega erfitt að giska á. Þó
að maður vildi gerast svo djarfur að giska á
eitthvað, yrði það slík tala út í loftið að það er
nánast alveg út í hött að reyna það. Það eina sem
óhætt er að segja er að það er allt of mikið.
Sérstaklega finnst okkur ískyggilegt að horfa upp á
það hversu mikið er verið að flytja inn af E-töflum
sem við álítum vera með því hættulegra á
markaðnum."
Hver eru hættulegustu efninn á markaðinum í
dag? „Það er E-taflan eins og ég nefndi. Síðan er
hægt að nefna efni eins og kókaín og amfetamín.
Sem betur fer höfum við lítið séð af LSD
undanfarið, en annars mætti taka það með í
þennan hóp. Það er þannig með LSD að það hefur
á undanförnum ártatugum alltaf gengið í bylgjum,
komið upp öðru hvoru og síðan dottið niður. Við
skulum bara vona að það verði sem lengst þangað
til að við förum að sjá eitthvað af því.“
Þessi efni sem þú minnist á, hversu hættuleg
eru þau? „Ef við byrjum aftur á E-töflunni þá álítum
við hana verulega hættulega. Bæði vegna
afleiðinga töflunnar á fólk og það að fólk getur orðið
verulega háð E-töflunni á tiltölulega
stuttum tíma, ef það notar hana
reglulega. Það eru til þekkt dæmi um
fólk sem byrjar að nota E-töfluna,
notar hana reglulega eða oftar en
einu sinni í viku. Það tekur jafnvel
ekki nema einn til tvo mánuði þang-
að til fólk er svo alvarlega háð henni
að það er jafnvel komið meira eða
minna sjúkt inn á meðferðastofnun.
Þetta getur auðvitað átt við um hin
efnin líka t.d. amfetamín og kókaín.
Ef menn byrja fljótlega á því að
sprauta sig þá gengur það mjög fljótt
fyrir sig að verða alvarlega háður
slíku.“
Jafnvel dauðsföll? „Ég get nú
ekkert um dauðsföll sagt. Maður
þekkir það í gegnum tíðina að það
eru mjög margir fíkniefnaneytendur
sem deyja um aldur fram. Það er
gjarnan þannig að sjálft dauðsfallið,
þ.e.a.s. dánarorsökin er kannski eitt-
hvað annað enn beinlínis neyslan.
Menn farast í umferðinni, drukna eða
allt mögulegt. Okkur sem þekkjum
þetta fólk virðist að neyslan sé oftast
það sem liggur að baki.“
Hversu mörg afbrot, líkamsárásir
og innbrot stafa af fíkniefna eða
áfengisnotkun? „Við höfum engar
tölur um það enda væri það mjög
mikið rannsóknarefni. Okkur virðist
að ansi stór hluti af ýmiskonar afbrot-
um, líkamsárásum, þjófnuðum, inn-
brotum og þessháttar sé vegna
vímuefnaneyslu og afleiðinga henn-
ar. Fólk er að gera einhverja hluti
undir áhrifum sem það mundi annars
kannski ekki gera. Það virðist sem
að mjög oft séu menn með afbrotum
sínum að fjármagna sína vímu-
efnaneyslu. Það lítur út fyrir að það
sé mjög stór hluti. En það er
afskaplega erfitt að segja til um hvað
það er stór hluti og engar rannsóknir
farið fram á því í sjálfu sér. Þetta er
sú tilfinning sem maður hefur haft í
gegnum tíðina."
Það hefur verið talað um að meiri
harka hafi færst í fíkniefnaheiminn
að undanförnu - hver er ástæðan
fyrir þessari þróun? „Það er kann-
ski eðlilegt að það færist meiri harka
í þennan heim eftir því sem meira er
notað af sterkari og dýrari efnum.
1