Sjómannablaðið Víkingur - 01.05.1944, Síða 4
gerðin er aðalstoð hans og ef hún brestur
verður ríkissjóður févana.
Á móti þeim tugum miljóna króna, sem tekn-
ar hafa verið af útgerðinni í skatta á síðustu
árum hefur Alþingi samþykkt að verja tveim
miljónum króna til þess að greiða niður háan
byggingarkostnað á fiskiskipum, sem smíðuð
hafa verið hér á landi tvö s. 1. ár. Mun þessi
greiðsla þegar hafa farið fram. Einnig hefur
Alþingi á fjárlögum fyrir árið 1944 heimilað
ríkisstjórninni að verja úr framkvæmdasjóði
ríkisins allt að 5 miljónum króna til byggingar
fiskiskipa skv. reglum, sem Alþingi samþykkir.
Nokkur óvissa ríkir enn u.m það hvort þessi
heimild verði notuð og ef hún verður notuð þá
hvernig.
Það orkar ekki tvímælis að óhjákvæmilegt sé
að endurnýja allan togaraflotann og hann þurfi
að verða mun stærri að smálestatölu og skipa-
fjölda, en hann var fyrir styrjöldina. Þá þarf
einnig að endurnýja mikinn hluta vélbátaflot-
ans og auka hann með nýjum skipum.
Til þessa þarf stórfé, að minnsta kosti hátt
á hundrað miljónir króna.
Nýbyggingar- og varasjóðir útgerðarinnar
samanlagðir hrökkva mjög skammt til nauð-
synlegrar endurnýjunar fiskiskipaflotans. Samt
eru til menn á Alþingi íslendinga, sem gert
hafa ítrekaðar tilraunir til þess að fá samþykkt
lög um sérstakan skatt til þess að geta sölsað
í ríkissjóð verulegan hluta varasjóða útgerðar-
innar og minnka með því möguleikana fyrir
endurnýjun flotans.
Sjómenn og útgerðarmenn hafa ekki krafizt
neinna styrkja til endurnýjunar fiskiskipaflot-
ans. En þeir hafa farið fram á, að útgerðin
mætti endurnýja fiskiskipaflotann með helming
þess hreina hagnaðar, sem þeir hafa sjálfir
aflað.
Það er lífsspursmál, ekki aðeins fyrir sjó-
menn og útgerðarmenn, heldur fyrir þjóðina í
heild, að tryggt verði að fiskiskipaflotinn sé
endurnýjaður, ekki með minni og lakari fleyt-
um, heldur með stærri og betri skipum.
Það er öllum Ijóst, sem fylgzt hafa eitthvað
með í landsmálum og útgerðarmálum síðustu
10 cirin, að útgerðin verður aldrei endurnýjuð
nema af eigin rammleik.
Ef ríkissjóður gleypir meginhluta af tekjum
útgerðarinnar þá verður uppskera þjóðarinnar
engu betri en íbúanna í þorpi einu á Austur-
landi, er ríkið sendi útsæðiskartöflur til at-
vinnubóta. fbúarnir átu kartöflurnar strax og
þeir fengu þær, svo þær báru aldrei neinn
ávöxt.
Loftur Bjarnason.
Guðmundur H. Oddsson:
Úskabarnið
Víkingurinn hefur látið ýms mál varðandi
sjómenn til sín taka frá því fyrst er hann hóf
göngu sína, og þar hafa málefni sjómanna ver-
ið efst á baugi, sem vera ber.
Slvðlamálið (Sjómannaskólinn) hinn gamli og
núverandi nýi, hafa fengið gott rúm á síðum
blaðsins, og mín skoðun er sú að Víkingurinn
hafi unniðmikið nytjastarf í þágu skólamálsins.
Það hefur enginn betur en hann opinberað van-
sæmdina, sem sjómenn hafa átt við að búa i
skólamálum, og meðfram af vel rökstuddum
greinum og öðrum áróðri er blaðið hefur flutt
um skólamálið ásamt ötulli og drengilegri fram-
göngu okkar beztu manna innan F. F. S. I. hef-
ur þetta áunnizt. Það hefur oft blásið á móti í
skólamálinu og andófið orðið æði strangt, og
stundum hefur sortinn orðið það rnikill, að hjá
beztu sjómönnum sem farið hafa með þetta mál
hefir hugurinn hvarflað til þess að binda nökkv-
ann í naust. En áfram var haldið þótt oft hafi
þurft að sigla á milli skers og báru. Nú á þessu
ári gefur að líta mjög glæsilega byggingu, á
einum fegursta stað bæjarins, það er skóli sjó-
manna. Ætti að vera virðulegri minnismerki
til handa sjómönnum fyrir vel unnin nytjastörf
fyrir þjóðarheildina. En virðingin hún dvín eða
sumpart kafnar fyrir átökunum sem áður hafa
staðið um þetta mál, blandin miður góðum og
rætnum skilningi margra þingfulltrúa vorra á
þjóðþingi íslands fyrir málefnum sjómanna al-
mennt.
Enda þótt skólinn sé á einum fegursta stað
bæjarins, er skólalóðin eða það landrými, sem
honum er ætlað í mjög svo óaðgengilegu ásig-
komulagi. Það er eins og maður sé kominn í
öldudal úthafsins þegar maður ferðast þar um.
En það er nú varla við öllu séð. Skólalóðin er
að mínu viti þannig staðsett, að það er vart
hægt að kjósa sér betra, enda þótt erfiðleikar
verði miklir að korna henni í það ástand sem
hún þarf að vera í. Það er einnig vitað, að það
kostar óhemju vinnu að ryðja lóðina, fjarlægja
fiskireitinn og láta í þess stað koma gróður og
tré.
Umhverfi skólans þarf að veraskólanumsam-
boðið, enda má ekki láta það viðgangast að
neinn dráttur verði á því að lóðin verði rudd
og girt. Eflaust hefir skólanefnd gert sér grein
116
VÍKlNGUlt