Sjómannablaðið Víkingur - 01.05.1951, Blaðsíða 9
Grímur Þorkelsson:
Um landsins gagn og nauðsynjar
Framfarir síðustu ára og aukin velmegun
almennings á íslandi er aðallega því að þakka,
að hægt hefur verið að ausa upp fiski úr nægta-
brunni hinna auðugu fiskimiða umhverfis land-
ið. Á fslandi er fiskurinn afl þeirra hluta, sem
gera skal. Meðan fiskimiðin bregðast ekki,
þarf yfirleitt engu að kvíða. Enda þó slæm veðr-
átta og harðindi geti skapað mönnum þungar
búsifjar við og við í sveitum landsins, þá á
að vera hægt að fleyta sér áfram þrátt fyrir
það, meðan hægt er að ausa upp fiskinum
viðstöðulítið. Hin miklu harðindi, sem gengið
hafa yfir landið á síðastliðnum vetri, virðast
hafa sannað þetta, enda hefur stóraukin tækni
og samgöngur komið í góðar þarfir. Komi nú til
þess, að fiskimiðin þverri, þá verður viðhorfið
annað og verra þegar harðindi ganga yfir
landsbyggðina. Þá verður fiskurinn ekki lengur
afl þeirra hluta, sem gera skal.
Landbúnaður hefur verið stundaður á íslandi
allt frá landnámstíð. Landbúnaður hefur verið
aðalatvinnuvegur íslendinga öldum saman.
Landbúnað þarf að auka frá því sem nú er,
með aukinni ræktun og stórvirkum verkfærum.
Þrátt fyrir þetta getur landbúnaður þó ekki
komið í stað sjávarútvegsins og mun sennilega
aldrei geta.
Iðnaður er orðinn talsverður liður í atvinnu-
lífi íslendinga. Iðnaður þarf að aukast til
mikilla muna, og á eftir að gera það, jafnhliða
því að fleiri og fleiri raforkuver komast á
laggirnar. Iðnaður á íslandi mun samt seint
geta komið í staðinn fyrir sjávarútveg, vegna
hráefnaskorts í landinu.
Ef nokkurt vit er í því, sem hér er haldið
fram, verður ljóst, að fiskurinn er og verður
íslendingum afl þeirra hluta, sem gera skal.
Meðan nóg er af fiski á miðunum, þarf engu
að kvíða, en fari svo, að fiskurinn hverfi til
mikilla muna, þá er engum blöðum um það að
fletta: ísland verður þá varla byggilegt, eða
í það minnsta ekki í þeim skilningi, sem nú-
lifandi kynslóð kannast við. Af þessu má sjá,
að varðveizla fiskimiðanna er ekkert hégóma-
mál. Nú er þó svo komið, að fjölda margir
Islendingar telja eyðingu fiskimiðanna fram-
undan og það fyrr en seinna, ef ekki verður
hafizt handa með ráðstafanir, sem duga, þeim
til bjargar. Ráðstafanir til bjargar íslenzkum
fiskimiðum munu vera erfiðar viðfangs, rétt
er það. Þar er víst við ramman reip að draga
En til mikils er að vinna. Eða getur það verið,
að fiskimiðunum verði ekki bjargað úr þessu?
Eru íslendingar neyddir til að horfa upp á
skipulagða eyðileggingu einna beztu fiskimiða
heimsins, án þess að hafast að? Fiskimiða,
sem er óvéfengjanlega undirstaða allrar vel-
megunar almennings í landinu. Vissulega verða
fiskimiðin eyðilögð, ef ekki verða gerðar full-
nægjandi ráðstafanir þeim til bjargar. Um
þetta þarf enginn að efast. Hrörnunareinkenni
margra ágætis miða eru greinilega komin í Ijós.
Víða þar, sem áður var fullt af fiski, fæst nú
ekki framar bein úr sjó. Af því, sem nú hefur
verið sagt, verður ljóst, að barátta fyrir vernd-
un fiskimiðanna þarf að vera ofar á baugi en
jafnvel nokkurt annað mál. Það er alveg óhætt
að ganga út frá því, að fiskimiðunum verður
ekki bjargað baráttulaust. Ýmsar þjóðir, sem
hér stunda fiskveiðar að staðaldri, munu leita
ýmsra bragða til að fá að halda þeirri iðju á-
fram. Þótt eyðilegging íslenzkra fiskimiða verði
afleiðing af atferli þeirra, þá mun slíkt ekki
hafa nein truflandi áhrif á geðró þeirra. Þegar
Þegar botninn er dottinn úr fiskimiðunum, þá
eiga íslendingar ekki margra kosta völ, en hinar
erlendu þjóðir hafa mörg járn í eldinum, þær
þurfa ekki að óttast um sinn hag, þó fiskilaust
verði við Island, vegna atferlis þeirra og and-
stöðu gegn því, að nægilegar verndarráðstafanir
nái fram að ganga. Islendingar þurfa að vera
vel á verði í þessu máli og varast að glúpna,
þótt hinar erlendu þjóðir, sem hér stunda veið-
ar, ygli sig þegar um þetta mál er að ræða.
Öllu slíku á að vísa á bug og blása í burtu. Sú
staðreynd blasir nú við, að íslendingar verða
að sigrast á öllum erfiðleikum og andstöðu, sem
þessu máli kunna að vera tengdar, og sigla því
V í K I N G U R
123