Sjómannablaðið Víkingur - 01.08.1954, Blaðsíða 8

MAGNÚS JENSSON:
FRA FERÐUM KÖTLU
ALÞJÓÐABOR GIN TANGER
Alþjóðaborgin Tanger verður varla talin í
þjóðbraut íslenzkra skipa, enda mun afar sjald-
gæft, eða einsdæmi, að þau eigi þangað erindi.
Þó er borg þessi alls ekki langt undan, þegar
farið er um Gibraltarsund inn eða út úr Mið-
jarðarhafi, því hún liggur á norðvesturhorni
Afríku, nokkru fyrir vestan sundið. Það var
því með nokkurri eftirvæntingu, að við komum
þangað í síðastliðnum febrúarmánuði. Erindið
var að taka þar nokkrar lestir af korki.
Ýmislegt hefur verið ritað og rætt um þessa
sérstæðu borg og sýnist þar sitt hverjum, eins
og gengur og gerist, en sérstæð verður hún að
kallast og frábrugðin því, sem gerist um allar
aðrar borgir í þessari heimsálfu, enda bendir
nafnið til að svo sé.
Þetta „alþjóða“-nafn á borginni má ekki rugla
saman við orðið „fríhöfn". eins og ég hef orðið
var við að sumir gera. Nei, alþjóðaborgin Tang-
er er miklu annað og meira en aðeins fríhöfn.
Þar er meira frjálsræði á ýmsum sviðum held-
ur en á nokkrum öðrum stað, sem að minnsta
kosti siglingamenn þekkja til, jafnvel þótt þeir
hafi víða komið og kynnzt ýmislegu.
Hið fyrsta óvenjulega, sem maður kynnist,
er hið algjöra eftirlitsleysi. Engin tollskoðun,
ekkert heilbrigðiseftirlit, ekkert útlendingaeft-
irlit eða vegabréfaskoðun, engar óþægilegar
spurningar samvizkusamra embættismanna rík-
is eða bæjar, með öðrum orðum alls engir em-
Götulíf í Tanger.
bættismenn af neinu tagi. Ferðalangurinn get-
ur komið til borgarinnar og farið þaðan, þegar
honum sýnist. Dvalið þar lengri eða skemmri
tíma að vild, flutt þangað hvað sem honum
þóknazt og haft á brott með sér hverskyns, lög-
lega fengna hluti. Allt þetta mikla frjálsræði
felst í „alþjóða“-nafni borgarinnar.
Eins og að líkum lætur, eða þegar svona er
í pottinn búið, hefur þetta fyrirkomulag boðið
heim alls konar ævintýramönnum, vafagemling-
um og afbrotamönnum víðsvegar að úr heimin-
um, sem flúið hafa yfirvöld síns heimalands. En
armur laganna er langur og talið er að leyni-
þjónusta stórveldanna eigi oft brýnt erindi til
Tanger. Þá er það ekkert leyndarmál í lönd-
unum við Miðjarðarhaf, að frá Tanger fá þau
stundum heimsókn skipa, sem smygla í land
vörum, sem háðar eru háum innflutningstollum,
eða algjör bannvara. Þær eru fluttar í land á
afviknum stöðum í skjóli myrkurs, þar sem og
stundum kemur til reglulegrar orustu við
strandverði og er þá vopnunum beitt hlífðar-
aust, enda ekki óalgengt að líftjón verði í
þeirri viðureign. Varan er síðan boðin hverjum,
sem hafa vill á frjálsum markaði á götum borga
og bæja við ótrúlega lágu verði, eins og t. d. á
verzlunarbátunum við Gibraltar, á Ítalíu og
víðar.
Hinum reglulegu borgurum Tanger, ásamt
lögreglunni þar, er meinilla við að í hámæli
komizt það, sem aflaga þykir fara í borginni,
eins og afbrot og þess háttar, og eru erlendir
fréttaritarar, sem þangað koma til að grúska í
einhverju sögulegu glæpamáli og skrifa síðan
um það í heimsblöðin, í hæsta máta illa séðir
gestir og fá litla fyrirgreiðslu hjá yfirvöldum
staðarins og jafnvel fulltrúum síns lands.
Það er freistandi að tilfæra hér nokkur orð
eftir hinum þekkta og víðförla, bandaríska
fréttaritara, Aleko Lilius, sem heimsótti borg-
ina síðastliðið haust, en hann segir meðal ann-
ars: „Margar ljósfælnar, en gróðavænlegar á-
ætlanir verða til í skugga hinna gömlu múra
við máriska borgarhliðið í Tanger. í hinum
iðandi bösurum og við gangstéttarborð veit-
ingahúsanna í þessari „hlutlausu“ borg, sem
VÍKINGUR
172