Sjómannablaðið Víkingur - 01.08.1954, Blaðsíða 21

*
Qarcfrein júlíuAa? O/apJcna?
Sjómannadagurinn 1953
Rabb mitt um Sjómannadaginn 1953 o. fl., er birtist
í febrúar-marz-blaði Víkings, hefur orsakað það, að
Ármann Sig-urðsson gerir rabbið að umtalsefni í maí-
blaði Víkings undir fyrirsögninni: „Fá orð um. stórt
mál“.
Ármann Sigurðsson skrifar í valdsmannlegum tón
um eitthvað fólk, sem nú orðið setji svip sinn á Sjó-
mannadaginn. Sama blekkingin og hjá Henrik Thorla-
cius. Að vegna þessa fólks og fyrirkomulags á degin-
um, séu hinir starfandi sjómenn að mestu hættir að
fást til þess að taka þátt í hátíðahöldum dagsins. í
stað þess að vera frí- og kynningadagur sjómanna-
stéttarinnar, er hann orðinn viðbótar skemmtidagur
þeirra, er vinna í landi. Sjómennirnir eru ekki fáan-
legir til að taka þátt í þeim „sýndarathöfnum", sem
viðhafðar eru þennan svokallaða „sjómannadag".
Ég endurtek frá fyrri grein minni, að þessi ummæli
eru ómakleg og ósönn. Það er furðulegt að maður, sem
skrifar í nafni sjómanna, skuli fást til þess að gera
að sínum orðum getsakir og sleggjudóma Henriks
Thorlaciusar. Vitandi vits, að það er ekki sannleikan-
um samkvæmt, sem þið báðir haldið fram í þessu máli.
Ármann Sigurðsson veit, eins og allir þeir, er tekið
hafa þátt í og fylgzt með dagskráratriðum Sjómanna-
dagsins, að það hafa engar efnisbreytingar orðið frá
fyrsta stofndegi hans. Það eina, sem verulega hefur
breytzt er, að hópganga sjómanna hefur rýrnað ár frá
ári, vegna þátttökuleysis þeirra í henni.
Hverjar eru þessar „sýndarathafnir", sem Ármann
Sigurðsson er að tala um og vara við, að viðhafðar séu
á Sjómannadaginn og sjómenn vilji ekki taka þátt í?
Til að taka af öll tvímæli, ætla ég að birta venjulega
dagskrá, hún getur eins átt við fyrsta sjómannadaginn
eins og þann 1953.
Fyrstu árin voru öll dagskráratriði látin fara fram
á einum degi. Síðar þótti það hagkvæmara, að láta
róður og sund fara fram daginn áður, eða laugardagp
eftirmiðdag. Sunnudag kl. 08,00 flögg dregin að hún
á skipum. Sala merkja og blaðs sjómannadagsins. Kl.
13,00 safnazt saman til hópgöngu. Kl. 14,00 hátíðahöld
sjómanna hefjast, söngur, ræður, biskupinn yfir íslandi
minnist drukknaðra sjómanna, siglingamálaráðherra,
fulltrúi útgerðarmanna, fulltrúi sjómanna, lúðrasveit
leikur, sönglur fyrir — eftir og milli ræða. Sum árin
voru afhent verðlaun að loknum ræðum, annars í veizlu-
sal um kvöldið. Áður en sá háttur var upp tekinn, að
synda og róa á laugardag, voru þessar athafnir látnar
fara fram eftir þessa útiathöfn. Nú er komið í staðinn
reiptog og knattspyrna, er fer fram á íþróttavellinum.
Venjulegast er ræða fulltrúa sjómannadagsráðs úr út-
varpssal kl. 19,30 á sjómannadaginn eða laugardag.
Um kl. 20,30 eða 21,00 hefur ýmist verið útvarpað
ávörpum, ræðum og skemmtiatriðum frá veizlu á Hótel
Borg, eða þá að kvölddagskrá útvarpsins hefur verið
helguð Sjómannadeginum með fjölbreyttum skemmti-
atriðum og hljómlist.
Þetta eru hinar margumtöluðu „sýndarathafnir", sem
Ármann Sigurðsson fullyrðir að við hafðar séu á Sjó-
mannadaginn. Vegna þeirra séu starfandi sjómenn ekki
fáanlegir til að taka þátt í deginum. Hafa skal það,
er sannara reynist. Sjómanna- og slysavarnarfélags-
konur eru með árvaxandi þunga að taka þátt í athöfn-
um Sjómannadagsins í róðri og reiptogi. Ekki hvað sízt
gnæfa hátt, og eru athyglisverðar, þær athafnir þeirra,
að hafa veitingar síðustu árin í Sjálfstæðishúsinu og nú
síðast í salarkynnum Dvalarheimilis aldraðra sjómanna.
Gefa þær allt til þessara veitinga bæði efni og vinnu.
Samkvæmt kvöldfréttum útvarpsins, mánudag 21. júní,
varð afgangur af veitingunum seytjánda Sjómannadag-
inn kr. 25 þúsund. Gáfu þær allt þetta mikla fé til
áframhaldandi byggingar Dvalarheimilis aldraðra sjó-
manna. Guð blessi þær fyrir gjöfina og óeigingjarnt
starf í þágu góðs og göfugs málefnis, er varðar aldna
og óborna.
Það eru kannske sívaxandi áhrif þessara kvenna og
annarra vinveittra, sem Ármann Sigurðsson & Co. eru
að vara við? Með vaxandi þátttöku kvenanna, hefur
sjómannasamtökunum og Sjómannadeginum bætzt kraft-
ur, sem styrkja og auðvelda að miklum mun allar fram-
tíðarvonir og framkvæmdir. Einnig útilokar þann mögu-
leika, að mönnum takist að sundra þeirri einingu og
góðhug sjómanna og landmanna, er alla jafna hefur
staðið heiðursvörð um Sjómannadaginn og þær hugsjón-
ir og framkvæmdir, sem við hann eru tengdar.
Ég endurtek þakklæti til þeirra mætu manna, er kom-
ið hafa fram í nafni ríkisstjórnarinnar, útgerðarmanna,
biskup íslands, og aðra þá landsmenn og Reykvíkinga,
sem heiðrað hafa sjómenn og sýnt margvíslegan sóma,
gjóðvild og hlýhug á hátíðardegi þeirra, Sjómannadag-
inn. Það er áreiðanlega engum til góðs, sízt sjómanna-
stéttinni, að menn nota getu sína til að ala á óvild,
tortryggni og sundrung milli þeirra stétta og einstakl-
inga, sem nánasta eiga samleið með þeim í störfum og
striti daganna.
Ármann Sigurðsson telur ekki úr vegi, að Sjómanna-
dagurinn verði gerður að kröfudegi fyrir bættum kjör-
um og kaupi sjómanna. Það er margra mál, að þar sem
365 dagar eru í árinu, sé hagsmunum sjómanna ekki
VIKINGUR
1B5