Sjómannablaðið Víkingur - 01.08.1954, Blaðsíða 10
COELACMITHER
Fiskurinn 50. miljón ára gamli
Hinn 22. desember 1938 var lítill togbátur,
frá smábænum East London í suðaustur Afríku,
að veiðum skammt frá ströndinni. Skipverjar
höfðu nýlega tekið inn vörpuna og voru að að-
greina aflann. Smæsti fiskurinn fór fyrir borð
aftur, og eins fisktegundir, sem ekki voru selj-
anlegar, og smátt og smátt tók fiskkösin að
minnka. Þá kom í ljós, neðst í hrúgunni, harla
einkennileg skepna, sem skipverjar höfðu aldrei
séð áður eða heyrt getið um. Fiskurinn var afar
stór, um hálfur annar metri að lengd, blágrár
að lit. Hann lá ekki á hliðinni, eins og aðrir
fiskar á þilfarinu, heldur á réttum kili og studdi
sig í þeirri stellingu með hliðaruggunum, sem
líkastir voru armleggjum. Hann góndi illilega
á fiskimennina, stórum gulgrænum glyrnum og
opnaði kjaftinn, sem var þakinn smáum, hvöss-
um kattartönnum, ef einhver kom í nálægð hans.
Goosens skipstjóri og skipverjar hans tóku
nú að ráðgast um hvað gera skyldi við þetta
einkennilega kvikindi, sem líktist fremur land-
dýri eða láðs- og lagardýri, heldur en venjuleg-
um fiski í sjó. Um tíma virtist ætla að verða
ofan á að dýrinu skyldi hent fyrir borð, en þá
datt einhverjum í hug að skepna þessi væri bezt
komin á safni. Já, auðvitað safni. Safnið í East
London skyldi fá hana. Og svo var haldið til
lands, en eftir þrjá klukkutíma var fiskurinn
dauður á þilfarinu.
Síðan eru ýmsar útgáfur af því, hvað gerð-
ist í East London. Bærinn er lítill, þótt íbú-
arnir séu nokkuð margir, og „safnið“, sem
bæjarbúar kölluðu svo, var hvorki veglegt að
vöxtum eða gæðum safnmuna. Þar ægði öllu
saman, útstoppuðum fuglum, gömlum, þjóðleg-
um munum og sem sagt öllu mögulegu. öllum
gjafamunum, sem bárust, var tekið með þökk-
um, sumum af glöðu hjarta, en aðrir voru þakk-
burð snertir, heldur og litarhátt, framkomu o.
fl. Þar má sjá veluppfærða Norðurálfubúa,
Breta, háværa Frakka, ítali, Bandaríkjamenn
og fjölda annarra þjóða menn. Arabarnir skera
sig þó ætíð úr, ekki eingöngu í klæðaburði, held-
ur og í neyzlu matar og drykkja, enda sagðir
fastheldnir í gamla máriska siði. T. d. má eng-
inn rétttrúaður Arabi neyta áfengra drykkja,
að minnsta kosti ekki á almannafæri, í stað þess
sitja þeir yfir háum glösum með legi af fersk-
um, grænum teblöðum. Drykkur þessi er sterk-
ilmandi af alls konar kryddi og sagður bæði
hollur og sótthreinsandi — Allah Ahkbar.
Kaunum hlaðnir og tötrum klæddir betlarar
sitja eða liggja víða á götum úti og biðja veg-
farendur ásjár með hógværum harmtölum, .en
slíkt vekur ekki mikla athygli á þessum slóð-
um. Þó varð mér starsýnt á einn þeirra um
stund, vegna þess að ekki var annað séð en að
líki hefði verið komið þarna fyrir, en ekki lif-
andi veru. Maðurinn, háaldraður Arabi, klædd-
ur gulum, víðum sloppi, með áfastri hettu yfir
höfuðið, sat á hækjum sínum og hélt biðjandi
lófanum út frá sér á beinum, en stuðningslaus-
um handlegg. Augun voru galopin, en auga-
steinar sáust engir. I stað þeirra var gulleit
hvítan, öll drifin storknuðu blóði, ekki ósvipað
og að augunum hefði verið snúið við. Enginn
taug eða vöfði sást hreyfast hið minnsta þá
drykklöngu stund, sem ég horfði á þetta fyrir-
bæri. Ekki einu sinni er ég lét pening falla í
lófann, varð hinn minnsti vottur um líf sjáan-
legur. Loks sneri ég frá, en leit brátt til baka,
og viti menn — peningurinn var horfinn úr lófa
,,líksins“, en það er víst ekki ofsögum sagt, að
æfingin skapi meistarann.
Tanger-búum er, af einhverjum, mér ókunn-
um ástæðum, mein illa við myndavélar snuðr-
andi, og forvitinna ferðamanna og ekki mun
árennilegt að verða fyrir reiðum Araba í
Tanger
Eflaust mætti skrifa margt og mikið um sér-
kenni þessarar óvenjulegu borgar, en til þess
þyrfti lengri viðdvöl á staðnum, heldur en ör-
fáar klukkustundir, en um miðaftan þessa dags
leggur Katla úr höfn í Tanger og stefnir norður
eftir — til Reykjavíkur.
174
VÍKINGUR