Sjómannablaðið Víkingur - 01.03.1959, Blaðsíða 26

Lagt af stað í leit ókunnra landa. — Myndin sýnir landkönnuð frá tímum landafundanna miklu taka á móti
blessun kirkjunnar, áður en lagt er af stað í hina hættulegu för.
reyndi alls staðar að koma af stað
úlfúð og tortryggni meðal sjómann-
anna. Undir yfirskini vináttu tróð
hann sér inn í félagsskap spönsku
skipstjóranna og þrýsti þar sífellt
með öllum aðferðum á viðkvæmasta
blettinn, sem var þó nógu aumur
fyrir: Ætluðu hinir stórlátu castali-
önsku aðalsmenn raunverulega að
taka því þegjandi, að vera settir
undir yfirstjórn portúgalsks ævin-
týramanns, sem enginn treysti i
hans eigin landi?
Jafnhliða þessum undirróðri snéri
Alvarez sér til Magellans undir yfir-
skini vináttu og hvíslaði í eyru hans,
að Carlos konungur hefði gefið skip-
stjórunum fyrirskipun um að taka
af honum völdin, strax þegar þeim
hefði tekizt að komast að því, hvert
leyndarmálið væri. Afleiðingin af
þessu öllu varð eðlilega sú, að starf
Magellans allt frá byrjun þvingað-
ist á allan hátt og tafðist, og brauzt
a. m. k. eitt skipti út í beinni upp-
reisn gegn honum. Og það verður
eingöngu þakkað ofurmannlegu þreki
hans og þrautseigju, að þessi litli
floti, fimm gömul skip, komust seint
og síðar meir af stað í leiðangur-
inn.
Alvarez hafði heppnazt hlutverk
sitt svo vel, að það varð miklum
erfiðleikum bundið að fá sjómenn
á skipin. En í hinum sundurleita
hópi ævintýramanna og desperados
var af hreinni tilviljun skriflærður
ítalskur unglingur, Antonio Piga-
fetta að nafni. Þessi afspringur
gamallar aðalsættar leiddist út í
þetta ferðalag af því að hann ,,lang-
aði til þess að sjá hin stórfelldu og
ægilegu undur hafsins", en fyrir
síðari kynslóðir varð þessi ferð hans
mikils virði, því að hann hélt mjög
nákvæma dagbók yfir allt, sem skeði
á þessu stórmerkilega ferðalagi.
Magellan sigldi með flota sinn frá
San Lucar á Spáni 20. september
1519. Ahafnir skipanna voru sam-
tals 265 menn, og flestir þeirra yfir-
gáfu að eilífu föðurland sitt þenn-
an dag.
Eitt vandasamasta verkefnið fyr-
ir yfirstjórnanda þessa mislita hóps
var að halda saman fimm seglskip-
um, sem höfðu mjög mismunandi
ganghraða. Þess vegna hafði Ma-
gellan fyrirskipað, áður en lagt var
af stað, að hin fjögur skipin skyldu
á hverju kvöldi sigla upp að forustu-
skipinu, ávarpa flotaforingjann með
kveðjunni: „Dios vos salve, Senor
Capitan-General!“ — og síðan taka
við fyrirskipunum viðvíkjandi sigl-
ingunni næsta sólarhring. Þetta
daglega samband átti einnig að vera
til þess að halda betur uppi röð og
reglu.
Skipstjórarnir höfðu búizt við
því, að þeim yrði boðið um borð í
forustuskipið til þess að skoða sigl-
ingakortið og til skrafs og ráða-
gerða um stefnuna. En það kom í
ljós, að Magellan hafði ekkert slíkt
í huga, og þeir voru ekki einu sinni
spurðir um þeirra álit. Þeim var að-
eins ætlað að elta siglingaflaggið á
daginn og vaktblússið á nóttunni.
Og svo bættist það ofan á, að í stað
þess að sigla í suðvestur í átt til
Brasilíu, eins og þeir höfðu búizt
við, stefndi Magellan suður með-
fram Afríkuströnd. Skipstjórinn á
San Antonio, Juan de Cartagena,
tókst loks á hendur að bera fram
mótmæli, og þegar hann eitt kvöld-
ið hafði tekið á móti fyrirmælum
frá forustuskipinu, spurði hann
hreint út, hvers vegna stefnunni
hefði verið breytt.
Sennilegt er, að Magellan hafi
breytt stefnu í þeirri von, að kom-
ast með því í hagstæða og stöðuga
vindátt, en svar hans var aðeins á
þá leið, „að enginn hefði vald til
VÍKINGUR
58