Sjómannablaðið Víkingur - 01.05.1960, Blaðsíða 8

hraðinn sem þau mætast með,
hefur einnig verið minnkaður
hæfilega.
Hættulegasta bergmálshornið
er framundan, álitið h. u. b. 20°
sitt hvorum megin við eigin
stefnu.
Hafi skipin ekkert tekið fyrir
áður en þokumerki heyrðist eSa
gæti hafa heyrzt, eiga þau, þeg-
ar merkið heyrist eða gæti hafa
heyrzt, að stanza samkv. b-lið
16. gr. og sigla með varkárni,
þ. e. þreifa sig áfram hvort á
móti öðru eða hvort framhjá
öðru án þess að breyta stefnu.
Þá fyrst, er skipin sjá hvort
annað, tekur 18. gr. siglinga-
reglnanna gildi og skipin geta
beygt til stjórnborða, eftir að
hafa áður gefið um það merki
samkv. 28. gr.: Eitt stutt hljóð
sem þýðir: „Ég sný til stjórn-
borða".
Hvað gerist nú ef annað skip-
ið er seglskip, sem kemur beint
á móti eigin skipi með vindinn
á eftir. Þá fyrst er þokumerkið
heyrist, er unnt að greina, að
um seglskip er að ræða. Þar sem
seglskip á að gefa sínar bend-
ingar með þokuhorni, er varla
hægt að búast við að þær heyr-
ist mjög langt. Samkv. a-lið 15
gr. á þokuhornið að vera hljóm-
sterkt. (Hvað þýðir það? Til er
mælieining fyrir hljóð) .
Heyri rnaður 3 hljóð frá þoku-
horni og stanzi samkv. b-lið 16.
gr., er skylt að víkja úr leið
fyrir seglskipinu samkv. 20. gr.,
en ekki fyrr en seglskipiS er
komið í augsýn.
Ef þokan er nú svo dimm, að
ekki sést framendi eigin skips,
hvað á þá að gera? Hér mætast
gamall tími og nýr, segl and-
spænis ratsjá og atómum.
Samkv. 29. gr. má ekkert skip,
hvemig sem á stendur. van-
rækja að viðhafa tilhlýðilegar
varúðarreglur. Hvernig á að ráða
fram úr þessum vanda? Það
mætti með sanngirni spyrja,
hvort fyrsta flokks skip, búið
ratsjá m. a., sé neytt til þess
samkv. alþjóða siglingareglum og
dómum uppkveðnum í árekstrar-
málum, að liggja kyrrt og eiga á
hættu að verða fyrir ásiglingu af
safngiúp (jafnvel þótt fallegur
sé), sem samkvæmt eðli sínu get-
ur ekki stöðvað ferð sína.
Eða ef tvö vélskip, bæði búin
ratsjám, lenda í slíkri aðstöðu,
að bæði liggja með stöðvaða vél
og hreyfingarlaus, eftir að hafa
,,þreifað“ sig svo nærri hvort
öðru, sem talist getur verjandi?
Gert er ráð fyrir, að þokan sé
jafndimm í báðum .þessum dæm-
um. Eiga þessi tvö skip að liggja
kyrr og bíða þess að þokunni
létti?
Hér er epurt svona til þess að
fá úr því skorið, hvað sé í raun-
inni hægt að gera, ef fara á bók-
staflega eftir siglingareglunum.
í athugasemdum sínum við
siglingareglurnar segja G. Blom
og N. Nickelsen bæði í eldri og
nýrri útgáfum: Spurt hefur ver-
ið um hvort skipi undir þeim
kringumstæðum, sem gert er ráð
fyrir í b-lið 16. gr., sé leyfilegt
að leggjast um kyrrt, gefa við-
eigandi hljóðmerki (15. gr. c, 2)'
og láta hitt skipið um að komast
framhjá. Þessu verður að svara
þannig að skylda vélskips til að
gera eitthvað, fellur ekki niður
við betta. þar sem það er ..laust"
(under wav) eftir sem áður. Það
verður bví að vera viðbúið að
geta gert eitthvað.
Og frá sömu höfundum:
Meðan 2. liður 16. gr. á við,
þ. e. a. s. pieðan vélskinið getur
ekki ákveðið stað hins skipsins,
er yfirleitt varhugavert fyrir
vélskipið — eftir að það hefur
stöðvað vél sína — að breyta
nokkuð um stefnu, þótt ekki sé
unnt að slá því föstu sem ófrá-
víkjanlegri reglu, að ekki megi
breyta stefnunni.
En snúum aftur að hinum
tveimur vafaatriðum okkar. Við
erum jafnnær. Ef óheppnin er
með og illa fer, mun sjórétturinn
eftirá skýra frá hvernig leysa
hefði átt hið sérstaka vandamál
okkar.
Þetta er okJcar rwS:
Minnkið bergmálshraðann nið-
ur í hraða hins skipsins með
því að stöðva eigin hraða. Raun-
veruleg stefna og hraði hins
skipsins kemur nú í Ijós á rat-
sjárskífunni. Gefið tíðar þoku-
bendingar, en hvílið taugarnar
og bíðið í nokkrar mínútur. Það
mun brátt koma í ljós, hvort hitt
skipið veit af okkur. Fylgist
stöðugt með honum í ratsjánni.
Ef bergmáls-hraðinn verður
lítill, er samvizkusamur stéttar-
bróðir á hinu skipinu og það
verður aldrei neinn árekstur.
Við notum undratækið ratsjá og
siglum úr hættu á lítilli ferð.
19. gr., 21. gr. 1. og 2U. gr.
Meðan skip eru ekki innan
heyrnarsviðs hvers annars. er
ekkert því til fyrirstöðu að farið
sé eftir þessum greinum regln-
anna.
Ef skip fær bergmál frá öðru
skipi á stjórnborða, sem það ætti
að víkja úr leið fyrir, hefðu skip-
in séð hvort annað, getur það
vikið úr leið fvrir hrt. ™
skim’n eru komin bað nær>'i ^ð
þau heyri hljóðbendingar hvors
annars.
Hafi eigið skin annað skin
bakborðsmegin við sig. sem und-
ir venjulegum kringumstæðum
hefði borið skvlda til að víkja úr
leið samkv. 19. gr. recrlnanna.
ber eigin skipi að halda óbreyttri
stefnu og minnkaðri ferð. unz
skipin koma svo nærri. 'að þau
heyra hvort til annars eða gætu
hevrt hvort til annars.
Skip, sem annað skin siglir
uppi, getur haldið óbreyttri
stefnu og minnkuðum hraða. Því
er ekki skvlt að stöðva ferðina
samkv.* b-Iið 16. gr., þegar það
heyrir þokumerki skipsins sem
siglir það uppi.
Skipið sem siglir hitt uppi
heldur áfram sirmi minnkuðu
ferð og sömu stefnu, þar til það
heyrir þokumerki skipsins, sem
það siglir uppi. Þá á það að
stöðva vél sína og við það lag-
ast ástandið fljótlega.
Um 10. Forðist stefnubreyt-
ingu. Það gerðist árlega á
sunnudegi árið 1933. 10 þús.
VÍKINGUR
112