Sjómannablaðið Víkingur - 01.05.1960, Blaðsíða 27

Og djúpkarfanum eða örlitlu
minna, er hann allajafna veidd-
ur meira, enda er megnið af
karfanum, sem landað hefur ver-
ið í Evrópu síðustu árin, stóri
karfi.
Kanadamennirnir athuguðu
aflann í hverju togi á tveim skip-
um á miðunum við austurströnd
Kanada. Yfirleitt sýndu skýrsl-
urnar lítinn karfaafla, ef veið-
arnar stóðu meira en klukku-
tíma fram yfir sólsetur, og eins
ef þær byrjuðu klukkutíma fyrir
sólaruppkomu eða fyrr.
Veiðitilraunir, sem gerðar
voru á 131—160 faðma dýpi frá
nóvember til janúar, 161—190
föðmum í maí—júlí og aftur á
131—160 föðmum í ágúst til
október, leiddu í ljós, að hægt
er að fá sæmilegan afla á djúpu
eftir að sól er sezt, eða fram-
undir miðnætti. Hins vegar var
aflinn að deginum til á áður-
nefndum dýptum svo miklu
nieiri, að það svaraði ekki kostn-
aði fyrir skipin að veiða eftir að
dimmt var orðið. Það hefði ver-
ið miklu nær að einbeita öllum
kröftum skipshafnarinnar að því
að gera dagaflanum til góða.
Aflinn, sem hér um ræðir er
ókynþroska fiskur, og það, sem
veiddist dýpra en á 130 föðmum,
er aðallega úr austurhalla
Stórabanka, en góð karfaveiði er
einnig í grynnri sjó. Þess ber að
gæta, að við veiðitilraunir í suð-
urhluta austurhallans var aðal-
áherzlan lögð á karfann, en
hverfandi lítið veiddist af öðrum
fisktegundum.
Karfinn sem veiddist á 50—
75 faðma dýpi var aðallega á
Vesturhalla Stórabanka og suður-
halla St. Pierre banka. En afl-
!nn á svo grunnu er bæði lítill
°g stopull og er vafalaust tilkom-
JUn af óvenjuslæmum birtuskil-
yi’ðum í sjónum, svo að fiskur-
*bn leitar ofar. Enda er það líka
uni dimmasta árstímann, í nóv-
ember til janúar, sem mest hef-
Ur veiðst af karfa á þessu dýpi.
Af sömu ástæðu hefur stundum
aflazt svo vel undir lágnættið,
að jafngildir veiði að degi til.
VÍKINGUR
Oft nær aflinn hámarki á morgn-
ana og síðdegis, en verður
minnstur um hádeaginn.
Á 76—160 faðma dýpi er
morgunaflinn meiri en aflinn
seinni hluta dagsins, og helzt oft
þannig um langan tíma. Líkleg
skýring á þessum mikla morgun-
afla er sú, að karfinn er djúp-
fiskur, og augu hans því við-
kvæm fyrir birtu; Þegar lýsir af
morgni, hörfar fiskurinn þess
vegna niður í djúpið. Er lengra
líður á morguninn og augu karf-
ans eru farin að venjast dags-
Ijósinu betur, leitar nokkuð af
fiskinum aftur upp á við í birt-
una, sem hafði reynzt þeim of-
raun að þola rétt í morgunsárið.
Þegar komið er niður á 161—
190 faðma dýpi, er veiðin dálítið
meiri síðari hluta dagsins í mán-
uðunum maí—júlí, enda þótt
enginn algildur mælikvarði verði
lagður á slíkt. þegar lengra líður
á árið og meira fer að skyggja,
í ágúst til október, aflast meira
um og eftir hádegi en á morgn-
ana.
Við Noreg og í norðaustan-
verðu Atlantshafi eru sjávar-
skilyrði fyrir karfa í grundvall-
aratriðum mjög lík því, sem er
við ísland, að áliti kanadískra
fiskifræðinga. Þar er það inn-
streymi atlantssævar, sem stuðl-
ar að miklu karfa magni. Á mið-
svæðunum, við Island, er megnið
af karfanum bundið við dýpri
lög hins hlýja atlantssævar.
í Norðaustur-Atlantshafi er
oft mikið af karfa í aðeins 1—
2°C heitum sjó eða kaldari, og
sennilega einnig allmikið í 7
stiga heitum sjó eða meira. Út
af Labrador, austan við Ný-
fundnaland er austur af Stóra-
banka lifir karfinn mestmegnis
í 2—4 stiga heitum sjó, undir
hinum kaldari hluta Labrador-
straumsins.
Á sama hátt heldur karfinn
sig í 3—5 stiga heitum sjóí í St.
Lawrenceflóa, neðan við kald-
sævarlagið. I djúpa strandsjón-
um við Nýfundnaland, þar sem
nægilegt dýpi er að finna fyrir
karfann, en hitinn neðan við 3
stig, er ekki mikið af karfa,
nema þessi svæði liggi fast að
verulegum karfasvæðum, þar
sem sjórinn er 3 stiga heitur eða
hlýrri.
Karfamagnið er þannig sitt á
hvað bundið við of háan eða of
lágan sjávarhita, og dýpið sem
karfinn finnst á ákvarðast
venjulega að miklu leyti af sjáv-
arhitanum.
I Norðvestur-Atlantshafi, nema
við Vestur-Grænland, byggjast
veiðarnar svo að segja algerlega
á stóra karfa, sem eins og áður
er sagt, er bæði stærri, algeng-
ari og auðveldari viðfangs en
djúpkarfinn, þar sem hann held-
ur sig grynnra. Sígan togararnir
fóru að sækja dýpra, hefur magn
djúpkarfa samt töluvert aukizt
á Evrópumarkaðnum, en fram að
þessu hefur ekki verið farið inn
á þá braut að ger'a sundurliðaðar
skýrslur eftir tegundum, nema
lítillega í Þýzkalandi.
Ef miðað er við þau skilyrði,
sem stóri karfi á við að búa út
af ströndum Evrópu, má ætla, að
hann þurfi hærri sjávarhita til
lifa góðu lífi en djúpkarfinn. En
sjávarhiti á norðvestursvæði At-
lantshafsins er hins vegar djúp-
karfanum um meira í vil.
I sólskini heldur karfinn sig
í þéttum torfum nálægt botni,
hvort sem hann lifir á 50 eða
200 faðma dýpi, og sennilega er
sömu sögu að segja um þá fiska,
er halda sig dýpra, á 350 föðm-
um eða meira.
Það hefur komið í ljós, að á
nóttunni borgar sig ekki að veiða
karfa dýpra en á 140—160 föðm-
um, og jafnvel þar verður að
vera mikið magn af honum, ef
veiðarnar eiga að svara kostnaði.
Togaraskipstjóri segir, að karf-
inn haldi sig nálægt botni á dag-
inn, en þó fjær en þorskurinn,
og þegar hann leiti nær yfir-
borði á nóttunni, sé að vísu hægt
að fylgja honum stuttan tíma,
en síðan dreifist hann og verði
óviðráðanlegur. Af því má draga
þær ályktanir, að ekki borgi sig
að veiða karfa á næturþeli með
flotvörpu. (The Fishing News).
131